Tú Anh – RFI
Đăng
ngày 25-05-2018
Hôm nay, 25/05/2018,
Bình Nhưỡng tuyên bố vẫn mở cánh cửa thượng đỉnh với Washington vài giờ sau khi
tổng thống Mỹ bất ngờ loan báo đình chỉ « điểm hẹn lịch sử » được dự
trù vào ngày 12/06/2018 tại Singapore. Chính giới Hàn Quốc phân đôi: Phe bảo thủ,
luôn nghi ngờ Bình Nhưỡng âm mưu với Bắc Kinh để thoát cấm vận, tuyên bố ủng hộ
quyết định gây sức ép của Donald Trump, trong khi phe tả kêu gọi tổng thống Hàn
Quốc vận động Hoa Kỳ và Bình Nhưỡng nối lại đối thoại. Đây cũng là phản ứng bối
rối của tổng thống Moon Jae In.
Thông
tín viên Frédéric Ojardias, từ Seoul, phân tích :
"Sáng
nay, thứ trưởng Ngoại Giao Bắc Triều Tiên Kim Kye Kwan tuyên bố là Bình Nhưỡng
luôn luôn sẵn sàng họp thượng đỉnh với tổng thống Mỹ vào bất cứ thời điểm nào
và dưới mọi hình thức.
Thực
ra, trong cuộc chiến tranh tuyên truyền tô điểm hình ảnh, Bắc Triều Tiên đang
thắng. Ngày hôm qua, Bình Nhưỡng đã phá hủy một cơ sở thử nghiệm hạt nhân và đoạn
video ghi lại sự kiện này được loan truyền qua các đài truyền hình trên thế giới.
Bắc Triều Tiên có thể tuyên bố là đã tôn trọng lời hứa và để cho Donald Trump
chịu trách nhiệm làm hỏng tiến trình đàm phán.
Về
phần Hàn Quốc, quyết định của Donald Trump đặt Seoul vào tình huống bất ngờ. Tổng
thống Moon Jae In nhìn nhận là rất « bối rối » và « buồn ». Ông kêu gọi đồng
nhiệm Mỹ nên tiếp tục đối thọai với Bắc Triều Tiên
Cũng
nên nhắc lại rằng, tổng thống Hàn Quốc đã dồn mọi nỗ lực để tạo thuận lợi cho một
cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ-Triều, tìm một giải pháp thương lượng cho cuộc khủng hoảng
hạt nhân, tránh chiến tranh quân sự. Quyết định của tổng thống Donald Trump đã
phá hủy các cố gắng của tổng thống Moon Jae In. Liên minh Mỹ-Hàn chắc sẽ gặp ít
nhiều xáo động."
---------------------------
Trọng Nghĩa – RFI
Đăng
ngày 25-05-2018
Ngày hôm qua,
24/05/2018, tổng thống Mỹ đã loan báo việc hủy bỏ hội nghị thượng đỉnh với lãnh
đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong Un, dự trù mở ra ngày 12/06 tại Singapore. Phía Mỹ
đã rầm rộ quảng bá cho quyết định này, quy toàn bộ trách nhiệm về đổ vỡ cho
phía Bắc Triều Tiên. Tuy nhiên, theo nhiều nhà quan sát, khi đơn phương phá vỡ
hội nghi trước lúc diễn ra, tổng thống Mỹ Donald Trump đã vô tình giúp đối thủ
của mình đạt tất cả các mục tiêu mong muốn là vừa giữ được kho vũ khí hạt nhân
của mình, vừa nâng cao được uy tín trên quốc tế, vốn rất tồi tệ trong thời gian
qua.
Theo
các nhà quan sát, khả năng hội nghị thượng đỉnh Donald Trump-Kim Jong Un không
diễn ra đã được nêu lên từ nhiều ngày nay, và quyết định hủy bỏ của ông Trump
không nằm ngoài dự đoán.
Sau
khi cố vấn an ninh quốc gia Mỹ John Bolton nhắc đến "mô hình Libya"
cho tiến trình phi hạt nhân hóa Bắc Triều Tiên, mọi người chờ đợi là Bình Nhưỡng
sẽ có phản ứng, và tình hình đã diễn biến đúng như vậy. Sau khi ông Trump lên
tiếng trấn an, vấn đề như tạm lắng, cho đến khi phó tổng thống Mỹ Mike Pence,
nhân vật số hai của Hoa Kỳ, nhắc lại khả năng ông Kim Jong Un có số phận như
lãnh đạo Libya Kadhafi.
Tuyên
bố này đã bị đánh giá là rất khiêu khích, và ông Pence đã bị thứ trưởng ngoại
giao Bắc Triều Tiên đánh giá là "ngu xuẩn". Chỉ ít lâu sau đánh giá
đó, tổng thống Mỹ Donald Trump loan báo quyết định hủy hội nghị thượng đỉnh.
Đối
với giới phân tích, khi đề nghị hội nghị thượng đỉnh với tổng thống Hàn Quốc, rồi
với tổng thống Mỹ, lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong Un đã thực hiện cả một chiến
dịch truyền thông nhằm tạo cho mình một uy tín nào đó trên trường quốc tế,
trong lúc vẫn không lùi bước trên vấn đề sở hữu vũ khí hạt nhân.
Trong
thời gian qua, trước những lời lẽ là rất cứng rắn từ phía Hoa Kỳ, với những đòi
hỏi thật gay gắt, thậm chí những lời đe dọa đến từ các ông Bolton hay Pence, bản
thân lãnh đao Bắc Triều Tiên vẫn phản ứng tương đối từ tốn, và nhất là vẫn
nhắc đi nhắc lại quyết tâm giải trừ hạt nhân, nhưng không đi sâu vào chi tiết.
Bên
cạnh đó, Bình Nhưỡng còn tiếp tục xúc tiến việc phá hủy bãi thử hạt nhân mà tất
cả giới chuyên gia đều cho là không còn sử dụng được nữa, đồng thời trả tự do
cho ba người Mỹ gốc Hàn bị họ giam giữ.
Thái
độ hòa dịu tương đối của Bình Nhưỡng, với những cử chỉ thiện chí hình thức, và
mang tính nhất quán, như đã thành công trong việc nêu bật thái độ quá cứng rắn,
đôi khi bị cho là kẻ cả, của phía Hoa Kỳ.
Hội
nghị thượng đỉnh không thành là điều mà nhiều người dự đoán, nhưng điểm bất ngờ
là chính ông Trump là người tuyên bố hủy bỏ chứ không phải là Kim Jong Un.
Trong
một chừng mực nào đó, với việc Mỹ hủy bỏ hội nghị thượng đỉnh, trước mắt, Bắc
Triều Tiên sẽ không còn phải trả lời ai về kho vũ khí hạt nhân của họ nữa. Bên
cạnh đó với quyết định phả hủy bãi thử nghiệm hạt nhân không còn sử dụng được nữa,
Bắc Triều Tiên lại được tiếng là tôn trọng cam kết. Sau cùng, khi để cho ông
Trump tuyên bố hủy hội nghị trước, Bắc Triều Tiên đã nêu bật thái độ "tiền
hậu bất nhất" của phía Mỹ.
Trả
lời phỏng vấn của báo Pháp, một chuyên gia Van Jackson thuộc Đại Học Victoria ở
Wellington (New Zealand) ghi nhận là, khi lao vào chiến dịch " giải trừ hạt
nhân", một trong những mục tiêu mà ông Kim Jong Un đề ra là "nâng cao
vị thế của Bắc Triều Tiên trên trường quốc tế trong tư thế một cường quốc hạt
nhân". Trên bình diện này, chuyên gia Van Jackson cho là lãnh đạo Bắc Triều
Tiên đã thành công.
-----------------------------
Thụy My – RFI
Đăng
ngày 25-05-2018
Sự kiện tổng thống Mỹ
Donald Trump hủy cuộc gặp thượng đỉnh với nhà lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong
Un được hầu hết các báo Pháp chú ý. Libération ghi nhận «
Trump lại tỏ ra thù địch với Bắc Triều Tiên », La Croix tìm cách giải
thích « Vì sao cuộc gặp thượng đỉnh Kim-Trump không diễn ra », còn Le
Figaro cho rằng « Trump hủy cuộc họp với Kim vì sợ thất bại ».
Trong
lá thư đề ngày 24/05/2018, tổng thống Mỹ nêu ra « sự thù nghịch » của
Bình Nhưỡng trong thời gian gần đây. Donald Trump đe dọa : « Ông nói về
năng lực nguyên tử của ông, nhưng năng lực của chúng tôi mãnh liệt đến nỗi tôi
phải cầu nguyện Thượng Đế để không bao giờ phải sử dụng đến ». Tuy
nhiên cũng để ngỏ cánh cửa, với một công thức hiếm thấy trong việc trao đổi thư
từ giữa hai nguyên thủ : « Nếu ông đổi ý (…), xin đừng ngần ngại gọi điện
hay viêt thư cho tôi ».
Từ
một tuần qua, Donald Trump và Kim Jong Un liên tục gieo hoang mang. Tổng thống
Mỹ trong cuộc gặp đồng nhiệm Hàn Quốc Moon Jae In hôm thứ Ba 22/5 tại
Washington không loại trừ việc hoãn lại cuộc gặp thượng đỉnh. Còn thứ trưởng
ngoại giao Bắc Triều Tiên Kim Kye Gwan hôm 16/5 trước đó đã dọa « xem
xét lại ».
Có
dấu ấn của diều hâu sừng sỏ John Bolton ?
Libération cho rằng đây là
« tác phẩm » mới nhất của « đại diều hâu » John Bolton, cố vấn
an ninh quốc gia, sau vụ Hoa Kỳ ra khỏi hiệp định nguyên tử Iran. Được bổ nhiệm
từ đầu tháng Tư, ông Bolton không ngừng đả kích Bình Nhưỡng, và luôn tỏ ra nghi
hoặc về các nỗ lực ngoại giao với Bắc Triều Tiên. Ông coi viễn cảnh thượng đỉnh
Trump-Kim chỉ là « một cách để rút ngắn thời gian đã mất trong thương
lượng », và nhiều lần tuyên bố ủng hộ việc tiên hạ thủ vi cường với Bắc
Triều Tiên.
Cuối
tháng Tư, John Bolton trong một cuộc trả lời phỏng vấn đã gây mắc mứu khi nêu
ra « mô hình Libya » trong việc phi hạt nhân hóa bán đảo Triều
Tiên. Tuyên bố này được Bình Nhưỡng coi là một sự khiêu khích, vì vẫn không
quên số phận thê thảm của Kadhafi, cũng như tư duy của vị cố vấn này về việc «
thay đổi chế độ » ở Iran, Irak, Bắc Triều Tiên. Le Figaro cho
biết thêm, chuyên gia John Glaser thuộc Cato Institut ở Washington đã van nài
: « Các vị ơi, hãy chấm dứt việc nói với Kim là sẽ kết thúc như Kadhafi
nữa ! ». Nhà độc tài Bắc Triều Tiên luôn bị ám ảnh về sự tồn vong của
mình.
Mike
Pence và Bình Nhưỡng cũng đổ dầu vào lửa
Làm
thế nào giải thích việc tình hình đang hòa hoãn lại đảo ngược như thế ?
Theo La Croix, phó tổng thống Mỹ Mike Pence khi trả lời Fox News
hôm thứ Hai 21/5 cũng đã đổ dầu vào lửa khi cảnh cáo Bắc Triều Tiên có
nguy cơ cùng chung số phận với Mouammer Kadhafi. Bình Nhưỡng nói rằng đó là
tuyên bố « dốt nát và ngu xuẩn ». Những lời lẽ sỉ nhục này có
lẽ đã được ông Donald Trump cân nhắc khi quyết định hủy bỏ cuộc họp.
Le
Figaro nhắc
thêm tuyên bố của thứ trưởng Ngoại Giao Bắc Triều Tiên Cheo Son Hui hôm qua
24/5 : « Việc Hoa Kỳ sẽ gặp gỡ chúng tôi tại bàn đàm phán hoặc trong một
cuộc đối đầu nguyên tử tùy thuộc hoàn toàn vào thái độ của họ ». Theo
tờ báo, bà Cheo đã chọc giận vị tổng thống đang hừng hực như hỏa diệm sơn, và
chỉ vài tiếng đồng hồ sau Donald Trump quyết định hủy bỏ cuộc gặp.
Hai
mục tiêu khác biệt
Nhưng
liệu sự chờ đợi của đôi bên về cuộc họp thượng đỉnh có tương hợp với nhau ?
Washington đòi hỏi phải giải trừ toàn bộ và ngay lập tức kho vũ khí nguyên tử Bắc
Triều Tiên, đây là điều kiện tiên quyết để dỡ bỏ cấm vận quốc tế. Còn đối với
Bình Nhưỡng, đây chỉ là viễn tượng về lâu về dài, và đồng thời phải tháo dỡ hệ
thống lá chắn nguyên tử của Mỹ tại Hàn Quốc.
La
Croix dẫn
phân tích của nhà nghiên cứu Jeffrey Lewis, thuộc Middlebury Institute of
International Studies ở Monterey, California : « Kim Jong Un muốn Bắc
Triều Tiên được công nhận là một quốc gia như những nước khác, muốn duy trì quyền
lãnh đạo đất nước của gia tộc mình, và nhất là Bắc Triều Tiên được coi là cường
quốc nguyên tử ». Vấn đề của cuộc họp thượng đỉnh bị hủy bỏ, là tìm ra
một công thức dung hòa được lợi ích của cả hai nước.
Donald
Trump sợ thất bại ?
Còn
theo Le Figaro, Donald Trump không ưa chịu đựng thất bại, làm ảnh
hưởng đến hào quang cá nhân. Việc hủy bỏ cuộc họp thượng đỉnh là kết quả của sự
hiểu lầm lớn lao về ý định thực sự của Bắc Triều Tiên : Bình Nhưỡng chống đối ý
tưởng từ bỏ quả bom, trong khi Washington muốn giải trừ hạt nhân toàn bộ.
Trong
lá thư từ chối, ông Trump viết : « Thế giới và đặc biệt là Bắc Triều
Tiên, đã mất đi một cơ hội tốt đẹp để mang lại hòa bình, thịnh vượng lâu dài
». Còn Donald Trump thì mất cơ hội đi vào lịch sử với giải Nobel hòa
bình, nếu tháo gỡ được mớ bòng bong Bắc Triều Tiên, như vụ Richard Nixon hòa giải
với Trung Quốc của Mao Trạch Đông năm 1972 ? Jeffrey Lewis mỉa mai : «
Cũng giống như Richard Nixon, nhưng là phiên bản ngốc nghếch ». Trong
khi Donald Trump muốn có được lời hứa phi hạt nhân hóa toàn bộ, và được tưng bừng
đón tiếp tại quảng trường lớn Bình Nhưỡng, thì Kim Jong Un mơ được đối xử một
cách bình đẳng với sức mạnh của bom nguyên tử phía sau.
Tuy
nhiên chẳng có ai dám giải thích sự tế nhị này cho tổng thống Mỹ. Chuyên gia
Jeffrey Lewis cho rằng có hai lý do. Trước hết, các cố vấn Nhà Trắng rất ngại tốn
nhiều thời gian để làm dịu cơn giận dữ của một « cậu bé » luôn
thích được phỉnh nịnh. Thứ hai, bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ nay trở nên trống vắng, với
sự ra đi của không ít nhà ngoại giao lão luyện và các chuyên gia không thể thay
thế, nên không ai có thể chuẩn bị được chu đáo một cuộc gặp thượng đỉnh quan trọng
như vậy.
*
Điều
tra quốc tế về MH17 : Quân Nga chính là thủ phạm
Tại
châu Âu, cuộc điều tra do năm quốc gia phối hợp tiến hành, về vụ chuyến bay
MH17 bị bắn rơi, đã kết luận hỏa tiễn bắn vào chiếc Boeing 777 của Malaysia
Airlines là của một đơn vị quân đội Nga. Đơn vị phòng không này đã vượt qua
biên giới với Ukraina để chiến đấu bên cạnh quân nổi dậy.
La
Croix nhấn
mạnh, không còn nghi ngờ gì nữa về nguyên nhân khiến MH17 bị rơi hôm
17/07/2014, làm cho 298 người chết trong đó có 198 công dân Hà Lan. Sau bốn năm
điều tra cật lực, nghiên cứu hàng trăm ngàn bức ảnh và trang web, hàng chục
ngàn cuộc điện đàm, cuộc điều tra quốc tế do Hà Lan chủ trì cùng với bốn nước
Malaysia, Úc, Ukraina và Bỉ, đã khẳng định chính quân Nga là thủ phạm.
Với
rất nhiều video và hình ảnh có trong tay, các nhà điều tra đã vẽ lại được cuộc
hành trình của đơn vị trực thuộc lữ đoàn phòng không 53 của Nga, từ căn cứ
Koursk trên đất Nga cho đến khu vực do quân nổi dậy thân Nga kiểm soát ở miền
đông Ukraina. Đoàn xe quân sự đông đảo này trước hết đã được những xe cộ di
chuyển trên cùng đoạn đường quay phim lại, lúc đang chở theo một hỏa tiễn
Bouk-Telar loại 9M38. Đây là loại tên lửa có những tính chất đặc thù, được coi
như « dấu vân tay » của vũ khí. Những mảnh vỡ của chiếc hỏa tiễn này được tìm
thấy ngay bên cạnh xác máy bay MH17.
Hồi
mùa hè 2014, các hệ thống phòng không do Nga sản xuất đã giúp cho quân nổi dậy
thân Nga chấm dứt ưu thế trên không của lực lượng Ukraina tại Donbass. Sau khi
MH17 bị bắn rơi, một thủ lãnh nổi dậy khoe rằng đã tiêu diệt được một máy bay
Ukraina, vào đúng thời điểm xảy ra thảm kịch này.
Bất
chấp vô số chỉ dấu và lời chứng của cả các quân nhân Nga, trong đó có một lính
xe tăng gốc gác ở tỉnh Bouriatie của Nga nói về vai trò trong cuộc chiến ở đông
Ukraina, Matxcơva luôn phủ nhận trách nhiệm. Thậm chí theo Libération,
báo chí và mạng xã hội Nga cũng hùa theo, đổ trách nhiệm cho Ukraina với một loạt
kịch bản thiếu nhất quán. Nhất là từ 2015, điện Kremlin đã từ chối thành lập một
tòa án do Liên Hiệp Quốc bảo trợ để điều tra vụ này.
*
Khủng
long Trix 67 triệu năm tuổi được triển lãm tại Paris
Trên
lãnh vực khảo cổ, nhà cổ sinh vật học Ronan Allain trên « 20 minutes » giới
thiệu về khủng long Trix, được triển lãm tại Viện bảo tàng Lịch sử Thiên nhiên
từ ngày 6/6 đến 2/9. Đây là một trong bốn bộ xương khủng long hoàn chỉnh nhất
thế giới, vừa được đưa đến Paris tối qua.
Trix
là khủng long thuộc loại T.rex (Tyrannosaurus), được phát hiện năm 2013 tại tiểu
bang Montana (Hoa Kỳ), nhờ ê-kíp nghiên cứu của Naturalis Biodiversity Center ở
Leiden, thuộc Viện bảo tàng Lịch sử Thiên nhiên Hà Lan. Được tái tạo ở Mỹ, rồi
chuyển đến Leiden trưng bày cho đến tháng 6/2017, nhưng nay Naturalis đang phải
sửa chữa, nên người dân Paris mới có dịp chiêm ngưỡng Trix.
Cho
đến nay, các nhà khoa học đã khai quật được khoảng 50 loại Tyrannosaurus trên
thế giới, nhưng hầu hết chỉ là những mảnh xương nhỏ. Còn đối với Trix, số xương
gốc chiếm đến 75% bộ xương, và đều ở tình trạng hoàn hảo, trong khi có tuổi đời
đến 67 triệu năm ! Đặc biệt là bộ xương đầu vẫn nguyên vẹn, không hề bị biến dạng,
nên Trix được trưng bày với tư thế tấn công. Đó là một con khủng long cái, khoảng
30 tuổi lúc chết, khá thọ so với loài Tyrannosaurus, là loại khủng long ăn thịt,
có lẽ đã « chinh chiến » nhiều nên trên người mang nhiều vết thương.
*
Dữ
liệu cá nhân, thánh chiến : Tựa chính báo Pháp
Hôm
nay với việc quy định về bảo vệ dữ liệu bắt đầu được Liên Hiệp Châu Âu áp dụng, Les
Echos chạy tựa « Dữ liệu cá nhân : Big bang châu Âu ». Ảnh
bìa Libération là một khuôn mặt phụ nữ đã được hàng tít «
Dữ liệu cá nhân : Cười lên đi, bạn được bảo vệ tốt hơn » che khuất.
Về
thời sự nước Pháp, Le Figaro báo động « Tư pháp đối mặt
với thánh chiến đang sinh sôi nảy nở ».Le Monde nhìn sang nước Ý, cho
rằng « Việc đề cử Giuseppe Conte mở đường cho một chính phủ dân túy
». Trên lãnh vực xã hội, nhật báo công giáo La Croix nhận
định « Phá thai : Thế lưỡng nan của Ireland ».
No comments:
Post a Comment