Việt Nam
chuẩn bị cho cuộc chiến chip của Mỹ với Trung Quốc
Việt
Linh (Theo Asia Times)
November 19, 2022
https://www.baocalitoday.com/hoa-ky/viet-nam-chuan-bi-cho-cuoc-chien-chip-cua-my-voi-trung-quoc.html
Samsung, Intel, Amkor Technology và các công ty
khác rót hàng tỷ đô la vào ngành công nghiệp chip của Việt Nam khi Trung Quốc
đang đẩy mạnh đầu tư vào Việt Nam.
Giám đốc điều hành của Samsung Electronics đã
gặp Thủ tướng Việt Nam Phạm Minh Chính và công bố khoản đầu tư 850 triệu đô la
Mỹ để sản xuất linh kiện bán dẫn tại tỉnh Thái Nguyên vào ngày 5 tháng 8
năm 2022.
Khoản đầu tư này sẽ đưa Việt Nam trở thành một
trong bốn quốc gia – cùng với Hàn Quốc, Trung Quốc và Hoa Kỳ – sản xuất chất
bán dẫn cho nhà sản xuất chip nhớ lớn nhất thế giới.
Việc Việt Nam lựa chọn các địa điểm phát triển
nói lên tầm quan trọng ngày càng tăng của quốc gia này trong chuỗi giá trị bán
dẫn.
Việt Nam không phải là nước mới trong ngành
công nghiệp bán dẫn. Nhà máy bán dẫn đầu tiên của nước này, Z181, được thành lập
vào năm 1979 để sản xuất và xuất khẩu linh kiện bán dẫn sang Khối phía Đông
trong Chiến tranh Lạnh.
Sự sụp đổ của Liên Xô và lệnh cấm vận thương mại
sau đó đã chấm dứt nỗ lực đầu tiên của nước này trong việc phát triển năng lực
bán dẫn. Tuy nhiên, mong muốn tham gia vào chuỗi giá trị bán dẫn toàn cầu vẫn tồn
tại. Đối với các nhà lãnh đạo Việt Nam, chất bán dẫn vừa là cơ hội kinh tế vừa
là lợi ích an ninh quốc gia.
Tham gia vào chuỗi giá trị chất bán dẫn có
nghĩa là tham gia vào thị trường toàn cầu được dự báo sẽ đạt 1,4 nghìn tỷ
đô la Mỹ vào năm 2029 với tốc độ tăng trưởng gộp hàng năm là 12%. Nó cũng tăng
cường kỹ năng và chuyên môn địa phương, thúc đẩy sự phát triển của các ngành
công nghiệp công nghệ cao liên quan và nâng cao giá trị gia tăng trong nước
trong sản xuất điện tử.
Chất bán dẫn cũng là một vấn đề an ninh quốc
gia. Sự phụ thuộc vào chip nhập khẩu khiến cơ sở hạ tầng quan trọng của đất nước
dễ bị gián đoạn chuỗi cung ứng và tiềm ẩn rủi ro phần mềm độc hại.
Lệnh cấm xuất khẩu chip sâu rộng của Hoa Kỳ đối
với Trung Quốc làm dấy lên lo ngại ở Việt Nam về việc liệu sự khác biệt chính
trị của Việt Nam với phương Tây có thể dẫn đến số phận tương tự trong tương lai
hay không.
Hà Nội đã áp dụng một chiến lược hai hướng để
giảm bớt bị tổn thương trước các mối đe dọa từ bên ngoài này. Nó duy trì tính
trung lập về ngoại giao trong bối cảnh xung đột địa chính trị trong khi dần dần
củng cố năng lực trong nước ở cả ba giai đoạn của chuỗi giá trị bán dẫn – thiết
kế chip, chế tạo mặt trước và lắp ráp và thử nghiệm mặt sau.
Chính sách công nghiệp và công nghệ của Việt
Nam luôn ưu đãi cao nhất cho các dự án công nghệ cao, bao gồm giảm thuế thu nhập
doanh nghiệp, miễn thuế doanh thu và miễn tiền thuê đất.
Vào năm 2020, khi các công ty công nghệ tiếp tục
rút khỏi Trung Quốc, Việt Nam đã thành lập một nhóm công tác đặc biệt
để thu hút các khoản đầu tư vào công nghệ cao bằng cách đưa ra các ưu đãi tùy
chỉnh ngoài những quy định của luật hiện hành.
Các ưu đãi hào phóng không phải là lý do duy
nhất khiến các công ty đa quốc gia đổ hàng tỷ đô la vào hệ sinh thái bán dẫn của
Việt Nam. Một lợi thế của Việt Nam so với các nước láng giềng trong khu vực là
nguồn tài năng kỹ thuật trẻ với chi phí tương đối thấp hơn.
Hơn 40 % sinh viên tốt nghiệp cao đẳng và đại
học của Việt Nam đang theo học chuyên ngành khoa học và kỹ thuật, và Việt
Nam nằm trong số 10 quốc gia có nhiều sinh viên tốt nghiệp kỹ thuật
nhất.
Việt Nam là một trong những nền kinh tế mở nhất
thế giới với 15 hiệp định thương mại tự do, môi trường kinh doanh ngày càng được
cải thiện và một chính phủ tương đối ổn định với các kế hoạch phát triển kinh tế
xã hội rõ ràng. Tính trung lập về địa chính trị của đất nước là một điểm cộng
khác cho các công ty công nghệ đang tìm kiếm một địa điểm có rủi ro thấp để sản
xuất và xuất khẩu.
Intel gần đây đã đầu tư thêm 475 triệu USD vào
nhà máy lắp ráp và thử nghiệm tại Việt Nam để sản xuất bộ vi xử lý lõi. Tương tự,
các tập đoàn công nghệ địa phương cũng đã tung ra các dòng chất bán dẫn cấp
thấp của riêng họ cho nhiều ứng dụng. Những dự án như vậy đang đặt nền móng cho
nhiều khoản đầu tư hơn nữa sắp tới.
Việt Nam nên tận dụng các nguồn lực và chuyên
môn của các nhà đầu tư nước ngoài để thúc đẩy những cải tiến trong hệ sinh thái
bán dẫn của mình. Thỏa thuận đào tạo thiết kế chip gần đây giữa Synopsys và Khu
công nghệ cao Sài Gòn là một bước đáng hoan nghênh theo hướng này.
Một ví dụ khác là chương trình phát triển nhà
cung cấp trong nước của Samsung — được đồng tổ chức với Bộ Công Thương — giúp
nhiều nhà cung cấp trong nước có khả năng cạnh tranh quốc tế.
Điều Việt Nam không nên làm là chỉ chọn người
chiến thắng để đạt được năng lực chủ quyền trong lĩnh vực bán dẫn và cần
bảo vệ các doanh nghiệp địa phương khỏi sự cạnh tranh của nước ngoài.
Việt
Linh (Theo Asia Times)
No comments:
Post a Comment