Nhà hoạt động môi trường
Hoàng Minh Hồng bị tuyên ba năm tù
Mỹ Hằng
BBC News Tiếng Việt
27 tháng 9 2023
Cập nhật 28 tháng 9 2023
https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-66932840
Ba
năm tù cho bà Minh Hồng nói lên điều gì về cam kết môi trường của Việt Nam?
Bà
Hoàng Thị Minh Hồng, nhà hoạt động môi trường nổi tiếng, người phụ nữ Việt Nam
đầu tiên đặt chân tới Nam Cực và là học giả quỹ Obama, bị tuyên ba năm tù về
tội 'trốn thuế' trong phiên sở thẩm ngày 28/9.
Bà Hoàng Minh Hồng lúc còn tự do
Tòa án Nhân dân TP.HCM yêu cầu bà Hồng phải nộp lại
6,7 tỷ VND tiền thuế và nộp bổ sung 100 triệu VND tiền phạt.
Phiên tòa chỉ kéo dài vài tiếng đồng hồ vào buổi
sáng.
Truyền thông Việt Nam đưa tin bà Hồng 'nhận tội tại
tòa' và Hội đồng Xét xử nhận định lời khai này 'phù hợp kết quả điều tra và kết
luận giám định', nên cáo trạng truy tố 'là có căn cứ'.
Trước phiên tòa, một số tổ chức nhân quyền đã lên
tiếng phản đối phiên tòa và bày tỏ quan ngại về sự gia tăng đàn áp không gian
xã hội dân sự tại Việt Nam.
Công văn Cục thuế TPHCM
hé lộ điều gì quanh chuyện thuế của bà Minh Hồng?
Việt Nam sẽ làm gì với
gói tài trợ khí hậu 15 tỷ USD từ G7?
Người phụ nữ Việt
'truyền cảm hứng' cho Obama
'Anh
hùng khí hậu' Ngụy Thị Khanh được trả tự do
Giới quan sát đặt câu hỏi mục đích thật sự của chính
phủ Việt Nam là gì khi cho bỏ tù một loạt các nhà hoạt động môi trường tiêu
biểu - những người có tiếng nói trên trường quốc tế và lẽ ra đã đóng vai trò
giám sát độc lập thoả thuận Đối tác Chuyển đổi Năng lượng Công bằng (JETP) trị
giá 15,5 tỷ USD mà Việt Nam ký với Anh, Mỹ, Nhật, Canada và EU để chuyển từ
than sang năng lượng sạch.
Bà Hồng là nhà hoạt động môi trường thứ sáu tại Việt
Nam bị bỏ tù trong vòng hai năm qua.
"ĐCSVN
muốn bảo toàn quyền lực"
Trao đổi với BBC News Tiếng Việt trước phiên tòa,
ông Phil Robertson, phó giám đốc khu vực châu Á của Tổ chức Theo
dõi Nhân quyền (HRW), nhận định rằng với tư cách là cựu học giả của Quỹ Obama,
trường hợp của bà Hồng lẽ ra phải được ưu tiên hàng đầu trong chuyến thăm Hà
Nội vừa qua của Tổng thống Biden, nhưng điều đó đã không xảy ra.
Ông cũng nói thêm rằng bà Hồng chính xác là
"kiểu nhà hoạt động môi trường sáng tạo và lão luyện trên trường quốc tế,
khiến các nhà lãnh đạo Đảng Cộng sản Việt Nam cầm quyền lo lắng".
Do đó, họ quyết định cố gắng "trấn áp bà để bảo
toàn quyền lực".
Trong hai năm qua, công an Việt Nam đã bắt giữ các
nhà vận động môi trường nổi tiếng gồm Đặng Đình Bách, Mai Phan Lợi, Bạch Hùng
Dương, Ngụy Thị Khanh, Hoàng Ngọc Giao, Hoàng Minh Hồng, tất cả đều về tội trốn
thuế.
Mới đây nhất, không lâu sau chuyến thăm của ông
Biden, Việt Nam cho bắt bà Ngô Thị Tố Nhiên - người đang hợp tác với văn phòng Việt Nam của Chương trình Phát
triển Liên Hiệp Quốc (UNDP) để thực hiện JETP.
Bà Ngô Thị Tố Nhiên, Giám đốc VIETSE, bị bắt sau
chuyến thăm Hà Nội của TT Biden vài ngày
"Điều đáng kinh ngạc là chính phủ Việt Nam cho
rằng bất kỳ ai dẫn đầu nỗ lực chống biến đổi khí hậu và thúc đẩy hành động vì
môi trường đều là phản đối chính phủ và ĐCSVN cầm quyền về mặt chính trị,"
ông Robertson nói với BBC.
"Kết luận vô lý này là một dấu hiệu rõ ràng về
cả chủ nghĩa độc tài lẫn sự hoang tưởng của các nhà lãnh đạo đất nước, cũng như
việc họ sẵn sàng chà đạp nhân quyền để duy trì quyền lực. Điều này giống như
một mặt trận khác trong cuộc chiến tự tuyên bố của Đảng chống lại bất cứ điều
gì mà họ cho là tạo nên "diễn biến hòa bình", cho thấy những người
cai trị đã trở nên cố thủ và chống cải cách như thế nào."
Nhìn từ góc độ pháp luật Việt Nam ông Ben
Swanton, Đồng giám đốc Dự án 88 (The 88 Project) cho rằng "Bản cáo
trạng hoàn toàn là một sự lừa đảo".
"Nó tuyên bố sai rằng tổ chức của bà Hồng là
một doanh nghiệp trong khi thực tế đó là một tổ chức khoa học và công nghệ.
"Tuyên bố sai sự thật rằng số tiền tổ chức nhận
được cho các dự án môi trường phi lợi nhuận là thu nhập kinh doanh. Và tuyên bố
sai sự thật rằng tổ chức của bà được yêu cầu xuất trình hóa đơn cho số tiền nhận
được, mặc dù tổ chức này không sản xuất bất kỳ sản phẩm nào.
"Bản cáo trạng cũng đặt ra một câu hỏi đạo đức
rộng lớn hơn: tại sao chính phủ lại đánh thuế tiền viện trợ quốc tế nhằm mục
đích giúp đỡ người dân Việt Nam?"
"Đây là một ví dụ khác về việc luật pháp được
vũ khí hóa nhằm mục đích đàn áp chính trị."
"Khi bắt giữ những người này, chính phủ Việt
Nam đang gửi một thông điệp rõ ràng: công dân không có vai trò gì trong việc
quyết định các chính sách ảnh hưởng đến cuộc sống của họ. Rằng giới tinh hoa của
đảng và chính phủ biết điều gì là tốt nhất cho bạn, vì vậy hãy tránh đường và
để chúng tôi đưa ra những quyết định quan trọng, trừ khi bạn muốn vào tù,"
ông Swanton nói với BBC.
Việt
Nam có thật sự nghiêm túc với JETP?
Trao đổi với BBC News Tiếng Việt, bà Lucy
Hummer, nhà nghiên cứu tại Global Energy Monitor, nói rằng "không ai
có thể thực sự thay thế các nhà bảo vệ môi trường và khí hậu - những người đã
bị bịt miệng," và rằng "chính phủ Việt Nam có vẻ như đã không thực sự
nghiêm túc với điều kiện được đặt ra" trong JETP.
Bà nói:
"Bất cứ hành động đàn áp nào đối với sự chỉ
trích, phản đối, truyền thông độc lập và hơn thế nữa cần phải được chấm dứt để
sự chuyển đổi sang năng lượng sạch được thành công.
"Việt Nam đã ký thỏa thuận nhận hàng tỷ USD từ
quốc tế để giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu, một phần với điều kiện rằng họ
sẽ để xã hội dân sự tham gia vào tiến trình này, nhưng chính phủ Việt Nam có vẻ
như đã không thực sự nghiêm túc với điều kiện được đặt ra."
Ông Robertson từ HRW cũng cho rằng 'rất khó có thể
tin cậy được các nhà lãnh đạo chính phủ Việt Nam trong việc thực hiện quá trình
chuyển đổi năng lượng công bằng như đã hình dung trong JETP, với sự nhấn mạnh
vào sự tham gia của toàn xã hội'.
Theo ông Robertson, các cuộc đàn áp này khiến các
nhà bảo vệ môi trường ở Việt Nam sợ hãi.
Năng lượng VN 2023:
Điện than đang thoái trào hay bùng nổ?
Vụ Đặng Đình Bách: 'Luật
thuế VN mù mờ khiến nhiều tổ chức, cá nhân gặp họa'
Hai
mỏ khí đốt trên Biển Đông của VN góp phần phá vỡ thỏa thuận khí hậu Paris?
Hậu quả là tác hại không thể khắc phục đối với phong
trào của những người Việt Nam dám quan tâm đến môi trường và thách thức sự phụ
thuộc của đất nước vào than đá và nhiên liệu hóa thạch đang gây tổn hại cho
hành tinh.
https://ichef.bbci.co.uk/news/800/cpsprodpb/15661/production/_123194678_edit-3-1100x350.jpg
'Anh hùng khí hậu" Ngụy Thụy Khanh, thụ án 16
tháng tù với tội danh trốn thuế và được trả tự do tháng 5/2023
Theo ông Robertson, Hoa Kỳ và các đồng minh nên nhận
ra rằng Việt Nam cần đảm bảo trả tự do cho tất cả các nhà hoạt động này trước
khi họ chuyển tiền cho JETP, đồng thời yêu cầu Việt Nam đưa ra một khuôn khổ có
sự tham gia đích thực cho các chương trình biến đổi khí hậu của mình.
"Vấn đề lớn nhất là Tổng thống Biden và nhóm
của ông đã gạt ra ngoài lề chương trình nghị sự về nhân quyền để theo đuổi vị
thế đối tác chiến lược toàn diện mà họ vô cùng mong muốn từ Hà Nội," ông Nhân
Robertson nói với BBC từ Mỹ.
"Không còn nghi ngờ gì nữa, chuyến thăm của
Biden là một thất bại nặng nề khi đề cập đến các vấn đề nhân quyền.
"Lẽ ra Hoa Kỳ nên nói với các nhà lãnh đạo Việt
Nam một cách rõ ràng rằng sẽ không có Hợp tác Chuyển đổi Năng lượng Công bằng
(JETP) nào tiếp tục trừ khi và cho đến khi Hồng và tất cả các nhà hoạt động về
biến đổi khí hậu khác của Việt Nam được trả tự do, và các cáo buộc giả mạo về
'trốn thuế' chống lại họ bị hủy bỏ," ông Robertson nói.
Yêu
cầu trả tự do cho bà Hồng
Tổ chức Theo dõi quyền Quốc tế (HRW) phát đi thông
cáo hôm 27/9, yêu cầu hủy bỏ phiên tòa xét xử bà Hoàng Thị Minh Hồng.
Trước phiên tòa xét xử bà Hồng, Cao ủy Nhân quyền
Liên Hiệp Quốc đã công bố bức thư chung của các nhóm Báo cáo viên đặc biệt gửi
chính phủ Việt Nam liên quan đến trường hợp của bà.
Trong thư, nhóm Báo cáo viên đặc biệt đưa ra ba đề
nghị tới chính phủ Việt Nam:
-Cung cấp các thông tin bổ sung về báo buộc trốn
thuế của bà Hồng
-Cung cấp thông tin pháp lý về việc giam giữ bà
Hồng, và các biện pháp giam giữ bà phù hợp với các thông lệ và tiêu chuẩn quốc
tế như thế nào. Cung cấp thông tin về việc liệu bà Hồng có được tiếp cận với gia
đình, luật sư và nhân viên y tế khi bà yêu cầu. Cung cấp thông tin về các căn
cứ để buộc tội bà Hồng
-Chỉ ra rằng các bước và biện pháp nào đã được chính
phủ VN thực hiện để đảm bảo rằng các tổ chức NGO và xã hội dân sự và các nhà
bảo vệ nhân quyền có thể tự do làm việc mà không sợ bị quấy rối, trả thù, đe
dọa dưới bất cứ hình thức nào
Bà Hồng bị cảnh sát bắt giữ sáng 31/5/2023 khi bà
vừa đỗ xe để tham dự một sự kiện.
Ngày 20/6/2023, Cơ quan Cảnh sát Điều tra thuộc
Phòng Cảnh sát TP Hồ Chí Minh ra cáo trạng cáo buộc bà Hồng tội 'trốn thuế',
theo điều 200 Bộ Luật hình sự Việt Nam năm 2005.
Bà Hồng thành lập CHANGE VN vào năm 2013 "để
khuyến khích [và] thúc đẩy bảo tồn môi trường thông qua giáo dục [và] truyền
thông sáng tạo nhằm khuyến khích thay đổi hành vi và truyền cảm hứng cho cộng
đồng Việt Nam hành động."
Năm 2018, Hoàng Thị Minh Hồng là một trong 12 nhà
hoạt động quốc tế nhận được tài trợ từ Chương trình học giả của Quỹ Obama đầu
tiên tại Đại học Columbia. Tháng 12/2018, Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama đã
tweet: "Những nhà lãnh đạo như Hồng Hoàng, người đã huy động một phong
trào do thanh niên lãnh đạo nhằm tạo ra một thế giới xanh hơn sau khi trở thành
người Việt Nam đầu tiên [vào năm 1997] đến thăm Nam Cực".
------------------
Tin
liên quan
Việt Nam sẽ làm gì với
gói tài trợ khí hậu 15 tỷ USD từ G7?
15 tháng 12 năm 2022
Năng lượng VN 2023:
Điện than đang thoái trào hay bùng nổ?
10 tháng 4 năm 2023
Hai mỏ khí đốt trên Biển Đông
của VN góp phần phá vỡ thỏa thuận khí hậu Paris?
9 tháng 8 năm 2023
Người phụ nữ Việt
'truyền cảm hứng' cho Obama
3 tháng 4 năm 2019
'Anh hùng khí hậu' Ngụy Thị
Khanh được trả tự do
15 tháng 5 năm 2023
'VN cần giúp người dân
hiểu 15,5 tỷ USD tài trợ cho năng lượng sạch được tiêu vào đâu'
5 tháng 7 năm 2023
Vụ Đặng Đình Bách: 'Luật
thuế VN mù mờ khiến nhiều tổ chức, cá nhân gặp họa'
17 tháng 5 năm 2023
Công văn Cục thuế TPHCM
hé lộ điều gì quanh chuyện thuế của bà Minh Hồng?
2 tháng 6 năm 2023
No comments:
Post a Comment