Đăng ngày 26-11-2018
Phải
chăng Ukraina chuẩn bị phản ứng mạnh và tuyên bố ban hành thiết quân luật ?
Căng thẳng trong quan hệ Nga-Ukraina đột biến leo thang sau khi hải quân Nga nổ
súng « cưỡng chế » ba tàu quân sự Ukraina trong eo biển Kertch
hôm chủ nhật gây thương tích cho 6 binh sĩ .
Ảnh tàu quân sự Ukraina bị hải quân Nga " cưỡng chế", tại cảng ở
Kertch, ngày 26/11/2018. REUTERS/Pavel Rebrov
Theo AFP, tình hình căng thẳng đến mức vào thứ hai
26/11/2018, theo yêu cầu của Nga và Ukraina, Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc sẽ
có phiên họp khẩn cấp vào lúc 16 giờ, giờ quốc tế.
Trước đó tại Kiev, trong đêm chủ nhật rạng sáng thứ
hai, Hội Đồng An Ninh và Quốc Phòng đề nghị với tổng thống Petro Porochenko ban
hành thiết quân luật trong « 60 ngày ». Tổng thống Ukraina lên
án Nga « gây hấn có tính toán » nhưng cũng thận trọng tuyên bố
« không tuyên chiến với Matxcơva ».
Thái
độ của Kiev được hiểu như thế nào ?
Từ Kiev, thông tín viên Stephane Siohan phân tích :
"Hôm nay, Quốc Hội Ukraina họp phiên đặc biệt
vào lúc 16 giờ trưa. Đây là thông báo của Hội Đồng An Ninh và Quốc Phòng
Ukraina sau cuộc họp khẩn cấp do tổng thống Petro Porochenko chủ trì kèm theo đề
nghị ban hành thiết quân luật.
Cho dù cuộc chiến ở miền đông Ukraina đã kéo dài bốn
năm nhưng chưa bao giờ Kiev dứt khoát quyết định ban hành tình trạng khẩn cấp,
kể cả vào lúc nghiêm trọng nhất vào năm 2014 khi bán đảo Crimée bị Nga sáp nhập.
Lý do làm chính quyền Ukraina do dự là nếu đất nước lâm vào tình trạng chiến
tranh thì sẽ không nhận được tài trợ quốc tế.
Giờ đây, nếu Quốc Hội Ukraina chấp thuận tình trạng
thiết quân luật thì sẽ dẫn đến một số hệ quả.
Trước hết, Ukraina sẽ phải tuyên bố cắt đứt bang
giao với Nga cho dù tổng thống Petro Porochenko có nói là trong mọi trường hợp
thiết quân luật không có nghĩa là tuyên chiến với Nga.
Về thời gian, Kiev cũng nói là chỉ có 60 ngày. Thế
nhưng, Ukraina đang ở giai đoạn tiền bầu cử. Bầu tổng thống diễn ra vào tháng
03/2019. Chính phủ có thể quyết định hạn chế các hoạt động chính trị.
Cuối cùng, thiết quân luật cũng đồng nghĩa với hạn
chế một số quyền tự do nhất là tự do báo chí."
Eo
biển Kertch, điểm xung khắc giữa Nga và Ukraina : Chuyện gì xảy ra giữa hải
quân hai nước ?
Theo Kiev, ba tàu quân sự Ukraina gồm hai tàu tuần
duyên và một tàu tiếp vận trong lúc từ biển Đen vào biển Azov qua eo biển
Kertch thì bị hải quân Nga chận lại và nổ súng « cưỡng chế ».
Matxcơva nhìn nhận có nổ súng nhưng tố hải thuyền Ukraina « hoạt động bất hợp
pháp trong vùng lãnh hải của Nga vừa khiêu khích vừa gây áp lực ».
Trái lại, hải quân Ukraina cho là đã thông báo với
Nga về hải trình của ba chiếc tàu quân sự. Ba chiếc tàu phải chờ đợi nhiều tiếng
đồng hồ, vì bị một chiếc tàu dầu gặp nạn kẹt giữa chân cầu, cản lối.
Nằm giữa bán đảo Crimée bị Nga xáp nhập năm 2014 và
lãnh thổ miền đông Ukraina, eo biển Kertch là con đường hàng hải duy nhất nối
liền Hắc hải và biển Azoz, là trục giao thông chiến lược của hai nước thù nghịch
nhưng Nga ở thế thượng phong.
Từ Matxccơva, thông tín viên Daniel Vallot nhận định
:
"Căng thẳng lên cao kể từ hôm qua, 25/11, khi
ba chiếc tàu của Ukraina tiến gần eo biển Kertch…Và theo Matxcơva, các tàu này
đã xâm nhập trái phép vào vùng biển của Nga và dường như có những hành động
nguy hiểm buộc hải quân Nga phải can thiệp.
Kết quả là nhiều người bị thương, ba chiếc tàu của
Ukraina bị bắt giữ và khám xét và đây là một sự cố rất nghiêm trọng về quân sự
và ngoại giao. Sự cố xẩy ra tại một vùng cực kỳ nhậy cảm : đó là eo biển Kertch
nằm giữa Nga và Crimée, tuyến đường dẫn ra biển Azov nhỏ bé.
Kể từ khi Nga sáp nhập Crimée, năm 2014, căng thẳng
trong vùng này không ngừng gia tăng và đặc biệt là từ khi Nga xây dựng cây cầu
dài 19 cây số, hồi năm 2017, nối liền Nga với Crimée. Kể từ khi được xây dựng,
một số tàu bè gặp khó khăn khi qua lại nơi đây. Chính quyền Kiev tố cáo Nga cố
tình ngăn cản tàu bè của Ukraina. Trên thực tế, cây cầu này cho phép Matxcơva
đóng cửa eo biển rất dễ dàng và sự cố xẩy ra ngày hôm qua là bằng chứng rõ ràng
nhất."
Từ khi sáp nhập Crimée, Nga tuyên bố chủ quyền trên
phần lớn lãnh hải chung quanh bán đảo này. Kiev cũng như các nước Tây phương vẫn
tố cáo Nga « cố tình cản trở lưu thông » tàu bè qua lại eo biển
Kertch.
Theo AFP, Liên Minh Bắc Đại Tây Dương NATO và Liên
Hiệp Châu Âu kêu gọi Nga tái lập lưu thông và cùng với Ukraina xuống thang xung
khắc. Vào chiều nay, theo yêu cầu của Kiev, tổng thư ký NATO triệu tập Ủy ban
NATO-Ukraina họp khẩn tại Bruxelles.
--------------------------
BBC Tiếng Việt
Người biểu tình giận dữ bao vây Đại sứ quán Nga ở
Kiev sau vụ Moscow bắt ba tàu hải quân Ukraine ở ngoài khơi bán đảo Crimea.
26 tháng 11 2018
BBC
Tiếng Việt
Nga nổ súng, bắt giữ ba tàu hải quân Ukraine ngoài
khơi bán đảo Crimea, động thái đánh dấu sự leo thang về căng thẳng giữa hai nước.
26 tháng 11 2018
No comments:
Post a Comment