Phương Thảo
19:05 07/11/2018
Việc
mất Hạ viện là thất bại của đảng Cộng hòa nhưng việc giữ lại và giành thêm ghế
tại Thượng viện là chiến thắng của Tổng thống Donald Trump, mở ra định hướng
cho cuộc đua 2020.
Tổng thống Donald
Trump ăn tối xong rồi cùng gia đình rồi theo dõi kết quả cuộc bầu
cử giữa kỳ ở Nhà Trắng. Đến đêm, ông "tweet": "Chiến thắng
kỳ vĩ vào tối nay. Cảm ơn tất cả", và không phát biểu gì thêm.
Cuộc bầu cử giữa kỳ tại Mỹ cơ
bản đã kết thúc. Không có cú sốc nào diễn ra, đảng Dân chủ lấy lại Hạ viện, lần
đầu tiên sau 8 năm, trong khi đảng Cộng hòa giữ được Thượng viện. So với tình
hình trước đó, cuộc bầu cử là một tổn thất đối với đảng Cộng hòa, nhưng nhiều
người cho rằng kết quả chi tiết ở các bang cho thấy một chiến thắng với Tổng thống
Trump khi những bang ông đến tranh cử đã mang về kết quả chiến thắng.
Kết quả này cũng mở ra định hướng cho cuộc tái tranh
cử năm 2020 của ông.
Những
bang tiếp tục đỏ
"Làn sóng xanh" không diễn ra như hy vọng
của những lãnh đạo Dân chủ, thậm chí họ còn mất một số ghế tại Thượng viện. Đảng
Cộng hòa bước vào nhiệm kỳ mới với thế đa số thậm chí còn áp đảo hơn trước đó.
Ồn ào và đầy giận giữ, những buổi vận động của Tổng
thống được cho đã giúp đảng Cộng hòa giành được ghế Thượng viện tại các bang
tranh chấp căng thẳng là Indiana, Missouri, North Dakota, Tennessee và
Texas. Tại 3 bang Indiana, North Dakota và Missouri, ứng viên Cộng hòa đã
chiếm lấy chiếc ghế thượng viện đang do người Dân chủ nắm giữ.
Indiana và Missouri là 2 bang cuối cùng tổng thống đến
vận động trước giờ bỏ phiếu và chỉ trong tháng 11, ông đã đến mỗi bang 2 lần.
Trong một cuộc bầu cử được gọi là "cuộc trưng cầu
dân ý về Trump", bất chấp tỷ lệ tín nhiệm thấp, kết quả cho thấy ông vẫn
là một thế lực đáng gờm.
Kết quả thăm dò ở mức độ bang lẫn liên bang cho thấy
đảng Dân chủ thể hiện rất tốt trong số những cử tri thuộc "liên minh chuyển
đổi": những người thiểu số, người trẻ tuổi, các cử tri da trắng có học và
phụ nữ.
Cũng chính những nhóm này bày tỏ xu hướng chống đối
Trump: tỷ lệ ủng hộ ông chỉ 22% ở nhóm cử tri thiểu số, 32% đối với người trưởng
thành trẻ tuổi và 37% đối với các cử tri da trắng có trình độ cao đẳng, đại học.
Dù vậy, Trump
vẫn ung dung nhận được lượng ủng hộ mạnh mẽ và vững chắc từ "liên minh
khôi phục": những người da trắng tương đối lớn tuổi, làm lao động hoặc ở
vùng nông thôn. Họ là nhóm thống trị các thị trấn nhỏ hoặc các bang "đỏ",
nơi tổng thống đã miệt mài đến tham gia chiến dịch tranh cử những tuần qua.
Trong cả thăm dò của CNN lẫn ABC/Washington
Post, tỷ lệ tán đồng tổng thống trong nhóm cử tri da trắng không học
cao đẳng/đại học ở mức 56%. Bất chấp sự chống đối đến từ "liên minh chuyển
đổi" mạnh mẽ ra sao, tổng thống có đủ phiếu bầu từ lực lượng ủng hộ truyền
thống để giúp mang lại chiến thắng cho những cộng sự mà ông ủng hộ.
Tổng thống cũng làm tất cả để đảm bảo rằng đây một
cuộc trưng cầu dân ý về ông, theo Washington Post. Ông nói với những
người ủng hộ hãy bỏ phiếu như thể tên ông có trên lá phiếu, cảnh báo rằng
chương trình nghị sự và các phong trào chính trị của ông sẽ gặp nguy. Ông biến
mình thành tâm điểm của cuộc bầu cử (2/3 người được thăm dò sau bầu cử cũng nói
thế).
Càng về cuối cuộc vận động, ông Trump càng tỏ ra gay
gắt, đúng theo cung cách ông đã thể hiện và thành công trong cuộc bầu cử năm
2016. Ông ít nói hơn về
thành tựu kinh tế đang rất tốt của mình, thay vào đó đánh vào chính sách nhập
cư, đe dọa ngưng cấp quốc tịch cho trẻ sinh ra ở Mỹ, làm đậm mối đe dọa từ đoàn
"caravan" nhập cư hãy còn cách xa biên giới Mỹ và dọa gửi quân đến
biên giới.
Trên Washington Post, nhà bình luận Ed
Roger nói rằng đảng Dân chủ đã thể hiện kém hơn những gì thường được kỳ vọng ở
đảng đối lập với tổng thống trong một cuộc bầu cử giữa kỳ, vốn thường chứng kiến
đảng của tổng thống mất trung bình 37 ghế tại Hạ viện nếu tỷ lệ tín nhiệm của
ông ta thấp hơn 50%.
"Không người cánh tả nào muốn chấp nhận việc
này, nhưng Trump là một tài sản của đảng Cộng hòa trong khi Barack Obama là thảm
họa của đảng Dân chủ", ông viết.
Kết quả bầu cử
Thượng viện cũng cho thấy đảng Cộng hòa đang dần biến thành "đảng của
Trump" như thế nào. Dù Hạ viện sẽ chống đối và không "nuông chiều"
tổng thống như xưa, hay có thể kích hoạt quy trình luận tội, tại Thượng viện, một
thế hệ thượng nghị sĩ mới - bao gồm Mike Braun từ Indiana, Josh Hawley từ
Missouri và Kevin Cramer từ North Dakota - sẽ bước chân vào Điện Capitol với
"món nợ" với tổng thống, người đã ủng hộ và tranh cử quyết liệt cho họ.
Trong khi đó, hai thượng nghị sĩ "phiền
toái" nhất với tổng thống - Jeff Flake của bang Arizona và Bob Corker từ
bang Tennessee - sẽ rời Thượng viện vào năm tới, theo Wall Street
Journal.
Con đường
2020 "bắt đầu đêm nay"
Trở về với Nhà Trắng vào đêm bầu cử, danh sách khách
mời tham gia buổi tiệc với snack, hamburger và hot dog còn có "siêu mạnh
thường quân" Sheldon Adelson, CEO Blackbone Stephen Schwarzman và cộng sự
tranh cử cũ của tổng thống, David Bossie và Corey Lewandowski, theo một nguồn
tin của CNN.
Theo Politico, một người nữa cũng xuất
hiện là Brad Parscale, nhân vật sẽ vận hành chương trình tái tranh cử năm
2020.
"Chiến dịch tái tranh cử bắt đầu hôm
nay", Politico dẫn lời Brian Walsh, chủ tịch của ủy ban
hành động chính trị thân Trump American First Action. "Tất cả đã trên đường".
Trước ngày bầu cử, Washington Post đã
đưa tin tổng thống sắp khởi động chương trình tái tranh cử, với cách tiếp cận rằng
những chính sách gây chia rẽ và đối đầu sẽ tiếp tục thu hút cử tri.
Chiến thắng của đảng Cộng hòa ở những bang quan trọng
cho Trump đã khiến triển vọng 2020 của ông thêm sáng sủa. Một trong những đồng
minh thân thiết nhất của tổng thống tại quốc hội, Ron DeSantis sẽ trở thành thống
đốc Florida trong khi tại bang Ohio, ứng viên Cộng hòa Mike DeWine cũng chiến
thắng. Florida và Ohio là hai bang tranh chấp có nhiều phiếu đại cử tri nhất
trong cuộc bầu cử tổng thống.
Tuy nhiên, tổng thống có thể phải lo lắng khi đảng
Cộng hòa không thể giành lại ghế Thượng viện ở các bang Pennsylvania, Ohio và
Wisconsin, đều là các bang tranh chấp quan trọng ở khu vực công nghiệp ở Trung
Tây nước Mỹ và từng là nơi giúp tổng thống đắc cử năm 2016.
Tổng thống cũng học được một số bài học từ cuộc bầu
cử năm nay, theo các cộng sự tiết lộ. Ông được biết rằng quốc hội không có nhiều
sự ủng hộ bằng ông và các chính sách nhập cư vẫn tiếp tục khích lệ cử tri. Tổng
thống nhận báo cáo thường xuyên về tỷ lệ tín nhiệm đối với ông tại các khu vực
bầu cử, so sánh chúng với con số của các ứng viên tại đây, cũng như số liệu năm
2016.
"Chúng ta sẽ thắng ở Pennsylvania chứ?", tổng
thống nói với các cộng sự trên một chuyến bay gần đây của Air Force One,
lúc họ bay đến Pennsylvania, một trong những bang thiết yếu vào năm 2016.
Trong những cuộc trò chuyện riêng, ông không tỏ dấu
hiệu dịu giọng xuống mà sẽ tiếp tục ngôn ngữ gây tranh cãi, than vãn việc các đảng
viên Cộng hòa không nghe theo ông.
Khi "làn sóng xanh" của đảng Dân chủ không
thể quét khắp nước và cho thấy sự phản kháng rộng rãi với tổng thống, điều mà
cuộc bầu cử vừa qua thể hiện rõ nhất chỉ là sự chia rẽ ngày càng sâu sắc, một
bên là những cử tri phản đối tổng thống và một bên là những người ủng hộ ngày một
mạnh mẽ.
Tình trạng này hầu như không thể khắc phục trước năm
2020 và nó sẽ tiếp tục là vũ khí mạnh mẽ của Tổng thống Trump trong cuộc đua
tái tranh cử.
No comments:
Post a Comment