Luật
Khoa 360 : Hoàng Thị Minh Hồng và tội trốn thuế
September 26 2023 1:44 PM
https://www.luatkhoa.com/2023/09/luat-khoa-360-hoang-thi-minh-hong/
Án trốn thuế hay án
chính trị?
https://www.luatkhoa.com/content/images/size/w2000/format/webp/2023/09/H-ng-1.jpg
Hoàng Thị Minh Hồng . Đồ
họa: Tùy Phong/ Luật Khoa.
Bà Hoàng Thị Minh Hồng, cựu giám đốc điều hành của tổ chức CHANGE, sẽ bị
đưa ra xét xử về tội trốn thuế tại Tòa án Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh vào
ngày 28/9/2023, hai nguồn tin của Luật Khoa tạp chí tại Cao ủy Nhân quyền Liên
Hiệp Quốc và một tổ chức quốc tế khác cho hay.
Hoàng Thị Minh Hồng là ai?
·
Bà Hồng là sáng lập viên và giám đốc điều hành của
tổ chức phi lợi nhuận CHANGE
từ năm 2013 tới năm 2022. [1]
·
Bà được biết đến như một nhà hoạt động môi trường nổi
bật và là người Việt Nam đầu tiên đặt chân tới Nam Cực. Bà cũng là học giả tham
gia chương trình đào tạo lãnh đạo của Obama Foundation. [2]
·
CHANGE là tên thường gọi của Trung tâm Hành động và
Liên kết vì Môi trường và Phát triển. Đây là một tổ chức khoa học - công nghệ,
trực thuộc Liên hiệp các hội khoa học - kỹ thuật Việt Nam (VUSTA).
·
Sau khi từ chức giám đốc điều hành tại CHANGE năm
2022, bà Hồng lập
ra một công ty tư vấn về môi trường có tên là CHOICE.
·
Tháng 11/2022, CHANGE tuyên bố đóng cửa. [3]
Vụ bắt giữ ngày 31/5/2023
·
Ngày 31/5/2023, Công an Thành phố Hồ Chí Minh tạm
giữ bà Hồng cùng chồng và và một số nhân viên của công ty CHOICE, cũng như tiến
hành khám xét nơi ở và trụ sở công ty, theo một công
thư của Liên Hiệp Quốc gửi chính phủ Việt Nam đề ngày 28/7/2023. [4]
·
Lệnh tạm giữ ghi lý do là “tội trốn thuế”.
·
Chồng bà và các nhân viên được trả tự do vào chiều
cùng ngày, riêng bà Hồng tiếp tục bị tạm giữ.
·
Ngày 3/6, chồng bà Hồng nộp 200 triệu đồng cho
chính quyền để khắc phục hậu quả.
·
Ngày 5/6, Cơ quan Cảnh sát Điều tra trực thuộc Công
an Thành phố Hồ Chí Minh ra quyết định khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can và
lệnh tạm giam bà Hồng với cáo buộc “trốn thuế”, theo bản kết luận điều tra đề
ngày 24/8/2023.
Sự im lặng của chính quyền và báo chí nhà nước
·
Sau khi rộ lên tin đồn bà Hoàng Thị Minh Hồng bị bắt
ngày 31/5, chính quyền không có bất kỳ phát ngôn nào. Phát
ngôn liên quan duy nhất là câu trả lời chung chung, không cụ thể của người
phát ngôn Bộ Ngoại giao chiều ngày 1/6, trong đó không khẳng định cũng không phủ
nhận vụ bắt giữ. [5]
·
Đến ngày 21/6, Công an Thành phố Hồ Chí Minh mới công
bố thông tin về vụ bắt giữ bà Hồng. Tới lúc này, báo chí nhà nước mới đưa
tin. [6]
Kết luận điều tra và cáo trạng nói gì?
·
Trung tâm CHANGE hoạt động theo mô hình doanh nghiệp.
·
Bà Hồng bị cáo buộc chỉ đạo Trung tâm CHANGE trốn
6.791.057.493 đồng (khoảng gần 6,8 tỷ đồng), trong đó một nửa là thuế giá trị
gia tăng, một nửa là thuế thu nhập doanh nghiệp.
·
Từ khi thành lập vào năm 2013 đến tháng 6/2022,
CHANGE có doanh thu tổng cộng gần 68 tỷ đồng, gồm tiền dịch vụ và tài trợ từ
các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước nhưng “không kê khai, không nộp bất kỳ
tờ khai thuế thu nhập doanh nghiệp nào”, tương tự với thuế giá trị gia tăng. Chỉ
từ năm 2022, CHANGE mới nộp ba tờ khai thuế giá trị gia tăng và một tờ khai thuế
thu nhập doanh nghiệp.
·
Tại cơ quan điều tra, bà Hồng “thừa nhận hành vi phạm
tội của mình” và “viết đơn xin nộp số tiền đã trốn thuế nhằm khắc phục hậu quả”
·
Viện Kiểm sát Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh quyết
định truy tố bà Hồng ra tòa với cáo buộc trốn thuế theo Khoản 3, Điều 200 Bộ luật
Hình sự, với khung hình phạt từ 2 đến 7 năm tù.
·
Bà Hồng không có tình tiết tăng nặng.
·
Bà Hồng có nhiều tình tiết giảm nhẹ, bao gồm “khai
báo rõ ràng, thành khẩn, ăn năn hối cải”, “tự nguyện bồi thường thiệt hại, khắc
phục hậu quả”, “có thành tích xuất sắc trong công tác”.
Bối cảnh
·
Sau khi bà Hồng bị bắt, hàng loạt tổ chức đã lên tiếng
phản đối và/ hoặc yêu cầu Việt Nam trả tự do cho bà, trong đó có Liên
Hiệp Quốc, 65
tổ chức nhân quyền Việt Nam và quốc tế, chính
phủ Hoa Kỳ, Đại
học Columbia, v.v. [7] [8] [9] [10]
·
Bà Hồng là người thứ sáu bị bắt giữ có liên quan đến
các tổ chức phi lợi nhuận đã đăng ký trong nước mà chính quyền Việt Nam nhắm tới
từ năm 2021 tới nay, bao gồm Mai Phan Lợi và Bạch Hùng Dương (MEC), Đặng Đình
Bách (LPSD), Ngụy Thị Khanh (GreenID), và Nguyễn Sơn Lộ (SENA). Ngoại trừ vụ của
ông Lộ là tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ, còn lại đều là tội trốn thuế. Mới
đây, vào ngày 15/9/2023, chính quyền đã bắt người thứ bảy, bà Ngô Thị
Tố Nhiên, giám đốc của VIETSE - một doanh nghiệp xã hội chuyên về năng lượng.
[11]
·
Một báo
cáo nghiên cứu của Dự án 88 - một tổ chức nhân quyền Việt Nam đăng ký tại
Hoa Kỳ - kết luận rằng các vụ án “trốn thuế” nêu trên đều có động cơ chính trị
và không được xét xử công bằng. [12]
--------------------------
Chú thích
1. Phê duyệt dự án viện trợ không hoàn lại không thuộc hỗ trợ phát
triển chính thức của Trung tâm CHANGE. (2021, November 3). vusta.vn. https://vusta.vn/phe-duyet-du-an-vien-tro-khong-hoan-lai-khong-thuoc-ho-tro-phat-trien-chinh-thuc-cua-trung-tam-change-p87309.html
2. Obama Foundation. (n.d.). A day in the life: Hong Hoang. https://www.obama.org/discover/stories/photo-essay-hoang/
3. Xem: https://spcommreports.ohchr.org/TMResultsBase/DownLoadPublicCommunicationFile?gId=28253
4. Xem [3]
5. Kim Ngọc. (2023, June 1). Bộ Ngoại giao nói gì vụ bà Hoàng
Thị Minh Hồng bị tạm giữ? - Báo Công an Nhân dân điện tử. Báo Công an
Nhân Dân Điện Tử. https://cand.com.vn/nhan-quyen/bo-ngoai-giao-noi-gi-vu-ba-hoang-thi-minh-hong-bi-tam-giu--i695502/
6. RFA. (2023, June 22). Công an TPHCM nói bà Hoàng Thị Minh Hồng bị bắt
vì trốn thuế hơn năm tỷ đồng. Radio Free Asia. https://www.rfa.org/vietnamese/news/vietnamnews/ho-chi-minh-city-says-hoang-thi-minh-hong-commits-over-vnd5billion-tax-evasion-06222023051704.html
7. United Nations Environment Programme. (n.d.). Detention of
environmental human rights defender Hoang Thi Minh Hong. UNEP. https://www.unep.org/news-and-stories/statements/detention-environmental-human-rights-defender-hoang-thi-minh-hong
8. Xem: https://www.frontlinedefenders.org/sites/default/files/open_letter_to_obama_web-large-1.pdf
9. On the Detention of Leaders and Staff of Vietnamese Environmental
Civil Society Organization CHANGE - United States Department of State.
(2023, June 2). United States Department of State. https://www.state.gov/on-the-detention-of-leaders-and-staff-of-vietnamese-environmental-civil-society-organization-change/
10. University statement on the arrest of Hoang Thi Minh Hong.
(2023, September 21). Columbia News. https://news.columbia.edu/news/university-statement-arrest-hoang-thi-minh-hong
11. BBC News Tiếng Việt. (2023, September 21). VN bắt giám đốc năng lượng
Ngô Thị Tố Nhiên của VIETSE sau chuyến thăm của TT Biden. BBC News Tiếng Việt.
https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-66876263
12. Kayleedolen. (2023, May 17). Việt Nam vũ khí hoá Luật Hình sự nhằm
truy tố Bộ Tứ - The 88 Project. The 88 Project. https://the88project.org/viet-nam-vu-khi-hoa-luat-hinh-su-nham-truy-to-bo-tu/
======================================================
Không dễ để hiểu đúng
Luật
Khoa tạp chí - Trịnh Hữu Long
.
Khi NGO trở
thành “đối tượng’’
Luật
Khoa tạp chí - Trần Hà Linh
.
Vụ
án trốn thuế hay vụ án chính trị?
Luật
Khoa tạp chí - Tuấn Nguyễn
No comments:
Post a Comment