Bầu cử
thống đốc Virginia, cử tri dân chủ mất động lực… Trump!
Joaquin
Nguyễn Hòa
04/11/2021
https://baotiengdan.com/2021/11/04/bau-cu-thong-doc-virginia-cu-tri-dan-chu-mat-dong-luc-trump/
https://baotiengdan.com/wp-content/uploads/2021/11/1-696x349.webp
Cuộc so găng giữa
Glenn Youngkin (trái) với Terry McAuliffe, tranh ghế thống đốc hôm qua. Kết quả:
Youngkin giành chiến thắng. Ảnh trên mạng
Tin lớn nhất về chính trị Mỹ trong đêm 2/11 và
sáng 3/11/2021 là chiến thắng của ông Glenn Youngkin, ứng cử viên đảng Cộng hòa
trước cựu thống đốc Terry McAuliffe của đảng Dân chủ.
Tỷ lệ thắng khá khít khao, trên dưới 2%, nếu
ta so với thắng lợi của ông Joe Biden so với ông Donald Trump đúng một năm trước
là gần 5% số phiếu phổ thông.
Kết quả bầu cử này xảy ra trong bối cảnh mức độ
tín nhiệm tổng thống Biden tụt xuống dưới 50%, được cho là hồi chuông cảnh báo
cho phe Dân chủ về viễn cảnh của cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ vào năm 2022. Họ đang
nắm giữ một đa số mong manh ở Hạ viện, và chỉ có ưu thế ở Thượng viện nhờ vào sự
can thiệp khi cần của phó tổng thống Kamala Harris.
Anthony Zurcher, cây bút của BBC ở Bắc Mỹ, cho
rằng, thế là nước Mỹ lại quay về diễn biến chính trị lưỡng đảng nhàm chán của
nó. Sự nhàm chán đó là, hễ đảng nào đó cầm quyền thì trong năm đầu tiên sẽ cãi
nhau chí tử, để đảng đối lập lấy lại thế cân bằng trong cuộc bầu giữa nhiệm kỳ.
Ông cho rằng điều đó đã xảy ra với các tổng thống Clinton, Bush con, Obama,
Trump, và bây giờ là Biden.
Nhận định của Zurcher là chính xác đối với
tình hình hiện nay, khi mà nội bộ phe Dân chủ cãi nhau nảy lửa giữa cánh cấp tiến,
đòi hỏi có những cải tổ xã hội sâu sắc hơn, cũng như mạnh mẽ hơn đối với các vấn
đề biến đổi khí hậu, trong khi nhóm trung dung xung quanh tổng thống Biden
không đồng ý. Chuyện bất đồng này làm cho chương trình nghị sự của phe Dân chủ,
dù đang có quyền hành ở quốc hội, cứ cà rịch cà tang, gây bực bội cho cử tri.
Chuyện tương tự có vẻ cũng đã xảy ra trong lần
bầu giữa nhiệm kỳ 2018, phe xanh của đảng Dân chủ thắng lớn dưới thời tổng thống
cộng hòa Donald Trump. Nhưng nếu ta nhìn kỹ thì có thể không đồng ý với ông
Zurcher, vì quả là phe cộng hòa thời ông Trump cầm quyền có một vài người hay
nói ngược với phe Cộng hòa như hai bà thượng nghị sĩ Susan Collins (Maine),
Lisa Murkovski (Alaska), nhưng nói chung phe Cộng hòa khá đồng thuận với tay
thượng nghị sĩ lão luyện Mitt McConnell (Kentucky), hết mình ủng hộ ông Trump.
Nguyên nhân của làn sóng xanh (Blue Wave), tức
là chiến thắng lớn của phe Dân chủ vào năm 2018, chủ yếu nằm ở … ông Trump. Người
ta bực bội sự phá phách của ông vào những thiết chế của nền dân chủ, như gọi giới
báo chí là “kẻ thù của nhân dân”, rồi đưa con cái gia đình vào nắm những chức vụ
quan trọng trong Bạch Cung, không khác gì các chế độ độc tài gia đình trị… Từ
những nguyên nhân này, cộng với sự điều hành chống dịch Covid quá bê bối sau
đó, đã đưa đến thất bại thảm hại của ông Trump trong kỳ bầu cử 2020 là lẽ đương
nhiên, khi có cả những thành trì cộng hòa là Georgia, Arizona cũng chuyển sang
màu xanh.
Trở lại với Virginia, tiểu bang này vốn đỏ, rồi
chuyển tím (tức là giằng co giữa đỏ và xanh) rồi chuyển hẳn sang phe Dân chủ
trong suốt bốn kỳ bầu cử tổng thống gần đây nhất. Có người bảo rằng, chiến thắng
của phe Cộng hòa trong đêm 2/11/2021 là báo hiệu cho thấy Virginia không hẳn đã
trở thành khu vực Dân chủ chắc chắn.
Phân tích dân số ở tiểu bang này cho thấy,
nhóm dân chúng có khuynh hướng bầu cho đảng Dân chủ vẫn đang tăng nhanh, với một
số rất đông cư dân trẻ tuổi, đa dạng về chủng tộc, cư trú tại các quận và thành
phố ở phía Bắc, cạnh thủ đô Washington, như Fairfax, Falls Church, Arlington…
Nhưng trong cuộc bầu cử đêm 2/11/2021 cử tri các quận này không đi bầu đông như
năm 2020, nhất là ở Fairfax, quận đông dân nhất tiểu bang.
Kết quả cho thấy, ông McAuliffe vẫn thắng ở
đây với tỷ lệ gấp đôi, nhưng không bằng năm 2020 mà ông Biden giành chiến thắng,
vì số người đi bầu ít hơn hẳn. Ông McAuliffe phải thắng ở đây nhiều hơn nữa để
quân bình lại với vùng thôn quê có khuynh hướng Cộng hòa.
Điều này có thể được giải thích là, cử tri của
đảng Dân chủ ở Virginia mất đi động lực … Trump! Các quận ven Washington này
cũng là nơi có đông dân gốc Á châu cư trú. Năm 2020, họ đã kéo nhau đi bầu rất
đông, với một nỗi lo ngại về những kích động thù hằn chủng tộc, chống người gốc
Á của ông Trump. Nay ông Trump không còn nữa, có thể làm cho họ lười hơn.
Ý thức rõ điều này cho nên ông Youngkin đã
khéo léo giữ quan hệ của ông với ông Trump ở mức vừa phải, một mặt ông chấp nhận
sự ủng hộ của ông Trump để lôi kéo cử tri ruột của ông này, mặt khác ông
Youngkin không để ông Trump xuất hiện cùng với ông. Sự xuất hiện này có thể
kích động sự giân dữ của rất nhiều cử tri như năm 2020.
Bên cạnh đó ông Youngkin là một gương mặt mới,
một doanh nhân chứ không phải thuộc loại chính trị gia chuyên nghiệp như ông
McAuliffe, vốn đã làm thống đốc một nhiệm kỳ trước đó, ít nhiều gây ra sự nhàm
chán. Sự khéo léo của ông Youngkin làm cho ông McAuliffe không chơi đòn dán
nhãn Trump được. Cử tri thấy rằng, Youngkin không phải là Trump.
Một chi tiết được nhiều nhà phân tích nêu lên
là ông McAuliffe đã phạm một sai lầm khi cho rằng trong vấn đề sách giáo khoa,
phụ huynh học sinh không nên có ý kiến nhiều. Có thể vấn đề này kích thích sự
hăng hái của cử tri trung thành của đảng Cộng hòa, bên cạnh đó nhóm cấp tiến
cũng không hề quan niệm rằng cha mẹ học sinh không nên nói nhiều về sách giáo
khoa. Ông McAuliffe đã hiểu sai cử tri của chính ông, làm cho họ chán và… ở
nhà.
Trước mắt, chiến thắng của phe Cộng hòa ở
Virginia không làm thay đổi bàn cờ ở Quốc hội liên bang, nhưng nó là một thử
nghiệm để phe này đề ra chiến lược cho năm 2022, đó là theo đường lối trung
dung, và quên ông Trump đi. Chiến thắng của đảng Cộng hòa ở bang Virginia, có
thể là dấu chấm hết của Trump, vì họ thấy rằng không cần Trump họ vẫn có thể thắng.
Có thể là phe Cộng hòa sẽ tiến hành những thay
đổi như là luật bầu cử, chính sách phá thai… tại Virginia, nhưng điều đó sẽ là
lợi bất cập hại vì nó sẽ thúc đẩy cử tri phe Dân chủ, vốn ngày càng đông hơn ở
Virginia, đi bầu.
Vẫn còn sớm để nói rằng ông Youngkin sẽ cầm
quyền như thế nào, liệu ông chỉ chăm chú vào nền kinh tế như khi vận động tranh
cử, mà không đi quá sâu vào rạn nứt văn hóa giữa lòng người Mỹ hiện nay như là
phá thai, di dân, lịch sử phân biệt chủng tộc (Virginia vốn là cái nôi của nhóm
phân biệt chủng tộc KKK)?
Nhưng những chỉ dấu ôn hòa đã xuất hiện, chẳng
hạn như người phó của ông là một phụ nữ da đen, bà Winsom Sears, người phụ nữ
da đen đầu tiên làm phó thống đốc. Trước khi dân chúng bỏ phiếu, ông Youngkin
cũng không la làng lên như ông Trump và các chính trị gia Cộng hòa khác trong một
năm qua, rằng nếu ông ta thua tức là “bầu cử gian lận”, còn ông ta thắng thì bầu
cử công bằng.
Ông McAuliffe cũng đã lên tiếng chấp nhận thua
cuộc. Chính trị Mỹ có thể trở lại sự nhàm chán sau Virginia, như nhà bình luận
Anthony Zurcher của BBC đã nêu, nhưng nó cũng trở lại bình thường, chấp nhận cuộc
chơi công bằng của nền dân chủ, không có những thuyết âm mưu quái gỡ làm hoảng
loạn không ít người Mỹ, và cả người Việt nữa, trong hai năm qua.
--------------------------------------
XEM
THÊM
CỘNG
HÒA GIÀNH GHẾ THỐNG ĐỐC VIRGINIA, DUA SÍT SAO Ở NEW JERSEY : DÂN CHỦ LO
(Reuters / VOA)
THẤY
GÌ TỪ CHIẾN THẮNG CỦA GLENN YOUNGKIN TẠI TIỂU BANG VIRGINIA? (Lương Thái Sỹ –
Saigon Nhỏ)
BẦU
CỬ MỸ : ĐẢNG DÂN CHỦ MẤT BANG VIRGINIA, VỐ ĐAU VỚI TỔNG THỐNG BIDEN (RFI)
No comments:
Post a Comment