Ngô
Nhân Dụng
July
27, 2018
Tổng
Thống Donald Trump chắc đang bắt đầu theo kế của Khổng Minh Gia Cát Lượng!
Khi
giao cho Quan Vân Trường trấn thủ Kinh Châu, Khổng Minh dăn dò: “Bắc cự Tào
Tháo, Đông hòa Tôn Quyền.” Vân Trường quên lời của quân sư, đánh nhau với cả
hai, thành mất mà mạng sống cũng không giữ được.
Bài
học trong truyện Tam Quốc là: Không nên đánh nhau với hai đối thủ cùng một lúc.
Tổng
Thống Trump đã gây chiến, chiến tranh mậu dịch, với hầu hết các nước. Phía Bắc
là Canada, phía Nam là Mexico, nhưng đó là những nền kinh tế nhỏ. Ông còn muốn
tấn công hai đối thủ kinh tế mạnh nhất nằm bên kia bờ các đại dương: Phía Tây
có Trung Quốc, phía Đông là Liên Hiệp Châu Âu (EU). Vũ khí ông dùng là quan thuế,
thuế đánh trên hàng nhập cảng từ các nước này.
Sau
cuộc gặp gỡ với ông Jean-Claude Juncker, chủ tịch Ủy Hội Châu Âu, ông Trump đã
theo kế Khổng Minh: Hòa với phía Đông để lo đối phó mặt Tây, nước Tàu ở bên kia
Thái Bình Dương.
Mấy
tuần trước, ông Trump gọi đích danh EU là “địch thủ” (Foe) về mậu dịch vì Châu
Âu bán nhiều mà mua ít, Mỹ bị thâm thủng $152 tỷ một năm. So với gần $400 tỷ
chênh lệch khi mua bán với nước Tàu thì con số này nhỏ, nhưng ông Trump vẫn quyết
san bằng.
Ông
Jean-Claude Juncker đến nước Mỹ cũng chuẩn bị như Gia Cát Lượng vào Giang Đông:
Trước hết phải lấy lòng gia chủ. Juncker mang theo một tấm hình chụp nghĩa địa
quân đội Mỹ ở nước Luxembourg, quê hương ông, trong đó có mộ Tướng George
Patton, người đã chỉ huy quân Mỹ trên mặt trận Pháp, Đức thời Đại Chiến Thứ
Hai. Ông viết lời đề tặng: “Dear Donald, hãy nhớ lại chúng ta chung một lịch sử.”
Ông
Juncker bước vào Tòa Bạch Ốc, trong tay cầm hơn chục tấm thẻ ghi tóm tắt để nhớ
(cue cards), mỗi tấm về một vấn đề, trình bày cả chữ lẫn hình vẽ và con số; đụng
chuyện nào sẽ biết mình phải nói cái gì. Cái trò này thì đời xưa Khổng Minh
không dùng tới, nhưng đời nay thì cần vì trước một vấn đề mậu dịch giữa hai khối
kinh tế lớn nhất thế giới không ai có thể nhớ hết được. Có lẽ ông Juncker đã
không phải dùng hết cả chục tấm thẻ, vì ngay từ lúc bắt tay, ông Trump đã muốn
hòa hoãn!
Tổng
Thống Trump đã chịu “hóa giải” cuộc xung đột không phải vì ông Juncker có tài
thuyết phục như Khổng Minh, mà vì các đại biểu quốc hội Cộng Hòa đã dọa sẽ làm
luật ngăn cản không cho tiếp tục gây chiến nhiều quá. Trong Tòa Bạch Ốc, ông cố
vấn kinh tế Larry Kudlow cũng khuyến cáo như vậy, và đã báo trước cho phái đoàn
Juncker biết.
Những
điều Juncker và Trump thỏa hiệp giúp cho hai bên đều có thể tuyên bố thắng lợi.
Nhưng được lợi nhất là nền kinh tế nước Mỹ, Châu Âu, và cả thế giới. Chỉ cần
hai bên tuyên bố ngưng chiến, các xí nghiệp sẽ yên tâm đầu tư lâu dài thay vì đợi
coi cuộc chiến sẽ tới đâu. Các công nhân sẽ bớt lo mất việc, và người tiêu thụ
không lo giá cả sẽ tăng.
Ông
Juncker có thể tuyên bố thắng lợi vì những điều chính mà hai bên đồng ý cũng là
những điều kiện của Liên Hiệp Châu Âu từ hai tháng trước, khi họ muốn Mỹ đừng
đánh thuế nhập cảng trên thép và nhôm. Chỉ có một thay đổi, là EU hứa sẽ mua đậu
nành, một món quà tặng riêng cho Tổng Thống Trump.
Ông
Juncker còn có thể khoe rằng ông không nhượng bộ trong một vấn đề quan trọng,
vì tổng thống Mỹ không đòi hỏi mở cửa thị trường nông phẩm Châu Âu cho Mỹ tự do
vào bán. Chính quyền Barack Obama đã đòi hỏi điều này khi hai bên thảo luận một
hiệp ước mậu dịch tự do, gọi là TTIP (Trans-Atlantic Trade and Investment
Partnership), nhưng Châu Âu từ chối từ năm 2016. Khi trở về Bruxelles, ông
Juncker nhấn mạnh rằng ngay từ đầu ông đã nói với ông Trump xin đừng nói gì tới
chuyện đòi mở thị trường nông sản, và ông Trump đồng ý.
Phía
bên này, Tổng Thống Trump cũng có quyền tuyên bố thắng lợi vì ông Juncker đã hứa
Châu Âu sẽ mua đậu nành của Mỹ. Ngày hôm sau, ông Trump đã đem thành tích này
ra khoe với các nhà trồng đậu nành ở các tiểu bang miền Trung Tây. Họ đang lo lắng
vì đậu nành xuống giá, và sang năm chưa biết biết trồng gì thay thế. Có nhà xuất
cảng đậu nành Mỹ phải đổ xuống biển các bao đậu nành trên một chuyến tàu, chỉ
vì con tàu đến bến Đại Liên chậm mấy tiếng sau khi Bắc Kinh áp dụng thuế trả
đũa. Người mua từ chối nhận hàng vì phải đóng thuế quan thì giá tăng lên 25%
ngay lập tức, trong khi họ có thể mua đậu nành từ Brazil, không phải đóng thuế.
Nay ông Trump trấn an các trại chủ đậu nành: Châu Âu là khách hàng mới. Ông
Juncker dễ dàng chấp nhận yêu cầu của ông Trump, vì các nước Châu Âu lâu nay vẫn
không đánh thuế đậu nành, cũng không trợ cấp các nhà nông trồng đậu nành, trong
khi đánh thuế nặng trên các nông sản khác mua từ Mỹ.
Tổng
Thống Trump cũng có thể tuyên bố thắng lợi khi Châu Âu hứa sẽ mua khí đốt lỏng
(LNG) từ nước Mỹ. Khi qua Bruxelles họp khối NATO, Tổng Thống Trump đã chỉ đích
danh nước Đức là đã lệ thuộc khi mua quá nhiều khí đốt của Nga – mua hơn 50% số
khí dùng.
Nhưng
lý do chính khiến dân Châu Âu dùng khí đốt của Nga là nó rẻ. Giá khí đốt mua của
Mỹ đắt thêm 20%. Hiện nay, nước Mỹ sản xuất rất nhiều khí đốt nhờ các kỹ thuật
khai thác mới, nhưng các khách hàng chính mua LNG là các nước Châu Mỹ La Tinh
và Á Châu – là những nơi Nga chưa đặt được ống dần dầu khí! Biến khí đốt thành
chất lỏng đã tốn tiền, đem LNG trên tầu thủy đi bán lại đòi hỏi phải thiết lập
những bến cảng đặc biệt. Tất cả làm cho giá thành của khí đốt tăng gấp đôi nếu
bán qua Châu Âu.
Nhưng
các nước Châu Âu cũng biết họ không thể tùy thuộc quá vào nguồn khí đốt do Nga
cung cấp, vì khi cần đến ông Putin có thể khóa ống dẫn khí để tạo áp lực. Hai
nước cựu Cộng Sản láng giềng của Nga là Poland và Lithuania cũng đang xây những
bến cảng đặc biệt để tiếp nhận LNG. Cho nên, từ Tháng Năm vừa qua, EU đã đề nghị
sẽ mua khí đốt của Mỹ.
Mua
khí đốt bây giờ là đúng lúc, vì giá dầu lửa thế giới đang lên cao, khí đốt sẽ cạnh
tranh dễ dàng hơn. Nhưng chính phủ Mỹ và 28 nước Châu Âu không đứng ra mua bán,
công việc này hoàn toàn do tư nhân quyết định. Ngay trong nội bộ Châu Âu, mỗi
nước cũng có nhu cầu và chủ trương riêng. Đức muốn cùng Mỹ xóa bỏ hết thuế
quan, vì họ sống giầu nhờ xuất cảng. Pháp thì đặc biệt muốn bảo vệ các nhà
nông, bằng cách hạn chế thị trường nông sản. Vì vậy, việc thực hiện những lời hứa
của ông Juncker với ông Trump sẽ cần nhiều tháng, có thể nhiều năm mới thực hiện
được. Tuy nhiên, ai cũng thấy vụ EU mua đậu nành và khí đốt lỏng làm thỏa mãn cả
hai bên, EU thì không mất gì hết, còn Tổng Thống Trump thì được ghi một thành
tích.
Một
điều khác làm Châu Âu hài lòng, là Tổng Thống Trump sẽ hoãn, không đánh thuế
25% trên xe hơi nhập cảng từ Đức, Pháp, Ý hay Anh trong mấy tháng tới nữa,
trong khi hai bên thương lượng việc xóa bỏ quan thuế trên các mặt hàng công
nghiệp khác. Tổng Thống Trump than phiền xe hơi Mỹ đánh thuế quan 10%, gấp bốn
lần suất thuế Mỹ đánh trên xe hơi từ Châu Âu. Ông chỉ lờ đi không tiết lộ rằng
Mỹ đánh thuế 25% trên các xe tải và SUV mua vào, để bảo vệ thị trường cho các
công ty xe ở Mỹ, khi bán xe tải họ kiếm lời gấp bội so với bán xe hơi.
Một
tin mừng cho kinh tế thế giới là Tổng Thống Trump đồng ý hai khối Mỹ và EU sẽ
cùng sử dụng WTO, tổ chức Mậu Dịch Thế Giới, trong việc đối phó với Trung Quốc.
Trước đây, ông Trump coi WTO là một tổ chức hoàn toàn bất lợi cho Mỹ. Hai khối
sẽ hiệp lực trong cuộc tấn công vào các thủ đoạn của Cộng Sản Trung Quốc nhằm
đánh cắp các sản phẩm trí tuệ khi cộng tác với các công ty Âu Mỹ.
Trong
cả năm qua, khi những lời đe dọa chiến tranh mậu dịch của Tổng Thống Trump khiến
thế giới lo ngại, thì Trung Cộng đã làm đủ cách chia rẽ Mỹ với các nước Châu Âu
cũng như Nam Hàn và Nhật Bản. Bây giờ ông Trump đã theo kế Khổng Minh: Ngưng
chiến với Châu Âu, để có thể cùng tấn công Trung Cộng!
Trong
khi đó Bắc Kinh đã chuẩn bị một cuộc chiến tranh mậu dịch “trường kỳ” bằng cách
bơm thêm tiền vào nền kinh tế để đáp lại tình trạng xuất cảng tụt xuống. Những
biện pháp cũ kỹ này, chỉ có tính vá víu nhất thời, không biết sẽ giúp Trung Cộng
cầm cự được bao lâu.
Nhưng
một hậu quả tức thời là Tập Cận Bình phải tạm ngưng công việc cải tổ cơ cấu nền
“kinh tế bao cấp” mà ông đã hô hào từ khi nhậm chức. Ngưng cải tổ, tức là nước
Tàu tiến chậm hơn, sẽ khó vươn lên thành một cường quốc kinh tế đầy đủ thực lực. (Ngô
Nhân Dụng)
----------------------------------------------
Trọng Nghĩa – RFI
Đăng
ngày 27-07-2018
Một hôm sau khi tổng
thống Donald Trump loan báo thỏa thuận giảm tranh chấp thương mại với
Liên Hiệp Châu Âu, các quan chức Mỹ hôm qua, 26/07/2018 đã không che giấu
ẩn ý đằng sau điều có thể gọi là cuộc hưu chiến mậu dịch Mỹ-Châu Âu : Đó là ổn
định mặt trận châu Âu để có thể tập trung sức lực cho một cuộc chiến gay gắt
hơn nhắm vào Trung Quốc.
Tổng thống Mỹ Donald Trump
(P) và chủ tịch Ủy Ban Châu Âu Jean-Claude Juncker, nói về thương mại song
phương trong cuộc họp báo tai Nhà Trắng, ngày 25/07/2018.REUTERS/Joshua Roberts
Theo
thỏa thuận bất ngờ giữa tổng thống Mỹ với chủ tịch Ủy Ban Châu Âu hôm 25/07,
Washington sẽ đình chỉ việc áp mọi loại thuế quan mới trên hàng hóa nhập từ
châu Âu, kể cả thuế 25% đề nghị trên xe hơi châu Âu. Hai bên cũng sẽ đàm phán về
thuế đánh trên thép và nhôm nhập khẩu từ châu Âu. Đổi lại thì châu Âu sẽ nhập
thêm đậu nành và năng lượng từ Hoa Kỳ.
Trong
bối cảnh đó, một quan chức Nhà Trắng, xin ẩn danh, đã tiết lộ với hãng tin Anh
Reuters rằng một khía cạnh quan trọng của thỏa thuận với châu Âu, là hai bên đã
đồng ý liên kết với nhau để giải quyết vấn đề Trung Quốc lạm dụng thị trường :
« Họ muốn hợp tác với chúng tôi trên hồ sơ Trung Quốc và muốn giúp chúng tôi cải
cách Tổ Chức Thương Mại Thế Giới ».
Theo
ghi nhận của Reuters, trong thời gian qua, tổng thống Mỹ Donald Trump đã công bố
một loạt mức thuế trừng phạt nhắm vào hàng nhập khẩu của Trung Quốc, với mục
tiêu ngăn chặn đà vươn lên của Trung Quốc trong các ngành công nghiệp công nghệ
cao, đe dọa thế thống trị hiện nay của Hoa Kỳ.
Trong
vấn đề này, cả Mỹ lẫn Liên Hiệp Châu Âu đều tố cáo công ty Trung Quốc là đã tìm
mọi cách để đánh cắp bí mật của công nghệ của phương Tây.
Do
vậy, nếu được duy trì, điều hoàn toàn chưa chắc chắn, thỏa thuận hưu chiến
thương mại giữa Mỹ và Châu Âu có thể cho phép cả hai bên tập trung mũi dùi vào
Trung Quốc, mà đà vươn lên đe dọa cả hai khối.
Về
phía Mỹ, giới lập pháp ở Washington vào hôm qua đã thông qua luật lệ nhằm làm
chậm tiến trình Trung Quốc đầu tư vào các công ty Mỹ, còn tại châu Âu, những hồi
chuông báo động đã liên tiếp được gióng lên trong thời gian gần đây về ảnh hưởng
kinh tế ngày càng tăng của Bắc Kinh.
Ông
Larry Kudlow, cố vấn kinh tế của tổng thống Mỹ, tin rằng « Hoa Kỳ và Liên Hiệp
Châu Âu sẽ là đồng minh trong cuộc chiến chống Trung Quốc, nước đã phá vỡ hệ thống
thương mại thế giới trong thực tế ». Ông Kudlow khẳng định là chính chủ tịch Ủy
Ban Châu Âu đã nói rõ là ông dự định giúp nước Mỹ và tổng thống Trump trên vấn
đề Trung Quốc.
Mới
đây, trong nỗ lực kiềm chế các ngành công nghiệp công nghệ cao của Trung Quốc,
ông Trump đã nhân lên gấp bội lượng hàng hóa Trung Quốc mà ông đe dọa áp thuế hải
quan, từ 50 tỷ đô la lên mức 450 tỷ đô la, sau khi Bắc Kinh có biện pháp trả
đũa lệnh trừng phạt ban đầu của Mỹ.
Đối
với đại diện thương mại Mỹ, Robert Lighthizer, nhân vật phụ trách thương mại
hàng đầu của tổng thống Trump, trong cuộc chiến thương mại với Bắc Kinh,
Washington không thể để mình bị thua.
Và
để giành phần thắng, như vậy là Mỹ có dấu hiệu đang tìm kiếm đồng minh. Sau khi
hòa dịu với Liên Hiệp Châu Âu, vào hôm qua, Hoa Kỳ cũng tung tín hiệu tích cực
về phía Canada và Mêhicô.
No comments:
Post a Comment