Thanh Trúc, RFA
13/12/2019
Dân
biểu Hoa Kỳ Alan Lowenthal hôm 12/12 cho Đài Á Châu Tự Do
biết ông rất sẵn lòng bảo trợ cho tù nhân lương tâm Nguyễn Văn Hóa, người đang
phải thụ án tù 7 năm với cáo buộc “Tuyên truyền chống Nhà nước CHXHCN Việt
Nam”.
Hình minh họa. Dân
biểu Hoa Kỳ Alan Lowenthal tại một buổi điều trần ở Quốc hội Mỹ về nhân quyền
Việt Nam hôm 11/6/2015
Trước đó, vào ngày 10/12, thân nhân của anh Nguyễn
Văn Hóa cho biết gia đình đã gửi thư cho dân biểu Lowenthal, đề nghị ông bảo trợ
cho Hóa. Nhân dịp này, Đài Á Châu Tự Do có cuộc phỏng vấn với Dân biểu Alan
Lowenthal về đề nghị của gia đình Hóa và tình hình nhân quyền tại Việt Nam,
cũng như những dự định mà ông định làm để gây sức ép lên Việt Nam nhằm cải thiện
tình trạng nhân quyền.
Trước hết, nói về TNLT Nguyễn Văn Hóa, Dân biểu Alan
Lowenthal cho biết:
Dân
biểu Alan Lowenthal: Hồi tháng 6 năm nay tôi và Thượng Nghị sĩ Ed
Markey đã viết một bức thư, tức là một bức thư thuộc hai Viện (Thượng Viện và Hạ
Viện) gửi cho Ngoại trưởng Pompeo để cảnh báo về tình hình tự do báo chí (ở Việt
Nam) và Hóa cũng là một trong những trường hợp được đề cập. Tôi đã nói rất nhiều
về việc Hóa đã bị bắt như thế nào và bị kết án tù 7 năm ra sao, chính phủ Việt
Nam đã sử dụng điều 88 Bộ luật Hình sự (cũ) cáo buộc Hóa tuyên truyền chống nhà
nước. Tôi biết khá nhiều về Hóa, tôi biết Hóa là một nhà báo và Hóa đã đưa
thông tin về ô nhiễm môi trường do Formosa gây ra. Tôi cũng biết là Hóa phản đối
việc thắt chặt kiểm soát tự do trên internet. Hóa chỉ làm công việc của một nhà
báo, một nhà báo tự do và anh ấy bị bắt giữ và không may bị kết án.
TNLT Nguyễn Văn Hóa
tại phiên tòa ở Hà Tĩnh hôm 27/11/2017 AFP
Thanh
Trúc: Mới đây người chị của Nguyễn Văn Hóa cho
Đài Á Châu Tự Do biết là Nguyễn Văn Hóa mong muốn được một vị dân biểu Hoa Kỳ bảo
trợ mà qua đó tên ông được nhắc đến. Ông nghĩ sao khi nghe về đề nghị này?
DB
A. Lowenthal: Tôi rất vui nhận việc này. Tôi đã nghe về Hóa, về
việc anh ấy bị bỏ tù bất công. Tôi đã bảo trợ một số tù nhân lương tâm. Tôi nằm
trong Ủy ban Nhân quyền Tom Lantos. Những người được tôi bảo trợ đã được trả tự
do và những người khác đều qua Ủy ban này. Tôi sẵn sàng nhận bảo trợ cho anh ấy
và tôi sẽ thu xếp. Tôi nghĩ là chị gái của Hóa nên liên hệ với văn phòng của
chúng tôi để bắt đầu quá trình này. Tôi cần một giấy tờ hoặc nói chuyện chính
thức với chị gái Hóa để bắt đầu quá trình bảo trợ.
*
Thanh
Trúc: Trước đây một trong những tù nhân chính trị
ở Việt Nam, tên là Nguyễn Tiến Trung, từng được ông bảo trợ. Xin cho biết ông
đã làm gì để giúp đỡ Nguyễn Tiến Trung? Tính đến lúc này ông có nghe tin tức gì
về người này không?
DB
A. Lowenthal: Tôi có nhận được tin tức về Trung. Tôi đã lên
tiếng cho Trung với các đồng nghiệp của mình, với Đại sứ Hoa Kỳ ở Việt Nam là đại
sứ Kritenbrink. Tôi đã nói về Trung công khai và trước Quốc hội. Tôi rất vui là
Trung đã được tự do. Chúng tôi có liên hệ với Trung hồi năm ngoái khi Trung xin
vào học ở trường đại học Oregon để lấy bằng thạc sĩ. Tôi đã viết thư giới thiệu
cho Trung và anh ấy đã bắt đầu vào học từ tháng 9. Anh ấy có nói với chúng tôi
là anh sẽ xin học lên Tiến sĩ.
*
Thanh
Trúc: Thưa ông ngoài trường hợp Nguyễn Văn Hóa
thì hiện tại hơn 100 tù chính trị hãy còn bị giam giữ ở Việt Nam. Ông và những
người đồng nhiệm trong quốc hội đã làm gì để gây sức ép lên chính quyền Việt
Nam, đòi trả tự do cho họ. Mặt khác, trong khi họ vẫn đang bị cầm tù thì ông có
yêu cầu gì hầu giúp đỡ họ không?
DB
A. Lowenthal: Cả Caucus về Việt Nam ở Hạ Viện và Ủy ban quan
hệ đối ngoại, cùng Ủy ban Nhân quyền Tom Lantos đã thực hiện nhiều buổi điều trần
về vấn đề này. Bất cứ khi nào tôi gặp các quan chức Việt Nam hay Hoa Kỳ, Bộ Ngoại
giao, tôi đều kêu gọi chú ý vào các trường hợp tù nhân lương tâm. Tôi đề cập vấn
đề này với Đại sứ Mỹ. Trong lần gặp đầu tiên của tôi với Đại sứ Dan
Kritenbrink, các đồng nghiệp của tôi trong Caucus về Việt Nam đã trao cho ông ấy
một danh sách các tù nhân lương tâm mà chúng tôi muốn ông ấy quan tâm cùng làm
việc với chúng tôi. Tôi sẽ tiếp tục làm việc này. Tôi đã viết thư cho Ngoại trưởng
Pompeo. Khi chúng tôi quay lại làm việc vào tháng tới, chúng tôi sẽ liên hệ với
Chủ tịch nước CHXHCN Việt Nam, yêu cầu trả tự do cho các tù nhân lương tâm.
Chúng tôi sẽ tiếp tục làm việc này và chúng tôi cũng đã có những thành công
trong việc đòi trả tự do cho một số tù nhân lương tâm. Tuy nhiên, chính quyền
Việt Nam vẫn tiếp tục bắt giữ thêm tù nhân lương tâm nên đây công việc liên tục.
*
Thanh
Trúc: Hồ sơ nhân quyền Việt Nam ngày càng tồi tệ
những năm qua, theo ông tại sao tình hình tiếp tục xấu đi như vậy, chính
phủ Mỹ có phần nào trách nhiệm trong chuyện tiêu cực này không?
DB
A. Lowenthal: Tôi không muốn dùng cơ hội này để đổ lỗi lên
chính quyền Mỹ. Điều tôi muốn nói là chính quyền Mỹ bây giờ có những ưu tiên
khác hơn so với chính quyền trước. Thời của chính quyền Mỹ trước khi tôi được bầu
vào Quốc hội, trong quan hệ song phương với Việt Nam, chúng ta nói về vấn đề
này khi Việt Nam muốn gia nhập Hiệp định đối tác Thương mại xuyên Thái Bình
Dương rằng nhân quyền là quan ngại chính. Nếu họ muốn làm việc với Mỹ thì họ phải
có cải thiện trong hồ sơ nhân quyền. Cho nên nhân quyền nằm ở trong danh sách
ưu tiên rất cao. Bây giờ, chính quyền mới vẫn coi nhân quyền là vấn đề quan trọng
nhưng Hoa Kỳ giờ quan ngại nhiều hơn về vấn đề an ninh hàng hải, thương mại, và
không gây sức ép mạnh về vấn đề nhân quyền. Không phải họ không làm mà chúng ta
không thấy là vấn đề nhân quyền được đặt ưu tiên cao. Ở Hạ viện, tôi tin là vấn
đề nhân quyền và vi phạm nhân quyền của chính phủ Việt Nam cũng quan trọng. Bất
cứ ai (ở Việt Nam) lên tiếng về tự do tôn giáo, tự do bày tỏ ý kiến, các
blogger, những người hoạt động báo chí đều là những người mà chính quyền Việt
Nam đang đàn áp. Đó là điều mà tôi cho rằng quan trọng nhất. Tôi vẫn luôn đưa vấn
đề này ra và tôi hy vọng là Đại sứ Kritenbrink hiểu được tại sao tôi làm điều
này. Tôi nói chuyện với Đại sứ Kritenbrink mỗi tuần hoặc 2 tuần một lần về việc
trả tự do cho các tù nhân lương tâm. Gần đây chúng tôi đang nói về trường hợp của
ông Michael Nguyen, người vừa bị kết án tù 12 năm. Ông ấy là cư dân ở Orange
County, là công dân Mỹ. Trước đó tôi có làm việc cho trường hợp của anh Will
Nguyen, cố gắng để anh ấy được trả tự do. Anh ấy bị kết án nhưng rất may là anh
được trả về Mỹ ngay. Đây là công việc liên tục. Tôi thường xuyên thách thức
chính phủ Việt Nam, và Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã rất nhiệt tình hợp tác giúp đỡ
chúng tôi qua ngài đại sứ. Nhưng chúng tôi vẫn chưa thực sự thành công nhiều.
Chúng tôi hy vọng chính quyền Mỹ và Tổng thống Mỹ (chúng tôi thường xuyên viết
thư cho Tổng thống) sẽ coi vấn đề nhân quyền là ưu tiên số 1.
*
Thanh
Trúc: Thưa ông Luật Magnitsky Toàn Cầu xem chừng
chưa tác động gì tới những người vi phạm quyền con người ở Việt Nam. Theo ông
thì Hoa Kỳ cần làm gì để có thể áp dụng Đạo luật này với Việt Nam?
DB
A. Lowenthal: Theo tôi, điều mà chúng ta cần làm trước tiên
là xếp Việt Nam vào danh sách các quốc gia cần quan tâm đặc biệt về tự do tôn
giáo (CPC), và sau đó áp dụng Đạo luật Magnitsky. Việt Nam đã từng trong CPC
nhưng sau đó chúng ta nói rằng họ đã có tiến bộ. Khoảng 10 hay 15 năm về trước
họ được rút khỏi danh sách này. Vì tình trạng vi phạm nhân quyền vô cùng tồi tệ
ở Việt Nam. Chúng tôi gần đây cũng có đưa ra Đạo luật Nhân quyền cho Campuchia,
đạo luật đó đã được Hạ viện thông qua và chính phủ Mỹ đã xác định 2 người ở
Campuchia theo đạo luật Magnitsky. Tôi muốn thấy Đạo luật Magnitsky được áp dụng
ở Việt Nam và những người tham gia vi phạm nhân quyền sẽ bị đưa vào danh sách
này. Nhưng để làm được này chúng ta cần làm hai việc. Thứ nhất là đưa Việt Nam
vào danh sách CPC. Thứ hai là đạo luật Nhân quyền Việt Nam mà tôi đồng ủng hộ
cùng Dân biểu Chris Smith. Sau đó chúng ta có thể áp dụng Đạo luật Magnitsky.
*
Thanh
Trúc: Xin cảm ơn Dân biểu Alan Lowenthal về bài
phỏng vấn này.
No comments:
Post a Comment