Tìm
phương thuốc chữa trị căn bệnh vô cảm hiện nay ở Việt Nam
Nguyễn Văn Nghệ
11/11/2021
https://baotiengdan.com/2021/11/11/tim-phuong-thuoc-chua-tri-can-benh-vo-cam-hien-nay-o-viet-nam/
Trên một số trang mạng có bài văn nghị luận về
đề tài “Bệnh vô cảm” của em Phan Hoàng Yến, học sinh lớp 9A2 Trường Trung học
cơ sở Chu Văn An-Hà Nội được nhiều người quan tâm. Nhập đề em đã đề cập đến các
nhà khoa học cố gắng sáng chế ra những rô-bốt “làm sao cho thật giống con
người để giúp con người được nhiều hơn trong các công việc khó nhọc, bộn bề của
cuộc sống”.
Nhưng “Chỉ lạ một điều: Đó là trong khi các
nhà khoa học đang ‘vò đầu bứt tóc’ không biết làm sao có thể tạo ra một con
chip ‘tình cảm’ để khiến ‘những cỗ máy vô tình’ biết yêu, biết ghét, biết giận
thì dường như con người lại đi ngược lại, càng ngày càng vô tình, thờ ơ với mọi
sự xung quanh. Đó chính là căn bệnh nan y đang hoành hành rộng lớn không những
chỉ dừng lại ở một cá nhân mà đang len lỏi vào mọi tầng lớp xã hội- bệnh vô cảm”
[1].
Bệnh vô cảm đã khiến con người “Nhìn thấy
cái xấu, cái ác mà không thấy bất bình, không căm tức, không phẫn nộ. Nhìn thấy
cái đẹp mà không ngưỡng mộ, không say mê, không thích thú. Thấy cảnh tượng bi
thương lại thờ ơ, không động lòng chua xót, không rung động tâm can. Vậy đó còn
là con người không, hay chỉ là cái xác khô của một cỗ máy?” [2].
Tại sao con người Việt Nam ngày càng vô cảm
như thế? Em Phan Hoàng Yến cho rằng người Việt Nam hiện nay “càng lúc càng
khép chặt cửa trái tim mình lại, không còn biết hưởng thụ cái đẹp mà chỉ nghĩ đến
tiền, đến công việc ngày mai” và “người ta chỉ nghĩ đến mình và lợi ích
riêng mình mà thôi” [3].
Người Việt Nam ngày càng chạy theo vật chất,
chắc là phải có nguyên nhân? Theo cụ Trần Trọng Kim(1883-1953): “Cộng sản
giáo ngày nay thì hoàn toàn duy vật, nghĩa là ngoài vật chất ra, không có sự
tin tưởng nào khác nữa, cho thiên đường không phải ở cõi trời mà chính ở cõi trần
gian này”; “Còn về đường tín ngưỡng, thì đạo Cộng sản đã là đạo hoàn
toàn duy vật, tất không ai thờ phụng thần thánh nào khác nữa”; “Vậy những
tín đồ cộng sản phải là những người cuồng tín và chỉ biết đời sống vật chất mà
thôi, ngoài ra không có gì nữa. Sống có một đời rồi hết, nên ai nấy chỉ lo làm
cho mình được mọi điều thắng lợi, sá chi những điều phúc họa thiện ác”; “…Vì
có tư tưởng như thế, cho nên cha, con, anh em bè bạn không có tình nghĩa gì cả,
chỉ biết tôn trọng chủ nghĩa của Cộng sản và phục tòng những người cầm quyền của
đảng, ngoại giả, giết hại lẫn nhau, lừa đảo nhau: hễ ai làm những việc mà lợi
cho đảng là người giỏi, người tốt. Gia đình, xã hội, phong tục, chế độ cũ đều bỏ
hết, bỏ đến tận cội rễ, để thành lập xã hội mới theo chủ nghĩa cộng sản”
[4].
Người cộng sản luôn nói đến tu dưỡng “đạo đức
cách mạng”, nhưng “Đạo đức cách mạng có phần giống đạo đức nhân bản, thí dụ
chống tham nhũng, cần kiệm liêm chính, chí công vô tư, nhưng cũng có phần mâu
thuẫn với nó, thí dụ lòng căm thù và tiêu diệt những người của giai cấp đối
kháng, đàn áp người bất đồng chính kiến” [5].
Do đó “Làm một cán bộ cao cấp, đạo đức cách
mạng rất là cần, nhưng chưa đủ. Còn phải có đạo đức nhân bản để trước hết làm
được con người lương thiện và tử tế. Đó là tình yêu thương và tôn trọng đồng loại
dù họ ở tầng lớp nào, thuộc giai cấp nào. Không những yêu thương con người mà
còn yêu thương vạn vật, là biết ơn và kính trọng Trời Đất. Đó là tâm từ bi, là
lòng trắc ẩn đối với chúng sinh, là đức khiêm tốn, là lòng nhân ái, bao dung.
Không có được đạo đức nhân bản, con người ta dễ trở thành những kẻ máu lạnh, chỉ
biết dùng thủ đoạn lao vào cắn xé nhau, lừa bịp nhau để tranh đoạt vật chất và
quyền lực” [6].
Trong Cải cách Ruộng đất, đáng lẽ những ông đội
đi làm công tác Cải cách Ruộng ruộng đất, dạy dân về đạo đức nhân bản, đàng này
lại “mớm” cho vợ tố chồng, con tố cha. Tuy rằng đảng và chính quyền có nhận lỗi
và cố gắng sửa sai nhưng nó vẫn còn hệ lụy cho đến ngày nay.
Sau ngày 30/4/1975, miền Nam hoàn toàn “giải
phóng” khỏi ách kiềm kẹp của “Mỹ Ngụy” nhưng dưới con mắt của “bên thắng cuộc”
nhiều con dân Việt lại bị gán cho danh hiệu “ngụy quân-ngụy quyền”. Ngụy là xấu
xa, cần phải “cải tạo”. Nhiều người đã phải bỏ mạng nơi “Trại cải tạo”, khiến
cho nhiều vợ con trở thành cô nhi, quả phụ. Đất nước được “giải phóng” gần nửa
thế kỷ, ấy vậy mà cái từ “ngụy” vẫn còn trên môi miệng của nhiều người!
Con người mà thiếu đạo đức nhân bản, chỉ biết
tôn sùng vật chất sẽ trở nên vô cảm: “Vô cảm là con đường trực tiếp dẫn đến
những cái xấu, cái ác. Nó là một căn bệnh lâm sàng mà trong đó, não của người bệnh
vẫn hoạt động nhưng trái tim lại hoàn toàn băng giá. Người ta đã vô cảm thì làm
sao thấu hiểu được nỗi đau, tình cảm của người khác, người ta chỉ nghĩ đến mình
và lợi ích riêng mình mà thôi” [7].
Theo em Phan Hoàng Yến, “điều duy nhất
chúng ta có thể làm để cho căn bệnh vô cảm ‘không còn đất sống’ là hãy biết mở
cửa trái tim để biết cảm nhận, biết yêu ghét thương giận và chia sẻ những điều
tinh túy đó cho những người xung quanh” [8].
Em kết luận: “Tóm lại, ta nhận thấy rằng
căn bệnh vô cảm đang lan tràn ngày càng rộng lớn và trở nên vô cùng nguy hiểm,
biến con người thành một cỗ máy vô tri chỉ biết vận động. Đừng để điều đó xảy
ra mà hãy đấu tranh để giành lại phần ‘người’, giành lại ‘trái tim’ mà Thượng Đế,
mà Tạo hóa đã ban cho chúng ta, đào thải căn bệnh vô tình quái ác ra khỏi xã hội”
[9].
Thượng Đế – Tạo hóa mà em Phan Hoàng Yến nhắc
đến chính là Ông Trời mà người Việt Nam gọi. Ông Trời là cứu cánh, là cùng đích
để nhân loại hướng đến. Sách Trung dung của Nho giáo viết: “Cố quân tử bất
khả dĩ bất tu thân. Tư tu thân bất khả dĩ bất sự thân. Tư sự thân bất khả dĩ bất
tri nhân. Tư tri nhân bất khả dĩ bất tri Thiên”. (Cho nên bậc quân tử cần
phải tu thân. Muốn tu thân cần phải biết phụng dưỡng cha mẹ. Muốn biết phụng dưỡng
cha mẹ cần phải biết đến người khác [tha nhân]. Muốn biết đến tha nhân cần phải
biết đến Ông Trời).
Nhà thần học người Brazil là Leonardo Boff đã
hỏi Đức Đạt lai Lạt ma: “Thưa Ngài, tôn giáo nào tốt nhất?”. Đức Đạt lai
Lạt ma trả lời: “Tôn giáo tốt nhất là tôn giáo đưa anh đến gần Đấng Tối Cao
nhất. Là tôn giáo biến anh thành con người tốt hơn”. Leonardo Boff hỏi tiếp:
“Cái gì làm tôi tốt hơn?”. Đức Đạt lai Lạt ma trả lời: “Tất cả những
gì làm anh biết thương cảm hơn; Biết theo lẽ phải hơn; Biết từ bỏ hơn; Biết dịu
dàng hơn; Biết nhân hậu hơn; Có trách nhiệm hơn. Có đạo đức hơn. Tôn giáo nào
biến anh thành như vậy là tôn giáo tốt nhất” [10].
Hãy mở rộng trái tim mà Thượng Đế đã ban tặng
cho chúng ta, để chúng ta biết “vui với ai mừng vui, khóc với ai đang khổ sầu”
(Lời bài hát: Vì Chúa là tình yêu- Linh mục Kim Long).
Nguyễn Văn Nghệ, Diên
Khánh – Khánh Hòa
_______
Chú thích:
[1] [2] [3] [7] [8] [9] https://ione.net/bai-van-9-5-diem-ve-benh-vo-cam-gay-xon-xao-2386663.html
[4] Lệ Thần Trần Trọng Kim, Một cơn
gió bụi (Kiến văn tiểu lục), Việt Books-2010, tr.113-115
[5] [6] https://baotiengdan.com/2021/10/16/tham-du-ban-tron-cua-bbc/
https://www.youtube.com/watch?v=WP6KsZMGihU&t=160s
[10] https://khoahoctamlinh.vn/kham-pha/ton-giao-nao-tot-nhat-1101.html
No comments:
Post a Comment