NỘI
DUNG :
"Vụ
tàu ngầm Úc’’: Nhiều mâu thuẫn Pháp - Mỹ không thể dung hòa
Trọng Thành
- RFI
Liên
minh AUKUS : Thủ tướng Anh hoan nghênh chiến thắng "hậu Brexit"
Thùy Dương
- RFI
.
====================================================
.
.
"Vụ
tàu ngầm Úc’’: Nhiều mâu thuẫn Pháp - Mỹ không thể dung hòa
Trọng
Thành -
RFI
Đăng ngày: 17/09/2021 - 15:27
Tối 15/09/2021, một biến cố bất ngờ khiến quan hệ
Pháp–Mỹ rơi vào khủng hoảng. Washington thông báo thành lập liên minh
« chiến lược » Mỹ-Úc-Anh tại Ấn Độ-Thái Bình Dương, đồng thời chuyển
giao công nghệ tầu ngầm hạt nhân cho Úc, đồng nghĩa với việc hợp đồng tầu ngầm Pháp–Úc
trị giá 56 tỉ euro ký năm 2016 bị hủy. Paris lên án « đòn đánh sau
lưng » của « đồng minh ». Trên thực tế, vụ này phơi bày nhiều
mâu thuẫn Pháp–Mỹ không thể dung hòa.
https://s.rfi.fr/media/display/57299edc-17b8-11ec-8ca0-005056bf30b7/w:900/p:16x9/000_9F233P.webp
Ngoại trưởng Mỹ
Antony Blinken (T) và đồng nhiệm Pháp Jean -Yves Le Drian (G) tại buổi lễ đặt
tượng Nữ Thần Tự Do trong Đại sứ quán Pháp tại Washington, Hoa Kỳ, ngày
14/07/2021. AFP - NICHOLAS KAMM
Khủng hoảng đúng là rất nghiêm trọng. Chính
phủ Pháp không giấu nỗi giận dữ. Ngoại trưởng Jean-Yves Le Drian, người từng
thương lượng về hợp đồng chế tạo 12 tàu ngầm cho Úc,= khi còn là bộ trưởng Quốc
Phòng, lên án cách hành xử « đơn phương, độc đoán, không dự kiến trước,
rất giống với điều mà ông Trump làm trước đây », và đây là « chuyện
không nên để xảy ra giữa các đồng minh ». Sứ quán Pháp tại Washington
quyết định hủy một buổi dạ tiệc long trọng kỷ niệm trận hải chiến lịch sử
tại vịnh Chesapeake năm 1781, nơi hải quân Pháp đánh bại một hạm đội Anh, một
chiến thắng được coi như có vai trò quyết định trong thắng lợi của liên quân Mỹ
- Pháp. Sự kiện được coi như là một biểu tượng quan trọng cho mối quan hệ đồng
minh bền chặt Mỹ - Pháp ngay từ thời Hoa Kỳ lập quốc.
Những lời êm ái
không trấn an được ai
Chính quyền Biden trấn an Paris, với tuyên bố
của ngoại trưởng Antony Blinken, khẳng định « Pháp là một đối tác
trọng yếu » tại khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương và « trong
nhiều lĩnh vực khác », và « đây là điều đã diễn ra từ lâu, và
sẽ tiếp tục như vậy trong tương lai ». Tổng thống Mỹ Joe Biden
cũng khẳng định trước đó là Hoa Kỳ sẽ « tiếp tục cộng tác mật thiết
với Pháp », « đồng minh chủ chốt » tại khu vực
chiến lược này.
Tuy nhiên, những lời lẽ êm ái nói trên không
trấn an được ai tại Paris. Chính phủ Pháp ngay lập tức bác bỏ khẳng định của
Washington rằng đã có nhiều tiếp xúc khác với Pháp để thông tin về dự án
liên minh này, trước khi thông báo chính thức. Trên thực tế, khủng hoảng về vụ
hợp đồng tầu ngầm Úc đã phơi bày nhiều mâu thuẫn không thể dung hòa giữa Pháp
và Mỹ, cũng như giữa Liên Âu với Hoa Kỳ.
« Cạnh
tranh quyền lãnh đạo »
« Đòn đánh » có tính toán nhắm
vào Pháp trong một cuộc « cạnh tranh giành quyền lãnh đạo »,
theo nhận định của bà Anne Cizel, chuyên gia về chính sách đối ngoại Mỹ tại Đại
học Sorbonne, Paris. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron từ nhiều năm nay tự khẳng
định là người đi đầu trong sáng kiến xây dựng nền quốc phòng « tự chủ »
và sự tự trị về chiến lược của châu Âu. Một nền quốc phòng tự chủ của châu Âu đồng
nghĩa với vị thế của Mỹ tại châu Âu sụt giảm.
Cạnh tranh và xung khắc là điều khó tránh khỏi
trong quan hệ Pháp – Mỹ, Âu - Mỹ, một khi Liên Âu với sự thúc đẩy của cặp
Đức – Pháp vươn lên tìm cách khẳng định vị trí của một thế lực địa - chính trị.
Bốn năm dưới thời tổng thống Donald Trump khiến các hợp tác giữa hai bờ Đại Tây
Dương suy giảm, nhưng « cũng mang lại một cơ hội cho Pháp và cặp Pháp –
Đức khẳng định vị thế lãnh đạo » tại châu Âu, như ghi nhận của
chuyên gia Anne Cizel.
Ngày 15/09, ít giờ trước khi Mỹ công bố Liên
minh chiến lược AUKUS đối đầu với Trung Quốc tại Ấn Độ - Thái Bình Dương,
trong bài Diễn văn thường niên về tình hình Liên Hiệp đọc tại Nghị Viện Châu
Âu, chủ tịch Ủy Ban Châu Âu Ursula von der Leyen đặc biệt nhấn mạnh đã đến lúc
Liên Âu phải khẳng định năng lực quốc phòng tự chủ, sẵn sàng hành động « nơi
nào mà NATO và Liên Hiệp Quốc không có mặt ». Chủ tịch Ủy Ban Châu Âu ủng
hộ mạnh mẽ sáng kiến của Paris tổ chức hội nghị về quốc phòng Liên Âu, dự kiến
đầu năm tới, trong thời gian Pháp làm chủ tịch luân phiên của khối này.
Bắc Kinh trong tầm
ngắm : Pháp, Mỹ xung khắc nhưng không là đối thủ
Pháp – Mỹ xung khắc nhưng điều đó không đồng
nghĩa với việc Paris và Washington trở thành đối thủ. Theo chuyên gia về châu Á
Walter Lohman, giám đốc nghiên cứu Á châu tại quỹ Heritage, « thách thức
Trung Quốc » đòi hỏi quyết tâm từ nhiều phía. Theo chuyên gia này, việc
nước Úc được trang bị tầu ngầm hạt nhân là một bước tiến « rất
quan trọng », cho dù phải trả một cái giá trong quan hệ Mỹ - Pháp. Đối
với Washington, Paris vẫn có một vị trí quan trọng trong chiến lược của Mỹ tại
khu vực.
Về phía Liên Âu, lãnh đạo ngoại giao châu
Âu Josep Borrell « thông cảm với nỗi thất vọng của nước
Pháp », đồng thời nhấn mạnh là thỏa thuận AUKUS (Mỹ-Anh-Úc) một lần nữa
buộc Liên Âu phải tiếp tục suy nghĩ về việc « phát triển năng lực tự chủ
chiến lược của Liên Hiệp Châu Âu », trong đó có chiến lược riêng
của Liên Âu tại khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương, trọng tâm của nền kinh tế toàn
cầu. Các định hướng của Liên Âu có thể trùng khớp, nhưng chắc chắn sẽ có nhiều
điểm khác với Hoa Kỳ.
***
CÁC NỘI DUNG LIÊN
QUAN
Úc
khẳng định đã thông báo cho Pháp khả năng hủy hợp đồng tầu ngầm
.
‘‘Khủng hoảng tầu ngầm’’ : Paris nổi giận,
Washington xoa dịu
.
Hợp
đồng tầu ngầm Úc - Mỹ làm liên minh phương Tây chống Trung Quốc rạn nứt?
.
===================================================
.
Liên
minh AUKUS : Thủ tướng Anh hoan nghênh chiến thắng "hậu Brexit"
Thùy
Dương -
RFI
Đăng ngày: 17/09/2021 - 11:44
Ngày 16/09/2021, sau khi Hoa Kỳ, Úc và Anh
thông báo thành lập liên minh AUKUS nhằm tăng cường quan hệ đối tác an
ninh ở khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương, thủ tướng Anh Boris Johnson đã hoan
nghênh quan hệ đối tác này, được xem là thành công ngoại giao đầu tiên của ông
kể từ khi Anh Quốc ra khỏi Liên Hiệp Châu Âu.
https://s.rfi.fr/media/display/d64994c6-1798-11ec-921a-005056bfb2b6/w:900/p:16x9/000_9MW72L.webp
Thủ tướng Boris
Johnson phát biểu trước Nghị Viện Anh tại Luân Đôn ngày 15/09/2021. AFP -
ROGER HARRIS
Phát biểu trước các dân biểu, thủ tướng Anh khẳng
định Liên minh AUKUS sẽ củng cố vị thế của nước Anh và tạo thêm hàng trăm
việc làm trình độ cao.
Từ Luân Đôn, thông tín viên RFI Claire Digiacomi
cho biết thêm chi tiết :
« Với liên minh này, chính sách đối ngoại hậu
Brexit của Vương quốc Anh sẽ được hình thành ... Hay nói đúng hơn, đó là chính
sách mà Boris Johnson mong muốn, cùng với khái niệm « Nước Anh toàn cầu »,
một nước Anh gây được ảnh hưởng trên sân khấu quốc tế và thoát khỏi gánh nặng của
các định chế châu Âu, điều mà từ trước đến nay thủ tướng Anh đã không thể áp đặt,
nhưng nay đã được thực hiện với quan hệ đối tác này.
Đây là một chiến thắng ngoại giao chống lại việc cô
lập Anh Quốc sau khi nước này rời khỏi Liên Hiệp Châu Âu. Theo phủ thủ tướng
Anh, điều đó cũng chứng minh là Anh Quốc không cần Liên Âu.
Trước các dân biểu, thủ tướng Boris Johnson đã không
giấu giếm niềm tự hào. Trước tiên, ông nêu lên những lợi ích đối với chính sách
đối ngoại. Theo ông Boris Johnson, quan hệ đối tác này sẽ « củng cố vị
thế của đất nước là một siêu cường quốc về khoa học và công nghệ ». Về lợi ích
trong nước, ông đưa ra một lập luận về kinh tế. Thủ tướng bảo đảm là «
hàng trăm việc làm trình độ cao sẽ được tạo ra trên toàn quốc ».
Đối với thủ tướng, liên minh này chỉ là « sự khởi
đầu » của một chính sách ngoại giao mới về quốc phòng. Vương quốc Anh cũng
tiếp tục công cuộc tìm kiếm các thỏa thuận thương mại trên thế giới, đặc biệt
là ở châu Á và châu Mỹ ».
***
CÁC NỘI DUNG LIÊN
QUAN
Brexit
: Anh Quốc sang trang sử mới trong sự chia rẽ
.
Liệu
Anh Quốc có đủ phương tiện để chuyển trục qua Ấn Độ-Thái Bình Dương ?
No comments:
Post a Comment