TỔNG THỐNG TRUMP HỤT VỐN CHÍNH TRỊ (Cổ-Lũy)

Tổng Thống Trump hụt vốn chính trị 

Cổ-Lũy

February 6, 2019

https://www.nguoi-viet.com/nhin-tu-hoa-ky/tong-thong-trump-hut-von-chinh-tri/

Thứ Sáu, ngày 25 Tháng Giêng vừa qua, có thể xem như một ngày tiêu biểu cho Tổng Thống Donald Trump trong thời gian gần đây.

Rạng sáng ở Florida, hàng chục nhân viên FBI trang bị súng ống lớn, nhỏ đột nhập vào nhà bạn và cố vấn của tổng thống cả 40 năm, còng tay chủ nhà Roger Stone mang đi. Ông Roger Stone bị buộc 7 tội hình liên quan đến việc trung gian đi lại giữa Nga và Ban Tranh Cử Trump, phải đóng $250 nghìn để được tại ngoại. Nguyên Chủ Tịch Tranh Cử Paul Manafort đang ngồi tù sắp ra tòa điều trần về khai gian và có thể thêm 10 năm tù nữa.

Cùng ngày ông phải chịu thua phía Dân Chủ và phải mở cửa cho 800 ngàn nhân viên liên bang trở lại làm việc có ăn lương. Phòng Thẩm Định Ngân Sách thuộc Quốc Hội (CBO) ước lượng 35 ngày ông đóng cửa chính quyền gây thiệt hại $11 tỉ cho kinh tế Mỹ. Mỗi “thành công” của ông là chuyện “đe dọa” gia đình luật sư tín cẩn cũ Michael Cohen, để ông này tạm đình ra điều trần công khai trước Hạ Viện.

Một chuỗi thất bại

Một ngày sau khi bà Nancy Pelosi nắm quyền chủ tịch Hạ Viện với đa số Dân Chủ, ông Trump “đóng cửa/shutdown” 1/3 nhà nước để làm áp lực Quốc Hội cho ông hơn $5 tỉ xây tường biên giới với Mexico mà ông luôn nói là nước này phải trả.

Đúng 35 ngày sau, Thứ Sáu cuối Tháng Giêng, với 800 nghìn công chức hụt lương lần thứ nhì và nhiều nhân viên kiểm soát an ninh hàng không toàn quốc đình công bằng nghỉ bệnh, ông vẫn không được tiền – vì Hạ Viện mới với đa số Dân Chủ không đồng ý. Vì “shutdown” bà  Pelosi cũng “cấm cửa” không cho tổng thống đến Hạ Viện đọc diễn văn tình hình quốc gia như thường lệ hàng năm – một hành động tượng trưng cho sự độc lập và quyền lực của nhánh lập pháp.

Tuy nhiên, “shutdown” không phải là chuyện tùy hứng như nhìn từ bên ngoài. Tổng thống đã chấp nhận ngân sách Thượng Viện với đa số Cộng Hòa đưa ra trong đó không có $5.7 tỉ cho “xây tường” (không khác gì mấy đề nghị của phía Dân Chủ). Hai nhân vật Cộng Hòa cực đoan với ảnh hưởng lớn Ann Coulter (trên mạng và ti-vi) và Rush Limbaugh (radio) lớn làm chuyện này nổ bùng lên giữa đám cử tri bình dân, kỳ thị mầu da và trung kiên với ông (base).

Bà Coulter xem ông là “lười biếng, thiếu khả năng, điên khùng” và dọa sẽ ủng hộ người khác. Ông Limbaugh cáu kỉnh trách ông không làm chuyện này khi phía Cộng Hòa nắm đa số Quốc Hội hai năm trời. Phía Cộng Hòa hiện có hai dân biểu và hai thống đốc đòi thay ông Trump trong tranh cử tổng thống 2020; hai nghị sĩ quen thuộc Marco Rubio và Mitt Romney lấp ló sau màn. Ông Trump phải thay đổi ý kiến ngay và “kiêu hãnh” đóng cửa nhà nước “hàng tháng hay cả năm” như áp lực nhằm có tiền “xây tường ngăn dân lậu vào Mỹ.”

Ông ở trong thế khó xử: Làm sao để quân bằng áp lực chính trị của đại đa số dân chúng đòi chấm dứt “shutdown,” đồng thời cũng phải giữ lời hứa từ lâu “xây tường” với đám base thiểu sổ ủng hộ mình.

Tạm thời ông phải vớt vát ủng hộ của thành phần tôn giáo cực đoan: Chuyện khó tin như tuyên bố Thánh Kinh là sách ông thích nhất (ông không hề đọc sách); chuyện khó làm như thúc đẩy các thống đốc Cộng Hòa buộc trường công phải dạy học trò Thánh Kinh (vi phạm Hiến Pháp hoàn toàn).

Sau khi phải mở lại chính quyền “ba tuần lễ” mà không được tiền xây tường, ông Trump đành đồng ý tiếp tục bàn thảo về an ninh biên giới gồm cả tranh luận về xây tường. Giới báo chí nhận xét ông không mấy hy vọng thuyết phục được phía Dân Chủ.

Thăm dò dư luận cho thấy 55% dân chúng đổ lỗi cho ông và 35% cho phía Dân Chủ; 57% sẽ không bỏ phiếu cho ông và 32% sẽ ủng hộ ông năm 2020; chỉ 28% xem ông lãnh đạo đất nước đúng hướng.

Những con số tiêu cực này nếu kéo dài sẽ khiến giới tài trợ tranh cử Cộng Hòa phải dùng tiền cho người khác ra tranh cử tổng thống 2020. Tổng thống chỉ có nước dọa sẽ dùng biện pháp mạnh nếu không có tiền xây tường giữa Tháng Hai, như “công bố tình trạng khẩn cấp” để lấy tiền thuế dân đóng (và đã được Quốc Hội chuẩn chi cho Bộ Quốc Phòng) để ông xây tường. Phía Dân Chủ nói sẽ đi kiện hành pháp nếu chuyện này xảy ra.

Sau “mất mặt” vì phải ngưng “shutdown,” ông quay ra phê phán báo cáo của giới lãnh đạo tình báo quốc gia ngược hẳn những gì ông nói và làm về Syria, Iran, Nga và Tầu.

Nguyên chủ tịch Hội Đồng Tình Báo Quốc Gia với kinh nghiệm cả thập niên, Gregory Traverton nhận xét, chưa bao giờ có một tổng thống nào “phê bình” chứ chưa nói gì đòi “sửa đổi” báo cáo và nhục mạ những chuyên gia đầy kinh nghiệm “phải đi học lại” như vậy – nhất là tổng thống như ông Trump “dốt nát đến độ nguy hiểm/dangerously ignorant.”

Viên chức Bạch Ốc lo sợ nếu ông Trump thất bại nữa, phía Dân Chủ sẽ gia tăng quyền giám sát, hợp tác với Văn Phòng Công Tố Viên Đặc Nhiệm (SCO) nhìn vào liên hệ Trump-Putin về tiền bạc và tranh cử 2016 – và nhất là khả năng cô lập tổng thống với những thành phần thuộc “base” của ông.

Điều tra vẫn tiến hành

Ngày 25 Tháng Giêng, Roger Stone thành người thứ sáu trong số những người thuộc “vòng trong/inner circle” của ông Trump bị bắt và buộc tội hình, đã hay sắp nhận tội; đã, hiện hay sắp ngồi tù. Tất cả đều chia sẻ một mẫu số chung: Nói láo hay khai gian với các công tố viên, Quốc Hội, SCO, hay trước tòa về liên hệ Trump-Putin trong tranh cử.

Theo SCO và báo giới Roger Stone đã nhiều lần nói chuyện với viên chức cao cấp Tranh Cử Trump (gồm Chủ Tịch Paul Manafort, bạn thân và làm cùng tổ hợp luật ba người) về kế hoạch của WikiLeaks tung những điện thư (mà tin tặc thuộc tình báo quân đội Nga GRU đã đánh cắp từ Tranh Cử Clinton) lên Internet mùa Hè 2016, nhằm triệt hạ ứng viên Clinton và giúp ứng viên Trump đắc cử. Cùng thời gian, ông Trump công khai và liên tục kêu gọi Nga tung hàng chục nghìn điện thư ăn cắp lên mạng.

Theo SCO, sau khi hàng chục nghìn điện thư được WikiLeaks tung lên mạng trước Đại Hội Đảng Dân Chủ, một viên chức tranh cử cao cấp được lệnh liên lạc với WikiLeaks xem còn những gì nữa không. SCO không nói là ai, nhưng báo giới nghĩ đây là Manafort, và người ra lệnh là ông Trump. Giới chính trị Cộng Hòa và chính Roger Stone than phiền sao FBI đối xử với Stone như một “găng-tơ.”

Đây đúng một phần nào, vì Stone chuyên làm ăn kiểu nham nhở, và xảo quyệt cả hàng thập niên trong chính trị Cộng Hòa, khai thác đầu óc hẹp hòi bài ngoại và kỳ thị chủng tộc của giới tôn giáo cực đoan và da trắng lớn tuổi để câu phiếu từ thời các ứng viên tổng thống như Nixon, Reagan, Bob Dole tới W. Bush và Trump.

Năm 1992, Trung Tâm Chính Trị Vương Đạo nêu danh Stone như “tay tổ” làm lóp-bi ở Washington cho các “lãnh tụ đồ tể” và “chuyên vi phạm nhân quyền” như Mobutu Seko ở Congo, Ferdinand Marcos ở Philippines; giới đục đẽo tài sản quốc gia ở Nga. Từ trước 1980, Stone sửa soạn và thúc đẩy bạn thân Trump tranh cử, rồi mớm cho tỉ phú Trump bịa đặt Tổng Thống Barack Obama không phải người Mỹ (từ “lý thuyết gia” Jerome Corsi). Stone cũng “huyênh hoang, phách lác,” thích ra vẻ quan trọng, đăng quảng cáo tìm người trao đổi tình dục cho vợ lẫn mình, và cũng từng sống chung với “Tú Bà Vùng Manhattan” Kristin Davis.

Cuối tháng, trong thời gian Tổng Thống Trump đi nghỉ ở Florida để sửa soạn báo cáo tình hình quốc gia, phía Cộng Hòa Hạ Viện đã chơi xấu không chịu đưa danh sách thành viên Ủy Ban Tình Báo. Chủ Tịch mới Adam Schiff (Dân Chủ) nay có đầy đủ tên tuổi thành viên Cộng Hòa để thông qua quyết định gửi 50 hồ sơ người đã điều trần về liên hệ Trump-Putin tới SCO để so sánh và trừng phạt người khai gian, như con trưởng và rể ông Trump. Ủy ban cũng theo đuổi vụ tỉ phú Nga Oleg Deripaska được bỏ tên khỏi danh sách những người và công ty bị “trừng phạt kinh tế.” Bộ Trưởng Ngân Khố Steve Mnuchin, tỉ phú “Vua Kéo Nhà California,” làm việc này và chưa cho biết lý do – tuy ông vừa thu lời hơn $800 nghìn qua đầu tư vào những công ty của Deripaska nay được hoạt động lại ở Mỹ.

Ủy Ban Giám Sát dưới quyền Dân Chủ sẽ mời ông Carl Kline, người được ông Trump chọn để cứu xét đơn tăng cấp an ninh, ra điều trần. Ông Kline đã “qua mặt” các chuyên viên an ninh và cho 30 người được cấp cao để xem các hồ sơ tối mật, trong đó có rể Kushner, cố vấn thân cận nhất của bố vợ và những bạn thân, hay làm ăn với tổng thống.

Trước ngày tổng thống đọc diễn văn về tình hình quốc gia, các công tố viên liên bang Nam New York mở đầu điều tra về tiền quyên giúp lễ nhậm chức Tổng Thống Trump. Số tiền $107 triệu vĩ đại có thể đến từ những “đầu tư ảnh hưởng” từ trong lẫn ngoài nước, nhưng chi tiêu lại tối thiểu và phần còn lại không biết đi đâu.

Chiều Thứ Ba, tổng thống đọc diễn văn về tình hình quốc gia dài gần tiếng rưỡi ở Hạ Viện, với không có gì mới mẻ. Theo tờ Los Angeles Times, với cái nhìn rõ rệt về 2020 ông kêu gọi chính là đám “base” nhỏ bé và phụ là dân chúng Mỹ (khoảng 15 phút kêu gọi “hợp tác với nhau,” chưa kể sáng tinh sương “tuýt” ủng hộ “xây tường” và tấn công Nghị Sĩ Dân Chủ Charles Schummer cầm đầu phe thiểu số).

Ông dành năm sáu trang diễn văn về “xây tường,” và một đoạn ngắn ngủi về cải thiện “hạ tầng kiến trúc” trong nước, việc cả hai đảng đều đồng ý mà ông chưa làm hai năm đầu. (Cổ-Lũy)