Biden-Tập
điện đàm, thúc đẩy tái tục các cuộc đàm phán thường xuyên
03/04/2024
Tổng thống
Mỹ Joe Biden và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hôm 2/4 thảo luận về các vấn đề
an ninh, trí tuệ nhân tạo và Đài Loan trong một cuộc điện đàm nhằm thể hiện sự
quay trở lại đối thoại thường xuyên giữa hai lãnh đạo hai cường quốc.
https://gdb.voanews.com/01000000-0aff-0242-f2d0-08dc53451d0b_w1023_r1_s.jpg
Tổng thống
Mỹ Joe Biden và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại hội nghị thượng đỉnh tổ chức
ở Woodside, California, vào tháng 11/2023 bên lề cuộc họp Hợp tác Kinh tế Châu
Á-Thái Bình Dương.
Cuộc điện
đàm, được Tòa Bạch Ốc mô tả là “thẳng thắn và mang tính xây dựng”, là cuộc trò
chuyện đầu tiên giữa hai nhà lãnh đạo kể từ hội nghị thượng đỉnh tháng 11 năm
ngoái ở California tạo ra mối quan hệ mới giữa quân đội hai quốc gia và lời hứa
tăng cường hợp tác nhằm ngăn chặn dòng fentanyl chết người và tiền thân của chất
này từ Trung Quốc.
Ông Tập
nói với ông Biden rằng hai nước nên tuân thủ điểm mấu chốt “không xung đột,
không đối đầu” như một trong những nguyên tắc của năm nay.
“Chúng ta
nên ưu tiên ổn định, không gây rắc rối, không vượt quá giới hạn mà duy trì sự ổn
định chung trong quan hệ giữa Trung Quốc và Mỹ”, ông Tập nói, theo Đài Truyền
hình Trung ương Trung Quốc.
Cuộc gọi
kéo dài khoảng 105 phút bắt đầu nhiều tuần giao lưu cấp cao giữa hai nước, với
việc Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen sẽ tới Trung Quốc vào ngày 4/4 và Ngoại
trưởng Antony Blinken sẽ tiếp bước trong những tuần tới.
Ông Biden
đã thúc đẩy sự tương tác bền vững ở tất cả các cấp chính quyền, tin rằng đó là
chìa khóa để giữ cho sự cạnh tranh giữa hai nền kinh tế lớn và hai cường quốc
có vũ khí hạt nhân không leo thang thành xung đột trực tiếp. Các quan chức cho
rằng, trong khi các hội nghị thượng đỉnh trực tiếp diễn ra có lẽ mỗi năm một lần,
cả Washington và Bắc Kinh đều nhận ra giá trị của việc các nhà lãnh đạo giao tiếp
thường xuyên hơn.
Hai nhà
lãnh đạo đã thảo luận về Đài Loan trước lễ nhậm chức vào tháng tới của ông Lại
Thanh Đức, tổng thống đắc cử của hòn đảo này, người đã tuyên bố sẽ bảo vệ nền độc
lập trên thực tế của mình khỏi Trung Quốc và tiếp tục gắn kết với các nền dân
chủ khác. Ông Biden tái khẳng định chính sách “Một Trung Quốc” lâu đời của Hoa
Kỳ và nhắc lại rằng Hoa Kỳ phản đối bất kỳ biện pháp cưỡng bức nào nhằm đặt Đài
Loan dưới sự kiểm soát của Bắc Kinh. Trung Quốc coi Đài Loan là vấn đề nội bộ
và phản đối mạnh mẽ sự hỗ trợ của Mỹ đối với hòn đảo này.
Đài Loan vẫn
là “ranh giới đỏ đầu tiên không được vượt qua”, ông Tập nói với ông Biden, đồng
thời nhấn mạnh rằng Bắc Kinh sẽ không tha thứ cho các hoạt động ly khai của các
lực lượng độc lập của Đài Loan cũng như “sự chiều chuộng và hỗ trợ từ bên
ngoài”, ám chỉ sự ủng hộ của Washington đối với hòn đảo này.
Ông Biden
cũng nêu lên mối lo ngại về các hoạt động của Trung Quốc ở Biển Đông, bao gồm cả
những nỗ lực vào tháng trước nhằm cản trở Philippines, quốc gia mà Mỹ có nghĩa
vụ bảo vệ theo hiệp ước, tiếp tế cho lực lượng của mình trên Bãi Cỏ Mây (Bãi cạn
Second Thomas) đang tranh chấp.
Tuần tới,
ông Biden sẽ tiếp đón Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr. và Thủ tướng
Nhật Bản Fumio Kishida tại Tòa Bạch Ốc cho một hội nghị thượng đỉnh chung, nơi ảnh
hưởng của Trung Quốc trong khu vực được đặt lên hàng đầu trong chương trình nghị
sự.
Ông Biden,
trong cuộc gọi với ông Tập, đã thúc ép Trung Quốc phải làm nhiều hơn nữa để đáp
ứng các cam kết ngăn chặn dòng ma túy bất hợp pháp và lên lịch thêm các tiền chất
để ngăn chặn việc xuất khẩu chúng. Cam kết này được đưa ra tại hội nghị thượng
đỉnh tổ chức ở Woodside, California, vào năm ngoái bên lề cuộc họp Hợp tác Kinh
tế Châu Á-Thái Bình Dương.
Tại hội
nghị thượng đỉnh tháng 11 năm ngoái, ông Biden và ông Tập cũng đồng ý rằng
chính phủ của họ sẽ tổ chức các cuộc đàm phán chính thức về những hứa hẹn và rủi
ro của trí tuệ nhân tạo tiên tiến, dự kiến diễn ra trong những tuần tới. Hai
ông đã đề cập đến vấn đề này vào ngày 2/4 chỉ hai tuần sau khi Trung Quốc và
Hoa Kỳ cùng với hơn 120 quốc gia khác ủng hộ nghị quyết tại Liên hiệp quốc kêu
gọi các biện pháp bảo vệ toàn cầu xung quanh công nghệ mới nổi.
Trong cuộc
gọi, ông Biden đã củng cố cảnh báo ông Tập không nên can thiệp vào cuộc bầu cử
năm 2024 ở Hoa Kỳ cũng như chống lại các cuộc tấn công mạng độc hại đang tiếp
diễn nhắm vào cơ sở hạ tầng quan trọng của Mỹ.
Ông cũng
nêu lên mối lo ngại về nhân quyền ở Trung Quốc, bao gồm luật an ninh quốc gia mới
ở Hong Kong và cách đối xử với các nhóm thiểu số, đồng thời nêu lên hoàn cảnh
khó khăn của những người Mỹ bị giam giữ hoặc bị cấm rời khỏi Trung Quốc.
Tổng thống
của Đảng Dân chủ cũng gây áp lực lên Trung Quốc về mối quan hệ quốc phòng với
Nga, quốc gia đang tìm cách xây dựng lại cơ sở công nghiệp khi tiếp tục xâm lược
Ukraine. Và ông kêu gọi Bắc Kinh sử dụng ảnh hưởng của mình đối với Triều Tiên
để kiềm chế cường quốc hạt nhân bị cô lập và thất thường này.
Ông Biden
cũng nêu quan ngại với ông Tập Cận Bình về “các hoạt động kinh tế không công bằng”
của Trung Quốc, phát ngôn viên Hội đồng An ninh Quốc gia John Kirby cho biết và
tái khẳng định rằng Mỹ sẽ thực hiện các bước để bảo vệ lợi ích an ninh và kinh
tế của mình, bao gồm cả cách tiếp tục hạn chế chuyển giao một số công nghệ tiên
tiến sang Trung Quốc.
Ông Tập
phàn nàn rằng Mỹ đã thực hiện nhiều biện pháp hơn để đàn áp kinh tế, thương mại
và công nghệ của Trung Quốc trong vài tháng qua và danh sách các công ty Trung
Quốc bị chế tài ngày càng dài hơn. Theo truyền thông Trung Quốc, điều này
“không phải là giảm rủi ro mà còn tạo ra rủi ro”.
Bà Yun
Sun, giám đốc chương trình Trung Quốc tại Trung tâm Stimson, cho biết cuộc gọi
“phản ánh mong muốn chung là giữ mối quan hệ ổn định” trong khi hai bên nhắc lại
quan điểm lâu dài của họ về các vấn đề quan tâm.
Cuộc gọi
diễn ra trước chuyến thăm Quảng Châu và Bắc Kinh của bà Yellen trong một tuần gặp
gỡ song phương về chủ đề này với các nhà lãnh đạo tài chính từ nền kinh tế lớn
thứ hai thế giới - bao gồm Phó Thủ tướng He Lifeng, Thống đốc Ngân hàng Trung
ương Trung Quốc Pan Gongsheng, cựu Phó Thủ tướng Liu He, các doanh nghiệp Mỹ và
lãnh đạo địa phương.
Trong chuyến
đi sắp tới, bà Yellen “sẽ ủng hộ người lao động và doanh nghiệp Mỹ để đảm bảo họ
được đối xử công bằng, bao gồm cả việc gây áp lực lên các đối tác Trung Quốc về
các hoạt động thương mại không công bằng”.
Việc này
diễn ra sau cuộc gặp của ông Tập tại Bắc Kinh với các lãnh đạo doanh nghiệp Mỹ
vào tuần trước, khi ông nhấn mạnh mối quan hệ kinh tế cùng có lợi giữa hai nước
và kêu gọi trao đổi giữa nhân dân hai nước để duy trì mối quan hệ.
Ông Tập
nói với các doanh nghiệp Mỹ rằng hai nước vẫn duy trì liên lạc và “đạt được tiến
bộ” về các vấn đề như thương mại, chống ma túy và biến đổi khí hậu kể từ khi
ông gặp ông Biden vào tháng 11 năm ngoái. Cuộc gặp cấp cao tuần trước được coi
là nỗ lực của Bắc Kinh nhằm ổn định quan hệ song phương.
Trước chuyến
đi tới Trung Quốc, tuần trước bà Yellen đã nói rằng Bắc Kinh đang tràn ngập thị
trường năng lượng xanh và “làm biến dạng giá cả toàn cầu”. Bà cho biết bà dự định
chia sẻ niềm tin của mình với những người đồng cấp phía Trung Quốc rằng việc Bắc
Kinh tăng cường sản xuất năng lượng mặt trời, xe điện và pin lithium-ion gây rủi
ro cho năng suất và tăng trưởng của nền kinh tế toàn cầu.
Mối lo ngại
của giới lập pháp Hoa Kỳ về quyền sở hữu của Trung Quốc đối với ứng dụng truyền
thông xã hội phổ biến TikTok đã dẫn tới văn kiện luật cấm TikTok, nếu chủ sở hữu
ByteDance có trụ sở tại Trung Quốc không bán cổ phần của mình trên nền tảng này
trong vòng sáu tháng kể từ khi dự luật được ban hành. Ông Kirby cho biết ông
Biden “đã nhắc lại mối quan ngại của chúng tôi về quyền sở hữu TikTok” với ông
Tập trong cuộc gọi của họ.
Với tư
cách là chủ tịch Ủy ban Đầu tư nước ngoài tại Hoa Kỳ, cơ quan xem xét quyền sở
hữu nước ngoài đối với các công ty ở Hoa Kỳ, bà Yellen có nhiều quyền hạn để
xác định cách thức công ty này có thể tiếp tục hoạt động ở Hoa Kỳ.
Trong khi
đó, các nhà lãnh đạo Trung Quốc đã đặt mục tiêu tăng trưởng kinh tế 5% trong
năm nay bất chấp tình trạng suy thoái ngày càng trầm trọng hơn do những rắc rối
trong lĩnh vực bất động sản và tác động kéo dài của các biện pháp chống vi-rút
nghiêm ngặt trong đại dịch COVID làm gián đoạn hoạt động du lịch, hậu cần, sản
xuất và các ngành nghề khác.
Trung Quốc
là quốc gia thống trị về pin cho xe điện và có ngành công nghiệp ô tô đang phát
triển nhanh chóng, có thể thách thức các nhà sản xuất ô tô lâu đời trên thế giới
khi nước này vươn ra toàn cầu.
Năm ngoái,
Hoa Kỳ đã vạch ra kế hoạch hạn chế người mua xe điện đòi tín dụng thuế nếu họ
mua ô tô có chứa vật liệu pin từ Trung Quốc và các quốc gia khác được coi là
thù địch với Hoa Kỳ. Ngoài ra, Bộ Thương mại đã mở một cuộc điều tra về những rủi
ro an ninh quốc gia tiềm ẩn do xuất khẩu ô tô của Trung Quốc sang Mỹ gây ra.
No comments:
Post a Comment