Biển Đông: Trung Quốc
vẽ đường cơ sở mới ảnh hưởng gì tới chủ quyền Việt Nam?
BBC News Tiếng Việt
11
tháng 3 năm 2024
https://www.bbc.com/vietnamese/articles/c88xjp4z2eeo
Trung
Quốc mới đây chính thức tiết lộ đường cơ sở mới, nêu rõ yêu sách lãnh thổ của
mình ở phía bắc Vịnh Bắc Bộ, khu vực chung với Việt Nam.
Tuyên
bố này được đưa ra trên trang web của Bộ Ngoại giao Trung Quốc hồi
đầu tháng này. Qua đó, Trung Quốc giới thiệu bảy điểm cơ bản mới mà khi được kết
nối sẽ tạo thành đường cơ sở cho các yêu sách chủ quyền của mình ở Vịnh Bắc Bộ.
Vịnh
Bắc Bộ nằm ngoài khơi bờ biển Bắc Bộ của Việt Nam và Nam Trung Quốc.
https://ichef.bbci.co.uk/ace/ws/800/cpsprodpb/db3e/live/da54de60-df8a-11ee-8bf3-195418ba9285.jpg
Hoạt
động buôn bán tại cửa sông Ka Long đổ ra Vịnh Bắc Bộ, khu vực nằm giữa thành phố
Móng Cái (Việt Nam) và Đông Hưng (Trung Quốc)
Năm
2004, Trung Quốc và Việt Nam đã đạt được thỏa thuận vạch ra ranh giới lãnh hải,
vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa ở Vịnh Bắc Bộ.
Cả
hai bên đều coi thỏa thuận này là công bằng. Tuy thế, các xung đột trên Biển
Đông vẫn xảy ra giữa hai nước do vẫn còn mơ hồ về ranh giới ở khu vực bên ngoài
cửa vịnh.
Những
mâu thuẫn này, theo Bắc Kinh, giờ sẽ được giải quyết thông qua một quy trình
phân định mới, chính là đường cơ sở mới với bảy điểm nói trên.
Trung
Quốc nói rằng đường cơ sở mới này không ảnh hưởng đến quyền lợi Việt Nam hay bất
cứ nước nào, mà thậm chí còn góp phần thúc đẩy hợp tác hàng hải giữa nước này
và các nước liên quan.
Cùng
lúc, Trung Quốc lâu nay vẫn duy trì yêu sách gần như toàn bộ Biển Đông với
"bản đồ đường chữ U".
·
Biển Đông: Hình ảnh
vệ tinh tiết lộ hàng rào nổi chặn lối vào Bãi cạn Scarborough
26 tháng 2 năm 2024
·
Philippines và
Việt Nam tăng cường hợp tác Biển Đông, Trung Quốc ‘quan tâm’
30 tháng 1 năm 2024
·
Hoàng Sa giữa những
phản bội và trung thành
20 tháng 1 năm 2024
Việt
Nam cần làm gì để không ‘há miệng mắc quai’?
https://ichef.bbci.co.uk/ace/ws/800/cpsprodpb/27b1/live/d15efd70-df82-11ee-860f-4b0b053e4cd0.jpg
Ngư
dân là những người chịu ảnh hưởng đầu tiên từ các động thái của Trung Quốc trên
Biển Đông. Nhiều ngư dân Việt Nam thậm chí đã thiệt mạng trong những cuộc đụng
độ ngoài khơi với tàu Trung Quốc.
Trên
trang EurAsian Times, Shashank S. Patel, một nhà phân tích địa chính trị theo
dõi chặt chẽ các hoạt động ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, đánh giá: “Vịnh Bắc Bộ,
nơi chứng kiến nhiều thỏa thuận biên giới giữa Trung Quốc và Việt Nam trong ba
thập kỷ từ 1974 đến 2004, chiếm hơn một nửa diện tích vùng biển Việt Nam. Việc
Trung Quốc tuyên bố một đường cơ sở mà nhìn trên bản đồ có vẻ lấn lướt như vậy
sẽ gây ảnh hưởng nhiều hơn đến vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Việt Nam và
vùng biển tranh chấp.”
Ông
cũng nói rằng việc Trung Quốc đơn phương đưa ra đường cơ sở mới này là nỗ lực để
hạn chế các đòi hỏi về quyền lợi của Việt Nam tại vùng EEZ của chính Việt Nam.
Trung Quốc cũng sẽ giành nhiều quyền tiếp cận hơn tới các ranh giới trên biển,
qua đó ngăn chặn sự can thiệp của phương Tây đối với các vấn đề ở Vịnh Bắc Bộ.
Theo
Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS 1982), các quốc gia ven biển được
hưởng lãnh hải rộng 12 hải lý (22,22 km), vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) 200 hải
lý và thềm lục địa kéo dài tới 350 hải lý.
Tuy
nhiên, Vịnh Bắc Bộ có chiều rộng tối đa không quá 180 hải lý.
Thực
tế này dẫn đến sự chồng lấn vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của cả Trung
Quốc và Việt Nam trong vùng vịnh. Do đó, toàn bộ vùng vịnh phải chịu các yêu
sách chồng chéo của cả hai bên, theo EurAsian Times.
“Đường
cơ sở mới sẽ mang lại hơn 60% diện tích biển cho chính quyền Trung Quốc, vi phạm
trắng trợn Công ước Luật Biển của Liên Hợp Quốc (UNCLOS)," ông Patel nói
thêm.
Ngoài
ra, đường cơ sở mới có thể giúp Trung Quốc cản trở quyền tự do hàng hải, nghiên
cứu khoa học, lắp đặt cáp và đường ống cũng như các nỗ lực bồi đắp đảo của Việt
Nam.
Cho
đến nay, Việt Nam vẫn chưa có động thái chính thức nào trước nước đi mới của
Trung Quốc.
Trên
trang Facebook cá nhân, ông Song Phan - một nhà nghiên cứu Biển Đông sống tại
Úc – nhận định rằng phần đường cơ sở mới vẽ này dựa trên một số điểm cơ sở ở
các đảo rất xa bờ, nên sẽ đẩy đường ranh ngoài của lãnh hải Trung Quốc ra xa
thêm ngoài biển.
Do
hai nước Việt-Trung đã đàm phán và ký kết thỏa thuận phân giới biển ngày
12/12/2000 nên đường này – như vậy - sẽ không ảnh hưởng đến quyền chủ quyền,
quyền tài phán của cả hai, trừ khi Trung Quốc dựa vào đường mới này để đòi
thương lượng lại.
Tuy
nhiên, do đường cơ sở quá xa bờ, kéo theo đường biên lãnh hải lấn xa ra biển,
nên “chắc chắn ảnh hưởng đến các quyền liên quan khác của tất cả các nước, gồm
Việt Nam”.
Ví
dụ như quyền tự do hàng hải, quyền đặt cáp/ống ngầm, khảo sát khoa học…
“Lưu
ý rằng VIệt Nam cũng còn phần bờ biển từ đảo Cồn Cỏ chạy cho tới biên giới Việt-Trung
chưa vẽ đường cơ sở và đường cơ sở từ đảo Phú Quý tới tới đảo Thổ Chu cũng
không thât phù hợp với UNCLOS,” ông Song Phan chỉ ra trong phân tích của mình.
https://ichef.bbci.co.uk/ace/ws/800/cpsprodpb/4bfc/live/5c3d9180-df84-11ee-9410-0f893255c2a0.jpg
Phần
đường cơ sở mới của Trung Quốc (màu đỏ ở rìa phía đông vịnh Bắc Bộ). Đường cơ sở
của Việt Nam vẫn còn thiếu ở phần Vịnh Bắc Bộ.
"Luật
biển Việt Nam 2012 đặt UNCLOS và luật quốc tế lên trên nhưng đến nay vẫn chưa
điều chỉnh phần đường cơ sở này và hoàn chỉnh đường cơ sở cho toàn bộ bờ biển.
"Không
chỉnh đường cơ sở đoạn này, Việt Nam rất khó phản đối Tàu ‘cộng’ trong vụ này
vì 'há miệng mắc quai’,” nhà nghiên cứu Song Phan viết.
----------------
Tin
liên quan
·
Philippines và Việt
Nam tăng cường hợp tác Biển Đông, Trung Quốc ‘quan tâm’
30
tháng 1 năm 2024
·
Biển Đông: Mỹ tuyên
bố thách thức các hạn chế 'phi pháp' của Trung Quốc, Việt Nam và Đài Loan
29
tháng 11 năm 2023
·
7
tháng 3 năm 2024
No comments:
Post a Comment