Sau
Tuyên bố chung Việt-Trung thắm tình đồng chí, Tổng thống Biden vẫn muốn
thăm Việt Nam?
Mai
Luân
Gửi BBC News Tiếng Việt từ TP. HCM
2 tháng 11 2022
https://www.bbc.com/vietnamese/articles/cxx0175rky7o
Chuyến thăm của TBT Nguyễn Phú Trọng Trọng
sang Trung Quốc từ 30/10 đến 1/11/2022 khép lại bằng bản “Tuyên
bố chung Việt – Trung” dài trên 6000 từ, với tầm bao quát rộng lớn
của 13 nội dung làm sâu sắc hơn nữa quan hệ đối tác chiến lược hai
nước.
https://ichef.bbci.co.uk/news/800/cpsprodpb/22dd/live/02adde90-5aab-11ed-a85c-37ae2eaf3bae.jpg.webp
TBT Nguyễn Phú Trọng trong chuyến thăm chính thức Trung Quốc từ ngày 30/10
đến 01/11
Muốn được cuốn
vào Vành đai và Con đường?
Tại
điểm (1) trong nội dung thứ 7 của Tuyên bố chung, hai bên “nhất trí tích cực thúc đẩy kết nối chiến lược phát triển hai
nước, đẩy nhanh trao đổi, ký kết Kế hoạch hợp tác giữa Chính phủ hai nước về
thúc đẩy kết nối giữa Khuôn khổ ‘Hai hành lang, một vành đai’ với ‘Sáng kiến
Vành đai và Con đường’” (BRI).
'Mỹ không nên mềm mỏng về
nhân quyền khi VN chơi trò địa chính trị'
Tập Cận Bình nói
‘Không để bất kỳ ai can thiệp’ vào bước tiến của TQ và Việt Nam
TBT Nguyễn Phú Trọng
thăm Bắc Kinh: Báo VN nói 'TQ là ưu tiên đối ngoại hàng đầu'
BRI bị đánh giá là một chiến lược đang thất bại
trên toàn cầu. Theo thiển ý, giờ mà Việt Nam còn gắn đường lối phát triển
vào chiến lược ấy thì có thể đoán trước được tương lai. Nếu ai đó còn bán tin
bán nghi thì chuẩn bị xem các diễn tiến tới đây xung quanh vụ Đường sắt trên
cao Hà Nội – Hà Đông sẽ hiểu rõ tình trạng đầu tư hạ tầng của Trung Quốc ở Việt
Nam.
Điểm (12) vẫn trong nội dung thứ 7 của Tuyên
bố chung khẳng định, “Phía Việt
Nam ủng hộ và sẵn sàng tham gia Sáng kiến Phát triển toàn cầu (GDI), theo nội
dung và cách thức phù hợp, nỗ lực cùng các bên góp phần thực hiện Chương trình
phát triển bền vững 2030 của Liên hợp quốc."
Liền kề với GDI ở trên, văn kiện cũng nói rõ, “Việt Nam ghi nhận tích cực Sáng kiến An ninh toàn cầu
của Trung Quốc (GSI) trên cơ sở mục tiêu, nguyên tắc của Hiến chương Liên Hợp
Quốc."
Được biết, tại Đại hội XX, ông Tập Cận Bình đã
đề cao hai khái niệm cốt lõi tạo nên “Đại An ninh”, gồm sáng kiến phát
triển và sáng kiến an ninh toàn cầu.
Mặc dầu Việt Nam cam kết sẽ tham gia cả hai với
những điều kiện ràng buộc. Đó là tham gia có chọn lọc, theo cách thức phù hợp
và đánh giá cụ thể trên cơ sở mục tiêu và nguyên tắc của Hiến chương LHQ. Nhưng
ai cũng biết, thông qua GDI và GSI, ông Tập đã hàm ý đưa ra phương pháp duy trì
lợi thế cạnh tranh với Mỹ và theo đuổi một trật tự thế giới phục vụ cho lợi ích
và giá trị của Trung Quốc.
Trên thực tế, Đảng Cộng sản TQ đang bước
vào một thời kỳ mở rộng ảnh hưởng toàn cầu, theo cách có hại cho Mỹ và
phương Tây. Trung Quốc muốn hợp pháp hóa “chủ nghĩa phi tự do” trong quá trình
áp dụng mô thức này. Đây cũng là những bất đồng cơ bản giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc
về các mô hình quản trị đất nước, về các vấn đề thực tiễn trong thương mại và
luật pháp quốc tế.
Việt Nam từng tuyên bố không chọn bên trong cuộc cạnh
tranh giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ. Vậy việc TBT Nguyễn Phú Trọng cam kết đưa đất
nước đi theo Vành đai & Con đường của TQ, “ủng hộ và sẵn sàng tham gia”
Sáng kiến Phát kiểu kiểu Trung Quốc, đồng thời “ghi nhận tích cực” Sáng
kiến An ninh Toàn cầu kiểu Trung Quốc chỉ là một chiến thuật làm đẹp cho lần chuyến công du
vừa qua, hay là một sự quy phục Trung Quốc gần như tuyệt đối?
Những người bi quan khi đọc hai văn bản ngoại
giao được biên soạn công phu nói trên thì đoán rằng, với một Việt Nam
chuyển hướng như thế, Tổng thống Joe Biden chắc sẽ không thăm Việt Nam kỳ
này.
TBT Nguyễn Phú Trọng đã chuẩn bị tiền đề để
đón ông theo tình thần bài xã
luận trên đường link của ĐCSVN.
Những người am hiểu văn hóa chính trị Hoa Kỳ,
và lạc quan lịch sử có thể nghĩ hơi khác.
Tính thực dụng của
người Mỹ có thắng thế?
Một quan chức cao cấp từ Bộ Ngoại giao Việt
Nam không muốn tiết lộ danh tính, nói với người viết bài này rằng, cũng giống
như lãnh đạo Trung Quốc, lãnh đạo Hoa Kỳ rất am hiểu não trạng của “elite chính
trị” ở Việt Nam.
Câu cửa miệng của dân Sài Gòn phản ánh suy
nghĩ của họ về “các bậc phụ mẫu”, “nói dzậy chứ không phải dzậy!” Thậm chí, lướt
nhanh gần 10 vạn từ của cả hai văn bản, anh cười buồn, “toàn là thứ ngôn ngữ
ngoại giao vô thưởng vô phạt”.
Quan chức ấy nói với tôi rằng chưa nên phê
phán “ngoại giao cây tre” vội. Thì chính Nhà nước từng tuyên bố rổn rảng, muốn
làm bạn với tất cả, và gặp ai, chính phủ mình cũng tuyên bố, coi họ là “đối tác
hàng đầu…”.
Liệu chính giới từ Thủ đô Washington DC. cũng
đủ các tính toán thực dụng để chia sẻ với Hà Nội? Chờ một vài ngày nữa chắc
chúng ta sẽ có những tín hiệu tuy có thể lẫn lộn về cách đánh giá vị thế địa-chính
trị của Việt Nam.
Thật ra, vị thế “swing state” (quốc gia chiến
địa) của VN muôn đời vẫn thế. “Có cứng mới đứng được đầu gió!” Vấn đề là, trong
thời buổi nhiễu nhương hiện nay, lượng định “sức nặng” của vị thế ấy như thế nào,
thì lại tùy theo viễn kiến của các giới cầm quyền.
Cái thời buổi mà chính Chủ tịch Tập cũng đã
nói với TBT Trọng hôm thứ Hai đầu tuần (31/10) rằng, cả hai nước và hai Đảng Cộng
sản “không bao giờ để bất kỳ ai can thiệp” vào tiến trình của đôi bên, theo tin
của đài truyền hình nhà nước CCTV (Trung Quốc). Chắc vì lý do tế nhị, câu này
không tìm thấy trên các bản tin của TTXVN.
Phát biểu tại lễ tiếp đón TBT Nguyễn Phú Trọng,
Chủ tịch Tập nhấn mạnh: “Hai ĐCS Trung Quốc và Việt Nam cần kiên định hành động
vì hạnh phúc của nhân dân và sự tiến bộ của nhân loại, đẩy mạnh hiện đại hóa xã
hội chủ nghĩa bằng tất cả nguồn lực của mình, và không bao giờ để bất kỳ ai can
thiệp vào bước tiến của chúng ta hoặc để bất kỳ thế lực nào làm lung lay nền tảng
thể chế trong sự phát triển của chúng ta”.
Trả lời BBC News Tiếng Việt gần đây, GS.
Alexander Vuving thuộc Trung tâm Nghiên cứu An ninh châu Á – Thái Bình Dương,
Hoa Kỳ cho rằng chuyến đi vừa qua của ông Trọng sang Trung Quốc là một thử
thách cho chính sách “ngoại giao cây tre”
của Việt Nam nhằm lèo lái theo sự hỗn loạn của nền chính trị thế giới, có lẽ
nghiêm trọng hơn bất kỳ hỗn loạn địa-chính trị nào khác trong 30 năm qua.
Theo một nguồn tin từ Mỹ, TT Biden vẫn có
thế ghé qua VN trong những tuần sắp tới. Thậm chí theo giới nghiên cứu, nếu
Hà Nội phải “cúi đầu” trước sức ép của Nga và Trung Quốc trong khi cố gắng duy
trì sức bật để có thể giật ngược trở lại trong tương lai.
Người Trung Quốc biết rõ việc này, như
lời Nian Peng, Giám đốc một trung tâm nghiên cứu châu Á ở Bắc Kinh
viết trên The
Diplomat hôm 29/10:
“Tổng thống Joe Biden được chờ đợi sẽ thăm VN
trong thời gian dự các cuộc họp đa phương ở Đông Nam Á trong tháng 11,
gồm G-20, Thượng đỉnh Đông Á và Thượng đỉnh APEC. Ông Trọng cần phải
thăm TQ trước chuyến thăm của ông Biden, để thuyết phục TQ rằng quan hệ
Trung-Việt vẫn là ưu tiên của ngoại giao VN...”
Theo cách tiếp cận này, Việt Nam đã đáp lại lời
thúc giục của Washington nâng cấp quan hệ song phương lên “đối tác chiến lược”
với lời hứa, sẽ thực hiện khi thiên thời, địa lợi.
Tức là vẫn có một cơ hội để Việt Nam
đưa các tiến triển khá thực chất trong quan hệ với Hoa Kỳ lên một
tầm cao mới. Ở một mặt nào đó, hai Đảng Cộng sản ở Trung Quốc và
Việt Nam cứ “ngày càng thân”, còn chính quyền, nền kinh tế và xã
hội cũng cứ ngày càng hướng về Hoa Kỳ và phương Tây, Nhật, Hàn...
thêm phần chặt chẽ.
-----------------------------
Bài
viết thể hiện văn phong và quan điểm riêng của tác giả Mai Luân từ TP.HCM.
TIN LIÊN QUAN
31 tháng 10 năm 2022
.
'Quan hệ Việt-Trung
sẽ không có nhiều chuyển biến từ chuyến thăm TQ của TBT Trọng'?
30 tháng 10 năm 2022
.
TBT Nguyễn Phú Trọng
đến Bắc Kinh: Ngoại giao cây tre và áp lực buộc Việt Nam 'chọn phe'
29 tháng 10 năm 2022
.
TBT Nguyễn Phú Trọng
thăm Trung Quốc: Thức thời hay nóng vội?
28 tháng 10 năm 2022
.
TBT Nguyễn Phú Trọng
ưu tiên vấn đề gì khi gặp Tập Cận Bình ở Bắc Kinh?
27 tháng 10 năm 2022
.
Việt Nam: Chuyến
công du của ông Nguyễn Phú Trọng đến Trung Quốc mang ý nghĩa gì?
25 tháng 10 năm 2022
No comments:
Post a Comment