CIA TIẾT LỘ : KIM JONG UN MUỐN TỪ BỎ VŨ KHÍ HẠT NHÂN "VÌ CÁC CON" (RFI)

CIA tiết lộ : Kim Jong Un muốn từ bỏ vũ khí hạt nhân ‘‘vì các con’’

Trọng Thành – RFI

Đăng ngày 24-02-2019 

http://vi.rfi.fr/quoc-te/20190224-cia-kim-jong-un-muon-tu-bo-vu-khi-hat-nhan-vi-cac-con

Ít giờ trước khi chuyến tàu đưa lãnh đạo Bắc Triều Tiên đi Việt Nam khởi hành, một cựu quan chức tình báo Mỹ tiết lộ một lý do quan trọng khiến Kim Jong Un quyết tâm thực hiện mục tiêu giải trừ vũ khí hạt nhân. Không muốn các con mình phải mang « gánh nặng vũ khí hạt nhân suốt đời chúng » là lời bộc bạch của lãnh đạo Bắc Triều Tiên với giám đốc CIA.

http://scd.vi.rfi.fr/sites/viet.filesrfi/dynimagecache/0/20/768/434/1024/578/sites/images.rfi.fr/files/aef_image/000_19p9yb.jpg

Ảnh tư liệu: Chủ tịch Bắc Triều Tiên Kim Jong Un tiếp ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo tại Bình Nhưỡng ngày 26/04/2018.Ảnh : Chính phủ Mỹ / AFP/HO

Cuối tháng 4/2018, ngoại trưởng Mike Pompeo tới Bắc Triều Tiên, khi đó với tư cách giám đốc Cơ quan tình báo trung ương Mỹ (CIA), cùng sứ mạng chuẩn bị cho cuộc thượng đỉnh lần thứ nhất giữa tổng thống Hoa Kỳ với Kim Jong Un tại Singapore.

Thông tin về động cơ mang tính rất riêng tư của lãnh đạo Bắc Triều Tiên để từ bỏ vũ khí hạt nhân được tung ra chưa đầy một tuần trước cuộc thượng đỉnh lịch sử lần thứ hai với tổng thống Hoa Kỳ tại Hà Nội, với mục tiêu chính thức là đề ra các biện pháp và lộ trình cụ thể nhằm thực thi việc phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên, đã được hai bên thỏa thuận.

Ông Andrew Kim, cựu lãnh đạo bộ phận phụ trách Bắc Triều Tiên của CIA, đã tiết lộ các thông tin nói trên trong một hội nghị tại Đại học Stanford (Mỹ). Vẫn theo cựu quan chức CIA, bên cạnh quyết tâm giải trừ vũ khí hạt nhân, lãnh đạo Bắc Triều Tiên đồng thời lưu ý đến tầm quan trọng của việc xây dựng lòng tin giữa Washington và Bình Nhưỡng, trước khi chấp nhận từ bỏ lá bùa hạt nhân.

Cũng tại hội nghị này, cựu quan chức CIA đã khen ngợi Kim Jong Un là một con người « có sức cuốn hút », biết cách sử dụng những hiểu biết mang tính kỹ thuật để khẳng định quan điểm trong nhiều vấn đề cụ thể. Đây là điều mà ông trực tiếp ghi nhận được thông qua một số buổi họp với lãnh đạo Bắc Triều Tiên.

Cựu quan chức tình báo Mỹ cũng không quên nhấn mạnh là, đối với chế độ Bình Nhưỡng, Hoa Kỳ vẫn luôn luôn cảnh giác và ngoại giao chỉ là một trong số nhiều công cụ mà Washington có trong tay.

--------------------------------------

Trung tâm hạt nhân Yongbyon: Át chủ bài đàm phán Kim-Trump

RFI

Đăng ngày 24-02-2019 

http://vi.rfi.fr/chau-a/20190224-trung-tam-hat-nhan-yongbyon-at-chu-bai-dam-phan-kim-trump

Quần thể hạt nhân Yongbyon của Bắc Triều Tiên, một chiếc nôi của quyền lực quân sự và là niềm tự hào quốc gia, đang trở thành một lá bài quan trọng cho các cuộc đàm phán, trong bối cảnh Bình Nhưỡng hy vọng nhận được những nhượng bộ lớn từ Washington, trong cuộc gặp thượng đỉnh Trump-Kim lần thứ hai, diễn ra tại Hà Nội trong hai ngày 27-28/02/2019.

http://scd.vi.rfi.fr/sites/viet.filesrfi/imagecache/rfi_16x9_1024_578/sites/images.rfi.fr/files/aef_image/Cor%C3%A9eNordNucl%C3%A9aire_0.JPG

Khu Yongbyon được Bắc Triều Tiên khánh thành vào thập niên 1960, nhờ sự trợ giúp công nghệ từ Liên Xô. (Ảnh chụp năm 2008)REUTERS/Kyodo

Theo Yonhap ngày 22/02, khu phức hợp Yongbyon, nằm cách Bình Nhưỡng khoảng 90 km về phía đông, là một phần quan trọng trong chương trình hạt nhân của Bắc Triều Tiên. Đây là chủ đề nghị sự trong cuộc họp giữa tổng thống Mỹ Donald Trump và lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong Un ở Hà Nội.

Trong cuộc gặp thượng đỉnh lần thứ ba với tổng thống Hàn Quốc Moon Jae In ở Bình Nhưỡng vào tháng 09/2018, Kim Jong Un đã đề xuất đóng trung tâm hạt nhân này nếu Washington đưa ra “những biện pháp tương xứng”, có thể gồm cả việc giảm nhẹ cấm vận và đảm bảo an toàn cho chế độ.

Yongbyon : Cái nôi nguyên tử từ thập niên 1960

Khu Yongbyon được khánh thành vào thập niên 1960 khi miền Bắc Triều Tiên xây dựng một trung tâm nghiên cứu nguyên tử, nhờ sự trợ giúp công nghệ từ Liên Bang Xô Viết. Từ đó, khu Yongbyon đã phát triển để trở thành một quần thể nguyên tử có khoảng 390 toà nhà.

Khu vực này được trang bị rất nhiều cơ sở hạ tầng phục vụ cho mọi giai đoạn phát triển hạt nhân, trong đó có cả những cơ sở sản xuất plutonium và uranium được làm giàu, một phòng thí nghiệm hóa bức xạ, một nhà máy sản xuất chất đốt nguyên tử, nhiều kho chứa chất thải hạt nhân và nhiều khu thử chất nổ.

Hai lò phản ứng đang hoạt động là trọng tâm của dự án nguyên tử của Yongbyon. Lò thứ nhất là lò phản ứng nghiên cứu có công suất 2 MW, được gọi là IRT-2000. Lò này đi vào hoạt động từ năm 1965, khoảng 2 năm sau khi xây dựng với sự trợ giúp của đội ngũ kỹ thuật viên Liên Xô.

Sau đó, Bắc Triều Tiên đã mở rộng khả năng của lò phản ứng nghiên cứu lên thành 7 MW dựa vào công nghệ do chính họ phát triển. Một số báo cáo cho biết Bình Nhưỡng đã sử dụng lò phản ứng này để bí mật chiết xuất một lượng nhỏ plutonium, nguyên liệu cần thiết cho việc sản xuất bom.

Lò thứ hai là một lò phản ứng vừa phải chạy bằng than có công suất 5 MW có thể sản xuất các thanh nhiên liệu đã mòn, một khi được tái xử lý, có thể cung cấp mỗi năm từ 5 đến 7 kg plutonium dành cho quân sự. Trong khi đó, với khoảng 6 kg plutonium là đã có thể chế tạo được một quả bom nguyên tử.

Không để cho Matxcơva biết, Bình Nhưỡng bắt tay xây dựng lò hạt nhân này vào năm 1979 và đưa vào hoạt động năm 1986, dựa theo nguyên lý của lò phản ứng “Calder Hall”, một thiết kế của Anh trong những năm 1950, nhằm sản xuất chất plutonium phục vụ chế tạo vũ khí hạt nhân.

Tại khu phức hợp Yongbyon, Bắc Triều Tiên còn lên kế hoạch xây một lò phản ứng chạy bằng than khác, có công suất 50 MW, có khả năng sản xuất khoảng 55 kg plutonium mỗi năm. Công trình được khởi công vào năm 1985, với mục tiêu hoàn thành vào năm 1995, nhưng dự án đã bị đình chỉ vì tuân theo thỏa thuận hạt nhân kí năm 1994 với Washington.

Một phần quan trọng khác trong chương trình hạt nhân của Bắc Triều Tiên liên quan đến các vụ nổ thử nghiệm, rất cần cho quá trình sản xuất chất nổ hạt nhân tinh vi. Bắc Triều Tiên có hai bãi thử lớn, ở Yongbyon và Kusong - cách Yongbyon khoảng 40 km về phía tây bắc. Từ năm 1983 đến 2002, có khoảng 140 vụ thử đã được tiến hành ở hai khu vực này.

Bắc Triều Tiên có khoảng 50 kg plutonium để chế tạo bom hạt nhân

Theo Sách Trắng về Quốc Phòng của Hàn Quốc năm 2018, Bình Nhưỡng có khoảng 50 kg plutonium có mục đích quân sự sau khi đã ít nhất bốn lần rút các thanh nhiên liệu vào cuối thập niên 1980 hoặc đầu những năm 1990, tiếp theo là vào các năm 2003, 2005 và 2009. Vẫn theo tài liệu trên, Bắc Triều Tiên còn sở hữu một khối lượng “đáng kể” chất uranium đã được làm giàu.

Trong khi thượng đỉnh Trump-Kim đang đến gần, các nhà quan sát nhấn mạnh đến việc phải gây sức ép đối với chế độ Kim Jong Un để Bình Nhưỡng không chỉ nhân nhượng về mỗi khu Yongbyon, bởi vì các khu vực hạt nhân khác vẫn tiếp tục hoạt động ở trên khắp Bắc Triều Tiên.

Nhiều quan chức và chuyên gia ở Seoul dự đoán rằng các cuộc đàm phán giữa Washington và Bình Nhưỡng có thể tập trung trước mắt vào việc tháo dỡ và kiểm tra khu Yongbyon, đổi lại một số nhân nhượng từ phía Hoa Kỳ.