Biden
là đối thủ mà Tập Cận Bình luôn lo sợ
Jackhammer Nguyễn
07/03/2021
https://baotiengdan.com/2021/03/07/biden-la-doi-thu-ma-tap-can-binh-luon-lo-so/
Lời
giới thiệu: Tổng thống Mỹ Joe Biden khởi sự chính sách đối
ngoại tương phản rất rõ so với người tiền nhiệm của ông là Donald Trump. Điều
này sẽ ảnh hưởng mạnh đến sự cạnh tranh, đối đầu toàn cầu giữa Hoa Kỳ và Trung
Quốc sắp tới đây. Nhà bình luận William Pesek, một chuyên gia về Đông Á và Nhật
Bản, mới đây có bài viết đăng trên báo Nikkei Asia có tựa đề: “Biden is the rival China’s Xi has
been fearing all along”, tạm dịch: “Biden
là đối thủ mà Tập Cận Bình luôn lo sợ”. Sau đây là bài tóm lược.
***
Khi ông Tập Cận Bình đang
vạch ra kế hoạch năm năm tới để thống trị kinh tế toàn cầu, ông ấy cảm thấy
nhớ… Donald Trump làm sao!
Sao lại thế nhỉ? Chả lẽ
ông Tập nhớ cái chuyện ông Trump đánh thuế hàng Trung Quốc, hay là cấm cửa
những đại công ty của Hoa lục? Hay là những dòng tweet ác ý từ tòa Bạch Ốc?
Không phải đâu, ông ấy lo lắng là những chuyện mà ông Trump không làm, sẽ được
ông Biden làm. Đó chính là điều ông ấy lo ngại.
Thế ông Trump đã làm cái
gì nào? Ông ấy phát động chiến tranh thương mại kiểu thập niên 1980 (lạc hậu
gần nửa thế kỷ chứ ít gì), ông ấy ca ngợi than đá (điều mà chả ai dùng nữa).
Nếu những việc ấy cứ tiếp tục thì nước Mỹ chẳng ra hình ra dạng gì trong cả
chục năm nữa. Thay vì tạo dựng một nền kinh tế Mỹ mạnh mẽ và sáng tạo, ông
Trump lại đi vật nhau với Trung Quốc, để tìm cách giật lấy những cái vặt vãnh.
Ông Biden đang làm ngược
lại hẳn, ông đang cường lực cho nền kinh tế lớn nhất thế giới (Mỹ) và cũng đang
có kế hoạch cho riêng tương lai của nước Mỹ.
Đầu tiên là ông nỗ lực
dập tắt dịch Covid-19, rồi bơm vào nền kinh tế 1,9 ngàn tỷ Mỹ kim, để cho nền
kinh tế Mỹ bật trở lại một cách tốt đẹp.
Khi Biden đổ tiền khôi
phục cơ sở hạ tầng của Mỹ, ra lệnh các cơ quan nhà nước mua hàng sản xuất tại
Mỹ, tăng cường luật chống độc quyền, tìm cách loại Trung Quốc ra khỏi vị trí
độc quyền trong chuỗi cung ứng toàn cầu,… thì đảng của ông Tập sẽ phải khựng
lại, các nhà đầu tư vào nền kinh tế Trung Quốc trở nên do dự hơn.
Khi nước Mỹ muốn hạn chế
ảnh hưởng của Trung Quốc, thì sự cạnh tranh với quốc gia đông dân nhất thế giới
này trở nên thật sự hơn.
Ông Trump tách ra khỏi
thế giới, với sự cô độc của nước Mỹ, làm cho nước này ở vào một vị trí rất tồi
tệ để cạnh tranh.
Ông Obama khi đề ra chủ
trương xoay trục về châu Á, là sau khi nước Mỹ thoát khỏi cuộc khủng hoảng tài
chính thế giới 2008. Thời ông Bush (2001-2009), nước Mỹ bị chi phối bởi các
cuộc chiến Trung Đông hơn là cạnh tranh với Trung Quốc.
Ông Obama đã thử làm
nhiều chuyện một lúc. Kế hoạch Hợp tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) của ông ấy
là cơn ác mộng của ông Tập. Kế hoạch ấy bao gồm 12 nước với tổng sản lượng đến
40% tổng sản lượng toàn cầu, để đối phó với Trung Quốc.
Ông Tập thở phào nhẹ nhõm
khi ông Trump dẹp đi kế hoạch đó vào năm 2017. Và vào năm 2020, ông Tập lấp chỗ
trống mà Mỹ để lại bằng tổ chức 15 quốc gia của ông ấy có tên là Hợp tác Kinh
tế Toàn diện Khu vực (RCEP).
Ông Biden bây giờ có thể
tham gia TPP trở lại, nhưng tình thế đã đổi khác, với nước Mỹ bị chấn thương
trong bốn năm vừa qua. Bốn năm qua, Silicon Valley có làm được chuyện gì lớn
đâu ngoài bán quảng cáo. Cuối cùng nước Mỹ đã trở lại với sức mạnh của nó, đó
là nâng cao năng lực chế tạo, phát triển giáo dục và cơ sở hạ tầng, từ lưới
điện cho đến tàu cao tốc, và còn chú ý chuyện khí thải nữa.
Trung Quốc đang chứng
kiến các sắc lệnh hành pháp của Biden, liên kết với các đồng minh Hàn Quốc,
Nhật Bản, Đài Loan và các quốc gia đồng minh kỹ nghệ cao, nỗ lực sản xuất vật
liệu bán dẫn để không còn phải dựa vào nền kinh tế của ông Tập nữa.
Dĩ nhiên là chúng ta
không ngạc nhiên khi phe ông Tập lên tiếng nói những chuyện như là không dựa
vào vật liệu bán dẫn của Hoa lục, sản xuất pin dung lượng cao (dành cho xe
điện), các nguyên liệu dược phẩm, đất hiếm,… là những điều mơ mộng. Ông Triệu
Lập Kiên, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc, nói những ý định đó là những
ý định chủ quan, như là để loại Trung Quốc ra khỏi chuỗi cung ứng, là không
thực tế.
Điều ông Triệu nói có thể
đúng trước ngày 20/1/2021, là ngày ông Biden nhậm chức, nhưng nay nước Mỹ đa
năng đã quay trở lại rồi, và tòa Bạch Ốc nhìn về phía trước chứ không phải
những vinh quang cũ xưa.
Kế hoạch của ông Biden sẽ
đưa đến chuyện là hai nền kinh tế lớn nhất thế giới sẽ thật sự cạnh tranh với
nhau hơn, chứ không còn là võ mồm như trước.
Đối với ông Trump và
những người theo ông ấy thì kế hoạch của Biden là chuyện đầu hàng Bắc Kinh (vì
đâu còn những chuyện đánh nhau ầm ĩ tay đôi như dưới thời ông ta nữa), nhưng
thật ra đấy là kinh tế và là chính trị hiện thực. Tham vọng của ông Tập và sự
khổng lồ của nền kinh tế Trung Quốc làm sao có thể chế ngự bằng cách đánh thuế,
hay là bóp cổ mấy đại công ty Hoa Vi, Ant, Tencent,… cho được!
Ông Biden rất khôn ngoan
khi đưa nước Mỹ trở lại, nhắm đến năm 2025 và xa hơn nữa. Trong khi ông Trump
lại kéo nước Mỹ trở lại thời đốt than đá và khai thác thạch miên (*),
thì trong mấy năm qua ông Tập đầu tư hàng ngàn tỷ Mỹ kim vào khoa học không
gian, trí khôn nhân tạo, kỹ thuật sinh học, tiền kỹ thuật số, xe hơi điện, thế
hệ truyền thông đời thứ 5, năng lượng tái tạo, robot, vật liệu bán dẫn,… với
mục đích tạo dựng cho người Trung Quốc một thung lũng điện tử của chính họ.
Trái hẳn với Trump, ông
Biden sẽ đầu tư hàng trăm tỷ Mỹ kim, bắt đầu bằng 300 tỷ, cho việc nghiên cứu,
giữ cho khoa học kỹ thuật Hoa Kỳ luôn ở thế dẫn đầu. Ông ấy sẽ phải suy nghĩ
lớn hơn những gì mà ông Tập làm được bốn năm qua.
Dĩ nhiên mọi chuyện không
phải là lý tưởng, nhưng bên cạnh đó, những mục tiêu và hành động của ông Tập
như là tiêu diệt nền dân chủ ở Hong Kong, gây gỗ với Ấn Độ, quậy phá ở biển
Đông, đàn áp người Tân Cương… không đem lại cho Trung Quốc chút lợi nào về
quyền lực mềm.
Chính vì thế, trong tuần
lễ này đây, ông Tập và các đồng sự đang vạch ra kế hoạch cạnh tranh công nghệ,
từ kỹ thuật sinh học cho đến xe hơi điện và khinh khí (hydro), thiết kế các
chip điện tử, làm sao để họ không phải lệ thuộc chuyện thiết kế vào các đại gia
(Mỹ) như là Intel, Nvidia, Qualcomm…
Đấy là nơi cuộc chiến
kinh tế tương lai sẽ diễn ra. Và khi ông Tập chuẩn bị cho tương lai, thì hành
động của ông Biden là điều mà ông ta sợ nhất.
____
(*) Thạch miên, còn gọi là amiăng, tên tiếng Anh là asbestos, một loại khoáng
chất ngày xưa dùng trong nước sơn, vật liệu cách nhiệt, rất có hiệu quả nhưng
gây ung thư phổi.
No comments:
Post a Comment