Trả
đũa Iran : Israel nhắm đến cơ sở hạt nhân ?
Thu Hằng - RFI
Đăng
ngày: 20/04/2024 - 12:25
Trả
đũa Iran : Israel nhắm đến cơ sở hạt nhân ? ; Bị hạ oanh tạc cơ Tupolev 22, Nga
mất một lá bài để oanh kích ồ ạt Ukraina ; Tăng trưởng quý 1 của Trung Quốc
tăng nhưng cường quốc châu Á vẫn hụt hơi ; Ứng viên tổng thống Mỹ Donal
Trump không bị bỏ rơi dù phải hầu tòa ; 50.000 người Ấn Độ hàng ngày
vẫn trầm mình trong dòng sông Hằng ô nhiễm. Trên đây là một số chủ đề của Tạp
chí Thế giới Đó đây tuần này.
Tên
lửa do Iran sản xuất trong buổi lễ diễu hành nhân Ngày thành lập Quân đội Iran
tại một căn cứ quân sự ở phía bắc Teheran ngày 17/04/2024. AP - Vahid
Salemi
Trả
đũa Iran : Israel nhắm đến cơ sở hạt nhân ?
Israel
khẳng định đã “chốt” kế hoạch trả đũa Iran sau vụ huy động hơn
300 tên lửa và drone tấn công Nhà nước Do Thái. Ngày 19/04/2024, nhiều vụ nổ đã
xảy ra ở Ispahan, miền trung Iran, nơi có cơ sở hạt nhân Natanz. Theo cơ quan
thông tấn Iran Tasnim, cơ sở “hoàn toàn an toàn”. Cơ quan Năng lượng
Nguyên tử Quốc tế (AIEA) xác nhận “không có bất kỳ thiệt hại nào” tại
các khu hạt nhân, đồng thời kêu gọi kiềm chế.
Một
số quan chức cấp cao Mỹ cho rằng các vụ nổ là đòn trả đũa của Israel, nhưng được
tiến hành trực tiếp từ lãnh thổ Iran. Tấn công vào các cơ sở hạt nhân ở Iran là
một trong ba khả năng trả đũa của Israel được giới chuyên gia nêu lên trước đó
vì Nhà nước Do Thái không muốn Iran có bom nguyên tử.
Tính
đến cuối tháng 02/2024, khối lượng uranium được Iran làm giàu đã cao gấp 27 lần
mức cho phép, được ấn định trong thỏa thuận Vienna (JCPOA) năm 2015, theo báo
cáo mới nhất của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế. Kể từ khi tổng thống
Donald Trump rút Mỹ khỏi thỏa thuận, Iran tiếp tục chương trình làm giàu
uranium. Trả lời đài RFI ngày 19/04, nhà nghiên cứu Heloïse Fayet, Viện Quan hệ
Quốc tế Pháp - IFRI, cho biết :
“Chương
trình hạt nhân của Iran nằm giữa hai điểm, không hẳn là quân sự nhưng cũng
không hoàn toàn là dân sự. Nhưng có thể nói rằng Iran là “Quốc gia ở ngưỡng”
hạt nhân, có nghĩa là nếu có một quyết định chính trị được ban hành về phát triển
vũ khí hạt nhân, họ có năng lực công nghệ để tiến hành”.
Nhìn
chung, các biện pháp trừng phạt của Mỹ đối với chương trình hạt nhân Iran hoặc
của Liên Hiệp Châu Âu đối với việc Iran xuất khẩu vũ khí cho Nga... đều thiếu
hiệu quả, theo nhận định của nhà nghiên cứu Heloïse Fayet :
“Iran
bị Mỹ trừng phạt về chương trình hạt nhân, còn châu Âu nhắm vào việc Iran xuất
khẩu vũ khí cho Nga vì Teheran bán drone cho Matxcơva và có thể là cả tên lửa đạn
đạo. Vì vậy nhiều doanh nghiệp và cá nhân đã bị nhắm đến. Tuy nhiên, có thể thấy
là các biện pháp trừng phạt không phải quá hiệu quả vì Iran tiếp tục làm giàu
uranium, tiếp tục sản xuất tên lửa đạn đạo, tên lửa hành trình và drone. Những
biện pháp trừng phạt không gây hậu quả cho chính phủ Iran, cũng như cho Lực lượng
Vệ binh Cách mạng Hồi Giáo vì thị trường “chợ đen” và khả năng lách các biện
pháp trừng phạt vẫn rất lớn. Vụ tấn công của Iran nhắm vào Israel ngày 13/04 là
bằng chứng rõ nhất cho thấy những chiến lược gây sức ép tối đa do ông Donald
Trump áp đặt, hiện giờ vẫn được tiếp tục phần nào, không đem lại hiệu quả”.
Bị
bắn hạ oanh tạc cơ Tu-22, Nga mất một lá bài để oanh kích ồ ạt Ukraina
Một
phi công của Nga bị thiệt mạng khi oanh tạc cơ Tupolev 22M3 bị rơi. Ngày 19/04,
Matxcơva và Kiev đưa ra hai phát biểu khác nhau. Nga cho là do “sự cố kỹ
thuật” còn Ukraina khẳng định chiến đấu cơ Nga đã bị bắn hạ. Oanh tạc
cơ Tu-22M3 mang tên lửa tầm xa là thủ phạm các vụ bắn phá thành phố, làng mạc
Ukraina.
Trả lời
đài RFI ngày 19/04, chuyên gia về địa-chính trị Ulrich Bounat, nhà nghiên cứu
liên kết tại Open Diplomacy, nhận định đây là một thắng lợi mang ý nghĩa biểu
tượng cho Ukraina :
“Bắn
hạ loại chiến đấu cơ này, dù gì đó cũng chỉ là một trong số khoảng 40 chiến đấu
cơ loại này, nhưng đúng, đó là loại máy bay đã được Nga sử dụng để thả bom, như
vụ xảy ra sáng nay (19/04), trong đó có những loại bom rất lớn, rồi mang theo
tên lửa Kh-22, ban đầu là tên lửa chống hạm nặng đến 1 tấn. Nhưng chính những
tên lửa này lại được Nga sử dụng tấn công thành phố Dnipro và nhà ga xe lửa vào
sáng nay (19/04). Nếu Ukraina bắt đầu bắn hạ được chiến đấu cơ Tu-22 mang được
bom đạn cỡ lớn, việc đó buộc Nga phải xem lại cách oanh kích, như sử dụng tên lửa
hành trình, tên lửa đạn đạo, drone... Nhưng tôi cho rằng thiệt hại này khiến
Nga mất đi một lá bài trong chiến dịch oanh kích ồ ạt các thành phố và công
trình hạ tầng của Ukraina”.
Trung Quốc
: Tăng trưởng quý I tăng nhưng cường quốc châu Á vẫn hụt hơi
Tăng
trưởng quý I/2024 của Trung Quốc khả quan hơn dự báo, tăng 5,3% so với mức “khoảng
5%”. Tuy nhiên, ngày 16/04, Quỹ Tiền Tệ Quốc Tế cảnh báo nguy cơ “hụt
hơi” trong quá trình phục hồi kinh tế của Trung Quốc do cuộc khủng hoảng
nhà ở và tiếp tục duy dự báo tăng trưởng ở mức 4,6% trong năm 2024, thấp hơn so
với mục tiêu được Bắc Kinh đề ra “khoảng 5%”. Con số này cũng thấp
hơn nhiều so với mức tăng trưởng thần kỳ mà Trung Quốc đạt được trong những thập
niên gần đây, trừ giai đoạn Covid-19.
Trả
lời đài RFI ngày 16/04, chuyên gia Marc Julienne, giám đốc Trung tâm châu Á, Viện
Nghiên cứu Quan hệ Quốc tế Pháp - IFRI, cho rằng “nền kinh tế Trung Quốc
rất đáng lo ngại”.
“Tôi
nghĩ rằng Trung Quốc đang ở trong tình thế đáng lo ngại. Nền
kinh tế Trung Quốc dựa vào hai trụ cột rất quan trọng từ 30 năm nay. Trụ cột thứ
nhất là sản xuất công nghiệp, gia công và xuất khẩu. Trụ cột thứ hai là bất động
sản. Từng chiếm đến 1/4 GDP của Trung Quốc, ngành bất động sản hiện chững lại
hoàn toàn. Còn về vấn đề xuất khẩu, do nhu cầu thế giới giảm, hàng xuất
khẩu của Trung Quốc cũng bị chậm lại đáng kể trong những năm gần đây.
Lĩnh
vực kinh tế cũng bị trì trệ. Chúng tôi thấy có sự thoái vốn đầu tư vào Trung Quốc
trong quý III/2023. Đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Trung Quốc lần đầu tiên bị
âm sau khoảng 30 năm bởi vì môi trường kinh doanh ở Trung Quốc đã xấu đi từ vài
năm nay và xu hướng này vẫn tiếp tục trong khi không thấy bất kỳ cải cách nào
có thể thu hút các công ty nước ngoài đến đầu tư vào Trung Quốc”.
Mỹ
: Trump không bị bỏ rơi dù phải hầu tòa
Đúng
cao điểm vận động tranh cử, ông Donald Trump phải ra hầu tòa từ ngày 15/04. Ông
Trump là cựu tổng thống Mỹ đầu tiên đối mặt với tố tụng hình sự. Vụ “Stormy
Daniels”, được đặt theo tên của nữ diễn viên khiêu dâm mà cựu tổng thống bị cáo
buộc đã mua chuộc im lặng của bà cho chiến dịch tranh cử tổng thống năm 2016,
sau đó ngụy trang số tiền thành chi phí tranh cử. Ứng viên đảng Cộng Hòa coi
đây là phiên tòa chính trị nhằm ngăn cản ông trở lại Nhà Trắng.
Vụ
kiện chưa chắc đã ảnh hưởng đến chiến dịch tranh cử và sự ủng hộ của những cử
tri truyền thống của nhà tỉ phú. Trả lời đài RFI ngày 15/04, chuyên gia về Hoa
Kỳ Romual Sciora, nhà nghiên cứu cộng tác tại Trung tâm Nghiên cứu Quốc tế và
Chiến lược - IRIS, giải thích :
“Chúng
ta có thể thấy một số thành viên Hội thánh Phúc âm sẽ hơi bị sốc chẳng hạn hoặc
bớt nhiệt tình với ông Trump khi kết thúc phiên tòa này, bất luận kết quả thế
nào. Nhưng chúng ta đừng quên rằng đối với các phong trào truyền giáo Phúc âm,
ông Trump thực sự là người được Chúa chọn và do đó phải tha thứ cho những lỗi lầm
của ông vì ông là sứ giả của Chúa để khôi phục nước Mỹ trở lại sự vĩ đại ban đầu.
Cho nên, theo tôi, kết quả của vụ Stormy Daniels sẽ không gây tác động về cuộc
bầu cử tháng 11 đến những thành phần cử tri này”.
Ấn
Độ : 50.000 người hàng ngày vẫn trầm mình trong dòng sông Hằng ô
nhiễm
Từ
ngày 19/04, gần một tỷ cử tri Ấn Độ đi bỏ phiếu bầu Quốc Hội và ông Narendra
Modi có thể sẽ tiếp tục giữ thêm một nhiệm kỳ thủ tướng. Nhưng lời hứa làm sạch
dòng sông Hằng (Ganges) linh thiên được đưa ra từ đợt tranh cử lần trước vẫn
chưa được thực hiện. Năm 2018, nước sông bị ô nhiễm cao gấp 3.000 lần ngưỡng
tiêu chuẩn của Tổ Chức Y Tế Thế Giới.
Hàng
ngày, chừng 3 tỉ lít nước thải đổ thẳng ra dòng sông vẫn có khoảng 50.000 người
xuống tắm, theo ghi nhận trong phóng sự ngày 17/04 của đặc phái viên RFI Cléa
Broadhurst tại Benares (Varanasi), bang Uttar Pradesh, cứ địa quan trọng của thủ
tướng Narendra Modi :
“Tẩy
uế dòng sông Hằng là lời hứa từ lâu của ông Narendra Modi. Nhưng hiện giờ, tiến
sĩVishwambhar Nath Mishra, Viện Công nghệ Benares, cho rằng hiện trạng dòng
sông còn kinh khủng hơn cách đây 10 năm. Ông phẫn nộ : “Nhiều người xuống
tắm vì kính trọng. Một số khác thì uống nước sông chứa đầy phân. Chị thấy chấp
nhận được không ? Việc này dẫn đến các bệnh về da, dịch tả, tiêu chảy”.
Theo
ông, vẫn có thể tẩy rửa được dòng sông nếu thực sự triển khai mọi phương tiện,
nguồn lực được dành cho việc này : “Cần phải chặn nguồn xả nước xú uế ra
sông, tiếp theo là chuyển hướng chảy trước khi nước ra sông và xử lý nước thải
cho đến khi có thể tái sử dụng. Họ đã không triển khai đúng quy trình hệ thống
này”.
Đối
với một số đông người vẫn quen đến tắm hàng ngày, như Prateek, họ không quan
tâm đến mức độ sạch của nước sông Hằng. Ông nói : “Đối với chúng tôi, không cần
biết nước có sạch hay không. Chúng tôi tôn thờ sông Hằng, như một người mẹ. Tắm
trong dòng nước thánh là một trải nghiệm hoàn toàn khác. Chúng tôi vẫn tắm và
không sợ gì cả”.
Hàng
ngày có khoảng 50.000 người đến ngụp lặn trong dòng sông linh thiêng nhất Ấn Độ”.
------------------------------
Các
nội dung liên quan
HẠT
NHÂN IRAN
Theo
IAEA, Iran sắp chạm ngưỡng đủ uranium sản xuất vũ khí nguyên tử
IRAN
- ISRAEL - HẠT NHÂN
Nhiều
vụ nổ gần trung tâm hạt nhân Iran, quốc tế kêu gọi các bên kiềm chế
TRUNG
ĐÔNG
Mỹ
- EU chuẩn bị trừng phạt thêm Iran, Anh và Đức thuyết phục Israel ‘"kiềm
chế"
No comments:
Post a Comment