Nạn
đói khủng khiếp ở Ukraina thời Stalin, thảm kịch bị che giấu
Thụy My / RFI
Đăng ngày:
07/05/2022 - 10:29
Chiến tranh ở Ukraina tiếp tục bao
trùm lên mọi chủ đề thời sự quốc tế của báo chí Pháp ra ngày 06/05/2022. Riêng
Le Monde tiếp tục ngược dòng quá khứ với bài thứ hai trong loạt bài về lịch sử
mối quan hệ giữa Nga và Ukraina,nói về « Trận đói khủng khiếp ở
Ukraina, bi kịch bị bóp nghẹt ». Theo tờ báo, số người chết đói ở
Ukraina vì mệnh lệnh hợp tác hóa của Stalin được ước tính 3 đến 4 triệu người
chỉ trong những tháng đầu của năm 1933, và lúc cao điểm có 10.000 đến 15.000
người chết đói mỗi ngày. Thảm kịch này lâu nay bị chính quyền xô-viết che giấu,
còn Vladimir Putin thì tìm cách làm mờ nhạt đi.
Những
người nông dân Ukraina đói lả trên đường phố Kharkov năm 1933. Ảnh tư liệu của
Wikipedia. © Wikipedia
Cấm vận dầu lửa Nga : EU đã sẵn sàng trả
giá
Chiến
tranh ở Ukraina tiếp tục bao trùm lên mọi chủ đề thời sự quốc tế. Bài xã luận của Le
Monde kêu gọi « Đẩy mạnh trừng phạt Nga » : cấm
vận chỉ hiệu quả khi nào những người quyết định sẵn sàng trả giá. Đợt trừng phạt
thứ sáu được loan báo hôm 04/05 cho thấy rốt cuộc 27 nước Liên Hiệp Châu Âu
(EU) đã nhận ra điều này.
Trong quá
khứ, trừng phạt kinh tế chỉ mang lại kết quả hạn chế, trừ chế độ apartheid Nam
Phi. Với Cuba, Venezuela, Iran, Bắc Triều Tiên, cấm vận không làm thay đổi thái
độ vì các nước này không ảnh hưởng mấy đến thương mại quốc tế. Trường hợp cuộc
khủng hoảng Ukraina hoàn toàn khác. Nga là nguồn cung cấp năng lượng chính cho
EU, nên hậu quả sẽ nặng nề, nhưng chính nhờ vậy mà chính sách trừng phạt có cơ
đạt được hiệu quả.
Hồi đầu cuộc
chiến, một số thành viên EU đứng đầu là Đức tự ru mình với ảo tưởng có thể gây
áp lực lên Vladimir Putin mà không chịu thiệt hại. Nhưng ý nghĩ này đã là quá
khứ, khả năng cấm vận dầu lửa Nga đang trong tầm tay, với mục tiêu rất rõ là
ngưng tài trợ cho cuộc xâm lăng của Nga. Phương Tây mua đến 70 % lượng dầu Nga
xuất khẩu, và số tiền Matxcơva thu được từ dầu lửa gấp ba lần khí đốt, chiếm 60
% thu nhập ngân sách. Tuy Đức đã được thuyết phục, nhưng Hungary vốn rất lệ thuộc
vào dầu lửa Nga đe dọa phủ quyết. Budapest được dành cho chế độ đặc miễn đến
2023 để tìm nguồn thay thế.
Le
Monde kết luận,
chỉ có gia tăng trừng phạt mới có thể gây áp lực lên cuộc chiến tranh - bi thảm
đối với người Ukraina, bất hợp pháp về luật pháp quốc tế, và nguy hiểm cho lợi
ích của EU.
Viện trợ vũ khí nặng làm thay đổi ván cờ
Về mặt
quân sự, Le Figaro phân tích « Việc tăng cường
quân viện có thể thay đổi thế trận trên chiến địa như thế nào ». Phân
biệt giữa vũ khí tự vệ và tấn công chỉ gây cười cho giới quân nhân chuyên nghiệp
vì trước quân đội Nga hung hăng, cần trao cho Ukraina phương tiện để chiến đấu.
Hai tháng sau khi khởi đầu cuộc xâm lăng, logic đã thay đổi. Ngoại trưởng Anh
Liz Truss tuyên bố : « Trong một thời gian quá dài đã có một sự phân biệt
giả tạo giữa vũ khí tự vệ và tấn công, trở thành cái cớ cho một số nước để chần
chừ. Giai đoạn này giờ đây đã kết thúc ».
Sau khi
cung cấp xăng dầu, đạn dược trong những ngày đầu, rồi đến hỏa tiễn chống tăng
và phòng không nhằm đối phó với xe bọc thép, trực thăng, máy bay địch, tiếp
theo là vũ khí thời Liên Xô cũ có thể sử dụng ngay, nay phương Tây hứa viện trợ
cả vũ khí hạng nặng. Tổng thư ký NATO tuyên bố sẽ chuyển giao những hệ thống hiện
đại theo tiêu chuẩn NATO.
Ukraina
chiến đấu với Nga hầu như theo phương thức NATO, một cách hiệu quả. Đó là kết
quả của sự hợp tác lâu dài từ sau khi Crimée bị chiếm năm 2014, với 16 chương
trình nhằm củng cố cơ chế điều hành, thông tin, hậu cần, chiến tranh mạng. Trên
chiến trường Donbass rộng lớn, ngoài xe tăng, xe bọc thép và pháo các loại,
Ukraina còn cần radar và thông tin tình báo. Mỹ đã viện trợ 20 hệ thống radar đủ
loại nhằm xác định xuất xứ của các hỏa tiễn để bắn trả, các máy bay thám sát
AWACS và hình ảnh vệ tinh của NATO mang lại những chỉ số quý giá về vị trí quân
Nga. Về phía Pháp gởi một đội tuần duyên sang Rumani; các drone mini cũng đóng
vai trò quan trọng ở tiền tuyến. Danh sách các thiết bị được 40 quốc gia cung cấp
là đáng kinh ngạc; từ xe bọc thép đến phi cơ tiêm kích, riêng Paris giữ bí mật
về số lượng vũ khí viện trợ.
Nga luôn
dùng chiến thuật nã pháo ồ ạt, nhất là tại các thành phố như Mariupol, gây thiệt
hại nặng nề về tài sản và tính mạng thường dân. Nhưng nay Ukraina cũng đã có
pháo hạng nặng rất hiệu quả, nhờ độ chính xác cao. Mỹ đã bắt đầu chuyển giao 90
đại pháo M777 cùng với 190.000 đầu đạn, Pháp cũng viện trợ pháo tự hành Caesar
có tầm bắn xa hơn và cơ động hơn. Kiev còn đề nghị Washington cấp cho các dàn
phóng rốc-kết đa nòng loại Himars có tầm bắn trên 300 km. Bên cạnh các drone
Bayraktar do Thổ Nhĩ Kỳ sản xuất, Mỹ cũng cung cấp các drone cảm tử loại nhỏ Switchblades,
và một loại drone mới là Phoenix Ghost (Bóng ma Phượng hoàng), mà năng lực chưa
được tiết lộ.
Nhiều thắng lợi lớn nhờ thông tin tình báo
quý giá của Mỹ
Le
Figaro cũng đưa lại
thông tin của tờ New York Times, theo đó thông tin của tình báo Mỹ đã
giúp Ukraina tiêu diệt nhiều tướng Nga nhờ bắn pháo chính xác vào bộ chỉ huy tiền
phương.
Hơn một chục
tướng Nga đã tử trận trên chiến trường Ukraina, một tỉ lệ đặc biệt cao trong
chiến tranh hiện đại. Theo các nguồn tin của tờ báo Mỹ, một số là nhờ sự trợ
giúp của Hoa Kỳ thông qua nghe lén các liên lạc nên biết được chính xác vị trí.
Được chuyển giao thông tin lập tức, pháo binh Ukraina có thể dội ngay vào bộ chỉ
huy. Tổng tham mưu trưởng quân đội Nga, tướng Valery Guerasimov được cho là đã
thoát chết trong đường tơ kẽ tóc, khi đi thăm chiến trường gần Izyum ở Donbass,
và có thể đã bị thương. Washington phản bác, nói rằng không đặc biệt nhắm vào
các tướng Nga, mà quân đội Ukraina có thông tin tình báo riêng.
Không chỉ
làm rối loạn hệ thống chỉ huy, tin tình báo còn giúp Ukraina chuẩn bị đối phó với
các cuộc tấn công. Theo kênh truyền hình Mỹ NBC, tình báo Mỹ đã cảnh báo cho
Ukraina các mục tiêu bị hỏa tiễn và oanh tạc cơ Nga nhắm vào trong ngày đầu
tiên 24/02, giúp Kiev dời các phi cơ và hệ thống phòng không đi nơi khác trước
đó. Ukraina cũng bắn hạ được hai chiếc Ilyouchine-76 chở lính nhảy dù Nga đến
chiếm phi trường Hostomel gần Kiev trong những ngày đầu cuộc xâm lăng. Thất bại
này ảnh hưởng lớn đến trận đánh nhằm chiếm thủ đô Ukraina.
Việc chia
sẻ rộng rãi tin tình báo cho một nước không phải thành viên NATO là chưa có tiền
lệ, đóng vai trò chủ chốt trong cuộc kháng chiến của Ukraina trước quân đội Nga
có ưu thế về lực lượng cũng như phương tiện.
Thụy Điển được Mỹ bảo đảm an ninh trong khi
chờ gia nhập NATO
Cũng liên
quan đến NATO, La Croix cho biết Thụy Điển đã có được sự bảo đảm của Hoa
Kỳ trong quá trình xin gia nhập Liên minh Bắc Đại Tây Dương. Ngoại trưởng Ann
Linde sang Washington ngày 04/05 và quay về rất yên tâm : « Nga có
thể chắc rằng nếu làm điều gì đó tiêu cực cho Thụy Điển như đã đe dọa, Hoa Kỳ sẽ
không khoanh tay đứng nhìn » - dù không phải cùng mức độ như khi điều
5 Hiệp ước NATO được kích hoạt.
Matxcơva
không đợi đến khi Stockholm chính thức là ứng viên mới khiêu khích. Tối 29/04,
một phi cơ thám sát Nga vi phạm không phận Thụy Điển gần một căn cứ hải quân,
và tháng Ba bốn chiến đấu cơ Nga áp sát hòn đảo chiến lược Gotland. Phần Lan
cũng bị áp lực tương tự : một trực thăng Mi-17 vào sâu 5 km trong không phận
nước này hôm 04/05.
Phải mất 4
đến 10 tháng, Nghị Viện của 30 quốc gia thành viên mới phê duyệt ứng viên mới.
Sự ủng hộ của Mỹ hết sức cần thiết cho đảng Dân chủ Xã hội Thụy Điển để thuyết
phục công luận hiện 51 % muốn gia nhập NATO (Phần Lan là 65 %). Nữ thủ tướng Phần
Lan Sanna Marin cũng tìm kiếm sự bảo đảm từ các nước lớn trong NATO : Hoa
Kỳ, Anh, Đức, Pháp, nhấn mạnh đến đường biên giới dài 1.300 km với Nga. Cả hai
nước Bắc Âu đều lo ngại sẽ trở thành mục tiêu của Matxcơva trong giai đoạn chuyển
tiếp.
Nạn đói khủng khiếp ở Ukraina và sự lừa dối của
Stalin
Ngược dòng
quá khứ, tiếp tục bài thứ hai trong loạt bài về lịch sử mối quan hệ giữa Nga và
Ukraina, Le Monde nói về « Trận đói khủng khiếp ở
Ukraina, bi kịch bị bóp nghẹt ».
Ngày
13/09/1933, ông Edouard Herriot, thị trưởng Lyon và là chủ tịch Hạ Viện, chủ tịch
đảng cấp tiến Pháp quay về nước sau một chuyến đi không bình thường. Theo lời mời
của chính quyền xô-viết, ông đã đi xuyên qua Liên Xô, từ Odessa đến vùng
Baltic. Kể từ Cách mạng tháng Mười năm 1917, đây là lần đầu tiên một chính
khách phương Tây tầm cỡ có dịp đi thăm một nước cộng sản mà nhiều tháng qua đã
có nhiều tin đồn đãi không hay. Ngay khi bước xuống tàu, các câu hỏi được đặt
ra tới tấp : Có nạn đói ở Ukraina hay không ? Ông Herriot nói rằng không thể
nói về những gì ông không trông thấy, nhưng ông được đưa đi xem một số nơi và
chỉ nhìn thấy sự thịnh vượng.
Văn hào
Nga Vassili Grossman sau đó viết, chính khách người Pháp đi thăm vùng
Dniepropetrovsk, nơi người ta đói đến nỗi phải ăn thịt người, nhưng ông được đưa
đến vườn trẻ của hợp tác xã. Trẻ em ở đây trả lời rằng được ăn uống đầy đủ,
nhưng thực tế các em phải ăn trùn đất. Edouard Herriot lưu lại Liên Xô hai tuần,
trong đó có năm ngày ở Ukraina. Những tháng trước đó, 3 đến 5 triệu người
Ukraina đã chết đói, nhưng ông chẳng trông thấy gì cả.
« Tín đồ » là công an, « giám
mục già » vừa mới dán râu !
Nhà sử học
Iryna Dmytrychyn trong cuốn « Chuyến đi của ông Edouard
Herriot », xuất bản năm 2018 đã điều tra tỉ mỉ về cách thức Stalin che
giấu bi kịch, và sự mù quáng của chính khách tên tuổi Pháp. Đường phố đã được dọn
sạch, không còn thấy những xác chết và mọi dấu vết của khốn cùng. Các cửa tiệm
bỗng dưng đầy hàng hóa, khách sạn được vội vã sơn lại...Tại Kiev, ông Herriot
bước vào giáo đường Sainte-Sophie lúc thánh lễ đang diễn ra. Ông tả lại
: « Vị giám mục già trong chiếc áo lễ hoàng kim viền đỏ (...),
thánh ca cất lên, những người phụ nữ cầu nguyện... ».
Nhưng tất
cả đều giả tạo ! Chính thống giáo Ukraina đã bị giải thể từ năm 1920, và ngôi
giáo đường bị biến thành nhà kho từ nhiều năm vừa mới được dọn dẹp, tân trang.
Theo nhiều nhân chứng, những « tín đồ » không ai
khác hơn là các nhân viên an ninh đến cùng với vợ của họ. Còn vị « giám
mục » thì chỉ mới được dán bộ râu quai nón trước đó vài tiếng đồng hồ
! Toàn bộ chuyến đi chỉ là một trò hề.
Vì sao
Liên Xô của Stalin lại muốn gây ấn tượng nơi một chính khách ngoại quốc, tuy có
ảnh hưởng lớn nhưng thuộc đối lập ? Đó là vì Stalin quyết định muốn đưa đất nước
ra khỏi tình trạng cô lập, nên cần có sự hỗ trợ của các đảng tư sản phương
Tây.
Mỗi ngày trên 10.000 người Ukraina chết đói
Herriot
cho rằng những tin đồn về nạn đói khủng khiếp ở Ukraina là vô căn cứ. Thế nhưng
những chứng cứ bắt đầu xuất hiện trên báo chí Anh ngữ, nhất là của các nhà báo
Rhea Clyman (Canada), Malcolm Muggeridge và Gareth Jones (Anh) đã mô tả thành
phố Kharkov thiếu thốn mọi thứ, và ở thôn quê vô số người đói kém tìm mọi cách
chạy về thành thị để xin ăn - một điều ngược đời. Nhưng nhà báo Mỹ Walter
Duranty, giải Pulitzer năm 1932 đã dìm được tiếng nói của các nhà báo trẻ này.
Chính sách
hợp tác hóa của Stalin, tịch thu ngũ cốc của nông dân đã gây thảm họa dân chết
đói như rạ. Kiểm kê dân số năm 1937 cho thấy giảm mất 8 triệu người, Stalin phản
ứng bằng cách làm cho những người tổ chức kiểm kê biến mất, đòi thống kê lại
theo đúng « chỉ tiêu » của đảng. Số nạn nhân trận đói ở Ukraina được
ước tính 3 đến 4 triệu người chỉ trong những tháng đầu của năm 1933, và lúc cao
điểm có 10.000 đến 15.000 người chết đói mỗi ngày. Thảm kịch này lâu nay bị
chính quyền xô-viết che giấu, còn Vladimir Putin thì tìm cách làm mờ nhạt đi.
Bucha và Katyn : Lạ mà quen
Cũng về lịch
sử, tổng biên tập tạp chí Wszysko Co Najwazniejsze của Ba Lan trên Le
Figaro so sánh « 82 năm và 400 cây số chia cách giữa Bucha và
Katyn ». Theo ông, mỗi người Ba Lan đều nhận ra sự quen thuộc của những
tấm ảnh hố chôn tập thể, khai quật xác nạn nhân với những vết đạn sau ót…Năm
1940, Nga đã sát hại 25.000 sĩ quan, nhà giáo, bác sĩ, linh mục Ba Lan bằng
cách đó ở Katyn. Lính Nga thời nay lấy cắp máy tính, xe trượt, thiết bị wifi, dụng
cụ gia đình…tại những thành phố bị chiếm đóng, còn xưa kia là thảm, đồ đạc,
răng vàng, đồng hồ. Việc hãm hiếp phụ nữ cũng có nhiều bằng chứng.
Nói chung
Ba Lan từng trải qua những bi kịch tương tự Ukraina hiện nay, và ông sợ rằng những
cuộc đàm phán nhân danh hòa bình cũng khiến Ukraina bị chia năm xẻ bảy. Tác giả
khẳng định trừng phạt Nga mạnh tay và quân viện cho Ukraina là giải pháp duy nhất,
nếu không, chúng ta đã biết những gì sẽ diễn ra.
No comments:
Post a Comment