Thứ
Hai, 10/30/2023 - 18:15 — nguyenanhtuan
https://www.rfavietnam.com/node/7818
Vụ bắt
giữ bà Nguyễn Phương Hằng và người mẫu Ngọc Trinh, sau đó là việc điều tra nhà
xe Thành Bưởi báo hiệu một bóng ma đang quay trở lại đời sống xã hội Việt Nam.
Những vụ án kỳ lạ
Bản
án 3 năm tù giam đã khép lại vụ việc bà Nguyễn Phương Hằng song vẫn chưa khiến
dư luận lẫn những người trong cuộc hết băn khoăn về nguyên nhân thực sự của việc
bắt giữ bà.
Chẳng
ai được thuyết phục rằng chỉ vì những chuyện bóc phốt ồn ào mà bà Phương Hằng bị
bắt, bởi lẽ giới showbiz bất kỳ quốc gia nào cũng đầy bê bối bị phanh phui và
Việt Nam đâu phải là ngoại lệ.
Có
người lại cho rằng bà Phương Hằng đụng phải những nghệ sĩ quyền lực, nhưng ở Việt
Nam những nghệ sĩ này có thể quyền lực trong giới của họ mà thôi, đâu đủ sức
chi phối các cơ quan tố tụng. Đó là chưa kể có những người đấu khẩu với bà
Phương Hằng như nhà báo Hàn Ni cũng bị bắt sau đó. Nếu các nghệ sĩ đứng sau vụ
tất cả chuyện này thì chẳng lý do gì họ muốn bắt cả Hàn Ni.
Trong
khi một dấu hỏi lớn vẫn nằm im trong vụ Phương Hằng thì lại xuất hiện một vụ án
kỳ quặc khác. Người mẫu Ngọc Trinh bị bắt vì tội gây rối trật tự công cộng sau
khi đăng tải các video clips quay cảnh biểu diễn chạy xe phân khối lớn trên đường.
Trước đó thì cô đã bị xử phạt hành chính vì các lỗi liên quan tới việc lái xe
này.
Người
ta một lần nữa lại bàn tán xôn xao về lý do bắt giữ Ngọc Trinh nhưng có vẻ cũng
chưa ai đưa ra được một nguyên cớ thuyết phục. Người theo thuyết âm mưu thì cho
rằng Ngọc Trinh chỉ là đầu mối để dẫn tới những vụ án lớn hơn, song cũng không
hề có bằng chứng gì.
Ngay
cả các luật sư thân chính quyền thường lên báo minh họa cho mọi quyết định bắt
giữ của công an thì lần này cũng tỏ vẻ băn khoăn là hình như công an hơi mạnh
tay khi bắt giam Ngọc Trinh.
Dư
luận chưa kịp lắng xuống vụ Ngọc Trinh thì lại bị thu hút bởi việc điều tra bất
ngờ của cơ quan công an đối với nhà xe Thành Bưởi - một nhà xe có tiếng lâu năm
ở miền Nam. Những lý do mà công an đưa ra, dù được phụ họa bởi báo chí quốc
doanh, vẫn không đủ sức thuyết phục dư luận lẫn chính nhà xe Thành Bưởi đến nỗi
nhà xe này, bỏ qua cả những thận trọng chính trị thông thường của dân làm ăn ở
Việt Nam, đã ngay lập tức ra một thông cáo báo chí tỏ ý nghi ngờ việc điều tra
có “uẩn khúc”.
Những
vụ án như thế này đang xuất hiện thường xuyên hơn những năm gần đây không khỏi
khiến cho dư luận thắc mắc điều gì đang xảy ra với cơ quan thực thi pháp luật vậy?
Pháp trị hay chuyên chính vô sản?
Mấy
chục năm Đổi Mới với việc thử nghiệm kinh tế thị trường trong lòng chế độ cộng
sản đã khiến cung cách quản trị xã hội ở Việt Nam thay đổi ít nhiều.
Từ
chỗ là một thứ thừa thãi của một xã hội xô-viết vận hành bằng chỉ thị và nghị
quyết, pháp luật bỗng dưng được quan tâm. “Sống và làm việc theo Hiến pháp và
pháp luật” trở thành khẩu hiệu giăng mắc nhan nhản từ thành thị đến nông thôn.
Cũng dễ hiểu, kinh tế thị trường, dù ở mức chưa hoàn thiện đi chăng nữa, cũng
chỉ có thể vận hành được trong một khuôn khổ pháp luật. Tương tự vậy, tiền đầu
tư ngoại quốc cũng sẽ chỉ vào một quốc gia vận hành theo pháp luật chứ không phải
là chỉ thị và nghị quyết của đảng cầm quyền.
Bởi
lẽ, đặc trưng của một xã hội vận hành bằng pháp luật - tức một nền pháp trị -
là minh bạch và dễ đoán định vốn là những điều kiện cần thiết cho tự do kinh
doanh và giao kết hợp đồng của một nền kinh tế thị trường. Trái lại, một nền
chuyên chính vô sản, tức là lề lối quản trị xã hội bằng chỉ thị và nghị quyết của
một đảng kiểu leninist thì kém minh bạch và không thể đoán định, vốn là những
điểm thù nghịch với kinh tế thị trường vì sẽ bóp chết mọi ý định kinh doanh và
gây rủi ro cho mọi giao kết hợp đồng.
Quen
với một xã hội vận hành [tương đối] bằng pháp luật, nhiều người nhìn những vụ
án kỳ quặc kể trên qua lăng kính pháp trị không thấy gì khác ngoài sự băn khoăn
của mình. Chính ở đây, một lăng kính khác có thể giúp họ bớt băn khoăn: Chuyên chính vô sản.
Án của Đảng
Ngay
sau khi bà Phương Hằng bị bắt giữ, các ngành nội chính Việt Nam bao gồm Ban Nội
chính Trung ương, Bộ Công an, Tòa án Nhân dân Tối cao và Viện Kiểm sát Nhân dân
Tối cao đã có phiên
họp dưới sự chủ trì của ngôi sao chính trị đang lên là Võ Văn Thưởng
khi đó là Thường trực Ban Bí thư.
Tại
đây ông Thưởng đã cho biết bà Phương Hằng, cùng với nhóm Báo Sạch bị bắt
vì “thách
thức đường lối, chủ trương của đảng” - một lý do không thể mơ hồ hơn.
Ông Thưởng cũng đã tiết lộ “những vụ án, vụ việc có liên quan đến chính trị, đối
ngoại, dư luận xã hội đặc biệt quan tâm thì xử lý theo đúng Chỉ
thị số 26-CT/TW của Bộ Chính trị và Hướng dẫn 04-HD/TW của Ban Bí thư.”
Vậy
là đã rõ, đối với vụ việc dư luận quan tâm, đường hướng xử lý sẽ tuân theo các
chỉ thị của Bộ Chính trị và hướng dẫn của Ban Bí thư, chứ không phải dựa trên
các cân nhắc pháp lý. Nghĩa là, một người có thể bị bắt vì các cơ quan nội
chính xét thấy cần phải làm như vậy nhằm đạt được những mục tiêu chính trị nhất
định do Bộ Chính trị, Ban Bí thư đề ra, chứ không phải vì đã vi phạm hình sự tới
mức phải bị khởi tố và bắt giữ, như trong một nền pháp trị. Lẽ dĩ nhiên là sau
khi các cơ quan nội chính đã chốt, công an sẽ làm phần việc còn lại bằng cách
diễn giải pháp luật, đôi khi một cách rất khiên cưỡng, để hợp thức hóa việc bắt
giữ.
Trớ
trêu thay, cả Chỉ thị 26 của Bộ Chính trị và Hướng dẫn 04 của Ban Bí thư đều là
những văn bản nội bộ của đảng, đều không công khai và người dân không thể tiếp
cận.
Vậy
làm sao biết khi nào một ai đó bị bắt và nếu bị bắt thì lý do thực sự là gì?
Khi bạn nhận ra rằng có những vụ án của đảng trong đó người ta bị bắt đôi khi
chỉ vì đảng muốn như vậy, bạn sẽ thấy sự trở lại của một bóng ma sẽ phủ bóng
lên đời sống xã hội Việt Nam nhiều năm tới đây.
Bóng
ma chuyên chính vô sản.
No comments:
Post a Comment