BẦU CỬ TỔNG THỐNG MỸ : LỢI THẾ CỦA KAMALA HARRIS (Anh Vũ / RFI)

 

Bầu cử tổng thống Mỹ: Lợi thế của Kamala Harris  

Anh Vũ  -  RFI

Đăng ngày: 22/07/2024 - 16:17

https://www.rfi.fr/vi/qu%E1%BB%91c-t%E1%BA%BF/20240722-b%E1%BA%A7u-c%E1%BB%AD-t%E1%BB%95ng-th%E1%BB%91ng-m%E1%BB%B9-l%E1%BB%A3i-th%E1%BA%BF-c%E1%BB%A7a-kamala-harris-trong-cu%E1%BB%99c-%C4%91ua-v%C3%A0o-nh%C3%A0-tr%E1%BA%AFng

 

Hôm Chủ nhật 21/07/2024, tổng thống Joe Biden tuyên bố ngưng tranh cử tổng thống Mỹ năm 2024, đồng thời ủng hộ phó tổng thống Kamala Harris ra ứng cử. Tuy nhiên không có quy định nào cho phép liên danh của ứng cử viên rút lui được tự động được thay thế người đó.

 

HÌNH :

Phó tổng thống Kamala Harris và thống đốc Dân Chủ bang California Gavin Newsom tại một sự kiện ở San Leandro, California, Hoa Kỳ, ngày 08/09/2021. AFP - SAUL LOEB

 

Quyết định cuối cùng sẽ thuộc về các đại biểu đảng Dân Chủ, hiện đang gấp rút khởi động lại cuộc đua vào Nhà Trắng gần như từ đầu, khi mà chỉ còn chưa đầy 4 tháng nữa đến kỳ bầu cử.  Mọi chuyện ở phía trước không hề đơn giản đối với phe Dân Chủ cũng như với  phó tổng thống Kamala Harris, dù bà đang trên đà thuận lợi để có thể tranh ghế tổng thống Mỹ.

 

Ngay sau khi có được sự ủng hộ của tổng thống Biden, bà Kamala Harris đã cho biết sẽ « giành được đề cử » của đảng Dân Chủ để «đánh bại Donald Trump » trong cuộc bầu cử tổng thống tới đây.

 

Có điều đáng chú ý là các cấp lãnh đạo trong đảng, từ lãnh đạo phe Dân Chủ đa số tại Thượng Viện Chuck Schumer tới chủ tịch nhóm dân biểu Dân Chủ thiểu số ở Hạ Viện Hakeem Jeffrie đều nồng nhiệt hoan nghênh việc ông Joe Biden rút lui, nhưng không mảy may bày tỏ sự ủng hộ bà phó tổng thống thay thế ông Biden ra tranh cử với Donald Trump. Tuy nhiên, cũng có những tiếng nói khác có ảnh hưởng trong đảng Dân Chủ, như vợ chồng cựu tổng thống Bill Clinton và Hillary Clinton, cựu ứng cử viên tổng thống, hay nữ thượng nghị sĩ Elizabeth Warren, thì lại tuyên bố ủng hộ bà phó tổng thống. Còn cựu tổng thống Barack Obama thì không tỏ vẻ ủng hộ Kamala Harris. Ông cảnh báo : « Chúng ta sẽ đi vào vùng đất lạ trong những ngày tới ».

 

Đảng Dân Chủ như vậy buộc phải dàn lại trận chiến để đấu với ứng viên Cộng Hòa Donald Trump vào ngày 05/11 tới, trong khi từ nhiều tuần qua, đảng Dân Chủ phải vật lộn với hậu quả của cuộc tranh luận tê hại giữa ông Joe Biden với Donald Trumphôm 27/06.

 

Vấn đề nan giải đầu tiên là quy chế đảng. Ông Joe Biden được chỉ định làm ứng cử viên của đảng Dân Chủ sau một loạt các cuộc bầu cử sơ bộ suốt từ đầu năm đến tháng 6 năm nay và ông còn phải chờ đến Đại hội đảng Dân Chủ tại Chicago vào giữa tháng 8 này mới chính thức được đề cử. Nhưng với diễn biến mới này, các đại biểu của đảng, gồm 3900 người với những tính cách và quan điểm lập trường đa dạng, sẽ hoàn toàn được tự do lựa chọn ứng viên của mình, mà không bị phụ thuộc vào kết quả của các cuộc bầu cử sơ bộ.

 

Trong quá khứ Đảng Dân Chủ đã rơi vào tình huống thay ngựa giữa đường. Đó là vào ngày 31/03/1968, khi Tổng thống Lyndon B. Johnson tuyên bố không tranh cử nhiệm kỳ thứ hai, ngay giữa chiến tranh Việt Nam. Ứng cử viên được chọn thay thế ông vào phút cuối là Hubert Humphrey cuối cùng đã thua cuộc.

 

Trong một thông cáo ra hôm qua, chủ tịch đảng Dân Chủ Jaim Harrison cho biết : « Trong những ngày tới, đảng sẽ tiến hành một quy trình minh bạch và có kỷ luật để thể hiện một đảng Dân Chủ đoàn kết, với một ứng cử viên có thể đánh bại Donald Trump vào tháng 11 ».

 

 

Kamala Harris, ứng cử viên hiển nhiên?

 

Việc trước tiên là phải nhất trí với nhau về người thay thế ứng viên Joe Biden.  Kamala Harris đã được nhắc đến liên tục từ ngày hôm qua như là người có được những ưu thế hiển nhiên.

 

Ở tuổi 59, người phụ nữ có cha người Jamaica, mẹ người Ấn Độ, đã quen với hình ảnh của một người đi tiên phong : Bà là công tố viên da màu đầu tiên của San Francisco và California, rồi là thượng nghị sĩ gốc nam Á đầu tiên . Bà cũng là người phụ nữ đầu tiên và là người phụ nữ gốc Phi giữ chức phó tổng thống Mỹ từ năm 2020. Nhìn vào lai lịch và sự nghiệp thì có vẻ như bà việc bà Kamala Harris trở thành một phụ nữ da mầu chạy đua tranh chức tổng thống Hoa Kỳ là điều hoàn toàn tự nhiên.

 

Kamala Harris có thể khai thác lợi thế của mình để thu hút thành phần cử tri thuộc các sắc dân thiểu số. Bà cũng có danh tiếng đã được khẳng định, mặc dù không hẳn đều thuận lợi, được xây dựng trong hơn ba năm làm phó tổng thống.

 

Ở tuổi 59, bà cũng có thể lật ngược lập luận về tuổi tác - nguyên nhân khiến Joe Biden rút lui - chống lại ứng cử viên Đảng Cộng hòa 78 tuổi. Bà phó tổng thống từ nhiều tháng nay đã ngược xuôi các bang chủ chốt để vận động tranh cử, đặc biệt về vấn đề nạo thai, một chủ để nóng trong kỳ bầu cử tổng thống Mỹ năm nay đặc biệt thu hút sự quan tâm của cử tri trẻ.

 

Cho đến thời điểm này Kamala Harris có được nhiều ưu thế biểu tượng cao để có thể được đảng Dân chủ đề cử cũng như để đối đầu với Donald Trump.

 

Nhưng cho dù có được khá nhiều điểm mạnh về lai lịch, sự nghiệp, tuổi tác và sự năng động, những năm tháng bên cạnh Joe Biden đã làm uy tín của bà sụt giảm.

 

Theo một thăm dò dư luận do Economist/ Yougov thực hiện hồi tháng 6 vừa rồi, chỉ có 33% người Mỹ đánh giá bà đủ phẩm chất để trở thành tổng thống.

 

Tuy nhiên, một số người trong phe Dân chủ lo ngại về việc Kamala Harris ra ứng cử, với thành tích phó tổng thống được coi là yếu kém và không tin về khả năng một phụ nữ da đen và Nam Á có thể thách thức sức nặng của lịch sử lâu dài về phân biệt chủng tộc và giới tính ở Mỹ.

 

Để được chọn, Kamala Harris sẽ có thể bị nhiều nhân vật khác trong đảng Dân Chủ, cũng trẻ tuổi và đang nổi lên, cạnh tranh. Trong số những cái tên khác đang được truyền thông Mỹ nói tới có thống đốc bang California Gavin Newsom, một nhân vật đang nổi lên của phe Dân Chủ, hay nữ thống đốc bang Michigan, Gretchen Whitmer, rồi cả thống đốc bang Pennsyvania, Josh Shapiro.

 

Phần mấu chốt nhất là liệu các nguồn quỹ đã gây được cho chiến dịch tranh cử của Joe Biden có dễ dàng được chuyển giao cho bất kỳ ứng viên khác hay không và việc chuyển giao có hợp lệ?

 

Diễn biến không hẳn là bất ngờ này khiến phe Cộng Hòa sẽ phải lo lắng ? "Một ứng viên Dân Chủ mới sẽ có tác động truyền thông lớn ngay trước cuộc bầu cử. Vấn đề hiện nay là xem đó là ai », chuyên gia Ryan Waite, thuộc đại học Brigham Young-Idaho, Hoa Kỳ, nhận định.

 

------------------------

Các nội dung liên quan

 

BẦU CỬ TỔNG THỐNG MỸ - JOE BIDEN BỎ CUỘC

Bầu cử tổng thống Mỹ 2024 : Joe Biden rút khỏi cuộc đua vào Nhà Trắng

 

HOA KỲ - CHÍNH TRỊ

Bầu cử tổng thống Mỹ : Đảng Dân Chủ chia rẽ về việc chọn ứng cử viên mới