THẾ GIỚI HÔM NAY : 14/10/2024 (The Economist)

 

THẾ GIỚI HÔM NAY : 14/10/2024

The Economist 

Đỗ Đặng Nhật Huy, biên dịch

14/10/2024

https://nghiencuuquocte.org/2024/10/14/the-gioi-hom-nay-14-10-2024/

 

Binyamin Netanyahu yêu cầu Liên Hợp Quốc rút lực lượng gìn giữ hòa bình khỏi miền Nam Lebanon. Thủ tướng Israel cho rằng lính mũ xanh chỉ đang “cung cấp lá chắn sống cho Hezbollah.” Lời kêu gọi của ông được đưa ra sau khi năm sĩ quan gìn giữ hòa bình bị thương ở Lebanon, và Liên Hợp Quốc cho biết cổng chính của một trong những khu nhà của họ bị “phá hủy” bởi hai xe tăng của Israel. Trong một diễn biến khác, Hezbollah đã tấn công bằng máy bay không người lái vào một căn cứ quân sự ở miền Bắc Israel, khiến hơn 60 người bị thương. Tổng thống Joe Biden cho biết Mỹ sẽ gửi một hệ thống chống tên lửa tiên tiến đến Israel, cùng với quân đội Mỹ để vận hành hệ thống này.

 

Tên lửa khổng lồ Starship của SpaceX đã hoàn thành chuyến bay thử nghiệm thứ năm. Tàu vũ trụ này cất cánh từ Texas, tách khỏi tên lửa đẩy và hạ cánh xuống Ấn Độ Dương. Tên lửa đẩy quay trở lại bệ phóng, nơi nó được thu lại bởi những cánh tay khổng lồ. Hệ thống có thể tái sử dụng đóng vai trò trung tâm trong nỗ lực mở rộng hệ thống vệ tinh Starlink; trong kế hoạch đưa người Mỹ trở lại Mặt trăng của NASA; và trong tham vọng của Elon Musk, ông chủ của SpaceX, về một khu định cư của con người trên sao Hỏa.

 

Chính trị gia Ấn Độ Baba Siddique đã bị bắn chết tại Mumbai, bang Maharashtra. Ông Siddique từng là bộ trưởng tại bang này và là thành viên của cơ quan lập pháp. Hồi tháng 2, ông đã từ bỏ Đảng Quốc đại, đảng đối lập chính của Ấn Độ, và gia nhập một đối tác liên minh của Đảng Bharatiya Janata cầm quyền. Hai người đàn ông đã bị bắt vì liên quan đến vụ việc. Rahul Gandhi, lãnh đạo của Quốc đại, lên án “sự sụp đổ của luật pháp và trật tự ở Maharashtra.”

 

Vào cuối hội nghị thượng đỉnh, các nhà lãnh đạo ASEAN đã kêu gọi thống nhất khẩn cấp về một bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông. Một số thành viên ASEAN, đáng chú ý là Philippines và Việt Nam, thường xuyên xung đột với Trung Quốc về các yêu sách lãnh thổ ở vùng biển tranh chấp. Những căng thẳng leo thang có nguy cơ kéo theo sự can thiệp của Mỹ, một đồng minh hiệp ước của Philippines.

 

Chỉ số giá tiêu dùng ở Trung Quốc đã tăng 0,4% vào tháng 9 so với cùng kỳ năm trước, thấp hơn kỳ vọng. Chỉ số giá sản xuất, vốn đo lường hàng hóa tại cổng nhà máy, giảm 2,8% so với cùng kỳ năm trước — tốc độ nhanh nhất trong sáu tháng qua. Hôm thứ Bảy, bộ trưởng tài chính Trung Quốc cho biết nước này sẽ “tăng đáng kể” phát hành trái phiếu để chống suy thoái kinh tế.

 

Các nguồn tin từ chính phủ Đức cho biết Joe Biden sẽ đến thăm Đức vào thứ Sáu. Tổng thống Mỹ có kế hoạch thăm Đức vào tuần trước, nhưng chuyến đi đã bị hủy do Bão Milton ở Florida. Chiến sự ở Ukraine và Trung Đông chắc chắn sẽ là chủ đề chính trong chương trình nghị sự.

 

Cũng giống như Christopher Columbus khi ông vô cùng bối rối không biết mình đã đặt chân đến vùng đất nào, danh tính chính xác của ông vẫn là một bí ẩn sau khi ông qua đời vào năm 1506. Giờ đây sau nhiều thập niên điều tra, các nhà khoa học đã xác định được ông là người Do Thái Sephardic, và hài cốt đang gây tranh cãi dữ dội tại Nhà thờ Seville thực sự là của ông. Nhưng còn về quốc tịch, họ chỉ có thể kết luận ông là người Tây Âu.

 

Con số trong ngày: 800.000, là số lượng bất động sản bị bán thanh lý tại Trung Quốc vào năm 2023 vì chủ đầu tư không thể thanh toán nợ.

 

 

TIÊU ĐIỂM

 

Chính phủ Anh nỗ lực thu hút đầu tư

Anh sẽ tổ chức hội nghị thượng đỉnh dành cho lãnh đạo doanh nghiệp vào thứ Hai khi chính phủ Lao động mới cố gắng thu hút đầu tư quốc tế và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Nhưng quan hệ của chính phủ với một số nhà đầu tư đang căng thẳng. Phố Downing đã phải chối bỏ bình luận của một bộ trưởng nội các về P&O Ferries, một công ty vận chuyển thuộc sở hữu của công ty cảng khổng lồ DP World có trụ sở tại Dubai, là “nhà điều hành cao bồi” vì đã sa thải gần 800 nhân viên vào năm 2022 và thay thế họ bằng nhân công rẻ hơn. DP World dường như đã rút lại thông báo về thỏa thuận cơ sở hạ tầng trị giá 1 tỷ bảng Anh tại hội nghị thượng đỉnh, nhưng hiện dự kiến ​​sẽ tham gia.

 

Bối cảnh của sự kiện cũng ảm đạm không kém. Các doanh nghiệp đang chuẩn bị cho đợt tăng thuế sắp tới, dự kiến ​​vào ngày 30 tháng 10, mà bộ trưởng tài chính Rachel Reeves cũng gắn kèm với kế hoạch đóng một lỗ hổng thuế đối với lãnh đạo các quỹ đầu tư tư nhân. Ngoài ra, nhiều người cho rằng thông điệp bi quan của chính phủ về vấn đề thừa kế có nguy cơ làm suy yếu động lực đầu tư. Có lẽ là rất khó để vực dậy tinh thần.

 

 

Chiến sự ở Trung Đông bên bờ leo thang

Một năm sau vụ tấn công bất ngờ của Hamas vào Israel, cuộc xung đột đã trở thành chiến tranh đa mặt trận và vẫn có thể leo thang trên ít nhất ba hướng. Tại Gaza, Israel đã phát động một cuộc tấn công mới trong những ngày gần đây, bao vây trại tị nạn Jabalia trong những gì có thể là màn dạo đầu cho một cuộc tấn công vào thành phố Gaza để nhắm vào các chiến binh Hamas còn sót lại ở đây. Tại biên giới phía bắc của Israel với Lebanon, các hoạt động trên bộ “có giới hạn” của Israel chống lại Hezbollah có thể sớm mở rộng thành một chiến dịch lớn nhằm loại bỏ đảng của người Hồi giáo Shia, cũng là lực lượng dân quân được Iran hậu thuẫn.

 

Và cuối cùng là Iran. Kể từ ngày 1 tháng 10, khi Iran phóng một loạt 181 tên lửa đạn đạo vào Israel, Tel Aviv đã lên kế hoạch cho một cuộc trả đũa lớn. Câu hỏi duy nhất là quy mô của cuộc tấn công và liệu Israel sẽ chỉ nhắm vào các căn cứ quân sự, hay nhắm vào cả các địa điểm hạt nhân và dầu mỏ. Nếu là trường hợp sau, hậu quả sẽ vượt xa khỏi Trung Đông.

 

Tham vọng toàn cầu của Adani gặp trở ngại

Năm ngoái, tập đoàn Adani Group của Ấn Độ đã bị cáo buộc gian lận trong nỗ lực theo đuổi tăng trưởng, bên cạnh những hành vi khác. Các cáo buộc này (mà Adani Group phủ nhận), do công ty bán khống Hindenburg Research ở New York đưa ra, đã làm cả tập đoàn bối rối, nhưng không làm giảm đi tham vọng của họ. Adani vẫn tiếp tục theo đuổi mục tiêu mở rộng toàn cầu, mà đi đầu là Adani Green, nhánh năng lượng tái tạo của họ. Trong những tháng gần đây, công ty đã công bố kế hoạch phát triển dự án ở một số quốc gia trên khắp châu Á và châu Phi.

 

Song vào thứ Hai, những kế hoạch đó có thể gặp phải trở ngại khi Tòa Tối cao Sri Lanka thụ lý các đơn thỉnh cầu chống lại một trong những dự án điện gió do Adani đề xuất. Các nhà môi trường cho rằng dự án này sẽ gây nguy hiểm cho đa dạng sinh học và các loài chim di cư. Và ngay cả khi tòa phán quyết có lợi cho Adani, chính phủ mới của Sri Lanka vẫn có thể phá hỏng kế hoạch. Anura Kumara Dissanayake, tổng thống đắc cử vào tháng trước, đã tuyên bố hủy bỏ cả hai dự án, nói rằng chúng đe dọa “chủ quyền năng lượng” của đất nước.

 

Triển lãm xe hơi Paris khai mạc

Các triển lãm ô tô lớn trên thế giới đang thoái trào khi các nhà sản xuất ô tô chuyển hướng chi phí và công sức sang tiếp thị trực tuyến và thu nạp những nhân vật có sức ảnh hưởng. Triển lãm ở Geneva, từng là sự kiện ô tô hàng đầu của châu Âu, đã kết thúc sau 119 năm. Có lẽ sự kiện hai năm một lần ở Paris, bắt đầu vào thứ Hai, đã được hưởng lợi từ sự sụp đổ của triển lãm Thụy Sĩ. Sự kiện này hứa hẹn sẽ sôi động hơn dự kiến. Một số nhà sản xuất lớn đang xuất hiện và rất nhiều xe mới sẽ được ra mắt.

 

Đương nhiên công ty Pháp Renault sẽ dẫn đầu với sáu chiếc xe mới, bao gồm một chiếc Renault 4 bản làm lại chạy bằng điện giá rẻ nhằm cạnh tranh với các đối thủ Trung Quốc. Bất chấp việc EU gần đây áp thuế quan đối với hàng nhập khẩu, một số nhà sản xuất ô tô Trung Quốc sẽ trưng bày sản phẩm của họ, chẳng hạn như BYD, Leapmotor, và Hồng Kỳ. Cuộc chiến giành trái tim, khối óc, và con đường của người dân châu Âu sẽ diễn ra hết sức sôi động.