NỘI DUNG :
Bán
đảo Triều Tiên: Sau 70 năm đình chiến, tái diễn kịch bản Chiến Tranh Lạnh?
Thanh Hà - RFI
Bắc
Triều Tiên trải thảm đỏ đón bộ trưởng Quốc Phòng Nga
Thanh Hà - RFI
==================================================
.
Bán
đảo Triều Tiên: Sau 70 năm đình chiến, tái diễn kịch bản Chiến Tranh Lạnh?
Thanh Hà - RFI
Đăng ngày: 27/07/2023 - 12:31
Bắc Triều Tiên và Hàn Quốc cùng rầm rộ kỷ niệm 70
năm hiệp định đình chiến : Hai cái nhìn về một cuộc xung đột, những vết
thương chưa lành. Seoul và Bình Nhưỡng vẫn xem đối phương là một mối « đe dọa
đối với sự tồn tại của chính mình ». Mỹ-Nhật-Hàn tăng cường chiến
lược răn đe hạt nhân. Chính quyền Kim Jong Un thắt chặt hợp tác với Nga và
Trung Quốc.
Hình ảnh gần Bàn Môn Điếm nhân ngày kỷ niệm 70 năm
hiệp định đình chiến. Ảnh chụp ngày 27/07/2023. AP - Ahn Young-joon
Ngày 27/07/1953 trong bầu không khí nặng trĩu
tại Bàn Môn Điếm, hai phái đoàn đặt bút ký hiệp định đình chiến. Ba ngày sau
binh sĩ hai bên đồng loạt rút lui, một vùng phi quân sự chính thức được thiết lập,
tù nhân chiến tranh bắt đầu được trả tự do. Đâu là điểm khởi đầu chiến tranh
Triều Tiên, nổ ra trong đêm 24 rạng sáng 25/06/1950 ?
Điểm khởi đầu của một cuộc chiến
Nhật Bản chiếm đóng bán đảo Triều Tiên từ năm
1910. Sau hai quả bom nguyên tử ở Hiroshima và Nagasaki, Nhật đầu hàng. Mỹ và
Liên Xô giải phóng bán đảo Triều Tiên. Thể theo tinh thần hội nghị Yalta
(1945), Staline và Roosevelt đồng ý chia đôi bán đảo Triều Tiên ở vĩ tuyến 38.
Liên Hiệp Quốc, một định chế đa quốc gia cũng vừa được thành lập, năm 1948
chính thức công nhận Đại Hàn Dân Quốc với thủ đô là Seoul và Cộng Hòa Dân Chủ
Nhân Dân Triều Tiên, thủ đô đặt tại Bình Nhưỡng.
Nếu như chính quyền ở Seoul đi theo chủ nghĩa
tư bản, « phò » Mỹ, thì ở phía Bắc, Matxcơva đưa Kim Il Sung (Kim Nhật
Thành), 38 tuổi, lên lãnh đạo đất nước. Đã ba thế hệ gia đình họ Kim liên tục cầm
quyền tại Bắc Triều Tiên cho đến nay.
Ở phía bắc vĩ tuyến 38, Kim Il Sung là một vị
anh hùng dân tộc trẻ tuổi, điều hành một vùng đất với nhiều cơ sở hạ tầng công
nghiệp có sẵn. Ông cũng đã nhanh chóng tiến hành công cuộc cải cách ruộng đất,
« chia đất cho nông dân ».
Ở miền nam, Syngman Rhee, 75 tuổi lên cầm quyền
dưới sự bảo trợ của người Mỹ nhờ thông thạo Anh ngữ. Tổng thống đầu tiên ở Hàn
Quốc chóng hiện nguyên hình là một « người bất tài và tham
ô ». Vào lúc mà người dân ở phía nam vĩ tuyến 38 còn sống trong cảnh
« bần hàn », và theo một số chuyên gia tương lai của họ « còn
đen tối hơn cả » so với ở châu Phi, công luận Hàn Quốc do vậy,
« không có lý do gì để chọn đi theo phe tư bản hay cộng sản » nuôi dưỡng
tham vọng của Kim Nhật Thành « thống nhất đất nước ».
Ngày 25/05/1950 quân đội Bắc Triều Tiên tràn
sang biên giới, dễ dàng chiếm được thủ đô Seoul sau ba ngày giao tranh. Liên Hiệp
Quốc cho phép « can thiệp quân sự » hỗ trợ Hàn Quốc. Một lực lượng
liên quân quốc tế dưới sự bảo trợ của Liên Hiệp Quốc ra đời và đặt dưới sự chỉ
huy của nước Mỹ. Chiến dịch phản công dễ dàng đạt mục tiêu : Liên quân quốc tế
tiến vào tận Bình Nhưỡng ngày 19/10/1945 và thậm chí là còn tiến sát đến biên
giới giữa Bắc Triều Tiên và Trung Quốc.
Bắc Kinh nhập cuộc, điều vài trăm ngàn lính
sang hỗ trợ chính quyền Kim Nhật Thành. Seoul lại thất thủ vào tháng 01/1951.
Phải mất hai tháng liên quân quốc tế mới giúp Hàn Quốc giành lại thủ đô. Chiến
tranh sa lầy. Lực lượng của đôi bên dừng lại « gần khu vực phi quân sự »
hiện nay trên bán đảo Triều Tiên.
Sau hơn hai năm thương thuyết, cuối cùng hiệp
định đình chiến được ký kết ngày 27/07/1953 ở Bàn Môn Điếm, nhưng Hàn Quốc đã vắng
mặt trong lễ ký kết hiệp định. Tướng Mỹ William Kelly Harrison Jr. đại diện cho
Liên Hiệp Quốc. Tướng Nam Il thay mặt chính quyền Bắc Triều Tiên đặt bút ký vào
hiệp định, còn về phía Trung Quốc là tư lệnh Bành Đức Hoài (Peng Dehuai). Một bản
hòa ước chính thức « kết thúc chiến tranh » chưa bao giờ được ra đời,
khu vực phi quân sự ở vĩ tuyến 38 vẫn tồn tại, khoảng 27.000 lĩnh Mỹ đồn trú tại
Hàn Quốc.
Vết thương chưa lành
1950-1953 : Mỹ đã không ngăn chận được
« vết dầu loang cộng sản », Bình Nhưỡng bị tàn phá đến 80%, 65% bộ mặt
của Seoul phải xây dựng lại từ đầu.
70 năm hiện hữu, Bàn Môn Điếm là hiệp định
đình chiến lâu bền nhất thế giới. Tác động của chiến tranh Triều Tiên tồn tại
cho đến tận ngày nay. Giới chuyên gia chưa biết một cách chính xác về thiệt hại
nhân mạng. Một số tài liệu chính thức đưa ra con số « ít nhất là 3 triệu
người tử vong » ở cả hai phía, chủ yếu là thường dân, một số khác thì nói
đến 1 triệu người chết. Có một điều chắc chắn là từ năm 1988 đã có hơn 133 ngàn
người Hàn Quốc thuộc diện gia đình bị ly tán, tức là có thân nhân sống ở Bắc
Triều Tiên từ khi đất nước bị phân đôi năm 1945. Trong những giai đoạn tan băng
hai nước Triều Tiên đã tổ chức một số các cuộc « họp mặt gia đình ».
Lần cuối diễn ra vào năm 2018.
Căng thẳng liên Triều thường xuyên « bùng
lên » : Từ 2006 Bắc Triều Tiên là quốc gia thứ 9 trên thế giới có bom
nguyên tử. Hàn Quốc thì vẫn được đặt dưới ô dù hạt nhân của Hoa Kỳ. Bình Nhưỡng
liên tục bắn tên lửa đạn đạo, tên lửa tầm xa, thử vũ khí hạt nhân …. đe dọa an
ninh khu vực. Tháng 01/2023 Mỹ-Hàn loan báo « phối hợp trong cách xử lý và
một cách cụ thể để đối phó với mọi kịch bản, kể cả trong trường họp Bắc Triều
Tiên sử dụng vũ khí hạt nhân ». Tháng 7/2023, tàu ngầm hạt nhân của Mỹ lần
đầu tiên từ 1980 quay trở lại Hàn Quốc.
Trong 7 thập niên Hàn Quốc « lột
xác » trở thành một trong những nền kinh tế phát triển nhất, thịnh vượng
nhất, hiện đại nhất trên thế giới. Tin tức thời sự về Bắc Triều Tiên chủ yếu tập
trung vào các chương trình phát triển vũ khí hạt nhân và tên lửa, vào những
phát biểu « nẩy lửa » của các quan chức Bình Nhưỡng hay vào nạn đói
hoành hành ở quy mô rộng trên quê hương cố lãnh tụ Kim Nhật Thành. Tháng 2/2023
Chương Trình Lương Thực Thế Giới báo động về nạn đói tại Bắc Triều Tiên, Bình
Nhưỡng từ chối viện trợ lương thực của quốc tế và chỉ trông cậy vào một điểm tựa
là Bắc Kinh.
Bóng ma « Chiến tranh lạnh »
Chương trình tổ chức lễ kỷ niệm 70 năm hiệp định
đình chiến khơi lại « bóng ma thời kỳ chiến tranh lạnh ». Ở Bình Nhưỡng
chế độ Kim Jong Un tiếp hai vị khách mời là bộ trưởng Quốc Phòng Nga Sergei
Choigu và ủy viên Bộ Chính Trị Trung Quốc Lý Hồng Trung (Li Hongzhong).
Về phía Seoul, tổng thống Yoon Seok Yeol mời đại
diện 22 nước đồng minh, trong đó có Hoa Kỳ, Pháp, Ấn Độ, Thái Lan, Thổ Nhĩ Kỳ,
New Zealand … và 62 cựu chiến binh ngoại quốc đến Busan, tây nam Hàn Quốc, nhân
sự kiện này. Buổi lễ được tổ chức ngay tại Trung Tâm Điện Ảnh Busan, trụ sở của
liên hoan phim quốc tế Busan hàng năm. Chính nơi này, 70 năm về trước là một
sân bay, là nơi binh đoàn đầu tiên của liên quân quốc tế đã đáp xuống, giải cứu
Hàn Quốc.
Chiến tranh Ukraina càng làm lộ rõ thêm căng
thẳng ở hai bên đường vĩ tuyến 38. Bình Nhưỡng bị cáo buộc bán vũ khí cho tập
đoàn bán quân sự Wagner của Nga, giúp Matxcơva trong cuộc chiến Ukraina. Đến dự
lễ kỷ niệm 70 năm hiệp định đình chiến, bộ trưởng Quốc Phòng Serguei Choigu
tuyên bố Bắc Triều Tiên là một « đối tác quan trọng » của Nga. Bình
Nhưỡng xem chiến tranh Ukraina mà Matxcơva đang tiến hành là nhằm mục đích
« bảo vệ chủ quyền và lợi ích » của Liên Bang Nga và do vậy Bắc Triều
Tiên « hoàn toàn ủng hộ quân đội và nhân dân Nga »
Bình Nhưỡng – Seoul, hai cái nhìn về cùng một cuộc
chiến
Hai cái nhìn về cùng một cuộc chiến. Ở bên
trong bảo tàng chiến tranh Bình Nhưỡng có một pho tượng khổng lồ của một người
lính Bắc Triều Tiên tay cầm cờ và bên cạnh là tấm bia có khắc hàng chữ « Những
thành tích vẻ vang lịch sử sẽ sáng mãi mười ngàn đời ». Câu nói đó là của lãnh
tụ Kim Nhật Thành. Tại Seoul, tượng đài Chiến tranh phủ kín những tấm bia với
tên tuổi của khoảng 190.000 lính Hàn Quốc và trong liên quân quốc tế hy sinh.
Choe Un Jong, một hướng dẫn viên của viện bảo
tàng Bình Nhưỡng được AP trích dẫn giải thích chiến tranh khai mào do lỗi từ Mỹ
và những « con rối của họ ở miền Nam », « họ đã tiến sâu vào từ 1 đến 2 km
trên lãnh thổ của chúng ta. Quân đội lập tức phản công trước một vụ tấn công bất
ngờ ». Giám đốc bảo tàng Seoul Go Hanbin chỉ nhắc lại : chiến tranh xuất
phát từ « tham vọng của chính quyền Bắc Triều Tiên muốn thống nhất và đặt
bán đảo Triều Tiên dưới chế độ cộng sản ».
Báo Le Monde (ngày 22/07/1994) đưa tin sau khi
chủ tịch Bắc Triều Tiên Kim Nhật Thành qua đời, bộ ngoại giao Hàn Quốc cho công
bố nhiều tài liệu lưu trữ của Liên Xô. Trong số ấy có bức điện thư « Kim
Il Sung/Kim Nhật Thành xin phép Staline xâm chiếm miền nam. Một số khác đưa ra
những chi tiết về công cuộc chuẩn bị cho chiến dịch » này.
=====================================================
.
Bắc
Triều Tiên trải thảm đỏ đón bộ trưởng Quốc Phòng Nga
Thanh Hà - RFI
Đăng ngày: 26/07/2023 - 12:30
Một ngày
trước lễ kỷ niệm 70 năm hiệp định đình chiến liên Triều 1953, hôm nay
26/07/2023 Bắc Triều Tiên tiếp đón trọng thể bộ trưởng Quốc Phòng Nga Serguei
Choigu. Chủ tịch Kim Jong Un cùng nhiều quan chức cao cấp trong chính quyền đặt
vòng hoa tưởng niệm các chiến sĩ Bắc Triều Tiên đã hy sinh « giải phóng tổ
quốc ».
Lễ đón bộ trưởng Quốc Phòng Nga, Sergei Shoigu (P) tại sân bay Bình Nhưỡng,
Bắc Triều Tiên, ngày 25/07/2023. via REUTERS - KCNA
Hãng tin Anh ghi nhận mặc dù vẫn duy trì lệnh
đóng chặt cửa biên giới để chống dịch Covid-19, Bình Nhưỡng mời bộ trưởng Quốc
Phòng Nga Serguei Choigu và Ủy Viên Bộ Chính Trị Trung Quốc, Lý Hồng Trung (Li
Hongzhong), dự lễ duyệt binh vào ngày mai 27/07, đúng ngày ký kết hiệp định
đình chiến, khép lại chiến tranh giữa hai nước Triều Tiên.
Bộ trưởng Quốc Phòng Bắc Triều Tiên, Kang Sun
Nam, đã ra tận sân bay đón đồng cấp Nga. Tờ báo chính thức của chế độ Bình Nhưỡng,
Rodong Sinmun, sáng nay đăng ảnh hàng trăm quân nhân Bắc Triều Tiên đứng hai
bên đường chào đón ông Choigu. Hãng tin KCNA đánh giá Bình Nhưỡng « hoàn
toàn yểm trợ » quân đội và nhân dân Nga đang « chiến đấu bảo
vệ chủ quyền và lợi ích của đất nước họ » ngụ ý nói đến « chiến dịch
quân sự đặc biệt » của Matxcơva tại Ukraina. Tuy nhiên, Bình Nhưỡng đã
nhiều lần phải bác bỏ các cáo buộc cung cấp trang thiết bị quân sự giúp Nga
đánh Ukraina.
Theo giới quan sát, sự hiện diện của các quan
chức Nga và Trung Quốc nhân kỷ niệm 70 năm khép lại chiến tranh Triều Tiên là
« một thông điệp mạnh mẽ về tình đoàn kết » mà Bình Nhưỡng, Bắc
Kinh và Matxcơva muốn gửi tới Hoa Kỳ.
Thông tín viên RFI Célio Fioretti từ thủ đô
Seoul, Hàn Quốc, lưu ý, sự hiện diện của các quan chức nước ngoài tại lễ duyệt
binh ở Bình Nhưỡng lần này là « một ngoại lệ » :
« Đây là lần đầu tiên từ ba năm nay. Chuyến viếng
thăm này là một sự kiện ngoại lệ vào lúc mà Bắc Triều Tiên vẫn đóng cửa các đường
biên giới từ đầu dịch Covid-19, từ tháng Giêng 2020 đến nay. Trong tuần này, chế
độ Bình Nhưỡng tiếp đón một đại diện của Trung Quốc đến dự lễ kỷ niệm ngày ký kết
hiệp định đình chiến.
Điều bất ngờ là sự hiện diện của bộ trưởng Quốc
Phòng Nga, Serguei Choigu, người mà tháng Sáu vừa rồi đã bị lãnh đạo công ty lính
đánh thuê Wagner Yevgeny Prigozhin chỉ trích gay gắt. Bộ trưởng Quốc Phòng Nga
đến từ thứ Ba và đã được tiếp đón trọng thể tại phi trường Bình Nhưỡng.
Ngoài các chương trình kỷ niệm ngày ký hiệp định
đình chiến, việc mời đại diện Nga và Trung Quốc cũng có thể là cơ hội để chính
quyền Kim Jong Un khởi động các cuộc đối thoại ngoại giao quan trọng với hai đối
tác nói trên.
Trên mạng Telegram, bộ Quốc Phòng Nga cho biết chuyến
đi này nhằm tăng cường quan hệ quân sự giữa hai nước. Các quan chức nước ngoài
có thể sẽ được mời dự lễ duyệt binh vào ngày mai 27/07. Như vậy đây sẽ là lần đầu
kể từ năm 2018 có sự hiện diện của các khách mời nước ngoài tại sự kiện này.
Cách nay 5 năm, Bắc Triều Tiên đã mời đại diện của đảng Cộng Sản Trung Quốc đến
dự ».
Về mặt chính thức, chiến tranh Triều Tiên vẫn
chưa kết thúc, vì tới nay các bên liên quan chỉ ký hiệp định đình chiến vào
ngày 27/07/1953. Chiến tranh Liên Triều nổ ra ngày 25/06/1950, làm hàng triệu
người thiệt mạng, chủ yếu là thường dân. Đó là một « mặt trận nóng
trong thời Chiến tranh lạnh ».
-----------------------------
Các nội dung liên quan
Bắc
Triều Tiên: Biểu tình chống Mỹ nhân kỷ niệm 73 năm chiến tranh Triều Tiên
Mỹ
kêu gọi Trung Quốc thuyết phục Bắc Triều Tiên từ bỏ vũ khí nguyên tử
No comments:
Post a Comment