Chuyên
gia Phạm Chi Lan : Ưu tiên chống dịch hơn là lo đến tăng trưởng kinh tế
Thanh
Phương -
RFI
Đăng ngày: 31/05/2021 - 10:22
Việt Nam hiện đang đối mặt với một đợt dịch
Covid-19 mới bùng phát từ cuối tháng 4, dữ dội hơn những lần trước, chủ yếu
do sự lây lan nhanh chóng của biến thể virus Ấn Độ, khiến số ca nhiễm liên tục
phá kỷ lục.
Một bác sĩ được
chích ngừa Covid-19 tại Bệnh viện bệnh nhiệt đới ở Hà Nội, Việt Nam, ngày
08/03/2021. AP - Hau Dinh
Theo báo chí trong nước, số ca nhiễm cộng đồng
tính từ ngày 27/4 đến sáng nay, 31/05/2021 đã lên tới 4.096 ca, được ghi nhận ở
34 tỉnh thành. Tình hình dịch bệnh lại càng đáng lo ngại sau khi bộ trưởng Y Tế
Việt Nam Nguyễn Thanh Long hôm thứ Bảy tuần trước thông báo vừa phát hiện ở Việt
Nam một biến chủng virus Covid-19 mới kết hợp hai biến chủng Anh Quốc và Ấn Độ,
“ rất nguy hiểm” và “ lây lan nhanh chóng qua không khí”.
Thật ra so với nhiều nước trên thế giới, số ca
nhiễm ở Covid-19 ở Việt Nam còn rất ít, tổng cộng chỉ khoảng hơn 6.700 ca,
nhưng chính quyền đã nhanh chóng thi hành những biện pháp hạn chế nghiêm ngặt ở
những nơi có dịch, cho phong tỏa, cách ly nhiều nơi ở miền Bắc, đặc biệt là
các tỉnh công nghiệp ở miền bắc, như Bắc Giang và Bắc Ninh.
Hôm nay, đến lượt toàn bộ Sài Gòn phải thực hiện
“giãn cách xã hội” nghiêm ngặt trong 2 tuần, người dân chỉ được phép ra đường
khi thật sự cần thiết, mọi cuộc tập hợp nơi công cộng quá 5 người bị cấm. Riêng
quận Gò Vấp và một phường ở quận 12 thì coi như bị “phong tỏa”. Chính quyền địa
phương ở Sài Gòn thậm chí dự trù xét nghiệm toàn bộ 9 triệu dân thành phố này,
theo tờ Vietnam News.
Đồng thời, chính phủ Việt Nam đang ráo riết
tìm mua vac-xin để có thể đẩy mạnh chiến dịch tiêm phòng. Trong số khoảng 97
triệu dân của Việt Nam, hiện chỉ mới có hơn 1 triệu người được chích ngừa
Covid-19.
Trả lời phỏng vấn RFI Việt ngữ qua điện thoại
từ Hà Nội ngày 26/05/2021, chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan cho rằng Việt Nam phải
cấp thiết ngăn chận dịch lan sang các khu vực kinh tế quan trọng khác, nhất là ở
phía nam, đồng thời phải tạo mọi điều kiện hỗ trợ cho những nơi chưa có dịch, để
bù đắp những thiệt hại ở những vùng đang bị dịch nặng nề.
NGHE
: Chuyên gia Phạm Chi Lan
RFI: Thưa bà Phạm Chi Lan, với
tư cách một chuyên gia kinh tế, bà đánh giá thế nào về tầm mức và tác động của
đợt dịch lần này, mà hiện đang lây lan rất nhanh do sự xuất hiện của biến
thể virus Ấn Độ?
Phạm Chi Lan: Thật
ra ngay từ đầu năm, chính phủ cũng đã có chủ trương là trong năm nay phải vừa
chống dịch vừa thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Trên thực tế thì chính phủ chưa hề
buông lơi mục tiêu phòng chống dịch. Nhưng đáng tiếc là khi bệnh dịch bùng phát
mạnh ở các nước xung quanh Việt Nam, thì cũng đã thấy nguy cơ rất lớn ở Việt
Nam và Việt Nam đã tìm mọi cách để tránh cho dịch đó lan sang Việt Nam, nhưng rốt
cuộc cũng bị.
Thật ra, với đường biên giới dài với nhiều nước xung
quanh, với lượng người đi lại, chính thức lẫn phi chính thức, trong đó có cả những
người Việt đi làm việc ở những nước xung quanh có dịch trở về, tình hình trở
nên rất phức tạp. Điều mà mọi người lo sợ nhất là biến chủng Ấn Độ, đang gây ra
những tác hại ghê gớm ở Ấn Độ, có thể lan sang Việt Nam, thì bây giờ nó đang
sang. Thứ hai là cách lây lan của dịch lần này là vừa rất nhanh, khó khống chế
hơn, vừa rơi vào một số khu công nghiệp, những nơi có những nhà máy, có những sản
phẩm công nghiệp quan trọng, kể cả của đầu tư nước ngoài. Đó chính là những khu
vực mà Việt Nam rất kỳ vọng sẽ đóng góp nhiều cho tăng trưởng kinh tế trong năm
nay, mà nay lại bị dịch khá nặng nề.
Chính phủ đang dồn hết sức lực, ngành y tế đang tập
trung rất cao vào những vùng như Bắc Giang, Bắc Ninh để hỗ trợ cho các vùng đó
và tìm cách khắc phục càng sớm càng tốt, để khoanh vùng hiệu quả hơn nữa. Nhưng
dầu sao đây cũng là một cú mạnh cho cả hai mục tiêu: phòng chống dịch và tăng
trưởng kinh tế.
.
RFI: Trước tình hình này, theo
bà, chính phủ Việt Nam nên đối phó ra sao để vừa kềm chế được dịch bệnh, vừa
không ảnh hưởng đến sản xuất, phát triển kinh tế?
Phạm Chi Lan: Theo
tôi, có lẽ vào lúc này mục tiêu phòng chống dịch phải được đặt lên hàng đầu. Có
phải tốn kém bao nhiêu chi phí thì cũng phải đổ dồn vào đấy để bảo vệ sức khỏe
người dân, cũng như bảo vệ các khu vực tăng trưởng của nền kinh tế, không để
cho bị ảnh hưởng quá nặng nề.
Điều này thì chính phủ đang làm hết sức và đang tăng
tốc, với việc mua vac-xin về, để sớm phổ biến rộng rãi hơn việc tiêm phòng cho
người dân trong nước. Tôi nghĩ biện pháp tiêm phòng sẽ là biện pháp về lâu dài
phải làm và cố gắng làm càng sớm càng tốt. Cũng hơi tiếc là giá như Việt Nam
triển khai sớm hơn việc tiêm vac-xin thì có lẽ nó cũng đã phần nào giúp cho sự
lây không lớn như vậy và đỡ gây mối lo ngại lớn như vậy trong xã hội.
Mặt khác, về kinh tế, những nơi có dịch thì phải ngừng
hoạt động lại, đóng cửa các nhà máy, kể cả những nhà máy chưa có dịch, nhưng ở các
vùng đang có dịch, thì cũng phải cảnh giác cao, chứ không nên chủ quan, vẫn cứ
hoạt động bình thường. Bởi vì nếu dịch bùng phát trở lại thì hàng ngàn người,
thậm chí hàng vạn người bị lây và như vậy tình hình sẽ phức tạp hơn rất nhiều.
Nhưng rõ ràng là lần này dịch tập trung chủ yếu ở
các tỉnh phía bắc, cho nên ở miền nam, đầu tàu kinh tế, một khu vực kinh tế hết
sức quan trọng của Việt Nam, tình hình dịch bệnh chưa đến nỗi phức tạp, và vẫn
còn có khả năng tiến hành các hoạt động kinh tế bình thường. Tôi cho rằng nên dốc
sức tạo mọi thuận lợi để khu vực phía nam vẫn có thể hoạt động kinh tế được tốt.
Cũng mừng là vừa rồi chính phủ đã có những quyết định, ví dụ như đối với thành
phố Hồ Chí Minh thì sẽ nâng tỷ lệ ngân sách để lại cho thành phố, có thể đóng
góp vào việc cải thiện tốt hơn cơ sở hạ tầng và các mặt khác của thành phố. Đó
là một chủ trương tốt. Hoặc là thủ tướng cũng đã nhấn mạnh đến sự phát triển
cơ sở hạ tầng cho các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long. Đấy cũng là một chủ trương
tốt để hỗ trợ cho vùng đồng bằng sông Cửu Long phát triển lên.
Tôi cho rằng đối với những nơi mà dịch bệnh chưa lây
lan lên, thì một mặt phải hết sức ngăn chận, không để lây lan đến đây, mặt khác
phải hạn chế tối đa việc đi lại với các vùng, thúc đẩy và tạo điều kiện thuận lợi
về ngân sách, về đầu tư, dồn các nguồn lực cần thiết để những nơi đó phát triển
tốt hơn.
Đấy cũng là một cách để giảm bớt những thua thiệt về
kinh tế trong năm nay. Với tình hình dịch bệnh như thế này thì khó có thể kỳ vọng
đạt được mục tiêu tốc độ tăng trưởng đã đề ra cho năm nay. Tôi cho là không nên
chạy theo thành tích, bởi vì mục tiêu số một phải là bảo vệ sức khỏe cho người
dân. Đối với người dân ở các vùng dịch bệnh thì phải có những biện pháp kịp thời
hơn để hỗ trợ cho cuộc sống của họ, nhất là những người lao động ở các nhà máy
phải ngừng hoạt động. Các tỉnh cũng đã chủ động có những sự hỗ trợ rồi, nhưng
ngân sách của các tỉnh cũng có hạn, cho nên khả năng hỗ trợ có hạn, nên phải
huy động các nguồn lực khác của chính phủ hoặc của các tỉnh khác để hỗ trợ cho
người dân ở các vùng dịch.
.
RFI: Thưa bà Phạm Chi Lan, liệu
có nguy cơ là các nhà đầu tư nước ngoài chuyển các cơ sở sản xuất sang các nước
khác, chẳng hạn như sang Trung Quốc, nếu tình hình dịch bệnh kéo dài và ảnh hưởng
đến các khu công nghiệp có nhiều đầu tư ngoại quốc?
Phạm Chi Lan: Trước
mắt có thể sẽ có một số nhà đầu tư đang tính vào Việt Nam thì họ sẽ trì
hoãn một chút tiến trình chuyển đầu tư đến Việt Nam. Đây cũng là điều tất yếu,
hoàn toàn có thể hiểu được về phía các nhà đầu tư. Không ai lại đi vào những
vùng dịch bệnh đang trầm trọng. Nhưng tôi tin các nhà đầu tư sẽ thấy là Việt
Nam có khả năng phòng chống dịch bệnh và ngăn chận được.
Đỉnh dịch ở Việt Nam được xem là sẽ lên cao nhất vào
khoảng tháng 6 và sau đó hạ nhiệt dần, mọi thứ sẽ trở lại bình thường. Thứ hai
là đà nhập vac-xin vào Việt Nam đang tăng cao. Năm nay, Việt Nam đã ký được hợp
đồng với các hãng lớn trên thế giới, các doanh nghiệp cũng đã chủ động đóng góp
nhiều để nhà nước có tiền mua thêm vac-xin. Hiện nay thậm chí có những đơn vị đề
nghị cho họ tự thu xếp tài chính để mua vac-xin về. Đấy đều là những cách tốt để
có thể có vac-xin về sớm. Khi mà Việt Nam đạt được một tỷ lệ tiêm chủng như ở
các nước, 60 hay 70% chẳng hạn, lúc bấy giờ có thể nói là đầu tư nước ngoài sẽ
yên tâm vào Việt Nam. Như vậy các điều kiện khác của Việt Nam sẽ trở lại như
bình thường để có thể thu hút tiếp đầu tư ngoại quốc. Tôi cho là các nhà đầu tư
sẽ không mất niềm tin đến mức rút nhà máy ra khỏi Việt Nam.
.
RFI: Riêng về ngành du lịch
chỉ mới cách đây vài tuần Việt Nam đã hy vọng sẽ có thể sớm mở cửa trở lại để
đón du khách quốc tế, với điều kiện những du khách đó không bị nhiễm, hoặc đã
được chích ngừa. Nhưng trong tình hình hiện nay thì liệu Việt Nam có thể mở cửa
trở lại thị trường du lịch?
Phạm Chi Lan: Tôi nghĩ là
trong tình hiện hiện nay Việt Nam không nên nhanh chóng mở cửa trở lại ngành du
lịch. Thực ra, đối với những người tiêm phòng vac-xin đủ ở những quốc gia lớn,
có những nguồn thông tin đáng tin cậy, hoặc chứng từ của họ có thể tin cậy được,
thì Việt Nam có thể yên tâm để cho họ vào Việt Nam để làm việc, như đề nghị của
AmCham ( Phòng thương mại Hoa Kỳ ) với chính phủ.
Nhưng còn về du lịch thì nên trì hoãn lại, chứ còn mở
cửa bây giờ thì một là Việt Nam có mở thì chưa chắc người ta đã dám vào,
khi bản thân người ta đã tiêm phòng rồi, nhưng ở Việt Nam thì dịch bệnh lan với
tốc độ khá nhanh. Thứ hai là vac-xin ở Việt Nam chưa được phổ biến rộng rãi,
người dân chưa được tiêm chủng với một tỷ lệ đủ để cho họ yên tâm.
Cũng đáng tiếc là sau đợt nghỉ 4 ngày liền nhân dịp
30/04 và 01/05, khá nhiều người đã đi lại trong nước và chính điều đó là nhân tố
góp phần làm cho dịch bệnh lan nhanh lần này. Mình phải rất cần rút kinh nghiệm,
không nên nóng vội và chủ quan, để rồi có thể lại để xảy ra tình huống bất ngờ.
No comments:
Post a Comment