Bộ
Ngoại giao làm thế nào để “giải cứu” tân Chủ tịch nước?
Bình luận của Trần Hiếu Chân
2023.04.09
Bộ Ngoại giao Việt Nam vừa qua đã có lỗi lớn, đáng
ra phải gạt bỏ ngay từ đầu ý tưởng (nếu có) – Không để tân Chủ tịch nước Võ Văn
Thưởng yêu cầu Toàn quyền Australia David Hurley xử lý “những người chống phá”
Việt Nam từ nước ngoài.
Toàn quyền Australia David Hurley và
Chủ tịch Võ Văn Thưởng bắt tay ở Hà Nội hôm 4/4/2023. AFP
----------------------
Sáng 6/4/2023, Toàn quyền Australia David
Hurley và Phu nhân cùng Đoàn đại biểu cấp cao Australia đã rời Thành phố Hồ Chí
Minh, kết thúc tốt đẹp chuyến thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam từ ngày 3 –
6/4/2023. Đây là chuyến thăm cấp Nhà nước đầu tiên của một Nguyên thủ nước
ngoài tới Việt Nam trong năm 2023 và đây cũng là quốc khách đầu tiên mà Chủ tịch
nước Võ Văn Thưởng đón tiếp trên cương vị mới. Chuyến thăm còn mang nhiều ý
nghĩa biểu tượng, kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước
(1973 – 2023).
.
Hai lỗi lớn của Ngoại giao Hà Nội
Tuy nhiên, Bộ Ngoại giao Việt Nam vừa qua đã
có hai lỗi lầm lớn liên quan đến việc chuẩn bị nội dung cho ông Thưởng đón vợ
chồng Toàn quyền Australia. Thứ nhất, trong tờ trình lên Văn phòng Chủ tịch nước,
đáng ra phải gạt bỏ ngay từ đầu ý tưởng (nếu có), không để tân Chủ tịch Võ Văn
Thưởng yêu cầu Toàn quyền Australia David Hurley xử lý “những người chống phá”
Việt Nam từ nước ngoài. Lỗi thứ hai, nếu trong tờ trình không có kiến nghị ấy,
mà đấy chỉ là sản phẩm của “các lực lượng thù địch” (có thể là cả ở trong lẫn
ngoài nước), thì Bộ Ngoại giao phải “đánh tiếng” cho Ban Tuyên giáo chỉ đạo
ngay các tờ báo từ trung ương xuống địa phương, phải ngay lập tức “đồng loạt ra
quân” phản bác, “giải cứu” tân Chủ tịch nước.
Trong thời gian thăm Việt Nam, Toàn quyền
Australia David Hurley đã có nhiều hoạt động quan trọng như đặt vòng hoa tại
Đài tưởng niệm các Anh hùng Liệt sỹ, đặt vòng hoa và vào Lăng viếng Chủ tịch Hồ
Chí Minh, dự lễ đón chính thức và hội đàm với Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng, chào
xã giao Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, hội kiến với Thủ tướng Chính phủ Phạm
Minh Chính và Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, thăm Lực lượng Gìn giữ hòa bình
Việt Nam, dự chiêu đãi chính thức (1).
Trong buổi tiếp Toàn quyền Australia, Tổng Bí
thư Nguyễn Phú Trọng đã đánh giá cao sự phát triển tích cực, nhiều mặt trong
các lĩnh vực hợp tác song phương Việt Nam – Australia thời gian qua, nhất là về
thương mại và giao lưu giữa người dân. Tổng Bí thư nhất trí với phương hướng
phát triển quan hệ hai nước trong thời gian tới, đồng thời nhấn mạnh những kết
quả đạt được trong triển khai quan hệ “Đối tác Chiến lược” Việt
Nam – Australia là nền tảng để hai nước hướng tới những tầm cao mới hơn, trong
đó có việc nâng cấp lên quan hệ “Đối tác Chiến lược Toàn diện”.
Tuy nhiên, khi hội đàm với
Toàn quyền Australia, theo tin của RFA, tân Chủ tịch Võ Văn Thưởng đã đề nghị
Australia xử lý “những người chống phá” Việt Nam từ nước ngoài (2).
Điều hơi lạ và có phần khó hiểu, nếu ông Thưởng
đã “liều mình như chẳng có” như thế thì tại sao không một tờ báo “lề Đảng” nào ở
trong nước công khai cho dư luận bên trong và bên ngoài Việt Nam biết được cái
lập trường sắt máu ấy của chính quyền Hà Nội là: Không cho phép bất cứ ai trong
cộng đồng người Việt ở hải ngoại được đóng góp ý kiến hay phản biện đối với các
chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước?
Nhưng có thật ông Thưởng
hớ hênh đến như thế không? Đáng ra sau khi được tin này, báo chí “lề Đảng” phải
làm rõ được cái tư tưởng chủ đạo, “rằng thì là mà” Chủ tịch của chúng ta, tuy
là mới được bổ nhiệm thật đấy, thậm chí ăn bận cũng chưa đúng “mốt” của một
Nguyên thủ quốc gia, nhưng ông ấy không thể ngây ngô về Luật pháp quốc tế. Tân
Chủ tịch không thể đòi các chính phủ dân chủ phải “trục xuất” hoặc bắt đem giao
nộp những người đấu tranh vì tự do và nhân quyền cho những chính phủ như Chính
phủ Hà Nội, vốn đã khét tiếng về các thành tích đàn áp các nhà hoạt động xã hội.
Chúng ta thực sự không biết ngài Toàn quyền
Hurley đã đáp lại đề nghị nói trên của tân Chủ tịch Thưởng như thế nào. Nhưng
chúng ta biết, ngay trong ngày đầu chuyến công du Hà Nội của Toàn quyền David
Hurley, Tổ chức Giám sát Nhân quyền Human Rights Watch (HRW) tại Australia đã
ra thông cáo kêu gọi Toàn quyền Hurley phải nêu ra với giới lãnh đạo Việt Nam
các quan ngại về những vụ vi phạm nhân quyền nghiêm trọng, cả công khai lẫn
trong các cuộc gặp riêng.
Theo bà Daniela Gavshon, Giám đốc HRW, việc thảo luận tình trạng của
hơn 160 người bị bỏ tù chỉ vì ôn hòa thực thi các quyền con người, là thật thiết
yếu. Toàn quyền Hurley cần phải thúc giục Chính phủ Việt Nam trả tự do cho tất
cả các tù chính trị. Ngài Toàn quyền phải ra kêu gọi đặc biệt đòi trả tự do
ngay và vô điều kiện đối với công dân Úc gốc Việt 73 tuổi Châu Văn Khảm, cùng
các nhà hoạt động khác như Trần Huỳnh Duy Thức, Trần Anh Kim, Lê Thanh Tùng,
Hoàng Đức Bình, Lê Đình Lượng, Phạm Đoan Trang, Phạm Chí Dũng, Nguyễn Tường Thụy,
Cấn Thị Thêu (3).
Khi được báo chí Canberra quan tâm đến phóng sự
nói về yêu cầu của ông Thưởng đối với ngài Hurley, người phát ngôn của Văn
phòng Chính phủ Australia đã không trực tiếp trả lời câu hỏi, liệu Đại tướng
Hurley có nêu ra trường hợp của ông Châu để đáp lại hay không. “Mặc dù chúng tôi không được cung cấp chi tiết cụ thể
về các cuộc thảo luận giữa ngài Toàn quyền và các nhà lãnh đạo quốc tế, nhưng
Ngài sẽ nêu bật một loạt vấn đề bao gồm mối quan hệ thương mại, văn hóa và giao
lưu nhân dân mạnh mẽ giữa Australia và Việt Nam.” Được biết, sau chuyến công du Việt Nam của Toàn quyền Hurley, vòng “Đối
thoại Nhân quyền Việt – Australia” lần thứ 18 sẽ được tiến hành ở Hà Nội vào cuối
tháng tư này.
.
Châu Âu và Mỹ cũng quan tâm đến nhân quyền
Trong một tuyên bố khác, Bộ Ngoại giao và
Thương mại Australia cho biết họ đã tận dụng mọi cơ hội để nêu vụ việc của ông
Châu lên các cấp cao nhất của Chính phủ Việt Nam, đồng thời cho biết thêm các
nhà chức trách cũng Việt Nam đã biết về "sự quan tâm sát sao" của
Australia đối với trường hợp của ông này. Bộ Ngoại giao Australia đã 70 lần nêu yêu cầu với Chính phủ Việt Nam
về trường hợp ông Châu Văn Khảm (4).
Một sự ngẫu nhiên đáng quan tâm, vào thời điểm
Toàn quyền Australia thăm Việt Nam, từ ngày 4 đến ngày 6/4, một phái đoàn Dân biểu Quốc hội Châu Âu thuộc Phân
ban Nhân quyền viếng thăm Việt Nam, do Dân biểu người Đức Udo Bullmann, Trưởng
ban Nhân quyền dẫn đầu. Kết thúc chuyến viếng thăm, chiều ngày 6/4, Phái đoàn đã mở cuộc họp
báo ở Hà Nội để nói lên “sự quan ngại sâu sắc trước tình hình nhân quyền ngày
càng tồi tệ” tại Việt Nam. Đoàn đã chỉ trích những vi phạm nhân quyền trên các
lĩnh vực xã hội và chính trị, đặc biệt là không gian tự do của xã hội dân sự bị
thu hẹp, các điều luật mơ hồ trong Bộ luật Hình sự được sử dụng để dập tắt mọi
tiếng nói bất đồng chính kiến, các nhà hoạt động xã hội bị sách nhiễu, tự do
ngôn luận bị bóp nghẹt, đặc biệt là ngôn luận trực tuyến, và quyền tự do tôn
giáo và tín ngưỡng bị hạn chế”. Phái đoàn kêu gọi Việt Nam trả tự do tức khắc
và vô điều kiện cho tất cả các tù nhân chính trị và tù nhân lương tâm, kể cả
lãnh đạo các tổ chức phi chinh phủ (NGO), nhà báo và nhà hoạt động bảo vệ môi
sinh (5).
Một phái
đoàn khác, từ lưỡng viện Hoa Kỳ do Thượng nghị sĩ Jeff Merkley dẫn đầu sẽ thăm Việt Nam vào cuối tuần này và tuần sau, với mục đích thúc
đẩy quan hệ song phương và quan hệ đa phương với các quốc gia thành viên ASEAN,
trong đó sẽ nêu vấn đề nhân quyền và sự gây hấn của Trung Quốc. Mục tiêu của
chuyến đi nhằm hỗ trợ các thành viên của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á bảo vệ
và tăng cường chủ quyền và an ninh của họ trước sự gia tăng gây hấn của Cộng
hòa Nhân dân Trung Hoa. Các nhà lập pháp sẽ tham dự hơn 35 cuộc họp với các
quan chức chính phủ Việt Nam và các nhà lãnh đạo ASEAN, cùng với đại diện của
các tổ chức xã hội dân sự và giám đốc điều hành doanh nghiệp. Vậy là, không chỉ Australia, châu Âu và Hoa Kỳ cũng
ngày càng quan tâm đến vấn đề dân chủ, nhân quyền và tự do tôn giáo ở Việt Nam
(6).
___________
Tham khảo:
-----------------------------------------------------------------
* Bài viết không thể hiện quan điểm của Đài Á Châu Tự Do.
No comments:
Post a Comment