Khi Trung Quốc bước
sang tuổi 75, liệu Tập Cận Bình có thể sửa chữa nền kinh tế đang suy yếu?
João da Silva
Phóng
viên Kinh doanh
4
tháng 10 2024, 14:49 +07
https://www.bbc.com/vietnamese/articles/cy5yqxgpqy2o
Khi
Trung Quốc bước vào Tuần lễ Vàng (từ ngày 1/10) và kỷ niệm 75 năm thành lập Cộng
hòa Nhân dân Trung Hoa, Đảng Cộng sản cầm quyền đã đưa ra một loạt biện pháp nhằm
thúc đẩy nền kinh tế đang suy yếu.
Các
biện pháp kích thích đã làm bùng nổ thị trường chứng khoán nhưng các nhà kinh tế
không chắc chắn rằng chúng có thể giải quyết được những vấn đề sâu xa hơn
Các
kế hoạch bao gồm hỗ trợ cho ngành bất động sản đang chịu ảnh hưởng của cuộc khủng
hoảng, hỗ trợ thị trường chứng khoán, phát tiền mặt cho người nghèo và tăng chi
tiêu của chính phủ.
Cổ
phiếu ở Trung Quốc đại lục và Hong Kong đã ghi nhận mức tăng kỷ lục sau các
thông báo trên.
Nhưng
các nhà kinh tế cảnh báo rằng những chính sách này có thể không đủ để giải quyết
các vấn đề kinh tế của Trung Quốc.
Một
số biện pháp mới do Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC) công bố vào ngày 24/9
đã nhằm trực tiếp vào thị trường chứng khoán đang suy yếu của đất nước.
Các
công cụ mới bao gồm khoản tài trợ trị giá 800 tỷ nhân dân tệ (114 tỷ đô la) có
thể được các công ty bảo hiểm, công ty môi giới và công ty quản lý tài sản vay
để mua cổ phiếu.
Thống
đốc PBOC Phan Công Thắng cũng cho biết ngân hàng trung ương sẽ hỗ trợ các công
ty niêm yết muốn mua lại cổ phiếu của chính họ và công bố kế hoạch giảm chi phí
đi vay, đồng thời cho phép các ngân hàng tăng cường cho vay.
Chỉ
hai ngày sau thông báo của PBOC, ông Tập Cận Bình đã chủ trì một cuộc họp bất
ngờ tập trung vào vấn đề kinh tế. Cuộc họp quy tụ các lãnh đạo hàng đầu của đất
nước, được gọi là Bộ Chính trị.
Các
quan chức đã hứa sẽ tăng cường chi tiêu chính phủ nhằm hỗ trợ nền kinh tế.
Vào
thứ Hai 30/9, một ngày trước khi Trung Quốc bước vào kỳ nghỉ kéo dài một tuần,
Chỉ số chứng khoán Thượng Hải đã tăng hơn 8%, mức tăng tốt nhất kể từ cuộc khủng
hoảng tài chính toàn cầu năm 2008. Diễn biến này chốt lại năm ngày tăng trưởng
mạnh khi chỉ số này tăng vọt 20%.
Ngày
hôm sau, khi các thị trường đóng cửa tại đại lục, Hang Seng tại Hong Kong đã
tăng hơn 6%.
"Các
nhà đầu tư rất thích các thông báo này," nhà phân tích Trung Quốc Bill
Bishop nói.
Trong
khi các nhà đầu tư có thể đã khui nút chai sâm panh, ông Tập còn nhiều vấn đề
sâu xa hơn cần giải quyết.
Chủ
tịch Tập Cận Bình phát biểu tại lễ kỷ niệm 75 năm thành lập nước Cộng hòa Nhân
dân Trung Hoa
Cộng
hòa Nhân dân Trung Hoa kỷ niệm 75 năm thành lập có nghĩa là nó đã tồn tại lâu
hơn nhà nước cộng sản lớn còn lại từng xuất hiện trong lịch sử - Liên Xô - vốn
đã sụp đổ sau 74 năm kể từ khi thành lập.
"Tránh
số phận của Liên Xô từ lâu đã là mối quan tâm chính của các nhà lãnh đạo Trung
Quốc," Alfred Wu, phó giáo sư tại Trường Chính sách Công Lý Quang Diệu ở
Singapore, chia sẻ.
Điều
quan trọng nhất trong tâm trí các quan chức là thúc đẩy niềm tin vào nền kinh tế
nói chung trong bối cảnh lo ngại ngày càng tăng rằng nền kinh tế có thể không đạt
được mục tiêu tăng trưởng hằng năm 5% của chính mình.
"Ở
Trung Quốc, các mục tiêu phải được đáp ứng, bằng mọi cách cần thiết," Yuen
Yuen Ang, giáo sư kinh tế chính trị tại Đại học Johns Hopkins, bình luận.
"Các
nhà lãnh đạo lo ngại rằng việc không đạt được các mục tiêu này vào năm 2024 sẽ
khiến tình trạng tăng trưởng chậm và lòng tin ngày càng lung lay trầm trọng
hơn."
Một
trong những lực cản chính đối với nền kinh tế lớn thứ hai thế giới là sự suy
thoái của thị trường bất động sản trong nước vốn bắt đầu từ ba năm trước.
Bên
cạnh các chính sách nhằm thúc đẩy cổ phiếu, gói kích thích mới được công bố
cũng nhằm vào ngành bất động sản.
Gói
này bao gồm các biện pháp tăng cho vay ngân hàng, cắt giảm lãi suất thế chấp và
giảm mức tối thiểu của khoản thanh toán trước đối với người mua ngôi nhà thứ
hai.
Nhưng
có sự hoài nghi rằng những động thái như vậy liệu có đủ để vực dậy thị trường
nhà ở.
"Những
biện pháp đó được hoan nghênh nhưng không có khả năng thay đổi nhiều nếu chỉ thực
hiện một cách đơn lẻ," Harry Murphy Cruise, một nhà kinh tế tại công ty dịch
vụ tài chính Moody's Analytics, nhận định.
"Điểm
yếu của Trung Quốc bắt nguồn từ cuộc khủng hoảng niềm tin, không phải khủng hoảng
tín dụng; các công ty và gia đình không muốn vay, bất kể việc vay có rẻ đến mức
nào."
Tại
phiên họp của Bộ Chính trị, các nhà lãnh đạo đã cam kết không chỉ dừng lại ở việc
cắt giảm lãi suất và khai thác các quỹ của chính phủ để thúc đẩy tăng trưởng
kinh tế.
Tuy
nhiên, ngoài việc đặt ra các ưu tiên như ổn định thị trường bất động sản, hỗ trợ
tiêu dùng và thúc đẩy việc làm, các quan chức đưa ra rất ít thông tin chi tiết
về quy mô và phạm vi chi tiêu của chính phủ.
"Nếu
gói kích thích tài khóa không đáp ứng được kỳ vọng của thị trường, các nhà đầu
tư có thể sẽ thất vọng," Qian Wang, chuyên gia kinh tế trưởng khu vực châu
Á - Thái Bình Dương tại công ty tư vấn đầu tư Vanguard, cảnh báo.
"Ngoài
ra, gói kích thích chính sách theo chu kỳ không giải quyết được các vấn đề về cấu
trúc," bà Wang lưu ý, cho rằng nếu không có những cải cách sâu rộng hơn,
các vấn đề mà nền kinh tế Trung Quốc phải đối mặt sẽ không biến mất.
Các
nhà kinh tế coi việc giải quyết các vấn đề cố hữu trên thị trường bất động sản
là chìa khóa để giải quyết các vấn đề của nền kinh tế nói chung.
Bất
động sản là khoản đầu tư lớn nhất mà hầu hết các gia đình sẽ thực hiện và giá
nhà giảm đã góp phần làm suy yếu niềm tin của người tiêu dùng.
"Đảm
bảo giao nhà đã bán trước nhưng chưa hoàn thiện sẽ là chìa khóa," theo
Sophie Altermatt, chuyên gia kinh tế tại tập đoàn ngân hàng Julius Baer.
"Để
tăng mức tiêu dùng trong nước một cách bền vững, hỗ trợ tài khóa cho thu nhập hộ
gia đình cần vượt ra ngoài các khoản chuyển giao một lần và thay vào đó là
thông qua các hệ thống lương hưu và an sinh xã hội được cải thiện."
Evergrande,
từng là một trong những công ty phát triển bất động sản lớn nhất Trung Quốc, đã
phá sản vào tháng 1/2024
Vào
ngày kỷ niệm 75 năm thành lập nhà nước, một bài xã luận trên tờ báo do nhà nước
kiểm soát Nhân dân Nhật báo với một giọng điệu lạc quan, thừa nhận rằng "mặc
dù chặng đường phía trước vẫn còn nhiều thách thức, nhưng tương lai thì đầy hứa
hẹn".
Theo
bài báo, các khái niệm do Chủ tịch Tập Cận Bình đưa ra như "phát triển chất
lượng cao" và "lực lượng sản xuất mới" là chìa khóa để mở ra con
đường hướng tới tương lai tốt đẹp hơn.
Việc
nhấn mạnh vào những ý tưởng đó phản ánh nỗ lực của Tập Cận Bình nhằm chuyển đổi
từ tăng trưởng nhanh trong quá khứ như đầu tư bất động sản và cơ sở hạ tầng,
sang phát triển một nền kinh tế cân bằng hơn dựa trên các ngành công nghiệp cao
cấp.
Theo
bà Ang, thách thức mà Trung Quốc phải đối mặt là "nền kinh tế cũ và mới
đan xen sâu sắc với nhau; nếu nền kinh tế cũ suy thoái quá nhanh, chắc chắn sẽ
cản trở sự trỗi dậy của nền kinh tế mới".
"Đây
là điều mà giới lãnh đạo đã nhận ra và đang tìm cách giải quyết."
----------------------------
Tin
liên quan
·
5 câu hỏi lớn về
kinh tế Trung Quốc
1
tháng 4 năm 2024
·
Tập Cận Bình lo về
kinh tế, người dân Trung Quốc thì sao?
2
tháng 10 năm 2024
·
Nền kinh tế Trung
Quốc phải chăng là 'một quả bom hẹn giờ'?
31
tháng 8 năm 2023
·
TQ trở thành một 'phép
màu kinh tế' thế giới ra sao?
1
tháng 10 năm 2019
·
15
tháng 2 năm 2024
·
Đảng Cộng sản Trung
Quốc: Đồng minh của những người mẹ tìm cách mai mối cho con
12
tháng 11 năm 2023
No comments:
Post a Comment