Đăng ngày 16-12-2019
Tổng
thống Vladimir Putin có tham vọng tập hợp thế giới Nga. Putin là một người rất
tự tin vào bản thân, ông tin vào vai trò then chốt của mình. Chủ nhân điện
Kremlin tin rằng ở phía Tây các kẻ thù đang thành lập một mặt trận đoàn kết để
làm suy yếu nước Nga. Và theo ông, Trump là hiện thân cho sự yếu kém của nước Mỹ.
Trên đây là một số nhận định của Alexei Venediktov,
trưởng ban biên tập đài phát thanh độc lập Echo Matxcơva tại Nga trong bài trả
lời phỏng vấn của báo La Figaro. Bài viết đăng ngày 06/12/2019.
Có
điều gì quan trọng đang diễn ra tại Nga?
Điều quan trọng nhất là ở Matxcơva đang bắt đầu thời
kỳ chuyển tiếp. Mọi người đang bắt đầu tự hỏi liệu ông Putin có từ bỏ quyền lực
vào năm 2024 hay không. Nếu ông ấy ra đi thì ai sẽ kế nhiệm, Medvedev hay một
ai khác? Không ai biết gì hết. Tất cả mọi người đều cố tỏ ra trung thành với một
ứng viên sáng giá duy nhất : Vladimir Putin. Nhiều người tin rằng ông ấy sẽ ở lại,
bởi vì ông ấy không thể bỏ đi, bởi vì vẫn còn nhiều việc dang dở. Tôi cũng tin
như vậy. Tôi biết rõ ông ấy.
Trước khi Nga sáp nhập bán đảo Crimée của Ukraina hồi
năm 2014, tôi tin rằng điều duy nhất Putin quan tâm là làm thế nào để ông ấy và
gia đình được an toàn sau sự kiện đó. Thế nhưng, từ khi sáp nhập Crimée, tên của
Putin được đưa vào sách giáo khoa lịch sử. Ông ấy thấy mình có nhiệm vụ phải tập
hợp thế giới Nga. Rất nhiều người trong số chúng ta nghĩ rằng Putin sẽ nhà nhân
vật số 1 ở Nga. Liệu ông ấy có thể trở thành một người như Đặng Tiểu Bình ở
Trung Quốc hay không? Mọi chuyện đều có thể! Ông ấy có thể thay đổi Hiến Pháp,
triệu tập Quốc Hội lập pháp, tuyên bố thành lập Liên bang với Belarus …
Khái
niệm “thế giới Nga” cần được hiểu như thế nào?
Thế giới Nga đương nhiên bao gồm Nga, nhưng cũng có
cả Belarus một phần Ukraina, Transnitria và Bắc Kazakhstan. Putin luôn cho là
Staline đã tạo ra các đường biên giới một cách tùy tiện, không có cơ sở, chỉ với
một chiếc bút chì, để chia rẽ dân tộc. Vladimir Putin luôn nói rằng chúng tôi
là một dân tộc bị chia rẽ “giống như người Đức”. Cách đây khoảng chục năm, ông ấy
giải thích sẽ không để xảy ra chiến tranh vì bán đảo Crimée, nhưng cũng có thể
…
Trong
một cuốn sách, ông từng viết là giai đoạn cầm quyền cuối cùng của Putin sẽ là một
thời kỳ đen tối, đáng sợ?
Điều này đang diễn ra. Khi bắt đầu sự nghiệp mang
tính “phục thù” cực lớn, Putin bỏ qua mọi luật lệ, chỉ quan
tâm đến hành động. Ông ấy tự nhủ: Tôi đã biết mọi chuyện từ 20 năm nay, tôi là
người có nhiều kinh nghiệm nhất, vì thế một mình tôi ra quyết định. Ông ấy đã
trở nên rất tự tin vào bản thân.
Thành
công tại Syria chắc hẳn giúp Vladmir Putin củng cố sức mạnh?
Chắc chắn là như vậy. Nhưng chúng ta đừng quên là
trước chiến thắng ở Syria thì Putin đã có thắng lợi ở Crimée. Và quý vị cần biết
là trong quá trình can thiệp vũ trang vào Crimée, mệnh lệnh đưa ra là phải rút
quân, bảo tồn lực lượng nếu mọi chuyện xấu đi. Putin nói rằng ông ấy chịu trách
nhiệm về quyết sách và các tướng lĩnh phải làm mọi việc để hạn chế thiệt hại.
Và ông ấy đã giành chiến thắng, “một mình chống lại tất cả”. Đúng
là ông ấy bị quốc tế trừng phạt. Nhưng Putin đang tìm mọi cách để quốc tế bỏ lệnh
trừng phạt. Câu hỏi đặt ra là ông ấy phải đối thoại với ai. Thủ tướng Đức
Merkel sắp ra đi, nước Anh đang lâm vào khủng hoảng Brexit, còn tổng thống Pháp
bị coi là “trẻ ranh”.
Putin nghĩ rằng ông ấy có một vai trò lịch sử. Ông ấy
tin rằng mình đang làm những điều tốt cho đất nước và sau này mọi người sẽ hiểu
cho ông ấy. Putin nói rằng ông thừa hưởng một nước Nga đã bị tàn phá và ông đã
vực đất nước dậy. Tổng thống Nga coi những thanh niên ghét bỏ ông ấy là những kẻ
rất vô ơn.
Mơ
ước tập hợp thế giới Nga, liệu Putin có thể gây bất ổn cho Estonia và Latvia
hay không ?
Putin phân biệt rõ người dân bán đảo Crimée mà theo
ông ấy là trước đây không muốn ra khỏi Liên Xô và người dân của các nước thuộc
vùng Baltic, muốn rời Liên Bang Xô Viết. Theo quan điểm của chủ nhân điện
Kremlin, điều quan trọng là Nga đang bị kẻ thù bao vây, bị NATO, Liên Hiệp Châu
Âu và các căn cứ quân sự của Mỹ bao quanh. Putin nghĩ rằng đang có một mặt trận
thống nhất chống nước Nga và ông ấy phải gây vấn đề ở các nước đối thủ để làm
suy yếu đối phương.
Rõ ràng là Brexit sẽ gây hại về mặt kinh tế cho nước
Nga, nhưng Putin ủng hộ Brexit vì việc ra khỏi Liên Âu sẽ làm suy yếu Anh Quốc.
Cũng tương tự như việc Tây Ban Nha sẽ suy yếu nếu vùng Catalunya giành được độc
lập. Đối với đảng AfD ở Đức, Putin coi là lực lượng tân quốc xã này rất tầm thường,
nhưng vì AfD làm thủ tướng Merkel yếu thế nên Putin ủng hộ. Nga muốn làm Liên
Hiệp Châu Âu bất ổn bằng cách tìm ra những mắt xích yếu của Liên Âu.
Làm
như vậy để làm gì?
Để khiến châu Âu ngưng trừng phạt Nga. Putin cho rằng
hiện nay có hai khu vực địa chính trị là Mỹ và Trung Quốc. Ông ấy không tin vào
cả hai. Còn châu Âu thì Putin coi là gần với Nga hơn là với Mỹ. Ông tin rằng
Nga và châu Âu có thể cùng nhau tạo ra một khu vực thứ ba, và muốn châu Âu dỡ bỏ
các lệnh trừng phạt Matxcơva. Putin đã luôn muốn Nga thuộc về châu Âu, nhưng có
vị trí tách biệt và có những nguyên tắc riêng.
Tất nhiên điều này là không thể, nhưng ông ấy không
hiểu điều đó. Chủ nhân điện Kremlin muốn làm mọi việc để quốc tế hủy lệnh trừng
phạt và đối thoại với Matxcơva. Tất cả đều đồng ý để xếp Crimée vào hồ sơ đặc
biệt. Nhưng người ta có thể làm gì cho Donbass ? Putin sẵn sàng trả lại Donbass
cho Ukraina.
Liệu
Putin có từ bỏ Donbass hay không ? Ông ấy là người chuyên sáp nhập các vùng đất
vào lãnh thổ nước Nga …
Thực ra phương pháp này sẽ khôn ngoan hơn, nhằm thâm
nhập vào Donbass thông qua các lợi ích kinh tế Nga, một chính sách có thể sẽ
lan rộng sang toàn bộ cơ cấu của Ukraina, nhờ có hàng triệu cử tri bỏ phiếu ủng
hộ các đảng thân Nga.
Poutine đặt cược rằng trả lại Donbass sẽ có lợi hơn
là giữ lại vùng đất này. Nhưng lãnh đạo Nga cũng phải giữ thể diện, để các lực
lượng trung thành ở Matxcơva không cảm thấy bị bỏ rơi. Tổng thống Ukraina
Zelenski cũng hiểu mối đe dọa này. Trong một cuộc họp kín với các cựu binh, ông
ấy tuyên bố nếu không khắc phục được tình hình trước tháng 01/2020, Ukraina sẽ
phải xây một bức tường.
Ông
nghĩ gì về quan hệ giữa Vladimir Poutine và Donald Trump ?
Đối với Putin, Trump là hiện thân cho sự yếu kém của
Mỹ, nên phải cổ vũ Trump và làm thế nào để lính Mỹ quay trở về nhà và không đe
dọa lợi ích của nước Nga nữa. Putin nghĩ rằng nếu Hoa Kỳ có thêm 5 năm dưới một chính quyền yếu kém,
họ sẽ mất hết.
Sự
hiện diện khắp nơi của tổng thống Nga có phải là điều nguy hiểm ?
Đương nhiên là như vậy. Putin, Medvedev và tất cả
các lãnh đạo khác đều bị ám ảnh bởi một Nhà nước hợp nhất. Họ tin rằng mọi hình
thức liên minh, liên hiệp sẽ đặt dấu chấm hết cho nước Nga, vì thế họ muốn kiểm
soát mọi thứ : ý thức hệ, internet, quyền lực, tư pháp và cả chính quyền cấp địa
phương. Putin bị ám ảnh về việc kiểm soát, và vì không thể kiểm soát được cả nước
Nga rộng lớn, nên chủ nhân điện Kremlin bắt đầu đẩy nhanh mọi chuyện đạt được mục
đích.
No comments:
Post a Comment