Thứ Ba, 10/29/2019 - 11:34 — tuankhanh
Đi cùng với sự hình thành nền văn minh nhân loại, là
những giấc mơ. Những ước mơ riêng của mỗi con người đã tạo nên một thế giới đầy
khát vọng và kỳ diệu của loài homo sapiens, so với các loài khác cùng tồn tại
trên hành tinh. Lịch sử đã ghi lại rằng, đôi khi chỉ cần một ước mơ của Gandhi
hay của Luther King, thế giới phải chuyển mình.
Và cũng có vô số những giấc mơ nhỏ bé và giản đơn,
dù thành công hay thất bại, nhưng đã góp phần tạo dựng nên một hình dạng độc
đáo khác thường của giống loài duy nhất trên địa cầu – loài động vật có khả
năng ngôn ngữ và mơ ước.
Ai biết được những người Việt tử nạn trên chiếc xe
thùng đông lạnh, tìm cách vượt biên giới vào Anh đã ôm ấp những ước mơ gì. Mỗi
số phận là một câu chuyện. Và những câu chuyện đó phác thảo hình ảnh về nơi chốn
mà họ đang sống.
Những đoàn người Kurd hôm qua tất tả chạy dạt khỏi
vùng biên giới Thổ Nhĩ Kỳ, phác thảo một số phận dân tộc long đong và cam chịu.
Họ không có bạn, chỉ có đồng minh giai đoạn và kẻ thù luân phiên.
Một người tài xế Uber người Armenia kể với tôi về
quê hương của anh, và lý do anh lưu lạc đến Úc. Câu chuyện đời và ước mơ ra đi
của anh, phác thảo về vùng đất Artsakh tuyệt đẹp cổ xưa, mà nay những người
thương buôn quằn mình chịu nạn băng đảng đến từ Nga.
Đi theo dòng người im lặng tràn vào Châu Âu, đặc biệt
là vào Anh Quốc, rất nhiều người Việt đã cùng người Trung Quốc, Eritrea,
Ethiopia, Sudan, Afghanistan… lẻn vào để làm đủ thứ nghề, từ làm móng tay đến
giữ trẻ, quét dọn… và cả trồng cần sa cho các đường dây buôn bán ma túy. Những
câu chuyện đó phác thảo một phần của thế giới nghèo đói, bất an, không tương
lai đang giẫy giụa, túa ra và chạy về hướng mà họ tin rằng sẽ tìm thấy sự khác
biệt.
Những ngày xuất hiện câu chuyện 39 người tử nạn ở
Anh Quốc, bất kỳ ai theo dõi cũng nhận ra dư luận người Việt chuyển động dữ dội.
Một vài ngày đầu, sự kinh hoàng và thương cảm xuất hiện, rồi sau đó xuất hiện sự
chỉ trích và miệt thị đầy chủ đích nhằm định hướng dư luận, kéo theo sự đồng ý
của không ít người. Mục đích có thể là xô ngã mọi sự thương tâm, nhằm đánh lạc
hướng việc xã hội đang nghĩ đến lý do vì sao nhiều thanh niên ở Hà Tĩnh, Nghệ
An phải ra đi, vốn là nơi đời sống khó khăn, và nay lại càng khó khăn hơn kể từ
khi Formosa xả độc ra biển, hủy diệt việc mưu sinh của hàng triệu người.
Ai có quyền đánh giá ước mơ hay phẩm giá của những
người trẻ đó? Ai có quyền gọi họ là liều lĩnh hay ngu xuẩn vì không chấp nhận
hiện tại? Nếu giả sử chẳng may trong lịch sử, chiếc tàu buôn Latouche-Tréville
chở anh thanh niên Văn Ba bị đắm ngoài khơi năm 1911, hôm nay, tên gọi về Nguyễn
Tất Thành là gì, nhất là khi anh ta không chịu yên phận và chấp nhận cuộc đời một
thầy giáo dạy chữ Hán ở trường Dục Thanh của Hội Liên Thành?
Dù là vô danh, nhưng chắc những thanh niên Việt qua
đời trên chiếc xe thùng đông lạnh cũng đã ôm ấp những ước mơ thầm kín của họ.
Dù có là nhỏ bé hay nghèo hèn, nhưng đó là lựa chọn và sự chấp nhận đánh đổi
trong khả năng của họ. Họ không đổ lỗi nơi chốn của họ, không căm ghét hay phỉ
báng quê hương mình, cho dù nơi đó, có thể là những ngày tháng họ sống mòn, với
những đầy đủ quẩn quanh vô vị… Nếu họ muốn ra đi để thay đổi cuộc đời nghèo
khó, điều đó đã đau xót. Nhưng họ đủ sống mà vẫn muốn ra đi, điều đó lại càng
đau xót hơn, đáng chất vấn hơn, đặc biệt số lượng người ra đi và muốn ra đi gấp
nhiều lần 39 người từ nạn, suốt nhiều năm qua.
“Đừng đổ lỗi cho chế độ” – những luận điệu hoảng hốt,
chối bỏ đang vang lên từ nhiều hướng, dù các nạn nhân hay gia đình của họ vẫn
còn chưa nói đến điều này. Ngay những dòng tin nhắn cuối cùng, cô gái trẻ nạn
nhân chỉ nói xin lỗi mẹ mình. Những bia mộ chưa được dựng, người ta đã nghe thấy
tiếng phủi tay. Tương tự như sau năm 1975, hàng triệu người miền Nam Việt Nam
ra đi, họ cũng đã bị chối bỏ trước khi họ kịp lên tiếng nói về chế độ. Trong
sách Bên Thắng Cuộc của tác giả Huy Đức, có ghi “ngày 20-7-1979, Cao ủy Tị nạn
Liên Hiệp Quốc triệu tập một hội nghị về thuyền nhân Việt Nam tại Geneva với
sáu mươi quốc gia tham dự. Tại hội nghị, Quốc Vụ khanh Bộ Ngoại giao Việt
Nam, ông Nguyễn Cơ Thạch, nói “thuyền nhân” chỉ là “những phần tử bất mãn của
chế độ cũ, những kẻ có nợ máu với nhân dân, những thành phần đĩ điếm, trốn
tránh lao động”.
Trên đất nước được quảng cáo đầy những chỉ số hạnh
phúc, 45 năm sau ngày thống nhất địa lý, con người vẫn cứ ra đi. Mỗi người vẫn
bí mật mang một ước mơ của mình. Quan chức thì thực hiện giấc mơ cho con cái của
mình định cư, tạo tài sản ở nước ngoài. Những người giàu thì mua quốc tịch, chờ
một chuyến ra đi, hoặc đi du lịch rồi trốn ở lại. Người quyền thế thì nhẹ nhàng
đi cùng chuyên cơ quốc gia để nhập cư lậu. Còn những con người nghèo khó thì chọn
lấy chồng Đài Loan, Hàn Quốc, nộp đơn bán sức lao động hoặc chọn hành trình bí
mật để với tới ước mơ.
Giờ đây, đất nước tôi, rộn rịp những ước mơ mang
hình giai cấp.
No comments:
Post a Comment