HAI NHÀ KHOA HỌC HUNGARY ĐƯỢC TRAO GIẢI NOBEL TRONG HAI NGÀY LIÊN TỤC (BBC News Tiếng Việt)

 

Hai nhà khoa học Hungary được trao giải Nobel trong hai ngày liên tục

BBC News Tiếng Việt

03 tháng 10 năm 2023

https://www.bbc.com/vietnamese/articles/c51v7yjvvkmo

 

Tin mới nhất từ Thuỵ Điển hôm nay 03/10/2023 cho hay ba nhà vật lý học Pierre Agostini, Ferenc Krausz và Anne L’Huillier được trao giải Nobel cho nghiên cứu và thí nghiệm về electron trong nguyên tử (atom).

 

Như thế giải Nobel Vật lý năm nay thuộc về hai nhà khoa học Pháp và một nhà khoa học Hung-Áo.

 

GS Pierre Agostini hiện làm việc tại Ohio State University, Hoa Kỳ là người Pháp, tốt nghiệp Đại học Université Aix-Marseille.

 

GS Ferenc Krausz, sinh năm 1962 ở Mor, Hungary, hiện làm việc tại viện Max Planck Institute of Quantum Optics và ĐH Ludwig Maximilian ở Munich, Đức.

 

Năm 1985, Ferenc Krausz lấy bằng kỹ sư điện tử tại Đại học Bách khoa Budapest (BME) và bằng vật lý tại Khoa Khoa học Tự nhiên, ĐH Tổng hợp Budapest (ELTE). Ông công tác tại Viện Vật lý BME dưới sự hướng dẫn của nhà vật lý Bakos József trong lĩnh vực vật lý laser. Từ 1991, ông sang nghiên cứu tại Áo.

 

Nữ giáo sư Anne L’Huillier, sinh năm 1958 ở Paris, nhận Nobel cho công trình thực hiện tại ĐH Lund, Thuỵ Điển.

 

Nơi sinh và nơi làm việc của họ là biểu hiện của hợp tác quốc tế trong các lĩnh vực khoa học cơ bản.

 

Nhưng sự kiện chỉ trong hai ngày liền có hai nhà khoa học người Hungary được Nobel là điều báo chí chú ý.

 

https://ichef.bbci.co.uk/news/800/cpsprodpb/467d/live/6417d480-61f1-11ee-8c41-6b45927f204c.jpg

Các giáo sư Drew Weissman (trái) và Katalin Kariko được trao giải Nobel Y Sinh

 

Hôm qua, 02/10, giải Nobel Y Sinh được công bố sẽ trao cho hai nhà khoa học đã góp phần phát triển công nghệ cho vaccine phòng ngừa Covid dựa trên mRNA.

 

Đó là Tiến sĩ Katalin Karikó từ Hungary và Tiến sĩ Drew Weissman từ Hoa Kỳ.

 

Hai người là đồng nghiệp và biết nhau vào đầu những năm 1990 khi họ cùng làm việc tại Đại học Pennsylvania, Mỹ.

 

Bà Katalin Kariko sang Hoa Kỳ từ 1985.

 

Ủy ban Nobel tuyên bố: "Những nhà khoa học được trao giải đã đóng góp trong tốc độ phát triển vaccine nhanh chưa từng có vào thời kỳ xảy ra một trong những mối đe dọa lớn nhất đối với sức khoẻ nhân loại vào kỷ nguyên hiện đại."

 

Công nghệ vaccine mRNA này đã được thử nghiệm trước khi đại dịch Covid bùng phát, và cho đến nay đã giúp được hàng triệu người trên thế giới.

 

Công nghệ mRNA tương tự hiện cũng đang được nghiên cứu để chữa trị các loại bệnh khác và thậm chí là bệnh ung thư.

 

Vaccine mRNA sử dụng cách tiêm vào người một phần mã gene của virus để huấn luyện hệ miễn dịch trong cơ thể.

 

Vaccine huấn luyện cơ thể sinh ra kháng thể và một phần khác của hệ miễn dịch, được gọi là tế bào T, để chống lại virus corona.

 

Nhà báo Nguyễn Hoàng Linh, ở Budapest, viết trên Facebook về sự kiện này:

 

"GS. Karikó Katalin (68 tuổi) là người thứ ba nhận được giải thưởng khoa học danh giá này trên cương vị công dân Hungary, đồng thời bà cũng là phụ nữ Hung đầu tiên đoạt giải Nobel."

 

Theo trang của Viện Hàn lâm Khoa học Hungary, từ cho đến năm nay, chưa tính ông Ferenc Krausz và bà Katalin Kariko, số người Hungary và gốc Hungary nhận giải Nobel đã là 14.

 

Nhưng một trang khác, của hội người Hungary tại Hoa Kỳ (American Hungarian Federation) cho biết con số này là 18, tính tới năm 2022, và gồm cả Nobel Văn chương cho nhà văn Imre Kertesz (2002).