Các vụ rò rỉ tình
báo lớn nhất trong lịch sử Hoa Kỳ
BBC News Tiếng Việt
16 tháng 4 năm 2023
https://www.bbc.com/vietnamese/articles/c2qzv1z0gvko
Vụ rò rỉ tài liệu mật mới nhất gây chấn động giới
tình báo Mỹ không phải là vụ đầu tiên.
Vào ngày thứ Sáu 14/04, chính phủ Mỹ đã cáo buộc
Jack Teixeira, một
nhân viên 21 tuổi của cơ quan tình báo Lực lượng Hộ binh Quốc gia Không lực
bang Massachusetts, phát tán những tài liệu mật cấp độ cao trên internet.
Các hãng tin lớn như Bellingcat, The New York
Times và Washington Post đưa tin Teizera đã đăng tải những tài liệu nhạy cảm
lên một nhóm cá nhân thuộc nền tảng mạng xã hội Discord. Những tài liệu này sau
đó lan rộng hơn trên internet.
Những tài liệu này cung cấp chi tiết về các
tình hình mới đây tại Ukraine, cũng như hoạt động tình báo nhằm vào các đồng
minh của Mỹ như Hàn Quốc và Israel. Vụ rò rỉ xuất hiện vào thời khắc mang tính
nhạy cảm trong cuộc chiến tranh của Ukraine chống lại Nga, khi cuộc xung đột
này đã bước sang năm thứ hai.
Đây là vụ rò rỉ mới nhất theo sau các vụ khác
khi những tài liệu mật của Mỹ bất ngờ bị phát tán. Một số vụ đã làm thay đổi tiến
trình lịch sử của nước Mỹ và được ca ngợi mang tính chất anh hùng, trong khi
trong các vụ khác, người phát tán tài liệu phải chịu án tù nhiều năm.
Chiến tranh Ukraine: Ai
làm rò rỉ tài liệu tuyệt mật của Mỹ và tại sao?
Tài liệu rò rỉ cho thấy lực
lượng đặc nhiệm phương Tây hiện diện ở Ukraine
Hồ sơ Lầu Năm Góc
https://ichef.bbci.co.uk/news/800/cpsprodpb/5d8f/live/6183a990-dc01-11ed-8df1-d74cbf1089d7.png
Daniel Ellsberg vào những năm 1970
Vụ phát tán Hồ sơ Lầu Năm Góc (Pentagon
Papers) có lẽ là vụ rò rỉ tài liệu mật nổi tiếng và gây tác động nhiều nhất
trong lịch sử nước Mỹ.
Vào năm 1971, Daniel Ellsberg, một nhà phân
tích từ công ty RAND Corporation, đã làm rò rỉ một bản báo cáo được quân đội Mỹ
hợp đồng thực hiện về Chiến tranh Việt Nam. Vào thời điểm đó, làn sóng chỉ
trích mạnh mẽ cuộc chiến tranh này đã xuất hiện trong và bên ngoài nước Mỹ, bản
báo cáo hé lộ mức độ mà chính phủ Mỹ che đậy chi tiết trước công chúng.
The New York Times đã sử dụng các tài liệu này
để đưa ra những công bố chấn động về quy mô các hành động của Mỹ ở Việt Nam.
Ông Ellsberg ban đầu bị cáo buộc tội gián điệp,
nhưng một thẩm phán đã bác bỏ những cáo buộc này vào năm 1973.
Hiện ở tuổi 92, ông Ellsberg được xem là một
trong những 'người thổi còi' quan trọng nhất trong lịch sử nước Mỹ, và một nhân
vật nổi tiếng ủng hộ sự minh bạch của chính phủ.
Công
bố toàn bộ Hồ sơ Lầu Năm Góc
Rò rỉ NSA
https://ichef.bbci.co.uk/news/800/cpsprodpb/0ae5/live/7a5d3440-dc01-11ed-8df1-d74cbf1089d7.png
Edward
Snowden vào năm 2019
Vào năm 2013, Edward Snowden đã làm rỏ rỉ một
loạt các tài liệu tình báo cho The Guardian và Washington Post, cho thấy chính
phủ Mỹ đã thu thập trái phép dữ liệu điện thoại của công dân mình.
Các tài liệu đã hé lộ về cách thức làm việc nội
bộ trong Cơ quan An ninh Quốc gia Mỹ (NSA), một trong những cơ quan tình báo
chính của Hoa Kỳ. Các tài liệu này cũng vén bức màn cho thấy những hành động
thu thập dữ liệu bí mật do các chính phủ trên thế giới thực hiện, bao gồm các đồng
minh của Mỹ như Anh, Úc, và New Zealand.
Các tài liệu được cung cấp cho báo chí này là
một trong những vụ rò rỉ lớn nhất trong lịch sử nước Mỹ. Chính phủ Mỹ đã có buộc
Snowden tội gián điệp và đánh cắp tài sản chính phủ, và Snowden cuối cùng phải
xin tị nạn tại Nga và hiện đang sống lưu vong tại đây.
Snowden cũng trở thành người ủng hộ việc bảo vệ
các nhà báo chống lại chuyện họ bị theo dõi.
Chelsea Manning và Wikileaks
https://ichef.bbci.co.uk/news/800/cpsprodpb/8829/live/8e4f40b0-dc01-11ed-8df1-d74cbf1089d7.png
Chelsea
Manning
Vào năm 2010, Chelsea Manning, khi đó là một
binh nhì và chuyên gia phân tích trong quân đội Mỹ, đã bắt đầu chia sẻ hàng
ngàn tài liệu mật với trang Wikileaks. Tổ chức này do Julian Assange đứng đầu,
chuyên thực hiện đăng tải những tài liệu bí mật cung cấp cho báo giới.
Số tài liệu do Manning cung cấp bao gồm những
chi tiết về cuộc chiến tranh của Mỹ tại Iraq và Afghanistan, cũng như nhiều điện
tín ngoại giao. Wikileaks sau đó công bố nhiều tài liệu này đến công chúng, và
những tài liệu này được các tổ chức truyền thông lớn đăng tải.
Một trong những tài liệu phát tán đáng chú ý
là video có đồ họa về chiếc trực thăng Apache của Mỹ giết 12 dân thường, bao gồm
hai nhà báo của Reuters tại Baghdad vào năm 2007.
Manning cuối cùng bị kết án 35 năm tù giam.
Sau đó Tổng thống Barack Obama đã giảm án cho binh nhì này vào năm 2017, sau
khi cô ta đã thụ án bảy năm.
Manning tranh cử vào Thượng viện Mỹ năm 2018
không thành công.
Obama giảm án cho binh nhì
lộ tin cho Wikileaks
Vụ án Reality Winner
https://ichef.bbci.co.uk/news/800/cpsprodpb/c333/live/a3c3ce70-dc01-11ed-8df1-d74cbf1089d7.png
Reality Winner (phải) trong một cuộc họp qua Zoom
Vào năm 2017, một cựu thành viên Không lực Mỹ
và biên dịch của NSA, Reality Winner bị bắt và kết án cung cấp một báo cáo mật
cho trang web tin tức The Intercept.
Tài liệu này nêu chi tiết về các nỗ lực của
phía Nga trong việc can thiệp cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2016 bằng âm mưu sử
dụng cách tấn công giả mạo (phising) nhằm vào giới chức bầu cử.
Winner đã đăng tải tài liệu một cách ẩn danh,
nhưng các nhà điều tra liên bang Mỹ đã có thể truy vết nguồn gốc khi trang The
Intercept cung cấp tài liệu này cho NSA xác minh.
Sau khi bị bắt giữ, Winner nói trên chương
trình truyền hình 60 Minutes của Mỹ rằng bà cảm thấy có trách nhiệm phải nói sự
thật cho người dân Mỹ biết về những nỗ lực của Nga nhằm can thiệp cuộc bầu cử tổng
thống Mỹ năm 2016, điều mà Tổng thống Donald Trump khi đó liên tục bác bỏ.
Bà Winner cho rằng "ai đó cần phải đứng
ra và giải quyết chuyện này," bà nói với chương trình 60 Minutes.
Bà Winner bị kết tội làm rỏ rỉ tài liệu cho một
cơ quan truyền thông. Bà chịu bốn năm tù giam, và được hưởng án treo vào năm
2021.
Lầu Năm Góc nói vụ
rò rỉ tài liệu mật gây rủi ro 'rất nghiêm trọng' đến nền an ninh Hoa Kỳ
=========================
TIN LIÊN QUAN
Chiến tranh Ukraine: Ai
làm rò rỉ tài liệu tuyệt mật của Mỹ và tại sao?
10 tháng 4 năm 2023
.
Obama giảm án cho binh nhì
Chelsea Manning
18 tháng 1 năm 2017
.
Tài liệu rò rỉ cho thấy lực
lượng đặc nhiệm phương Tây hiện diện ở Ukraine
12 tháng 4 năm 2023
.
Lầu Năm Góc nói vụ
rò rỉ tài liệu mật gây rủi ro 'rất nghiêm trọng' đến nền an ninh Hoa Kỳ
11 tháng 4 năm 2023
No comments:
Post a Comment