Lê Phan
October 13, 2019
Đó
là tên của một cuốn phim của một nhà báo người Pháp, cô Caroline Fourest. Bộ
phim mang cái tên tiếng Pháp Soeurs
d’Armes, hiện đang được chiếu hầu hết chỉ trên online qua Amazon, nhưng
có lẽ là cuốn phim hợp thời nhất.
Nữ đạo diễn, nhà
báo Caroline Fourest. (Hình: Getty Images)
Nó kể câu chuyện một chiến đoàn đã bị đẩy vào một cuộc
chiến chống lại Islamic State (IS) trong một vùng đất không được nêu tên nhưng
rõ ràng là một tập hợp của Iraq và vùng người Kurd ở Syria, hay như người Kurd
vẫn tự nhận Kurdistan ở Syria, và nó là một chiến đoàn toàn là nữ chiến sĩ. Họ
là những phụ nữ người Kurd. Nhưng họ mang đủ nguồn gốc. Có người là Yazidis, một
nhóm ở miền bắc Iraq. Có người mang quốc tịch Pháp, Ý, và có cả người mang quốc
tịch Hoa Kỳ.
Quả đúng vậy, họ là một binh đoàn quốc tế của những
chí nguyện quân, tham gia, như ở Tây Ban Nha năm 1936, trong một cuộc chiến chống
lại độc tài phát xít, mà ngày nay mang mặt nạ của Hồi Giáo cực đoan.
Ngay ngày đầu họ giải phóng một ngôi làng. Một ngày
khác, họ đi giải cứu cho một đoàn người ty nạn ở bên kia chiến tuyến. Sang ngày
thứ ba, một xạ thủ bắn chết một tay jihad đang ngừng ở một trạm kiểm soát với một
cái xe vận tải chật “món hàng” phụ nữ mà hắn tính chuyện đem bán như là thú vật
ở một chợ nô lệ ở Mosul.
Trong một ngày khác, chúng ta chứng kiến một cuộc
chiến trên những cái xe pickup trucks ngoạn mục không kém gì một phim cao bồi,
với những chiến sĩ này đối đầu với một đơn vị Islamic State hỗ trợ bởi những
đoàn thiết vận xa tự sát chứa đầy chất nổ vốn được họ sử dụng để tạo hốt hoảng
trong nhóm chiến sĩ Peshmerga, chiến sĩ Kurd ở vùng Bắc Iraq, những pháo đài di
chuyển chứa đầy chất nổ đâm đầu tới vị trí của phe địch ở tốc độ cao.
Nếu quý vị đã từng xem bộ phim The Hurt Locker thì
ngày tới trở thành hơi quen thuộc. Chúng ta đến một ngôi làng có vẻ đã bị bỏ trống
nhưng trong mỗi căn nhà đều có gài bẫy, mỗi viên đá, mỗi món đồ chơi, mỗi cuốn
kinh Qu’ran bỏ rơi đều có gài chất nổ. Đột nhiên ngôi làng lặng lẽ bùng lên
trong một cuộc chiến kinh hồn, xáp lá cà, cận chiến, từng căn nhà một, từng con
đường một, một cơn bão tố máu lửa.
Mà quả thật đã có những nữ chiến sĩ như trong cuốn
phim này. Họ là những chiến sĩ nhiều người nhỏ bé, khi gỡ bỏ nón, mái tóc dài
và khuôn mặt xinh đẹp phù hợp với một cô học sinh hay sinh viên hơn là một chiến
sĩ. Họ đã tạo sợ hãi trong đám chiến binh Islamic State. Những tay súng IS chỉ
giỏi khủng bố chứ không biết đánh nhau, can đảm khi chặt đầu con tin nhưng lo sợ
khi đối đầu với những nữ chiến binh tài giỏi hơn họ nhiều.
Và tất cả những thiếu nữ Kurd này, dầu họ là
Peshmerga ở miền bắc Iraq hay YPJ ở Syria, đều có những câu chuyện bi thảm kể lại
cho bạn nghe.
Tôi còn nhớ được một đồng nghiệp kể đã gặp một trong
những nữ chiến sĩ này. Cô ta, cũng như một trong những nhân vật chính trong
phim, đã chứng kiến cha mình bị giết ngay trước mắt và toàn thể gia đình bị bắt,
bị giam cầm, bị hiếp dâm nhiều lần, bị tra tấn hành hạ, rồi sau cùng trốn
thoát. Cô đã tìm đường lên núi, vốn là người bạn duy nhất của người Kurd, đến
xin nhập ngũ với một đơn vị Peshmerga. Sau khi tham dự một khóa huấn luyện cấp
tốc một tháng, cô tham gia toán nữ binh.
Một cảnh trong phim
‘Nữ Chiến Hữu.’ (Hình: NV chụp qua màn hình)
Trong suốt hai tiếng đồng hồ, cuốn phim đưa chúng ta
sống chung với những chiến sĩ này, thật xinh đẹp, thật can đảm, nhưng có khi thật
ngộ nghĩnh tức cười. Người xem bồi hồi theo chân những chiến sĩ trẻ tuổi này
khi họ đối đầu với những kẻ thù đầy mê tín dị đoan vốn sợ họ một phần vì tin là
chết trong tay một người đàn bà sẽ không lên được thiên đàng nơi có 72 nàng
trinh nữ đang chờ. Nhưng họ cũng biết là trong những phút nguy hiểm nhất mà cuốn
phim làm chúng ta nín thở, họ phải giữ viên đạn cuối cùng, hay quả lựu đạn cuối
cùng trong dây nịt nhỡ trường hợp là ngay cả những kẻ thù đó cũng có lúc có thể
chiếm thế thượng phong. Đó là lúc cái chết nhẹ tựa lông hồng. Họ ra đi thanh thản
và ít nhất đem theo vài kẻ thù với mình.
Đây là một cuốn phim thật đẹp cả về nghệ thuật lẫn
diễn xuất.
Và những diễn biến gần đây đã làm cuốn phim trở
thành hợp thời và quan trọng.
Một sự việc là con rắn nhiều đầu Islamic State đã lại
ngóc đầu lên lại, không những ở vùng đất thuộc khu vực của caliphate mà chúng
đã mất, nhưng ở những nơi khác nữa. Tuần rồi, sự quá khích của những Islamic
State, Taleban, al-Qaeda đã vào tận tổng hành dinh của cảnh sát Pháp để làm bốn
người thiệt mạng.
Biến cố thứ
nhì, loan báo của Tổng thống Donald Trump phản bội những đồng minh Kurd ở Bắc
Syria -một sự phản bội càng chua xót hơn vì người Kurd lại một lần nữa tin lời
đồng minh, hủy bỏ những công sự phòng thủ dọc biên giới với Thổ Nhĩ Kỳ, trao hết
những vị trí chiến lược cho quân đội Hoa Kỳ vì họ hứa đã điều đình với Thổ Nhĩ
Kỳ cho một “khu vực an toàn” cho cả hai bên.
Ngay cả với tiêu chuẩn đặc biệt của Tổng Thống
Donald Trump, lời tuyên bố của ông là liên minh của Hoa Kỳ với người Kurd không
có mấy quan trọng vì họ đã không có mặt ở Normandy (họ không chiến đấu với Hoa
Kỳ và đồng minh trong Đệ Nhị Thế Chiến) thật là vượt sự ngạc nhiên.
Trong lịch sử gần đây ở Syria, người Kurd, thưa tổng
thống, là đồng minh thân cận và hữu hiệu nhất của Hoa Kỳ. Hoa Kỳ, dưới triều đại
những vị tiền nhiệm của ông, đã thận trọng trong cuộc nội chiến Syria. Tuy chống
lại chế độ của Tổng Thống Bashar al-Assad, quan tâm chính của Hoa Kỳ là biến loạn
ở đó sẽ cung cấp lãnh thổ cho việc bành trướng của cái gọi là caliphate của
Islamic State.
Đủ mọi tay chơi trong vùng, từ người Thổ, các quốc
gia Ả Rập vùng Vịnh đều chen vào ủng hộ cho nhiều nhóm nổi dậy khác nhau trong
hy vọng lật đổ chế độ Assad. Nhưng với tập trung chỉ vào chống khủng bố thay vì
thay đổi thể chế ở Syria, Hoa Kỳ tìm những chiến hữu ngay tại hiện trường để có
thể thách thức thực sự các tay súng IS.
Sau nhiều cố gắng vũ trang và huấn luyện cho các
nhóm dân quân địa phương thất bại -có những trường hợp vũ khí Hoa Kỳ được sẵn
lòng trao cho IS. Sau cùng Washington đã quay sang người Kurd. Quyết định vũ
trang và cung cấp quân cụ cho người Kurd thành công. Họ đã chứng tỏ đáng tin cậy
và việc phá hủy các căn cứ của IS ở Syria hầu hết là nhờ công họ.
Ấy vậy mà một lần nữa đồng minh tháo chạy bỏ rơi người
Kurd. Đối đầu với Thổ Nhĩ Kỳ họ sẽ không có không quân và pháo binh để chống cự
trực diện. Nhưng họ biết vùng đông bắc Syria và một khi Thổ Nhĩ Kỳ đưa quân vào
sâu hơn nữa, họ sẽ đánh chiến tranh du kích. Những nữ quân nhân như các chiến
sĩ trong cuốn phim này sẽ lâm trận. Họ sẽ bảo vệ quê hương của mình.
Mỉa mai hơn nữa
là Hoa Kỳ rút chưa đầy 100 quân nhân ra khỏi miền Bắc Syria để bỏ rơi đồng minh
Kurds trong khi đổ cả ngàn binh sĩ vào để bảo vệ cho Saudi Arabia. Khổ một nỗi
lần tới khi Islamic State ngóc đầu dậy Hoa Kỳ sẽ biết trông cậy vào ai? (Lê Phan)
No comments:
Post a Comment