Mai Vân – RFI
Đăng ngày 07-09-2018
Đảo
quốc tí hon Nauru ở miền Nam Thái Bình Dương ngày 05/09/2018 vừa qua đã không
ngần ngại đòi Bắc Kinh phải xin lỗi về thái độ hống hách, coi thường nước nhỏ của
đại diện Trung Quốc tại một hội nghị của các đảo quốc trong khu vực mà Bắc Kinh
được mời với tư cách đối tác đối thoại.
Đảo Nauru vùng Nam Thái Bình Dương( Photo : Wikimédia)
Phản ứng của Bắc Kinh trước yêu cầu này là đổ lỗi
cho Nauru làm trái với thông lệ quốc tế và đòi ngược lại là nước nhỏ này phải
xin lỗi Trung Quốc.
Nauru là một đất nước ở vùng Micronesia, được xem là
thuộc hàng nhỏ bé nhất thế giới, chỉ rộng khoảng 21 cây số vuông, với không đầy
12.000 dân. Trọng lượng của Nauru do đó chẳng là gì so với Trung Quốc, một nước
có hơn một tỷ dân, là cường quốc kinh tế thứ hai trên hành tinh, và là một nhà
tài trợ hàng đầu cho vùng Nam Thái Bình Dương.
Bối cảnh của cuộc tranh cãi giữa Nauru và Trung Quốc
là hội nghị thường niên của Diễn Đàn Quần Đảo Thái Bình Dương PIF (Pacific
Islands Forum), mở ra từ ngày 03 đến 05/09 tại đảo quốc Nauru, quy tụ 18 quốc
gia ở khu vực Nam Thái Bình Dương, cùng với các phái đoàn đến từ các nước đối
tác đối thoại trong đó có Trung Quốc và Hoa Kỳ.
Hành
vi thô lỗ của đặc sứ Trung Quốc
Theo hãng tin Pháp AFP, phát biểu với báo chí sau
khi hội nghị bế mạc, tổng thống Nauru ông Baron Waqa đã công khai tỏ thái độ phẫn
nộ trước điều được ông gọi là « hành vi điên cuồng » của trưởng phái đoàn Trung
Quốc tại hội nghị và cho biết sẽ yêu cầu Bắc Kinh phải xin lỗi về sự cố đó.
Theo lời của tổng thống Nauru, vụ việc xảy ra trong
cuộc họp ngày 04/09. Hôm đó, trưởng đoàn Trung Quốc, Đỗ Kỷ Văn (Du Qiwen), đại
sứ tại Fiji, đã đòi được phát biểu. Tuy nhiên, vào khi ấy, thủ tướng của nước
Tuvalu sắp sửa nói, do đó trong tư cách là người chủ trì cuộc họp, ông Waqa đã
ngăn không cho đại diện Trung Quốc phát biểu. Đoàn đại biểu Trung Quốc đã phản ứng
bằng cách rời khỏi hội trường, trong lúc ông Đỗ Kỷ Văn đã có những hành động
thô lỗ.
Tổng thống Nauru cho biết : « Đại diện Trung Quốc rất
cố chấp và xấc xược, gây huyên náo và cản trở cuộc họp của các lãnh đạo trong
nhiều phút, trong lúc ông ta chỉ là một viên chức mà thôi… Có lẽ vì ông ta đến
từ một nước lớn, cho nên muốn hù dọa chúng tôi. »
Thiếu
tôn trọng lãnh đạo các nước nhỏ
Tổng thống Nauru đã giải thích là theo nguyên tắc, tại
hội nghị, các lãnh đạo nhà nước phải phát biểu trước, sau đó mới đến các đại diện
ngoại giao cấp thấp hơn, không được làm ngược lại. Vì vậy theo ông, đòi hỏi và
thái độ của đại diện Trung Quốc là một sự thiếu tôn trọng. »
Theo nhật báo Anh The Guardian số ra ngày 05/09, một
nguồn tin có mặt trong hội trường phiên họp hôm xẩy ra sự cố đã khẳng định rằng
đại diện Trung Quốc đã chờ đợi một cách kiên nhẫn và ra hiệu muốn phát biểu,
nhưng đã bị phớt lờ.
Chính vì thế mà, theo nguồn tin này, « rốt cuộc ông
Đỗ Kỷ Văn nổi cáu, la hét và lớn tiếng với mọi người rồi đứng dậy và lao ra
ngoài. Nhưng thay vì đi thẳng tới cánh cửa gần nhất thì ông lại đi một vòng
quanh bàn hội nghị và bày tỏ thái độ giận dữ với từng người một ».
Một nguồn tin khác thì tiết lộ rằng đoàn Trung Quốc
muốn được tham gia hội nghị dành riêng cho các lãnh đạo, dù nước này chỉ cử một
quan chức trong vai trò "đặc sứ" tới Diễn Đàn mà thôi.
Theo người này, các đại diện Trung Quốc đã ngăn chặn
cuộc họp của các lãnh đạo PIF, một vụ việc nghiêm trọng đã khiến cho hội nghị bị
gián đoạn tới 15 phút, khiến tổng thống chủ nhà Waqa phải đe dọa trục xuất họ.
Theo AFP, trong buổi tiếp xúc với báo chí, tổng thống
Nuaru cho rằng ông sẽ đòi Trung Quốc phải xin lỗi về hành vi thiếu tôn trọng của
người đại diện cho Bắc Kinh. Không những thế, ông Waqa còn dọa sẽ tố cáo Trung
Quốc trước Liên Hiệp Quốc : « Chúng tôi sẽ không chỉ đòi xin lỗi chính thức, mà
sẽ đưa chuyện này ra Liên Hiệp Quốc… Không những thế, tôi sẽ nêu vụ việc này ở
Liên Hiệp Quốc và tại mọi phiên họp quốc tế khác ».
Bắc
Kinh đổ lỗi cho Nauru
Những cáo buộc của Nauru đã lập tức bị Bắc Kinh bác
bỏ. Không những thế, Trung Quốc còn yêu cầu ngược lại là chính phía Nauru phải
đứng ra xin lỗi Bắc Kinh.
Vào hôm qua, phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Trung Quốc,
bà Hoa Xuân Oánh đã nhắc lại rằng Nauru phải xin lỗi Bắc Kinh về cách đối xử với
đại diện Trung Quốc tại cuộc họp của Diễn Đàn Quần Đảo Thái Bình Dương.
Trước đó, hôm 05/09, phản ứng trước các cáo buộc của
tổng thống Nauru nhằm vào phái đoàn Trung Quốc, bà Hoa Xuân Oánh đã không ngần
ngại tố cáo ngược lại là chính Nauru mới là bên vi phạm nguyên tắc ngoại giao
quốc tế cũng như quy tắc của hội nghị khi cản trở đại diện Trung Quốc phát biểu.
Phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Trung Quốc bênh vực cho
việc phái đoàn của họ « tỏ thái độ cứng rắn » và rời khỏi hội trường sớm, cho rằng
« Nhiều đoàn đại biểu các nước dự hội nghị cũng rời khỏi cuộc họp để tỏ thái độ
bất mãn với Nauru. »
Đối với giới quan sát, thái độ hung hăng của trưởng
đoàn Trung Quốc có phần liên quan đến Đài Loan, vì Nauru và Tuvalu vẫn giữ quan
hệ với Đài Bắc.
Phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Trung Quốc đã công khai
gợi lại điều này khi tuyên bố rằng Bắc Kinh « khuyên Nauru và một vài nước khác
trong tình trạng rất thiểu số là nên chấp nhận xu thể chung, sửa đổi sai lầm và
tránh có những hành động đi ngược dòng lịch sử », nhấn mạnh đến sự kiện hiện
nay chỉ có hơn một chục nước là đồng minh của Đài Loan mà thôi.
Bên cạnh đó, như ghi nhận của AFP, căng thẳng ngoại
giao ở Nauru một lần nữa chứng tỏ tính chất nhạy cảm trong vấn đề Trung Quốc
tăng cường ảnh hưởng ở Thái Bình Dương, với khoảng 1.78 tỷ đô la viện trợ cho
các đảo quốc Thái Bình Dương trong giai đoạn 2006-2016 và đã trở thành tác nhân
kinh tế hàng đầu trong khu vực từng được Úc xem là “sân sau “của mình.
Còn theo Reuters Trung Quốc đã cho các nước trong
vùng vay 1,3 tỷ đô la trong thập niên qua, làm dấy lên lo ngại các quốc gia nhỏ
bé này bị nợ nần đè nặng.
Trung
Quốc từng “thô lỗ” với ASEAN…
Cách hành xử thô lỗ của đại diện Trung Quốc tại hội
nghị Diễn Đàn Quần Đảo Thái Bình Dương đã gợi lại một hành động tương tự của
ông Dương Khiết Trì, ủy viên Quốc Vụ Viện, nhân vật hiện được cho là đứng đầu
ngành ngoại giao Trung Quốc.
Vào năm 2010, nhân một hội nghị của khối ASEAN, bị
đuối lý trên vấn đề Biển Đông, ông Dương Khiết Trì lúc đó chỉ là ngoại trưởng
Trung Quốc, đã phản ứng bằng cách lớn tiếng dọa nạt các nước ASEAN, là sẽ « trừng
phạt kinh tế đối với các nước Đông Nam Á đang nỗ lực chống lại Bắc Kinh », và
tuyên bố : « Trung Quốc là một nước lớn, còn các nước khác chỉ là nước nhỏ. Đó
là một thực tế ».
--------------------------------
Thanh Phương – RFI
Đăng ngày 06-09-2018
Theo
hãng tin Reuters ngày 06/09/2018, Nauru, một quốc gia bé nhỏ ở vùng Thái Bình
Dương, yêu cầu Bắc Kinh phải có lời xin lỗi chính thức, vì đại diện của Trung
Quốc bị xem là có thái độ thiếu tôn trọng đối với nước chủ nhà tại Diễn đàn Các
đảo Thái Bình Dương trong tuần này.
Các lãnh đạo tham dự Diễn đàn các đảo Thái Bình Dương lần thứ 49 tại
Nauru, từ 03-06/09/2018. Forumsec.org
Là một trong những quốc gia nhỏ nhất thế giới, chỉ
có 12 000 dân, Nauru, thuộc vùng Micronesia, đã đón tiếp diễn đàn quy tụ lãnh đạo
18 quốc gia Thái Bình Dương, cùng với phái đoàn những nước không phải là thành
viên, trong đó có Trung Quốc và Hoa Kỳ.
Nhưng tại diễn đàn, tổng thống Nauru, Baron Waqa đã
từ chối yêu cầu của trường đoàn Trung Quốc, khi nhân vật này đòi phát biểu trước
thủ tướng của Tuvalu. Tổng thống Waqa xem đại diện của Trung Quốc là có thái độ “rất
ngạo mạn”.
Nauru cùng với Tuvalu là 2 trong số 6 quốc gia Thái
Bình Dương vẫn còn giữ quan hệ ngoại giao với Đài Loan và đây là nguyên nhân chủ
yếu gây căng thẳng giữa Nauru với Trung Quốc, vì Bắc Kinh vẫn xem Đài Loan là một
tỉnh của Trung Quốc, sớm muộn gì cũng sẽ phải thống nhất với Hoa lục, kể cả bằng
việc sử dụng vũ lực nếu cần.
Trong cuộc họp báo sau khi kết thúc Diễn đàn Các đảo
Thái Bình Dương ngày 05/09, tổng thống Waqa cho biết ông sẽ yêu cầu Bắc Kinh có
lời xin lỗi chính thức về thái độ của đại diện Trung Quốc tại diễn đàn. Tổng thống
Nauru nhắc lại rằng ông đã không cho phép trưởng đoàn Trung Quốc phát biểu trước
thủ tướng Tuvalu là vì theo đúng nghi thức ngoại giao, phải để cho các thủ tướng
và các bộ trưởng phát biểu trước các quan chức ngoại giao
Nhưng ngày 06/09, phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Trung
Quốc Hoa Xuân Oánh đã tuyên bố rằng chính Nauru phải xin lỗi. Bà Hoa Xuân Oánh
còn gián tiếp cáo buộc Đài Loan đứng đằng sau vụ này.
No comments:
Post a Comment