Tù
nhân chính trị có nên nhận tội?
LS
Đặng Đình Mạnh
10/10/2024
https://www.danchimviet.info/tu-nhan-chinh-tri-co-nen-nhan-toi/10/2024/32764/
Trong
một buổi làm việc tại số 4 Phan Đăng Lưu, trại tạm giam của Cơ quan An ninh Điều
tra – Công an TP.HCM. Tôi, với tư cách luật sư đã gặp anh B.T., người bị khởi tố
về một tội danh chính trị. Trả lời tôi về điều kiện giam giữ, anh cho biết: Trước
đây phòng tạm giam có hàng chấn song sắt suốt từ thấp lên cao, nên phòng rất
thoáng. Sau đó, một giám thị mới đổi về đã cho xây bít gần kín hết, nên phòng
giam rất bí hơi, đến thở cũng còn khó. Trong những trưa mùa hè thì các tù nhân
gần như ngộp thở.
.
https://www.danchimviet.info/wp-content/uploads/2024/10/viewimage.jpeg
Ảnh
mang tính minh họa
Cũng
trường hợp anh B.T., anh bị bướu rất nặng. Nhưng cho dù đã báo với giám thị thì
anh vẫn không hề được trại tạm giam cho khám chữa bệnh. Chỉ đến khi luật sư biết
làm kiến nghị khẩn cấp và thông tin công khai, thì anh mới được cho khám qua
loa, chiếu lệ…
.
Một
cựu giám thị trại giam tại một tỉnh miền Đông Nam bộ kể cho tôi nghe: Cán bộ Cục
C10 (Cục Quản lý Trại giam thuộc Bộ Công an) được cho đi tham quan tại một nước
thuộc khối Asian, học tập kiểu làm cùm của họ. Thay vì cùm làm bằng cọng sắt có
tiết diện tròn như truyền thống bấy lâu nay thì đổi qua làm bằng sắt hộp. Cùm bằng
cọng sắt tròn thì sự tiếp xúc giữa cùm và cổ chân là ít nhất, bàn chân vẫn có
thể cựa quậy được. Nhưng cùm bằng sắt hộp thì vô phương, bàn chân bị cố định
hoàn toàn trong suốt thời gian bị cùm.
Sau
khoảng thời gian bị cùm chân chỉ từ 7 – 10 ngày, thì rất nhiều tù nhân đã thấy
xuất hiện tình trạng bị teo cơ chân. Có khả năng gây liệt hoàn toàn hoặc không
thể đi đứng lại được bình thường nếu không chịu khó tập đi lại sau đó.
.
Một
thân chủ khác mà tôi đã có dịp bào chữa là anh Lê Chí Thành, một cựu đại úy
công an. Thành tố cáo tham nhũng rồi ra khỏi ngành.
.
Thành
vốn là một thanh niên khỏe mạnh và điển trai. Trung tuần Tháng Tư 2021, ngành
công an trả đũa bằng cách gài bẫy bắt giữ Thành giam tại Trại Tạm giam Quận 2
(cũ), nay là Thành phố Thủ Đức. Đến trung tuần Tháng Một 2022, Thành bị đưa ra
xét xử tại Tòa án Thành phố Thủ Đức.
.
Khi
Thành xuống xe tù, thì 2 viên cảnh sát áp tải phải sốc nách đưa Thành từ sân
tòa án vào khán phòng xét xử. Sau 9 tháng bị tạm giam và không ít lần bị biệt
giam, bị tra tấn… Thành trở thành phế nhân, ốm yếu, không tự đi lại được trong
ngày hiện diện tại phiên tòa.
Một
blogger rất nổi tiếng về khả năng thạo tin, cô L.N.H.T. Cô từng kể về trải nghiệm
trong trại tạm giam B34 thuộc Bộ Công An, nơi mà Luật sư Lê Công Định và ông
Nguyễn Văn Hải (Điếu Cày) cũng đã từng bị giam giữ. Theo đó, điều tra viên
không cần phải ra tay đánh đập tù nhân. Trong phòng giam, họ chỉ cần một chiếc
vòi nước hư hỏng, rỉ từng giọt nước là đủ. Vì lẽ, trong đêm khuya thanh vắng,
âm thanh của từng giọt nước không khác gì tiếng búa tạ gõ đinh ngay cạnh tai,
tù nhân không thể ngủ được, vì mỗi giọt nước rơi lại một lần choáng óc. Tù nhân
chong mắt suốt đêm chờ trời sáng… cũng đã là đòn tra tấn tinh thần đầy tinh vi.
.
Bà
Cấn Thị Thêu, một dân oan Dương Nội, Hà Nội tố cáo Trại tạm giam Công an tỉnh
Hòa Bình dùng nước bẩn chứa trong hồ nước cho tù nhân uống.
.
2
anh em Trịnh Bá Phương, Trịnh Bá Tư, dân oan Dương Nội, Hà Nội đều tố cáo bị
tra tấn dã man bởi các điều tra viên.
.
Trại
tạm giam Công an Thành phố Hà Nội làm ngơ trước yêu cầu khám chữa bệnh cho cô
Phạm Đoan Trang khi cô ấy bị rong kinh kéo dài. Không chỉ thế, họ còn cho nữ tù
nhân là “đầu gấu” bên ngoài vào ở chung phòng giam để gây sự…
.
Trong
phiên tòa xét xử vụ án Đồng Tâm, khi tôi hỏi: “Những ai KHÔNG bị tra tấn trong
giai đoạn điều tra thì vui lòng giơ tay?”. Có 10 cánh tay giơ lên. Nhưng vẫn có
đến 19 cánh tay còn lại vẫn giữ xuôi theo người và họ là những người bị Công an
Điều tra Thành phố Hà Nội tra tấn. Cũng trong vụ án này, một nữ phạm nhân nhắn
tin cho tôi biết, chúng lột truồng đổ nước bẩn vào vùng kín của bà…
.
Không
chỉ với tù nhân, Điều tra viên Cơ quan Điều tra An ninh tại Sài Gòn đã tự tiện
bắt giữ, hành hung, bỏ đói người mẹ già và em trai của người quản lý trang “Nhật
Ký Yêu Nước”, một trang tranh đấu trên mạng xã hội, dù cả 2 không liên quan gì
đến việc làm của con trai mình cả. Trong đó, tên điều tra viên hung ác đã đạp
thẳng vào lưng bà cụ, khiến bà té sấp mặt, hộc máu mồm, chấn thương nội.
.
Tra
tấn tù nhân cũng là nguồn gốc phát sinh ra vô số bản án hình sự oan tày trời,
như: Vụ Nguyễn Thanh Chấn, Huỳnh Văn Nén, Hàn Đức Long, Lê Bá Mai, Nguyễn Văn
Chưởng, Lê Văn Mạnh, Hồ Duy Hải… Mà trong đó, chỉ mới có số ít vụ được giải
oan. Vì nếu nói không có tra tấn, thì sẽ không giải thích được lý do có hàng chục
bản ghi nhận tội của tù nhân, kể cả diễn án trong thực nghiệm điều tra y như thật.
Cho dù người nhận tội và diễn án không phải là thủ phạm (vụ Nguyễn Thanh Chấn)…
.
Tra
tấn không chỉ xảy ra trong trại giam, mà còn xảy ra ngay tại trụ sở công an phường,
xã, ấp… với hàng vài trăm trường hợp “Chết ở đồn công an” đã từng được ghi nhận…
Tuy chính quyền hoặc công an có chối tội, nhưng những dấu tích tra tấn, dùng nhục
hình vẫn hiển hiện rõ ràng trên thi thể người chết, gồm cả vỡ xương sọ, gẫy
xương sườn, tứ chi tím bầm, lục phủ ngũ tạng bị dập nát.
.
Thậm
chí, đến cả nhà sư tu hành cũng không thoát. Trong vụ án mất trộm 7 pho tượng cổ
ở Bắc Giang. Để ém nhẹm đi sự bất lực của cơ quan công an không thể phá án, các
cơ quan tố tụng đã bắt 9 người, gồm các nhà sư và cư sĩ tu hành để đổ tội.
Trong đó, có sư thầy trụ trì là Hòa thượng Thích Đức Chính. Do sư thầy đã lớn
tuổi, nên sau khi bị tra tấn đã tắt thở ngay trong trại giam. Những người còn lại
bị tra tấn, dùng nhục hình rất dã man, bị treo ngược lên, hành hung vào hạ bộ…
.
Trong
một thống kê chính thức vào năm 2015 gây sửng sốt dư luận. Chỉ trong 3 năm trước
đó, ghi nhận có đến 226 người đã chết trong quá trình giam giữ. Sau đó, những
con số thống kê tương tự không còn được công bố công khai nữa.
.
Lực
lượng an ninh điều tra không thiếu những đòn hiểm dành cho các tù nhân, kể cả
những mánh khóe hoặc tác động vào thân nhân của tù nhân. Thật ra, chúng được huấn
luyện để thực hiện tất cả những điều đó với mục đích để khuất phục tù nhân.
.
Cho
dù năm 2013, chế độ Cộng sản ký kết Công ước chống tra tấn Liên Hiệp quốc. Thế
nhưng, như hầu hết các Công ước quốc tế văn minh, nhân đạo mà Việt Nam từng ký
kết để “làm màu”, giả nhân, giả nghĩa với cộng đồng quốc tế, thì việc buộc họ
thực hiện những Công ước ấy cũng khó như hái sao trên trời.
.
Thế
nên, tình trạng tra tấn tù nhân xảy ra phổ biến như cơm bữa. Khiến cho Ủy ban
Nhân quyền Liên Hiệp quốc và các tổ chức theo dõi nhân quyền hoặc chính phủ Hoa
Kỳ, khối EU… thường xuyên phản ánh chúng trong các kỳ kiểm định nhân quyền quốc
tế hoặc đối thoại nhân quyền song phương.
.
Hầu
hết, các bạn dấn thân tranh đấu đều hiểu sự hà khắc của tù đày Cộng Sản. Cho
nên, không ít người dấn thân tranh đấu đã phải băn khoăn về lựa chọn cách hành
xử như thế nào khi phải sa vào vòng lao lý của Cộng Sản?
.
Lựa
chọn hành xử như thế nào cũng có tính cách 2 mặt:
1.
Giữ trọn khí tiết thì đòn tra tấn sẽ tàn độc, thâm hiểm hơn. Giai đoạn tạm giam
là khoảng thời gian địa ngục trần gian sẽ bị kéo dài hơn. Thân nhân không được
thăm gặp cho đến khi xét xử xong. Án tù dài hơn. Nhưng đổi lại, công chúng “hài
lòng”.
.
2.
Nhanh chóng nhận tội sẽ không bị tra tấn. Giai đoạn tạm giam ngắn hơn và được
hưởng một số biệt đãi như: Sớm được thân nhân thăm gặp, lãnh quà thăm nuôi dễ
dãi hơn. Án tù sẽ ngắn hơn. Nhưng công chúng “phiền lòng”.
.
Lựa
chọn thứ 2 còn có một ích lợi khác là sớm được trả tự do trước thời hạn thụ án
để tiếp tục trở lại hoạt động.
.
Trong
khá nhiều trường hợp, tôi thường khuyên thân chủ chọn giải pháp trung dung là sẵn
sàng thừa nhận hành vi, nhưng không nhận tội.
.
–
Thừa nhận hành vi: Tức là thừa nhận công việc mình làm, như tài khoản trang mạng
xã hội, hoặc tác giả bài viết… Vì thực tế, có từ chối hành vi, hoặc thậm chí Cơ
quan An ninh Điều tra không có chứng cứ rõ ràng thì họ vẫn buộc tội và tuyên
án. Nhưng ít nhất, bằng việc thừa nhận hành vi, thì tù nhân còn có khả năng được
cân nhắc giảm nhẹ hình phạt rất đáng kể.
.
–
Không nhận tội: Một mặt thừa nhận hành vi, nhưng mặt khác tù nhân có thể không
nhận tội (tức không vi phạm pháp luật), nại ra rằng mình chỉ thực hiện các quyền
tự do ngôn luận, quyền tự do lập hội, hoặc quyền tự do biểu tình do Hiến pháp
quy định mà thôi.
Trong
bối cảnh đàn áp khốc liệt của chế độ Cộng sản, việc một người chấp nhận dấn
thân hoạt động, đấu tranh hoặc lên tiếng cho những giá trị tự do, dân chủ và
nhân quyền là sự can đảm và hy sinh rất lớn.
.
Họ
sẽ phải bị đánh đổi nhiều thứ, từ sự an toàn pháp lý lẫn an toàn thân thể của bản
thân, người thân; Công việc làm ăn bị đình đốn; Nơi ở bị xâm phạm, sách nhiễu,
theo dõi hoặc bị trục xuất (nếu ở thuê); Bạn bè, người thân xa lánh như tội phạm…
.
Cho
nên, nếu có phải sa vào vòng lao lý, thì quyết định hành xử như thế nào là quyền
của tù nhân khi phải cân nhắc giữa nhiều lựa chọn, mà không có lựa chọn nào
hoàn hảo cả. Hoặc trong nhiều trường hợp, là không có sự lựa chọn nào cả với những
trò thú tính tàn độc của đám điều tra viên Cộng sản.
.
Vài
người trong công chúng, những người lẩn tránh dấn thân, đứng ngoài để chờ đợi vỗ
tay hoặc dè bỉu, chưa từng hình dung ra điều khó khăn nào trong chốn lao tù mà
tù nhân phải đối diện, thì thật ra, không có tư cách hoặc quyền hạn gì để mà
yêu cầu tù nhân phải hành xử cho vừa ý mình cả.
.
Nếu
muốn hành xử cho vừa ý, thì hãy tự mình dấn thân, hãy tự mình nhập cuộc để làm
tấm gương mẫu mực cho công chúng ca ngợi, trầm trồ…
.
*
Nhân dịp đọc thấy nhiều lời bình phẩm, so sánh về mức án của anh Trần Huỳnh Duy
Thức và các bạn tù còn lại.
.
DC,
ngày 10 Tháng Mười, 2024
.
Luật
sư Đặng Đình Mạnh
No comments:
Post a Comment