Biden Cảnh Báo NATO Cần
Sẵn Sàng Cho Một Xung Đột Kéo Dài Với Nga, Giống Chiến Tranh Lạnh
Cù Tuấn, biên dịch
Tóm
tắt:
Kết thúc hội nghị thượng đỉnh NATO tập trung vào cuộc chiến ở Ukraine và những
thách thức đang thay đổi nhanh chóng khác, Tổng thống Mỹ Biden tuyên bố rằng
liên minh này sẽ chống lại sự xâm lược của Nga cho đến khi nào việc này còn cần
thiết.
Tổng thống
Mỹ Biden đã kết thúc cuộc họp của các đồng minh NATO vào thứ Tư tại Vilnius,
Litva. Với bài phát biểu trước Litva và thế giới, ông so sánh cuộc chiến đánh
đuổi Nga khỏi Ukraine với cuộc đấu tranh giành tự do ở châu Âu trong Chiến
tranh Lạnh, và hứa rằng “chúng tôi sẽ không dao động” cho dù cuộc chiến có tiếp
diễn bao lâu đi chăng nữa.
Bài phát
biểu của ông dường như đang cảnh báo cho Mỹ và các nước NATO cần sẵn sàng đối mặt
với một cuộc xung đột có thể kéo dài nhiều năm, đặt nó trong bối cảnh của những
cuộc xung đột nghiêm trọng trong quá khứ bị chiến tranh tàn phá của châu Âu. Và
ông coi đó như một phép thử ý chí với Tổng thống Nga Vladimir V. Putin, người
đã tỏ ra không muốn từ bỏ một cuộc xâm lược không diễn ra theo kế hoạch, nhưng
đã bị sa lầy trong một cuộc chiến tiêu hao.
“Putin vẫn
tin một cách sai lầm rằng ông ấy có thể tồn tại lâu hơn Ukraine,” ông Biden
nói, đồng thời mô tả nhà lãnh đạo Nga như một người đã mắc sai lầm chiến lược
nghiêm trọng khi xâm lược một quốc gia láng giềng và hiện đang đặt cược gấp
đôi. “Sau ngần ấy thời gian, Putin vẫn nghi ngờ sức mạnh bền bỉ của chúng ta.
Ông ấy đang đặt cược nhầm cửa.”
Bài phát
biểu tại Đại học Vilnius được đưa ra sau một loạt chiến thắng quan trọng của
ông Biden với tư cách là nhà lãnh đạo trên thực tế của NATO, vào thời điểm liên
minh này có nhiều thay đổi nhanh chóng.
Thành công
của Biden trong việc thuyết phục Tổng thống Recep Tayyip Erdogan của Thổ Nhĩ Kỳ
từ bỏ sự phản đối của ông đối với việc kết nạp Thụy Điển với tư cách là thành
viên thứ 32 của NATO giúp biến Biển Baltic thành một khu vực được các nước NATO
bao bọc gần như hoàn toàn (mặc dù ông Erdogan gợi ý rằng Quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ có
thể không giải quyết vấn đề cho đến tháng 10). Các quốc gia NATO cam kết tăng
chi tiêu quân sự mà Mỹ từ lâu đã phàn nàn là không đủ.
Đồng thời,
ông Biden đã cố gắng dập tắt nỗ lực của Ukraine, với sự hỗ trợ của Ba Lan và một
số quốc gia vùng Baltic, nhằm đưa ra thời gian biểu để Ukraine chính thức gia
nhập liên minh này. Theo chính sách của NATO yêu cầu phòng thủ tập thể, Tổng thống
Mỹ đã nói rằng việc thừa nhận Ukraine với cuộc chiến đang diễn ra sẽ khiến Mỹ
xung đột trực tiếp với Nga. NATO đã tuyên bố hôm thứ Ba rằng Ukraine sẽ được mời
tham gia liên minh này vào một ngày nào đó, nhưng không nêu rõ khi nào hoặc với
những điều kiện chính xác nào.
Điều đó đã
khiến Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky nổi cơn thịnh nộ, nói rằng các đồng
minh đã xoa dịu Ukraine bằng những lời hứa viện trợ là chính và tạo ra một cuộc
họp của một “Hội đồng NATO-Ukraine” mới được khai mạc vào thứ Tư.
Ông
Zelensky, đối mặt với việc phải tận dụng cơ hội hết sức có thể, đã gọi động
thái này là một chiến thắng vào thứ Tư và lần đầu tiên ngồi vào vị trí đối tác
chính thức - nếu không phải là thành viên - của NATO. Về cơ bản, Ukraine là một
thành viên không bỏ phiếu, điều mà ông Zelensky đang nói với người dân Ukraine
như một nửa bước để đạt được trạng thái thành viên đầy đủ.
Mặc dù
NATO chưa đưa ra thời gian biểu cho Ukraine tham gia, nhưng trong một tuyên bố,
ông Zelensky không hề tỏ ra do dự. “Tôi tin rằng chúng tôi sẽ gia nhập NATO
ngay khi tình hình an ninh quốc gia được ổn định,” ông nói. “Nói một cách đơn
giản, ngay khi thời điểm chiến tranh kết thúc.”
Các quốc
gia NATO cũng cam kết chuyển hàng trăm triệu đô la viện trợ mới cho Ukraine, chỉ
vài ngày sau khi ông Biden đưa ra quyết định miễn cưỡng cung cấp bom chùm mà
Ukraine đang tìm kiếm. Các vũ khí này bị cấm theo hiệp ước của hơn 100 quốc
gia, nhưng Nga, Ukraine hay Mỹ đều không có trong số này, và cả hai bên trong
cuộc chiến đều đã sử dụng chúng.
Ông Biden
nói với các phóng viên khi chuẩn bị lên đường tới Phần Lan, thành viên mới nhất
của NATO: “Có một điều Zelensky hiểu rằng, việc ông ấy có ở NATO hay không cũng
không liên quan” tới những cam kết mà liên minh này đưa ra.
Bài phát
biểu của ông Biden, vào một buổi tối mùa hè rực rỡ ở giữa “Phố cổ” với những
con đường lát đá cuội đã được khôi phục của Vilnius, có sự tham dự của một đám
đông nhiệt tình khoảng 10.000 người vẫy cờ Litva, Mỹ và Ukraine. Lần phát biểu
này đã có tiếng vang mạnh mẽ như các bài phát biểu tương tự mà ông Biden đã đưa
ra ở Warsaw và khắp châu Âu, ca ngợi sức mạnh của các liên minh – một sự tương
phản rõ ràng, nếu không nói ra, với những nỗ lực của Tổng thống Mỹ Donald J.
Trump nhằm giải tán NATO, tổ chức mà cựu tổng thống Mỹ này nhiều lần coi là “lỗi
thời”.
Như trong
các bài phát biểu khác của mình để vận động các đồng minh, ông Biden ca ngợi cảm
xúc đoàn kết và mục đích mới mà cuộc xâm lược Ukraine đã mang lại cho NATO, khi
tổ chức này mở rộng và đối mặt với một thực tế dường như không thể xảy ra chỉ
trong hai năm trước: đó là một cuộc chiến tranh trên bộ ở châu Âu, pha trộn giữa
chiến tranh dùng chiến hào và chiến tranh dùng máy bay không người lái.
Nhưng
chính việc ông Biden đề cập rõ ràng đến việc đối đầu với Liên Xô đã khiến bài
phát biểu này khác biệt với những bài phát biểu trước đây - mặc dù cho đến nay,
chính quyền Mỹ đã bác bỏ hầu hết các so sánh giữa cuộc chiến hiện tại với Chiến
tranh Lạnh.
“Mỹ chưa
bao giờ công nhận việc Liên Xô chiếm đóng vùng Baltic,” ông Biden nói với đám
đông đang cổ vũ. Và ông nói rõ rằng, Mỹ cũng sẽ không bao giờ công nhận sự sáp
nhập lãnh thổ Ukraine của ông Putin.
Ông Biden
biết những so sánh đó sẽ có tiếng vang đặc biệt ở thủ đô xinh đẹp của vùng
Baltic này: Litva là một phần của đế chế Nga bắt đầu từ năm 1795, và sau
hai thập kỷ độc lập, quốc gia này bị Liên Xô sáp nhập vào năm 1940, bị Đức Quốc
xã chiếm đóng vào năm 1941 và bị Liên Xô chiếm lại vào năm 1944. Nước này giành
lại độc lập vào đầu những năm 1990 và trở thành thành viên NATO vào năm 2004.
Trong cuộc
họp của NATO tại đây, các thông điệp ủng hộ Ukraine đã xuất hiện trên các xe
buýt thành phố, cư dân Vilnius dán các tấm biểu ngữ có dòng chữ về ông Putin
trên cửa sổ của họ và một đám đông khổng lồ đã tụ tập để chào đón ông Zelensky
khi ông đến. Một đám đông chật cứng đã tụ tập để nghe ông Biden phát biểu, bao
gồm cả những đứa trẻ nhoài người ra ngoài cửa sổ để theo dõi ông.
Ông Biden
cho rằng cuộc xâm lược Ukraine của Nga là một phần của thách thức toàn cầu đối
với các xã hội dân chủ. Ông nói rằng thế giới đang ở một “điểm uốn”, nơi nó phải
lựa chọn giữa dân chủ và chuyên chế. Thông điệp này bắt nguồn từ chiến dịch
tranh cử năm 2020 của ông, nhưng ông thậm chí còn dựa vào nó nhiều hơn để thuyết
phục người Mỹ rằng họ nên quan tâm đến một cuộc chiến cách xa nước Mỹ hàng
nghìn dặm.
Ông nhấn mạnh
sự cần thiết phải bảo vệ Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, một khu vực quan trọng đối
với sự cạnh tranh ngày càng tăng của Mỹ với Trung Quốc, đồng thời bày tỏ sự đồng
tình với các đồng minh châu Á đã giúp hỗ trợ Ukraine và cô lập Nga. Và ông Biden
cho biết thế giới sẽ cần giải quyết “mối đe dọa ngày càng tăng của biến đổi khí
hậu”, một trọng tâm chính khác của hội nghị thượng đỉnh NATO.
Nhưng cũng
có cảm giác tại cuộc họp rằng NATO đang bước vào một cuộc tranh đấu kéo dài với
Nga. Thông cáo ban hành hôm thứ Ba đã mô tả những tiến bộ của Nga trong vũ khí
hạt nhân, phương tiện không gian, chiến tranh mạng và thông tin giả, đồng thời
cam kết các thành viên chi tiêu mới và quan hệ đối tác mới để chống lại Nga
trong tất cả các lĩnh vực đó.
Trong các
bình luận công khai, các nhà lãnh đạo NATO không một lần nào thảo luận về khả
năng đàm phán với Nga về lệnh ngừng bắn hoặc đình chiến kiểu Triều Tiên - một sự
thừa nhận thầm lặng rằng Ukraine khăng khăng đòi chiếm lại nhiều lãnh thổ hơn
trước khi đàm phán, và ông Putin đã ra dấu hiệu không bao giờ từ bỏ các vùng đất
đã chiếm được.
Tại một cuộc
họp báo vào cuối phiên họp của NATO, ông Zelensky đã nhấn mạnh cam kết không
bao giờ nhường bất kỳ tấc đất nào cho Nga, nói thẳng rằng không có chỗ cho sự
thỏa hiệp về lãnh thổ. Ông nói với các phóng viên: “Chúng tôi sẽ không bao giờ
từ bỏ lãnh thổ của mình và chúng tôi sẽ không bao giờ đánh đổi chúng để đổi lấy
bất kỳ việc tạm đình chỉ xung đột”.
Ông
Zelensky nói với các phóng viên rằng các cuộc đàm phán đang được tiến hành về
việc liệu Mỹ có gửi loại tên lửa gọi là ATACMS hay không, với tầm bắn 290 dặm –
xa hơn nhiều so với các loại vũ khí khác do Mỹ cung cấp. Ông Biden cho đến nay
vẫn từ chối cung cấp tên lửa loại này cho Ukraine vì lo ngại điều đó có thể khiến
ông Putin leo thang chiến tranh.
Những lập
luận như vậy đã trở thành chủ đề lặp đi lặp lại của cuộc chiến, với việc ông
Biden lúc đầu từ chối một số loại vũ khí vì sợ Điện Kremlin – nơi các quan chức
của họ đã nhiều lần đe dọa sử dụng vũ khí hạt nhân – có thể đáp trả, và cuối
cùng đồng ý gửi chúng: tên lửa HIMARS, hệ thống phòng không Patriot, xe tăng,
v.v.
Ông
Zelensky nói rằng ngay khi ông “bắt đầu trò chuyện về bom chùm từ nhiều tháng
trước,” ông đã thảo luận về ATACMS với các phụ tá của ông Biden. “Tôi rất biết
ơn Tổng thống Mỹ Biden vì những kết quả mà chúng tôi đã nhận được,” ông nói, nhận
thức rõ ràng về những lời chỉ trích rằng chính quyền Ukraine vẫn cảm ơn chính
quyền Mỹ chưa đủ.
“Vì vậy,
hãy chờ đợi,” ông Zelensky nói, “không phải mọi thứ cùng một lúc.”
Ông
Zelensky dường như đã hết lời khen ngợi chính quyền Biden, một ngày sau khi gọi
việc không đưa ra thời gian biểu cho việc Ukraine tham gia NATO là “chưa từng
có và vô lý”. Tổng thống Ukraine trong suốt cuộc chiến thường thúc ép phương
Tây cung cấp thêm vũ khí, tài trợ và hỗ trợ từ liên minh này trong nỗ lực duy
trì cuộc chiến chống lại Nga.
Nhưng vào
thứ Tư, ông Zelensky đã vô cùng cảm ơn Mỹ vì sự ủng hộ của họ, nói trong cuộc gặp
với ông Biden, “bạn dành số tiền này cho cuộc sống của chúng tôi.”
Quyết định
không mời Ukraine gia nhập NATO làm dấy lên lo ngại có thể kéo dài cuộc chiến,
bởi ông Putin biết rằng Kiev có thể nhanh chóng gia nhập liên minh này khi giao
tranh kết thúc.
“Đó là một
tình thế tiến thoái lưỡng nan, và đó là lý do tại sao điều này có thể xảy ra,
và hội nghị thượng đỉnh tiếp theo có thể là cơ hội để làm rõ rằng Ukraine được
mời tham gia NATO,” William B. Taylor Jr., cựu đại sứ Mỹ tại Ukraine dưới thời
chính quyền Bush và Obama, cho biết trong một cuộc phỏng vấn.
Trong một
cuộc trao đổi gay gắt tại diễn đàn công khai của NATO hôm thứ Tư, Daria
Kaleniuk, Giám đốc Trung tâm Hành động Chống Tham nhũng ở Ukraine, đã hỏi Jake
Sullivan, cố vấn an ninh quốc gia của ông Biden, rằng bà nên nói gì với đứa con
trai 2 tuổi của mình, mà đã từng trải qua các cuộc không kích ở Ukraine: “Rằng
Tổng thống Mỹ Biden và NATO không mời Ukraine vào NATO vì ông ấy sợ Nga?”
Ông
Sullivan bảo vệ chính quyền Mỹ khi nói rằng Mỹ đã “tăng cường cung cấp một lượng
lớn sức chiến đấu để giúp đảm bảo rằng những người lính dũng cảm của Ukraine có
đủ đạn dược.”
Ông nói
thêm: “Tổng thống Mỹ nói khá đơn giản rằng ông ấy chưa sẵn sàng để Ukraine gia
nhập NATO ngay bây giờ, vì điều đó có nghĩa là Mỹ và NATO sẽ có chiến tranh với
Nga ngay bây giờ.”
----
Hình ảnh
1: https://www.facebook.com/photo/?fbid=6660279137344043&set=pcb.6660281007343856
Tổng thống
Mỹ Joe Biden phát biểu tại Đại học Vilnius vào thứ Tư.
2: https://www.facebook.com/photo?fbid=6660279134010710&set=pcb.6660281007343856
Tổng thống
Ukraine Volodymyr Zelensky bắt tay với Tổng thống Litva Gitanas Nauseda tại Hội
nghị thượng đỉnh hôm thứ Tư.
3: https://www.facebook.com/photo?fbid=6660279130677377&set=pcb.6660281007343856
Một đám
đông nhiệt tình gồm 10.000 người đã đến nghe bài phát biểu của ông Biden.
4: https://www.facebook.com/photo?fbid=6660279217344035&set=pcb.6660281007343856
Bài phát
biểu của ông Biden dường như đang chuẩn bị cho Mỹ và các đồng minh NATO sẵn
sàng với một cuộc đối đầu có thể kéo dài nhiều năm, đặt nó trong bối cảnh các
cuộc xung đột trong quá khứ hỗn loạn của châu Âu.
.
Bài gốc :
https://www.nytimes.com/.../biden-nato-lithuania-ukraine...
NYTIMES.COM
Biden
Braces NATO for Long Conflict With Russia, Making Cold War Parallel
Biden
Braces NATO for Long Conflict With Russia, Making Cold War Parallel
No comments:
Post a Comment