The Economist
Đỗ
Đặng Nhật Huy, biên
dịch
https://nghiencuuquocte.org/2024/09/09/the-gioi-hom-nay-09-09-2024/
Edmundo
González,
người chiến thắng hợp pháp trong cuộc bầu cử tổng thống Venezuela hồi tháng 7,
đã phải chạy khỏi đất nước và đang xin tị nạn ở Tây Ban Nha. Ông González đã
đánh bại đương kim tổng thống độc tài Nicolás Maduro trong cuộc bầu cử, nhưng
chính quyền lại tuyên bố ông Maduro là người chiến thắng. Kể từ đó ông Maduro
đã mở một chiến dịch bắt giam các nhân vật đối lập. Mới đây lực lượng an ninh
thậm chí bao vây đại sứ quán Argentina ở thủ đô Caracas, nơi sáu nhà lãnh đạo đối
lập đang ẩn náu.
Nga cho biết lực lượng
vũ trang nước này đã giành được quyền kiểm soát hoàn toàn Novohrodivka. Đây là
một thị trấn nhỏ nằm cách Pokrovsk, một thành phố có tầm quan trọng chiến lược ở
miền đông Ukraine vì nằm trên tuyến đường sắt và đường bộ, chưa đầy 9km. Quân đội
Nga đã tiến nhanh từ phía đông khi họ củng cố quyền kiểm soát khu vực Donbas.
Boeing cho biết đã đạt
được thỏa thuận tạm thời với Hiệp hội Công nhân Cơ khí và Hàng không Vũ trụ Quốc
tế để ngăn chặn một cuộc đình công tại các nhà máy ở Portland, Oregon, và
Seattle, Washington. Thỏa thuận này sẽ mang lại cho hơn 32.000 thành viên của
công đoàn mức tăng lương 25% và 12 tuần nghỉ phép chăm con. Thỏa thuận này vẫn
phải được các thành viên liên đoàn chấp thuận — ban đầu họ yêu cầu tăng lương
40%.
Abdelmadjid
Tebboune được bầu lại làm tổng thống Algeria. Dù ông giành được 94%
số phiếu, có chưa đến một phần tư người Algeria đã đi bầu. Các nhà quan sát đã
chỉ trích chính phủ vì đàn áp bất đồng chính kiến; và tất cả trừ hai trong số
34 ứng viên thách thức vị tổng thống đương nhiệm 78 tuổi đều bị loại. Hassani
Cherif, người nhận được 3% số phiếu bầu, tuyên bố cuộc bầu cử có gian lận.
Một
tay súng, bóp cò từ phía Jordan, đã giết chết ba người Israel tại một cửa khẩu
giáp với Bờ Tây. Kẻ này đã bị tiêu diệt. Trong một diễn biến khác, không kích của
Israel đã giết chết Mohammad Morsi, phó giám đốc Cơ quan Dịch vụ Khẩn cấp Dân sự
miền bắc Gaza, theo giới chức y tế địa phương. Dịch vụ ứng phó khẩn cấp cho biết
83 nhân viên của họ đã thiệt mạng trong cuộc chiến Israel-Hamas.
Thủ
tướng Singapore Lawrence Wong cho biết “siêu nhà ga” thứ năm tại sân
bay Changi sẽ được khởi công vào năm sau. Ông nói cơ sở mới sẽ nâng
công suất tại sân bay từ 90 triệu lên 140 triệu hành khách một năm vào giữa những
năm 2030, đồng thời tăng số lượng kết nối từ 150 lên 200 thành phố.
Sân
vận động Stade de France được thắp sáng bằng ba màu cờ của
Pháp khi Thế vận hội dành cho người khuyết tật kết thúc vào Chủ Nhật.
Jean-Michel Jarre, một nghệ sĩ tiên phong của âm nhạc điện tử, cùng hơn 20 DJ
khác đã biểu diễn tại lễ bế mạc. Paralympics năm nay rất được ưa chuộng, khi
bán được tới 2,4 triệu trên 2,8 triệu vé. Sự kiện tiếp theo sẽ được tổ chức tại
Los Angeles vào năm 2028.
Con
số trong ngày: 14,8
tỷ đô la, là mức giảm đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Trung Quốc trong quý 2
năm nay, mức giảm kỷ lục.
TIÊU
ĐIỂM
Quốc
hội Mỹ sẽ thảo luận về ngân sách liên bang
Sau
sáu tuần nghỉ, Quốc hội Hoa Kỳ sẽ trở lại làm việc vào thứ Hai. Trong chương
trình nghị sự có một mục sẽ chiếm phần lớn thời lượng: gói ngân sách để duy trì
hoạt động của chính phủ sau ngày 30 tháng 9, khi các cơ quan liên bang hết tiền.
Trong
nhiều tháng qua Donald Trump, ứng viên tổng thống của đảng Cộng hòa, đã cảnh
báo một cách vô căn cứ rằng những người không phải công dân sẽ đi bỏ phiếu cho
đảng Dân chủ trong cuộc bầu cử. Vào thứ Sáu, đảng Cộng hòa tại Hạ viện đã công
bố một dự luật, trong đó đính kèm vào đề xuất ngân sách là một điều khoản yêu cầu
người dân phải cung cấp bằng chứng quyền công dân để đăng ký bỏ phiếu trong các
cuộc bầu cử liên bang. Họ cũng muốn dự luật hết hạn vào tháng 3 năm 2025, khi
(nếu thắng cuộc) ông Trump sẽ trở lại Nhà Trắng. Đảng Dân chủ muốn duy trì mức
ngân sách hiện tại cho đến cuối năm dương lịch, để có thể đàm phán lại trước
khi Joe Biden rời nhiệm sở. Với cuộc bầu cử vào tháng 11 đang đến gần, các nhà
lập pháp có thể sẽ đi đến một số thỏa thuận. Nhưng trước tiên hãy chuẩn bị cho
rất nhiều tranh cãi.
Lạm
phát ở Nhật gây bất bình
Kinh
tế Nhật Bản đang phục hồi. Số liệu GDP sơ bộ công bố tháng trước cho thấy mức
tăng trưởng hằng năm 3,1% trong quý 2 năm 2024. Các nhà phân tích cho rằng số
liệu cuối cùng – công bố vào thứ Hai – sẽ xác nhận điều đó. Tiêu dùng tư nhân
tương đối mạnh, chiếm tới một nửa GDP. Và tiền lương thực tế đã tăng 1,1% trong
tháng 6, mức tăng đầu tiên chỉ sau hơn hai năm. (Tiền lương cũng tăng 0,4% vào
tháng 7.)
Vẫn
chưa rõ tăng trưởng tiền lương sẽ kéo dài trong bao lâu. Các hộ gia đình đang cảm
nhận được áp lực từ lạm phát, đạt 2,7% trong tháng 7. Những tác động chính trị
là rất đáng kể, nhất là khi quyết định từ chức thủ tướng gần đây của Kishida
Fumio một phần là do bất bình của người dân đối với chi phí sinh hoạt tăng cao.
Đảng Dân chủ Tự do của ông sẽ bầu ra nhà lãnh đạo tiếp theo của họ, và do đó là
thủ tướng mới, vào ngày 27 tháng 9. Một cuộc thăm dò được tiến hành vào tháng 8
cho thấy hơn một nửa số cử tri coi lạm phát là vấn đề cấp bách nhất.
Thượng
viện Mexico xem xét dự luật cải cách tư pháp
Tuần
này, thượng viện Mexico phải bắt đầu xem xét một quyết định quan trọng: có nên
phê duyệt thay đổi hiến pháp để cải tổ ngành tư pháp hay không. Andrés Manuel
López Obrador, tổng thống sắp mãn nhiệm, muốn thay thế hệ thống kỳ thi chuyên
môn dành cho thẩm phán liên bang — bao gồm cả kỳ thi của Tòa án Tối cao và tòa
án bầu cử — bằng đầu phiếu phổ thông. Dự luật đã được hạ viện thông qua vào tuần
trước.
Hệ
thống tư pháp của Mexico cần được cải cách. Nhưng các học giả, giới ngoại giao,
và các nhóm doanh nghiệp (cả Mexico và nước ngoài) đã cảnh báo rằng việc bầu thẩm
phán sẽ làm tăng ảnh hưởng của đảng cầm quyền thống trị, các thế lực tham nhũng
và tội phạm có tổ chức đối với ngành tư pháp. Và họ tuyên bố rằng điều này đe dọa
mối quan hệ của Mexico với Hoa Kỳ và thỏa thuận thương mại tự do Bắc Mỹ. Cuộc cải
cách dường như chắc chắn sẽ vượt qua mọi rào cản. Claudia Sheinbaum, người trở
thành tổng thống vào ngày 1 tháng 10, sẽ phải giải quyết hậu quả.
Hôm
nay Apple công bố iPhone mới
Vào
thứ Hai Apple sẽ ra mắt các mẫu iPhone 16 mới. Chúng sẽ được tích hợp đầy đủ
các tính năng trí tuệ nhân tạo, bao gồm cả bản nâng cấp cho Siri, trợ lý kỹ thuật
số kém thông minh của Apple. (Mặc dù bản cập nhật phần mềm đầy đủ có thể sẽ
không được phát hành hoàn toàn cho đến cuối năm nay). Đúng với tình yêu thiết kế
của Apple, toàn bộ màn hình điện thoại sẽ phát sáng đầy màu sắc khi hoạt động.
Apple
hy vọng rằng các tính năng AI mới sẽ khuyến khích người dùng nâng cấp. iPhone
chiếm một nửa doanh thu của công ty, mặc dù tốc độ tăng trưởng doanh số đã chậm
lại trong những năm gần đây do cạnh tranh ngày càng gay gắt và thị trường trở
nên bão hòa. Nhưng nhận thức của các nhà đầu tư về Apple như một “cổ phiếu AI”
đã thúc đẩy công ty. Kể từ khi công bố các tính năng mới của iPhone vào tháng
6, giá cổ phiếu của công ty đã tăng 14%, so với 3% của S&P 500. Tuy vậy, một
cuộc khảo sát gần đây cho thấy các tính năng mới hiếm khi thuyết phục được người
dùng iPhone nâng cấp. Dù gì đi nữa, Apple vẫn hy vọng những chiếc iPhone mới của
mình sẽ nhận về những đánh giá tích cực.
No comments:
Post a Comment