Vụ
xả súng ở Atlanta ăn khớp với di sản dùng bạo lực với người châu Á ở Mỹ
Cady Lang - TIME
Trà Mi dịch thuật
POSTED ON MARCH
21, 2021
8 người bị giết có 6 phụ nữ châu Á, trong vụ xả súng
tại 3 tiệm đấm bóp khu vực Atlanta
8 People Killed, Many of Them
Asian Women, in Shootings at 3 Atlanta-Area Massage Parlors
Đó là cảnh thật đau lòng
và kinh hoàng — nhưng đối với nhiều người, đó không phải là một chuyện bất ngờ.
Tin tức về vụ tám người,
sáu trong số đó là phụ nữ Mỹ gốc châu Á, đã bị bắn chết tại các cơ sở kinh
doanh ở khu vực Atlanta vào ngày 16 tháng 3 được xẩy ra sau một năm chống phân
biệt chủng tộc dữ dội ở Mỹ. Tin thảng thốt vào mạng xã hội hay trên mặt báo nơi
cảm xúc của người đọc vẫn như những vết thương cháy bỏng chưa lành. Chuyên
gia truyền thông xã hội Mark Kim viết trên Twitter :
“Trò bắn giết hàng loạt này nhắm vào phụ nữ châu Á
và các doanh nghiệp của họ. Đây không phải là một sự kiện đặc biệt. Đã có hơn
500 tội ác vì hận thù người châu Á chỉ trong năm nay.”
Nhà báo Elise Hu cho biết trên trang web :
“Thảm kịch Atlanta này nằm ở điểm giao thoa giữa
chủng tộc, giới tính, giai cấp và di sản của lịch sử thuộc địa và bạo lực của
Mỹ ở châu Á.”. Tôi không có từ ngữ. Tôi chỉ thoái chí. Bảo vệ phụ nữ Châu Á,
đoàn kết với những người hành nghề mại dâm, #StopAsianHate.”
Và khi các bài đăng lan
truyền, với các bình luận, họ khẳng định lời kêu
gọi thay đổi, tin tức liên tục đến. Cảnh sát cho biết:
“Nghi phạm xả súng ở Atlanta đã nói với nhà chức
trách rằng những vụ giết phụ nữ châu Á không có động cơ chủng tộc.”
Một trích dẫn từ một bài
báo trên tờ Daily Beast mô tả kẻ bắn súng bị cáo buộc – và bị buộc tội
vào ngày 17 tháng 3 với tám tội giết người — là con trai của một mục sư “có vẻ
rất vô tội.” Trong khi đó những nạn nhân vẫn được giấu tên. Sau đó trong ngày,
bốn người đã được xác định là Delaina Ashley Yaun, 33 tuổi; Paul Andre
Michels, 54 tuổi; Xiaojie Tan, 49 tuổi; và Daoyou Feng, 44 tuổi. Ngoài ra,
Elcias R. Hernandez-Ortiz, 30 tuổi, bị thương trong vụ tấn công. (Giới chức sở
cảnh sát Atlanta không nêu tên các nạn nhân khác cho đến khi gia đình của họ
được thông báo.) Vào thời điểm tên của họ được công báo, nghi phạm đã được một
thành viên của văn phòng cảnh sát trưởng Quận Cherokee xác nhận; chính người
phát ngôn của văn phòng cảnh sát trưởng Quận Cherokee này, trong một video lưu
hành rộng rãi, nói:
Hôm qua là một ngày thực sự tồi tệ đối với anh ấy và
đó là những gì anh ấy đã làm.”
Đại Úy Cảnh Sát
Jay Baker
Trong sự nghịch tai là
việc xác nhận điều mà nhiều người Mỹ gốc châu Á đã biết:
bạo lực từ lâu nhắm vào cộng đồng của họ hiếm khi được nhìn nhận là kỳ thị
chủng tộc. Kể từ khi bắt đầu đại dịch vào mùa xuân năm ngoái, người Mỹ gốc châu
Á đã phải đối đầu với bạo lực vì phân biệt chủng tộc với tỷ lệ cao hơn nhiều so
với những năm trước. Stop AAPI Hate,
một cơ sở dữ liệu thông tin thành lập vào đầu đại dịch như một phản ứng đối với
sự gia tăng bạo lực vì phân biệt chủng tộc, đã nhận được 3.795 báo cáo về sự
phân biệt đối xử chống người châu Á từ ngày 19 tháng 3 năm 2020 đến tháng 2.
Ngày 28, năm 2021; phụ nữ cho biết tỷ lệ bị thù hận cao gấp 2,3 lần tỷ lệ của
nam giới.
Sau khi bắt được thủ
phạm, cảnh sát cho biết kẻ xả súng nói rằng anh ta đang tìm cách giải quyết
“chứng nghiện tình dục” và “không có động cơ chủng tộc”. Nhưng đối với phụ nữ
châu Á, nạn phân biệt chủng tộc và thói khinh miệt phụ nữ lại đan xen sâu sắc.
Một phúc
trình năm 2018 của Hội Tâm lý Hoa Kỳ đã nêu ra những cách mà phụ nữ Mỹ
gốc châu Á bị ngoại lai hóa và bị vật thể hóa trên các phương tiện truyền thông
và văn hóa đại chúng, được mô tả là “không có khuôn mặt, im lặng và vô
hình, hoặc như những đối tượng tình dục.” Cuộc khảo sát cho biết những
định kiến này “góp phần vào kinh nghiệm là bị gạt ra ngoài lề, vô
hình và bị áp bức” đối
với phụ nữ Mỹ gốc châu Á. Vào ngày 16 tháng 3, nước Mỹ đã chứng kiến sự thực đó hiển hiện một cách tàn bạo nhất.
https://api.time.com/wp-content/uploads/2021/03/TIM210329_Not.Silent.CoverFINAL.jpg?w=800&quality=85
Bìa Tạp chí TIME
Tháng Ba/Tháng Tư 2021. Tác phẩm của Amanda Phingbodhipakkiya. Time
Kể từ khi làn sóng người di cư Trung Hoa đầu tiên đến Mỹ làm việc vào những năm
1850, người Mỹ gốc châu Á luôn phải chịu bạo lực vì phân biệt chủng tộc. Là một
nguồn cung cấp lao động giá rẻ để xây những con đường sắt, những người di cư
châu Á bị coi là mối đe dọa đối với việc làm của người da trắng và bị coi là
vật tế thần bẩn thỉu và đầy bệnh tật.
[Lịch sử Mỹ đã ghi
nhận cuộc tàn sát di dân người Trung Hoa năm 1871 là một cuộc bạo loạn vì kỳ thị
chủng tộc diễn ra vào ngày 24 tháng 10 năm 1871 tại Los Angeles, California.
Một đám khoảng 500 người da trắng tấn công vào Phố
Tàu, cướp và giết người Trung Hoa tại đây. Vụ thảm sát diễn ra trên phố Calle
de los Negros, còn gọi là Nigger Alley, nơi sau này trở thành một phần của Los
Angeles Street. Khoảng 17 đến 20 người di cư Trung Hoa — 10% dân Trung Hoa tại
đây — bị đám đông tra tấn , bắn chết rồi treo cổ; đây là vụ thảm sát lớn nhất
lịch sử nước Mỹ.
Một nguyên nhân khác, nhưng gần hơn liên quan đến việc
một chủ trang trại địa phương, Robert Thompson, đã bị giết chết trong vụ xung
đột giữa hai phe (Đường) Nin Yung và Hong Chown. – TM]
https://allthatsinteresting.com/wordpress/wp-content/uploads/2018/05/chinese-massacre-split-og.jpg
(T): Hình ảnh công
nhân ngườ Trung Hoa di cư tại LA Circa 1876. (P) Hình vẽ lại cuộc thảm sát
người Hoa di cư tại LA năm 1871. OntheNet
Cuối cùng “hiểm họa da
vàng” đã đưa đến Đạo luật Loại trừ người Trung Hoa năm 1882, lần đầu tiên Hoa
Kỳ cấm một nhóm sắc tộc cụ thể ra không được đến Mỹ.
Sự tàn bạo kéo dài hơn
hai thế kỷ lịch sử Hoa Kỳ, từ các trại giam giữ trong Thế chiến thứ hai, khi
hơn 100.000 người Mỹ gốc Nhật bị vây bắt và bỏ tù vì nỗi sợ bài ngoại, đến vụ
sát hại Vincent Chin năm 1982, người đã chết sau khi bị những người đàn ông da
trắng hành hung trong một cuộc tấn công có động cơ chủng tộc ở Detroit.
Tuy nhiên, mặc dù bạo lực
vì phân biệt chủng tộc đã là một phần không thể phủ nhận trong lịch sử của
người Mỹ gốc châu Á ở Hoa Kỳ, nhưng huyền thoại “thiểu số kiểu mẫu” phổ
biến đã giúp làm mờ đi điều đó. Ý tưởng sai lầm đó, được xây dựng trong thời kỳ
dân quyền đối với các phong trào công bằng chủng tộc, cho thấy rằng người Mỹ
gốc châu Á thành công hơn các dân tộc thiểu số khác vì làm việc chăm chỉ, học
hành và bản tính tuân thủ luật pháp vốn có. Nhà giáo dục công lý về chủng tộc Bianca
Mabute-Louie nhấn mạnh mối liên hệ giữa định kiến “thiểu số kiểu mẫu” tai hại này và bạo lực mà chúng ta đã
thấy trên bản tin — những video có những người lớn tuổi người Mỹ gốc châu Á đã
bị xô ngã xuống đất. Bà nói :
“Điều này góp phần xóa bỏ bạo lực giữa những con
người rất thực mà chúng ta thấy xảy ra trong những video này và những người Mỹ
gốc châu Á trải qua hàng ngày, những thứ không được lên mặt báo và những thứ
không được quay phim.”
Bởi vì huyền thoại cho
thấy sự thăng tiến, nó tạo ra một ngụy biện rằng người Mỹ gốc châu Á không phải
đấu tranh hoặc bị phân biệt chủng tộc. Trên thực tế, cộng đồng này đang bị phân
chia về kinh tế nhiều nhất ở Mỹ: một nghiên
cứu năm 2018 của Trung tâm Nghiên cứu Pew cho thấy người Mỹ gốc châu Á
có chênh lệch thu nhập-bất bình đẳng lớn nhất với như một nhóm sắc tộc và chủng
tộc ở Mỹ.
Sự gia tăng
tội phạm vì hận thù chống người châu Á hiện nay càng trở nên trầm trọng hơn do
luận điệu bài ngoại của cựu Tổng thống Donald Trump,
người tiếp tục gọi COVID-19 là “virus Trung Hoa”,
đổ lỗi cho quốc gia này gây ra đại dịch. Sự lựa chọn từ ngữ của Trump đi theo lịch sử lâu dài của người Mỹ về việc
sử dụng các căn bệnh để biện minh cho chủ nghĩa bài ngoại chống người châu Á —
một điều đã giúp hình thành nhận thức về người Mỹ gốc châu Á là “người
nước ngoài vĩnh viễn”.
Một số không nhỏ người gốc Việt cũng vô tình rất
đồng ý với khái niệm kỳ thị chủng tộc này của người Mỹ khi luôn tuyên bố họ vẫn
đang sống ở “xứ tạm dung” dù đã ở đó quá nửa cuộc đời với đầy đủ phúc lợi xã
hội.
TM
Russell Jeung, người đồng sáng lập của Stop AAPI Hate, và là giáo sư nghiên
cứu về người Mỹ gốc châu Á tại Đại học Tiểu Bang California tại San Francisco
cho biết:
“Có mối tương quan rõ ràng giữa những nhận định mang
tính kích động của Tổng thống Trump, việc ông ấy khăng khăng sử dụng thuật
ngữ virus Trung Hoa, và bài phát biểu căm thù sau đó lan truyền trên mạng
xã hội và bạo lực thù hận hướng về chúng tôi.”
Phân
biệt chủng tộc chống người châu Á cũng tăng lên trong đại dịch ở Anh và Úc, với các vụ việc phân biệt đối
xử và bài ngoại được Tổ chức Theo dõi Nhân quyền ở Ý, Nga và Brazil phúc trình
vào mùa hè năm ngoái. Tin tức từ Atlanta đã đổ úp vào các cộng đồng châu Á vốn
đã cảm thấy rất dễ bị thua thiệt. Mai-Anh Peterson, đồng sáng lập của
besea.n (Mạng lưới Đông Á và Đông Nam Á của Anh) cho biết:
“Tất cả chúng tôi đều đang cảm thấy bị chấn thương
tập thể vào lúc này. Chúng tôi biết rằng đây không chỉ là vấn đề ở Bắc Mỹ.”
Tổng thống Joe Biden đã tìm cách khắc phục thiệt hại do người tiền
nhiệm gây ra. Ngay sau khi nhậm chức
vào tháng Giêng, ông đã ký Sắc
lệnh Hành pháp lên án sự phân biệt đối xử đối với người châu Á. Trong
bài phát biểu ngày 11 tháng 3 nhân kỷ niệm một năm đại dịch COVID-19, ông nói
rằng tội ác căm thù đối với người Mỹ gốc châu Á là “không phải là người Mỹ” và
chúng “phải dừng lại.”
Năm ngày sau, kẻ sát nhân
bắt đầu nổ súng.
Một đài tưởng niệm
bằng ánh nến ngày 4 tháng 3 ở Fountain Valley, California, bày tỏ lòng kính
trọng đối với các nạn nhân của tội ác căm thù đối với người châu Á giữa đại
dịch. Leonard Ortiz – MediaNews Group / Orange County Register / Getty
Images
Tổng thống không
đơn độc.
Một ngày trước khi xảy ra
vụ xả súng, Bác sĩ Michelle Au, thượng nghị sĩ tiểu bang người gốc Đông
Á ở Georgia, đã lên tiếng về mối nguy hiểm sắp xảy ra mà cộng đồng châu Á phải
đối phó trong đại dịch. Bà nói :
“Người Mỹ gốc châu Á là một phần của sự đa dạng của
đất nước chúng ta. Hãy nhận rằng chúng ta cần giúp đỡ, chúng ta cần được bảo vệ
và chúng ta cần những người có quyền lực đứng lên bảo vệ chúng ta chống lại sự
thù ghét.”
Hình thức bảo vệ đó như
thế nào là một phần của cuộc tranh luận sôi nổi giữa những người Mỹ gốc châu Á,
đặc biệt là sau khi một quốc gia đang phải tính lại về nạn phân biệt chủng tộc
có hệ thống và sự tàn bạo của cảnh sát sau vụ giết chết George Floyd vào tháng
Năm năm ngoái. Trong đợt dùng vũ lực gia
tăng gần đây trước Tết Nguyên đán, hai diễn viên Daniel Dae Kim và
Daniel Wu đã đăng trên Twitter đoạn video quay cảnh một cụ ông 91 tuổi bị đẩy
ngã ở Phố tàu tại Oakland, California. Họ treo phần thưởng 25.000 đô la cho bất
kỳ ai có thể cung cấp thông tin về kẻ tấn công, cũng là thủ phạm đã đẩy ngã một
người đàn ông 60 tuổi và một phụ nữ 55 tuổi, và bà đã bị bỏ nằm bất tỉnh sau vụ
tấn công.
Dòng tweet của Kim đã gây
ra nhiều cảm xúc lẫn lộn trong cộng đồng AAPI: nỗ lực nâng cao nhận thức của
ông ấy đã chạm vào mối bất bình lâu năm của nhiều người Mỹ gốc châu Á — rằng
bạo lực đối với họ thường bị coi thường hoặc bỏ qua. Đồng thời, việc đưa ra
phần thưởng — đặc biệt trong hoàn cảnh kẻ tấn công bị cáo buộc là người Da đen
— nhấn mạnh sự khó khăn trong việc giải quyết bạo lực chống người châu Á mà
không cần dựa vào các cơ quan thực thi pháp luật đã từng nhắm vào các cộng đồng
Da đen và da nâu. (Cảnh sát Oakland buộc tội người Hồi giáo Yahya 28 tuổi về
tội hành hung, dùng súng bắn và hành hạ người già.)
Người cầm bút kiêm chuyên
viên tư vấn Kim Trần, Ph.D. viết :
“Trông nó giống như một món tiền thưởng dành cho
người bắt được người da đen được những người Mỹ gốc châu Á nổi tiếng tài trợ.
Tôi có những nghi ngại lớn, nghi ngại lớn.”
Thay vì chuyển sang áp
dụng chính sách tuần tiễu thêm, các nhà lãnh đạo cộng đồng đã nhấn mạnh tầm
quan trọng của việc tổ chức cơ sở tại thời điểm này, cũng như sự cần thiết của
sự đoàn kết giữa các cộng đồng. Russell Jeung, người đồng sáng
lập Stop AAPI Hate cho biết:
“Chúng tôi biết rằng đây là một vấn đề ảnh hưởng đến
tất cả cộng đồng của chúng tôi và chúng tôi phải phá vỡ chu kỳ của bạo lực.”
Chính sách tuần tiễu bổ
túc không gây ra mối đe dọa chỉ đối với các cộng đồng Da đen và da nâu; những
người gốc châu Á cũng phải chịu đựng những đối xử bất bình đẳng dưới bàn tay
của cơ quan công lực. Hậu quả của vụ giết người ngày 16 tháng 3 làm nhiều người
nhớ lại cái chết năm 2017 của Yang Song, một nhân viên tiệm đấm bóp, đã
rơi xuống đất chết trong khi cố chạy thoát khỏi một cuộc càn quét của cảnh sát
ở Flushing, Queens; nhà văn Mia Sato đã tweet :
“Đừng nói với tôi là cảnh sát tăng cường sự hiện
diện sẽ cứu chúng ta.”
Đối với giới vận động,
những câu chuyện như của Song là một lời nhắc nhở về sự cần thiết phải xây dựng
tình đoàn kết giữa các chủng tộc, giai tầng kinh tế và xã hội. Nhà văn và người
vận động Roslyn Talusan nói trên Twitter :
“Những người châu Á có quyền lực và tên tuổi phải
thấy kinh hoàng khi đàn ông da trắng đang nhắm vào nhóm người yếu đuối nhất của
chúng ta — phụ nữ di cư nghèo. Bảo vệ và vận động cho những người hành nghề mại
dâm gốc châu Á nên là trụ cột nền tảng của bất kỳ phong trào đấu tranh vì công
bằng chủng tộc nào trong các cộng đồng châu Á.”
Thông tin chi tiết về tội
ác ở Atlanta vẫn đang được thu thập. Nhưng ở mức thấp nhất, tác động là ngay
lập tức. Grace Wang, quản lý của một spa địa phương ở Atlanta, cho biết
:
“Hôm nay chúng tôi đóng cửa vì mọi người đều lo sợ.
Tất cả nhân viên đều lo lắng khi đến làm việc, và cả khách hàng nữa và chúng
tôi quyết định đóng cửa cho đến khi chúng tôi biết được chuyện gì đã xảy ra.”
Không có giải pháp nhanh
chóng nào giải quyết vấn đề bạo lực vì phân biệt chủng tộc. Điều mà Biden gọi
là “không phải người Mỹ”, xét cho cùng, đã ăn sâu vào lịch sử nước
Mỹ. Chấm dứt chủ nghĩa phân biệt chủng tộc chống người châu Á ở Hoa Kỳ có nghĩa
là đối mặt với sự phân biệt đối xử, bạo lực và áp bức hàng thế kỷ, đồng thời
nhận ra nó biểu hiện như thế nào trong thời đại ngày nay. Như Dr. Michelle Au
đã lưu ý trong các phát biểu của bà trong tuần này :
“Đây là một chương mới trong một câu chuyện rất cũ.”
Để viết một câu chuyện
mới, chúng ta phải công nhận quá khứ xấu xa đã đưa chúng ta đến đây.
© 2021 DCVOnline
Nếu đăng lại, xin ghi
nguồn và đọc “Thể
lệ trích đăng lại bài từ DCVOnline.net”
Nguồn:
The Atlanta Shootings Fit Into A Long Legacy Of Anti-Asian
Violence In America | Cady Lang |
TIME | Mar. 19, 2021. Suyin Haynes/London và Paulina Cachero, Andrew R.
Chow, Leslie Dickstein, Sanya Mansoor, Kat Moon, Simmone Shah và Francesca
Trianni/New York viết tin.
No comments:
Post a Comment