Các
nhóm nhân quyền phản đối việc tòa Thái Lan quyết định dẫn độ Y Quynh Bdap
01/10/2024
Các
nhóm nhân quyền kêu gọi chính quyền Thái Lan không thi hành việc dẫn độ nhà hoạt
động Y Quynh Bdap về Việt Nam sau khi ông bị tòa Hình sự Bangkok ra phán quyết
dẫn độ theo yêu cầu của Hà Nội.
https://gdb.voanews.com/88f6c86a-7e18-4f2a-a157-6644fba418e9_cx0_cy9_cw0_w1023_r1_s.jpg
Bên
ngoài phiên tòa nơi xét xử ông Y Quynh Bdap ở Bangkok, Thái Lan, hôm 30/9/2024.
Tổ
chức Đoàn kết Công giáo Toàn cầu (CSW) hôm 30/9 kêu gọi chính phủ Thái Lan bảo
vệ quyền không bị đẩy trả lại (non-refoulment) của ông Y Quynh Bdap và kêu gọi
thủ tướng nước này không thực thi lệnh dẫn độ ông về Việt Nam.
“Nếu
ông ấy bị trả về, ông sẽ phải đối mặt với sự đối xử khủng khiếp và Thái Lan sẽ
tham gia vào một hành động đàn áp xuyên quốc gia”, ông Mervyn Thomas, chủ tịch
sáng lập tổ chức CSW ở Anh Quốc, nói trong một tuyên bố.
“CSW
kêu gọi chính phủ Thái Lan bảo vệ quyền bị không đẩy trả lại của ông Y Quynh
Bdap và chúng tôi thỉnh cầu Thủ tướng Paetongtarn Shinawatra không ra lệnh dẫn
độ ông”, ông Thomas nhấn mạnh.
Cũng
hôm 30/9, tổ chức Qũy Nhân quyền (HRF) kêu gọi chính phủ Thái Lan ngưng dẫn độ
nhà hoạt động vì quyền tự do của người Thượng về Việt Nam. “HRF kêu gọi Thái
Lan trả tự do ngay lập tức và vô điều kiện cho ông Y Quynh Bdap”.
“Việc
dẫn độ về Việt Nam sẽ khiến ông có nguy cơ bị đối xử vô nhân đạo và hạ nhục”, tổ
chức HRF, có trụ sở New York, Mỹ, đưa ra lời kêu gọi trên X hôm 30/9.
VIDEO
:
Tòa
Thái Lan ra lệnh dẫn độ Y Quynh Bdap bất chấp phản đối của các nhóm nhân quyền
Hôm
30/9, như VOA đã đưa tin, Tòa án Hình sự Bangkok ra phán quyết dẫn độ ông Y
Quynh Bdap theo yêu cầu của Việt Nam. Nhà hoạt động 32 tuổi này, đồng thời là đồng
sáng lập viên tổ chức Người Thượng vì Công lý (MSFJ), đã bị giam giữ ở Thái Lan
kể từ tháng 6/2024.
Hồi
tháng 1/2024, một tòa án ở tỉnh Đắk Lắk của Việt Nam tuyên án vắng mặt ông Y
Quynh Bdap 10 năm tù với cáo buộc “khủng bố”, cho rằng ông đã tham gia cuộc bạo
loạn chống chính quyền vào tháng 6/2023 ở tỉnh này.
“Tổ
chức Người Thượng vì Công lý (MSFJ) cực lực phản đối quyết định của Tòa án Hình
sự Bangkok hôm 30/9 về việc dẫn độ ông Y Quynh Bdap theo yêu cầu của chính phủ
Việt Nam”, ông Y Phic Hdock ở Mỹ, đồng sáng lập viên của tổ chức MSFJ, nêu nhận
định với VOA. “Phán quyết này không chỉ vi phạm nghiêm trọng các tiêu chuẩn
nhân quyền quốc tế mà còn dựa trên những cáo buộc hoàn toàn sai sự thật và vô
căn cứ”.
“MSFJ
khẳng định ông Y Quynh Bdap không hề liên quan đến vụ nổ súng ở tỉnh Đắk Lắk hồi
tháng 6/2023”, vị đại diện của MSFJ nói thêm.
VOA
đã liên lạc với Bộ Ngoại giao Thái Lan, Bộ Ngoại giao Việt Nam, cùng Tòa Hình sự
Bangkok, đề nghị họ đưa ra bình luận về những lời kêu gọi trên, nhưng chưa được
trả lời.
Trao
đổi với VOA News sau phiên tòa, bà Nadthasiri Bergman, luật sư của ông Y Quynh
Bdap, cho biết thẩm phán đã phớt lờ luật chống tra tấn của Thái Lan, cấm trục
xuất người dân đến các quốc gia nơi họ có thể phải đối mặt với sự tra tấn, đồng
thời cho rằng việc thực thi phán quyết này là tùy thuộc vào chính phủ - chứ
không phải do tòa.
Chính phủ Thái Lan có 90 ngày để xem xét liệu có thực thi yêu cầu dẫn độ sau
khi tòa án đã phê chuẩn hay không, trừ khi ông Y Quynh Bdap và luật sư của ông
kháng cáo phán quyết. Bà Bergman cho VOA News biết họ sẽ kháng cáo và thời hạn
90 ngày đó sẽ chỉ bắt đầu được tính sau khi quá trình kháng cáo kết thúc mà
thân chủ của bà bị tuyên y án.
Ông Sunai Phasuk, nhà nghiên cứu cấp cao của Tổ chức Theo dõi Nhân quyền (HRW) ở
Thái Lan, nhận định với VOA rằng phán quyết của tòa hôm 30/9 “gây sốc và thất vọng”
vì đã phớt lờ cả nghĩa vụ quốc tế của đất nước lẫn luật của chính nước này chống
việc đẩy trả lại.
Tòa
án Thái Lan ra lệnh dẫn độ Y Quynh Bdap bất chấp phản đối của các nhóm nhân quyền
“Nhà
cầm quyền Việt Nam có hồ sơ dày về việc ngược đãi những người bất đồng chính kiến,
đặc biệt là những người nằm trong danh sách truy nã như Y Quynh Bdap. Vì vậy,
có lo ngại rằng ông sẽ bị chính quyền Việt Nam ngược đãi khi ông bị giam giữ;
bao gồm cả tra tấn, bao gồm cả việc cưỡng bức mất tích,” ông Phasuk nêu ý kiến
với VOA News.
Vào tháng 5, HRW công bố một báo cáo chi tiết cáo buộc Thái Lan ngày càng trở
nên nguy hiểm hơn đối với những người xin tị nạn nước ngoài trong thập kỷ qua bằng
cách tham gia vào một “chợ trao đổi” [swap mart] không chính thức với các nước
láng giềng, theo đó, các bên trao trả những người bất đồng chính kiến của nhau
bất kể việc họ có thể bị bắt, bị tra tấn hoặc bị giết hại ở quê nhà.
Truyền
thông Việt Nam gọi ông Y Quynh Bdap là “kẻ phá hoại buôn làng”, còn tổ chức
MSFJ do ông đồng sáng lập là “chức phản động”.
Chính
quyền Việt Nam quy kết rằng MSFJ là tập hợp những người có tư tưởng chống phá
nhà nước Việt Nam, với vỏ bọc đấu tranh đòi công lý cho người Thượng ở Tây
Nguyên, là những người “đã xuyên tạc, bóp méo, vu cáo Việt Nam vi phạm tự do
tôn giáo, dân chủ, nhân quyền, kích động tư tưởng dân tộc hẹp hòi, đòi ly khai,
tự trị”. Tuy nhiên, MSFJ đã nhiều lần lên tiếng bác bỏ các cáo buộc này.
================================================
.
.
Tòa
án Thái Lan ra phán quyết dẫn độ ông Y Quynh Bdap về Việt Nam
RFA
2024.09.30
Tòa
án hình sự Thái Lan đã ra phán quyết vào thứ Hai, ngày 30/ rằng nhà hoạt động
người Thượng Y Quynh Bdap sẽ bị dẫn độ về Việt Nam, nơi ông đối mặt với bản án
10 năm tù với cáo buộc "khủng bố".
Phóng
viên RFA tại Bangkok theo dõi phiên tòa qua hệ thống truyền hình nội bộ hôm
30/9 cho biết, thẩm phán khẳng định yêu cầu của chính phủ Việt Nam về việc dẫn
độ ông Y Quynh là "có cơ sở". Thẩm phán tuyên bố:
"Tòa
án thấy rằng việc dẫn độ (Y Quynh Bdap) có thể được thực hiện...
Không
có lệnh cấm nào đối với việc này.
Chính
phủ có quyền thực hiện dẫn độ trong vòng 90 ngày, bất kể phán quyết của tòa án
là gì."
Tuy
nhiên, tòa án cho biết thêm ông Y Quynh có 30 ngày để kháng cáo bản án, nhưng nếu
chính phủ Thái Lan không có động thái nào được thực hiện trong vòng 90 ngày thì
ông Y Quynh phải được trả tự do.
Nhà
hoạt động người Thượng mặc đồng phục tù màu nâu, tỏ ra bình tĩnh và được chuyển
đến Trại tạm giam Bangkok.
Luật
sư Nadthasiri Bergman, người bào chữa cho nhà hoạt động vì quyền của người Thượng,
cho hay ông Y Quynh đã thề sẽ chống án.
"Chúng
tôi thất vọng với phán quyết. Chúng tôi đang làm việc để kháng cáo",
bà nói.
Bà
Nadthasiri khẳng định rằng việc dẫn độ phải được chính phủ chấp thuận khi tòa
phúc thẩm đưa ra phán quyết cuối cùng.
"Tôi
hy vọng chính phủ, thủ tướng, sẽ ban hành lệnh hành pháp không dẫn độ ông ấy."
Ông
Phil Robertson, giám đốc tổ chức Những người vận động Nhân quyền và Lao động
Châu Á (Asia Human Rights and Labor Advocates- AHRLA) nói quyết định này của
tòa án Thái Lan là "kinh hoàng và vô lý", và không hiểu rằng ông Y
Quynh chắc chắn sẽ phải đối mặt với sự tra tấn nếu bị buộc phải trở về Việt
Nam.
Trong
tuyên bố gửi Đài Á Châu Tự Do qua tin nhắn, ông Robertson cho rằng tòa án ở
Bangkok đã bỏ qua bản chất của phán quyết ban đầu của tòa án Việt Nam là giả mạo
và gian lận. Ông khẳng định:
"Đây
là một vụ án thử nghiệm cho luật chống tra tấn và cưỡng bức mất tích mới của
Thái Lan, và tòa án đã thất bại thảm hại trong cuộc thử nghiệm đó.
Bây
giờ chính phủ Thái Lan phải chống lại áp lực công khai của Bộ Công an Việt Nam,
nơi đã cử các quan chức đến tòa án để đe dọa những người tham gia vào quá trình
tố tụng, và thừa nhận rằng Thái Lan có nghĩa vụ thiêng liêng là phải duy trì sự
bảo vệ người tị nạn."
Chuyên
gia nhân quyền có nhiều năm quan sát tình hình nhân quyền Việt Nam cho hay, những
gì sẽ xảy ra tiếp theo vẫn nằm trong tay chính phủ Thái Lan và họ nên làm điều
đúng đắn bằng cách để nhà hoạt động người Thượng được tái định cư ở một quốc
gia thứ ba, nơi ông có thể nhận được sự bảo vệ thực sự.
Ông
Robertson nói danh tiếng của Thái Lan là một quốc gia có quan tâm đến nhân quyền
hay không phụ thuộc vào quyết định đó.
Ông
đồng thời kêu gọi cộng đồng quốc tế đưa ra những lời lên án mạnh mẽ, toàn diện
về sự xuyên tạc công lý của tòa án Thái Lan và gây sức ép buộc Bangkok cho phép
Y Quynh được tái định cư ở một quốc gia thứ ba.
No comments:
Post a Comment