NỘI DUNG :
Jackhammer
Nguyễn
Thụy My
- RFI
================================================
.
Jackhammer Nguyễn
18/12/2019
“No
Trump” khi ăn
Trước lễ Thanksgiving, một số trang báo Mỹ
cùng nhau viết về một chủ đề gọi là: Làm sao để buổi ăn tối gia đình của chúng
ta êm ấm? Có nhiều câu trả lời với những chi tiết khác nhau, nhưng có cùng nội
dung là: “No Trump”.
Người ta thấy từ khi Donald Trump xuất hiện với
cách ăn nói kích động, phỉ báng, tấn công cá nhân,… rất đặc biệt của ông ta, xã
hội Mỹ nói chung, cộng đồng Việt Nam nói riêng, chia làm hai phe, choảng nhau
chí tử. Người ta nói ông Trump làm chia rẽ nước Mỹ.
Tôi biết có một chị kia có tiệm nail ở tiểu
bang V. Chị này ghét ông Obama lắm, vì chuyện Obamacare, chị phải đóng thuế
thêm cho thợ nail muốn có bảo hiểm, trước đây họ chỉ trả tiền mặt là xong, người
thợ không mua bảo hiểm được. Mà bảo hiểm ở Mỹ là cả một vấn đề lớn, ta bàn vào
dịp khác.
Trở lại chị chủ tiệm. Khi ông Trump lên, chị
thích chí, vì ông này cái gì cũng làm ngược ông kia. Nhưng cô con gái của chị
này đi học ở Đại học Berkeley, sào huyệt của bọn … cấp tiến. Và thế là cô bé đi
biểu tình chống ông Trump. Mẹ con không nhìn nhau.
Tôi quen một chị bạn khác, làm biên tập viên
cho một trang mạng tiếng Việt rất cấp tiến, có bà mẹ chồng lại bầu cho ông
Trump, thế là các câu chuyện gia đình cứ phải dừng lại ở chữ … Trump.
Một nhóm những người Việt tại San Jose treo bảng
lên Vietnamese American against Trump, thế là các nhóm ủng hộ ông Trump đem hình
họ nhiếc móc đủ điều.
Một anh phóng viên một đài họ, vì ủng hộ ông
Trump nhiệt tình quá, lan sang mắng ông Obama bằng những lời lẽ phân biệt chủng
tộc, thế là bị những người khác làm đơn kiện, nên anh ta bị đuổi việc.
Nhưng tôi thấy nếu ta nói ông Trump gây ra hết
những sự lộn xộn đó thì cũng hơi oan cho ông ấy, ông ấy đâu có dữ dội tới mức
đó. Sự chia rẽ đã có sẵn trong lòng xã hội Mỹ, trong con người nói chung, trong
cộng đồng người Việt nói riêng. Trump không gây ra sự chia rẽ, ông ta chỉ lợi dụng sự chia rẽ để lên
cầm quyền, và thúc đẩy sự chia rẽ đó thêm sâu sắc.
Hai thế giới
Theo quan sát của báo Wall Street Journal,
trong bài “Democrats and Republicans aren’t just divided. They live in
different Worlds” (Những người Dân chủ và Cộng hòa không chỉ chia rẽ mà còn sống
trong những thế giới khác nhau), hai bờ biển Thái Bình Dương và Đại Tây Dương
là vùng giàu có, đa số theo Dân chủ, vùng quê giữa nước Mỹ nghèo khó theo Cộng
hòa. Còn trong một tiểu bang, thì vùng thành thị cũng sung túc hơn vùng quê xa.
Hai bờ biển của nước Mỹ luôn dính tới những đợt
toàn cầu hóa khác nhau, luôn đi đầu thế giới về mọi mặt: Tài chính, khoa học,
văn hóa, nghệ thuật,… Trong khi đó miền quê ở giữa là nông nghiệp rất khó khăn.
Vài mươi năm gần đây xuất hiện thêm các vùng công nghiệp hoang tàn ở các tiểu
bang miền Trung Tây, vì những ngành công nghiệp lỗi thời. Tờ Wall Street
Journal mới đây cho biết, công ty US Steel, sản xuất thép, từng được mệnh danh
là người xây dựng nên nước Mỹ… 100 năm trước, đang đứng bên bờ vực phá sản. Thời
đại này là thời đại của máy điện toán, của xe hơi điện, chứ không phải của những
lò nấu cao nữa.
Sự cách biệt đó của nước Mỹ làm cho giới nông
dân, và gần đây là giới công nhân, cảm thấy bực bội, cảm thấy bị bỏ quên, và thế
là họ ủng hộ Donald Trump, không cần suy nghĩ là ông ta có hứa hão hay không.
Đó là nói về kinh tế. Về văn hóa, nước Mỹ
cũng như người Việt Nam, cũng bị tách ra làm hai phần từ khá lâu nay: Một bộ phận
có học thức, hay suy xét, bộ phận kia ít học hơn, phán việc theo cảm tính.
Bộ phận có học thức, với kiểu thích tranh biện
của họ, không thể nào thích Donald Trump được. Nhưng nhóm người cảm tính kia,
không quen tranh biện suy xét, thì Trump là kiểu mẫu lý tưởng. Nay lại có thêm
mạng xã hội, những người ít tranh biện cũng có thể “phát biểu cảm tưởng”, qua
Facebook, hay Twitter như Tổng thống của họ.
Nhưng nói cho cùng thì phong trào dân túy
Trumpist này không mới trong xã hội loài người. Mỗi khi có xáo động lớn trong
xã hội là ta thấy có dân túy xuất hiện, với những sắc thái mạnh yếu khác nhau,
dữ tợn khác nhau tùy từng thời đại. Tần Thủy Hoàng đốt sách chôn học trò,
Hitler cũng đốt sách, cộng sản thì đề cao công nông, Trump thì … yêu mến những
người ít học (ông ta nói như thế trong một dịp vận động tranh cử hồi 2016: “I
love the poor educated”).
Tranh cãi về quan điểm, về yêu ghét thì không
bao giờ ngã ngũ. Nhưng chủ nghĩa tư bản, nhất là chủ nghĩa tư bản Anglo Saxon,
duy thương mại, đã có thể giải quyết tất cả những tranh cãi bằng lợi nhuận và
luật pháp. Kết quả là họ đã tạo ra nước Mỹ với thiết chế cân bằng, hùng mạnh
vài trăm năm nay.
Liệu cái thiết chế đó có giải quyết được sự
chia rẽ hiện nay hay không? Vì sự chia rẽ như thế này dường như chưa từng xảy
ra trong lịch sử Hoa Kỳ. Người ta khó cầm súng bắn nhau như thời nội chiến vì
luật pháp chặt chẽ, nhưng làm sao để cho những gia đình công nhân miền Trung
Tây chuyển đổi cách sống, chuyển đổi nghề nghiệp, là cả một vấn đề rất lớn. Một
tổng thống sau Trump, dù Cộng hòa hay Dân chủ, cũng khó lòng giải quyết vấn đề
đó trong vài năm.
Trở lại
với đầu đề, tôi minh oan cho ông Trump, ông
ta không phải là người tạo ra sự chia rẽ, mà chỉ là kẻ trục lợi sự chia rẽ mà
thôi.
Jackhammer Nguyễn,
từ San Francisco
-------------------
.
5 Comments
.
Trong những người ủng
hộ ông Donald Trump một cách cuồng nhiệt, sẵn sàng sống ít đi vài năm cho ông
Trump trường thọ, có không ít những trí thức, kỹ sư, bác sĩ, luật sư...
Họ có khả năng đọc báo ngoại quốc tường tận, hiểu rõ những gì ông Trump làm, những chuyện đang xẩy ra trên nước Mỹ, biết đâu là lẽ phải, đạo đức...nhưng họ vẫn cứ cuồng Trump, vẫn thích nói lấy được. Có trời mới hiểu được.
Họ có khả năng đọc báo ngoại quốc tường tận, hiểu rõ những gì ông Trump làm, những chuyện đang xẩy ra trên nước Mỹ, biết đâu là lẽ phải, đạo đức...nhưng họ vẫn cứ cuồng Trump, vẫn thích nói lấy được. Có trời mới hiểu được.
.
Tôi bắt đầu không
thích Trump
.
Đáng ra cả bài chỉ
cần tóm kết một câu cuối là đủ .
--------------------------------------------
Thụy My - RFI
Đăng ngày: 18/12/2019
- 17:07
Có thử thách nào tệ hại hơn đối với một tổng
thống Mỹ khi phải đối mặt với thủ tục truất phế ? Tuy nhiên đối với một nhân vật
như ông Donald Trump thì lại không phải như vậy.
Đã hẳn là việc trở
thành vị tổng thống thứ ba trong lịch sử nước Mỹ bị luận tội, sẽ khiến nhà tỉ
phú với núi tự ái quá cao cảm thấy bị tổn thương.
«
Thương hiệu » Donald Trump
Hơn ai hết, nhà cựu
đầu tư địa ốc và là người dẫn chương trình truyền hình, luôn bị ám ảnh bởi việc
giữ gìn hình ảnh của mình. Tên tuổi và thành công của Donald Trump là một
thương hiệu, và trong việc kinh doanh, vẫn tiếp tục mang lại cho ông hàng triệu
đô la.
Tuy nhiên có một điều
mà Trump thích hơn tất cả, đó là chiến đấu, so găng trên võ đài. Và trong đời sống
chính trị nghiệt ngã ở Washington, thủ tục luận tội là cuộc chiến đấu tối thượng,
với những cú đấm mãnh liệt nhất.
AFP trích bình luận
của Rich Hanley, giáo sư về truyền thông của trường đại học Quinnipiac : «
Trong một thời kỳ căng thẳng cao độ, đây là thời cơ cho một nhân vật kiểu như
ông Trump ».
Sau hai tháng điều
tra, khoảng 12 cuộc điều trần công khai và 15 cuộc điều trần kín, bản báo cáo
dài 300 trang của Ủy ban Tư pháp Hạ Viện cho rằng « chưa có tổng thống
nào vi phạm Hiến Pháp và quyền giám sát của Quốc Hội đến như thế ».
Hôm nay 18/12/2019
rất nhiều khả năng là các dân biểu thuộc đảng Dân Chủ ở Hạ Viện bỏ phiếu đồng ý
cho cáo buộc tổng thống Mỹ đã lạm dụng quyền lực và cản trở hoạt động của Quốc
Hội.
Tổng thống Donald
Trump, bị cho là đã yêu cầu Ukraina mở điều tra về đối thủ Joe Biden của đảng
Dân Chủ, sau đó sẽ phải ra trước phiên tòa mở tại Thượng Viện. Nhưng ông Trump
biết rất rõ là đảng Cộng Hòa vốn đang kiểm soát Thượng Viện, sẽ tuyên ông vô tội.
Lối thoát chừng như
hiện rõ, cũng như những cuộc đấu võ đài mà Trump rất ưa thích. Một phông nền lý
tưởng cho người dẫn chương trình truyền hình, vốn đã lập ra một chiến lược tự vệ
chưa từng thấy trong một tình thế tương tự.
Đó là việc bôi bác
những người đối lập với mình, gọi họ là « kẻ phản bội » hay «
làm đảo chính » ; đồng thời bác bỏ tất cả những cáo buộc. Với hy vọng
ra khỏi cuộc chiến bằng tư cách người thắng trận, và dùng sự kiện này như một
lý lẽ thuyết phục cho chiến dịch vận động để tái đắc cử năm 2020.
Xì-căng-đan
: Chẳng sợ !
Cần phải nói rằng
ông Donald Trump vốn quen thuộc với các xì-căng-đan, đã bước vào cuộc chiến với
sự chuẩn bị chu đáo hơn những người tiền nhiệm. Đó là các tổng thống Andrew
Johnson, bị đưa ra luận tội vào năm 1868 ; Bill Clinton, đã phải chiến đấu kịch
liệt để rồi được trắng án ở Thượng Viện năm 1999 ; và Richard Nixon, đã phải từ
chức năm 1974 để tránh nguy cơ hầu như chắc chắn sẽ bị truất phế trong vụ
Watergate.
Nhà tỉ phú địa ốc
đã từng phải đối phó với các cáo buộc tấn công tình dục của mười mấy phụ nữ.
Donald Trump đối đầu với công tố viên đặc biệt Robert Mueller trong cuộc điều
tra kéo dài gần hai năm, về nghi vấn thông đồng với Matxcơva. Ông Trump cũng vượt
qua được các cáo buộc về xung đột lợi ích giữa chức vụ tổng thống Mỹ và những vụ
làm ăn của ông.
Vị tổng thống thứ
45 của Hoa Kỳ thường xuyên sỉ nhục những người chống đối, và không ngần ngại
đưa ra những tuyên bố chưa chính xác hoặc sai lạc.
Hôm qua, Donald
Trump đã viết một lá thư nảy lửa cho bà Nancy Pelosi, chủ tịch Hạ Viện, trong
đó ông gọi thủ tục truất phế là « bất hợp pháp », là «
công khai tuyên chiến với nền dân chủ Mỹ ». Ông Trump cho rằng mình bị
đối xử một cách còn tệ hại hơn cả những người « bị cáo buộc trong vụ án
các phù thủy ở Salem ». Đây là vụ án « săn phù thủy » hồi thế kỷ 17, nổi tiếng
nhất trong lịch sử nước Mỹ, với một loạt phiên tòa diễn ra ở các làng gần thành
phố Salem (Massachusett), và 20 người đã bị hành quyết.
Không
tránh né, mà vào cuộc
Thủ tục truất phế
nhắm vào cựu tổng thống Bill Clinton về quan hệ với thực tập sinh Nhà Trắng,
Monica Lewinsky, là một thảm họa – một vở kịch truyền hình đã làm hoen ố mãi
mãi tên tuổi của vị tổng thống Dân Chủ.
Allan Lichtman,
giáo sư sử học của American University phân tích : « Hai ông Nixon và
Clinton khi ấy lùi hẳn về phía sau, còn ông Trump đã liên tục nhào vô đấu trường.
Ông ấy hoàn toàn vào cuộc ».
Không hề miễn cưỡng
trong việc duy trì vai trò chính yếu, ngay cả trong giông bão, Donald Trump thường
xuyên tổ chức các cuộc mít-tinh để làm nặng nề thêm cảm giác Trump bị đối xử bất
công đối với số cử tri của ông, liên tục tố cáo cuộc « săn lùng phù thủy » của
phe Dân Chủ.
Theo giáo sư
Lichtman, đây là chiến lược mang tính rủi ro cao, nhưng cũng có thể mang lại thắng
lợi lớn. Và sau khi xô ngã những tiêu chí xưa nay trên chính trường thủ đô nước
Mỹ, Donald Trump lại áp dụng cùng một tiến trình « impeachment », không để cho
các dân biểu nghị sĩ trong đảng của ông bất kỳ chọn lựa nào khác ngoài việc bảo
vệ ông bằng mọi giá.
Giáo sư Lichtman nhận
định : « Lý do thực sự khiến các đại biểu Cộng Hòa phải bênh vực Donald
Trump là không còn có ai khác ngoài ông Trump ».
Trong khi
Washington đang chao đảo, thì tổng thống Trump, người dường như luôn thoát khỏi
mọi vận hạn, tỏ ra hân hoan. Theo một cuộc thăm dò của trường đại học
Quinnipiac, tỉ lệ được lòng dân của ông hôm thứ Hai 16/12 vừa rồi đã lên đến mức
cao nhất kể từ đầu nhiệm kỳ. Có đến 43% số người được hỏi cho biết ủng hộ
Donald Trump, chủ yếu nhờ vào các kết quả ấn tượng của nền kinh tế nước Mỹ ;
tuy vẫn thấp hơn nhiều người tiền nhiệm.
Tuần trước ông
Trump đã tuyên bố, thủ tục truất phế này là « một điều đáng buồn cho đất
nước chúng ta, nhưng chừng như lại rất tốt cho tôi về mặt chính trị ».
No comments:
Post a Comment