Tham
nhũng trong mua bán vũ khí của quân đội Việt Nam nghiêm trọng đến mức nào?
Bình luận của Ngô
Xuân Lộc
2022.05.16
Hình minh họa: Diễu binh kỷ niệm 60 năm chiến thắng
Điện Biên Phủ hôm 7/5/2014. AFP
Cơ quan
công quyền Việt Nam mới đây đã đưa ra lệnh truy nã với bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn. Bà này đã bị khởi tố từ ngày 29/4 với vụ
án xảy ra tại Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai và các đơn vị liên quan, trong đó bà
Nguyễn Thị Thanh Nhàn đóng vai trò là Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc của CTCP Tiến
bộ Quốc tế (AIC).
Tưởng rằng
chỉ là một vụ tham nhũng đơn thuần, nhưng lại có một tờ báo của Israel tọc mạch
cho biết rằng, bà Nhàn giữ một vai trò quan trọng trong việc mua bán vũ khí giữa
Israel và Việt Nam.[1]
Một báo
cáo của SIPRI cho biết, Israel là nguồn cung cấp vũ khí nhiều thứ hai cho Việt
Nam, chỉ sau Nga.[2] Với thông
tin từ tờ Haaretz như vậy, thì bà Nhàn phải là một “siêu điệp viên”, vì kể cả
trên thế giới, những phi vụ mua bán vũ khí như vậy, không dễ gì một nhân vật
bình thường trong thương trường có thể tiếp cận. Điều này cũng lý giải vì sao
mà bà Nhàn dường như đã biết trước thông tin sắp bị bắt để trốn chạy ra nước
ngoài từ trước đó. Điều này khác hẳn với các điệp viên tình báo của bên công an
như Dương Chí Dũng - Tổng giám đốc Vinalines, anh ruột của sĩ quan công an cao
cấp Dương Tự Trọng, dù trốn khỏi Việt Nam, nhưng vẫn bị tình báo của Tổng Cục 2
bắt dễ dàng bên Campuchia. Hay kể cả Trung tá tình báo Phan Văn Anh Vũ (tức Vũ
Nhôm), dù đã trốn sang Singapore vẫn bị bắt giữ và áp tải về Việt Nam không khó
khăn lắm.
Mới đây,
trang tin Sputnik của Nga - vốn luôn có quan điểm thân thiết với chính phủ Việt
Nam và Trung Quốc đã phải có bài viết nhằm “thanh minh” trước các “tin đồn” rằng
quan hệ Việt Nam - Israel vẫn tốt đẹp.[3] Đương
nhiên là chính phủ Israel không dại gì để mất khách hàng quan trọng của mình,
nhưng việc cử một Uỷ viên Bộ Chính trị là ông Nguyễn Xuân Thắng sang Israel
ngay lập tức,[4] thì điều
này cho thấy “tin đồn” của báo Haaraetz là có cơ sở.
Ông
Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị
Quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương gặp ông Michael
Mickey Levy, Chủ tịch Quốc hội Israel trong chuyến thăm Israel từ 10 đến
14/5/2022. Thông tin đối ngoại
Cùng với
bà Nhàn, Công ty Vạn Xuân của Bộ Quốc
phòng (BQP) cũng bị Uỷ ban Kiểm tra Trung ương (UBKTTU) đề nghị xem xét trách
nhiệm. Công ty Vạn Xuân là một công ty được thành lập năm từ 1991 và thuộc sở hữu
của BQP với nhiệm vụ chính là nhập khẩu vũ khí, khí tài, quân trang, nguyên liệu,
vật tư chuyên dùng cho quốc phòng. Theo thông tin từ phía Mỹ, Công ty Vạn Xuân
chính là một công ty chuyên nhập vũ khí từ nước ngoài về Việt Nam.[5] Mặc dù trong
thông báo, UBKTTU chỉ đưa ra những lý do mơ hồ như: “Ban Thường vụ Đảng ủy Tổng
Công ty Xuất nhập khẩu tổng hợp Vạn Xuân, Bộ Quốc phòng nhiệm kỳ 2015-2020 đã
có một số vi phạm, khuyết điểm trong việc xây dựng, tổ chức thực hiện Quy chế
làm việc; trong lãnh đạo, chỉ đạo, kiểm tra, giám sát việc quản lý, sử dụng vốn
doanh nghiệp và việc thực hiện nhiệm vụ được giao.”[6] Nhưng nhiều
người ở Việt Nam cho rằng, Công ty Vạn Xuân đã bị kỷ luật liên quan đến việc nhập
khẩu vũ khí từ nước ngoài.
Ngay từ
năm ngoái, các nhà nghiên cứu từ bên ngoài đã biết những thông tin về các vụ
tham nhũng này, điển hình như một nhà nghiên cứu người Pháp tên là Benoît de
Tréglodé - Giám đốc khu vực châu Phi - châu Á - Trung Đông, Viện Nghiên cứu Chiến
lược của Trường Quân sự Pháp (IRSEM) đã cho biết: “Ngoài ra, cần phải nêu thêm
một ý khác do có một vài vấn đề trong mối quan hệ quốc phòng giữa hai nước. Một số nguồn tin đã báo trực tiếp
cho Tổng bí thư - Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng về nhiều khoản hoa hồng rất lớn
trong những hợp đồng bán vũ khí giữa Israel và Việt Nam và liên quan đến rất
nhiều người trong giới lãnh đạo, kể cả trong Bộ Quốc Phòng Việt Nam. Một
cuộc điều tra đã được mở ra.”[7]
Chúng ta
còn nhớ, gần đây, hàng loạt các tướng lĩnh quân đội Việt Nam đã phải xộ khám, đặc
biệt phải kể tới vụ bảy tướng lĩnh trong lực lượng Cảnh sát biển đã bị bắt, [8] tất cả đều
liên quan đến tham nhũng, đặc biệt là mua sắm các vũ khí và phương tiện quốc
phòng.
Các nhà
nghiên cứu về quốc phòng Việt Nam đều không lạ gì với việc tham nhũng như vậy. Tiến sĩ Stephen Burgess - Một chuyên
gia về quốc phòng trong một nghiên cứu của mình đã cho biết: “các nhà buôn vũ
khí Nga bị cáo buộc trả tiền cho các quan chức Việt Nam để tiếp tục mua hàng
Nga, điều này có thể xảy ra vì các quan chức chỉ kiếm được khoảng 400 USD mỗi
tháng và phải sinh sống ở một Hà Nội đắt đỏ.”[9]
Việc có
hoa hồng cho các hợp đồng vũ khí là chuyện bình thường theo thông lệ quốc tế,
tuy nhiên, các nguồn tin trong quân đội Việt Nam cho biết, có hai vấn đề đáng
lưu tâm ở đây, một là giá cao bất thường cho các hợp đồng chuyển giao vũ khí
này; hai là các tính năng của các loại vũ khí này đã không được đảm bảo đúng
yêu cầu của hợp đồng?
Năm 2014,
tâm lý chống Trung Quốc tại Việt Nam dâng lên rất cao sau sự kiện Trung Quốc đặt
Giàn khoan 981 vào trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam. Để chống lại áp lực
từ phía Trung Quốc, chính phủ Việt Nam đã tích cực thực hiện các hoạt động hỗ
trợ ngư dân, đồng thời tăng cường mua sắm vũ khí. Phía Mỹ ước tính từ 2003 đến
năm 2018, ngân sách quốc phòng của Việt Nam đã tăng 700%.[10] Tuy
nhiên, đây lại là cơ hội tuyệt vời cho các “nhóm lợi ích”?
Năm 2014,
Israel đã chuyển giao dây chuyền sản xuất súng Galil ACE 31 và 32 cho phía Việt
Nam.[11] Tuy
nhiên, khi sử dụng trên thao trường, nhiều chiến sĩ Việt Nam cho biết các vũ
khí này rất bất tiện. Và sau đó, BQP đã phải thay thế một hệ thống khác dựa
trên việc cải tiến dây chuyền từ Israel.
Tham nhũng
một cách hệ thống từ trên cao xuống như vậy cho thấy sự mục ruỗng trong chính
quyền Việt Nam ra sao. Nhưng điều quan trọng là khi ngân sách đất nước phải oằn
mình để trang bị quốc phòng nhằm gìn giữ và bảo vệ đất nước, rất có thể khi đất
nước lâm nguy thì quân đội Việt Nam mới bộc lộ ra sự yếu kém như của quân đội
Nga đã thể hiện ở chiến trường Ukraine hiện nay. Các trang thiết bị hay vũ khí
hiện đại mua hàng tỉ USD, có khi chỉ là những thứ đồ chơi của trẻ em. Và như vậy
thì khả năng mất nước là rất lớn.
_______________________
Tham
khảo:
[1] https://www.haaretz.com/israel-news/.premium.HIGHLIGHT-israel-vietnam-arms-deals-at-risk-after-arrest-warrant-against-key-middlewoman-1.10772845
[2] https://www.sipri.org/sites/default/files/2019-03/fs_1903_at_2018.pdf
[3] https://vn.sputniknews.com/20220512/xoa-tin-don-xau-ve-mua-ban-vu-khi-giua-viet-nam-va-israel-sau-vu-ba-nguyen-thi-thanh-nhan-15158957.html
[4] https://www.ttdn.vn/tin-tuc-su-kien/thoi-su-chinh-tri/viet-nam-israel-huong-toi-cung-co-quan-he-huu-nghi-va-hop-tac-toan-dien-61659
[5] https://www.trade.gov/country-commercial-guides/vietnam-defense-and-security-sector
[6] https://ubkttw.vn/danh-muc/tin-tuc-thoi-su/thong-cao-bao-chi-ky-hop-thu-14-cua-uy-ban-kiem-tra-trung-uo.html?fbclid=IwAR2gPqIY0Ershx-74-vJpKf91_HdEO2gl_nu_7OZYUTk5cZfsMuwIwlpUWc
[7] https://www.rfi.fr/vi/tạp-ch%C3%AD/tạp-ch%C3%AD-việt-nam/20210329-hop-tac-quoc-phong-viet-nam-israel?fbclid=IwAR1IGaSlXvqq-yDOi5digVgpePz1ZnDCYAz6RejzyjvWSGdUPVJQmsEaZ3w
[8] https://vov.vn/phap-luat/vi-sao-7-si-quan-cap-tuong-cuu-lanh-dao-canh-sat-bien-bi-bat-tam-giam-post937922.vov
[9] https://www.airuniversity.af.edu/JIPA/Display/Article/2870567/the-usvietnam-comprehensive-partnership-and-the-key-role-of-air-force-relations/
[10] https://www.trade.gov/country-commercial-guides/vietnam-defense-and-security-sector
[11] https://www.israeldefense.co.il/en/content/production-galil-rifles-vietnam-has-begun
------------------------------------------------------------------
Bài
viết không thể hiện quan điểm của Đài Á Châu Tự Do.
--------------------------
Tin, bài liên quan
Con
trai cố TBT Lê Duẩn: “Chúng ta cùng hỏi nhân dân!”
Đại
hội 13: ‘Nhà nước mạnh’ thế nào trong chế độ đảng toàn trị?
Đại
hội 13: Điều gì đang cản trở chiến dịch chống tham nhũng của Đảng?
Đại
hội 13: Vì sao đầu tư công bị ‘nghẽn’?
Đại
hội 13: Cải cách ‘đất đai’ góp phần chống tham nhũng từ gốc
No comments:
Post a Comment