Putin:
Sa hoàng mới của nước Nga bành trướng
11 tháng
6, 2022
https://saigonnhonews.com/thoi-su/the-gioi/putin-sa-hoang-moi-cua-nuoc-nga-banh-truong/
https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2022/06/GettyImages-1240707142.jpg
TT Nga Vladimir Putin
Đọc được
những gì đang diễn ra trong đầu Vladimir Putin là điều không đơn giản. Nhưng thỉnh
thoảng lãnh đạo Điện Kremlin lại làm cho điều đó trở nên dễ dàng hơn. Đó là việc
vừa xảy ra khi Tổng thống Nga gặp các nhà khoa học, doanh nhân trẻ và cho biết
mục tiêu của ông ta tại Ukraine là khôi phục nước Nga như một cường quốc trong
cương vị là “Sa hoàng mới”.
Bộ mặt thật phô bày
https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2022/06/Putin-dai-de.jpg
Sa hoàng Peter Đại đế (1672-1725)
Sự ngưỡng
mộ của Putin dành cho Peter Đại đế (Peter the Great) đã được nhiều người biết
nhưng giờ đây ông ta đã bộc lộ tham vọng ý trở thành một “người vĩ đại” như thế!
Tại cuộc gặp nói trên, Putin đã công khai so sánh mình với Sa hoàng Nga, đánh đồng
cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine với các cuộc chiến tranh bành trướng của
Peter cách đây ba thế kỷ, đồng thời không ngại xác nhận mục đích của “chiến dịch
hành quân đặc biệt” ở Ukraine là để “lấy lại những gì từng thuôc về
mình”! Tham vọng xây dựng đế chế mới không hề che giấu của Putin là điềm
xấu cho Ukraine và cho các nước láng giềng. Estonia gọi tuyên bố của ông ta
là “hoàn toàn không thể chấp nhận được”.
Trước khi
nói với cử toạ trẻ về công nghệ thông tin và phát triển công nghệ, Putin tận dụng
cơ hội tuyên truyền về chính trị và quyền lực; ông ta nhấn mạnh: cuộc chiến
đang diễn ra là cơ hội để giành vị trí thống trị về địa chính trị. Ông ta nói
thẳng với số khán giả chọn lọc: Peter Đại đế là hình mẫu cho mục tiêu này! Sa
hoàng Peter Đại đế (1672-1725) được coi là hoàng đế đầu tiên đã biến nước Nga từ
một nước nông nghiệp lạc hậu ở châu Á thành một cường quốc châu Âu vào thế kỷ
18. Thành tích lớn nhất của vị vua chuyên chế này là những cuộc chiến tranh lấn
chiếm đất đai của các lân bang. Thành phố mang tên ông, St. Petersburg, từng là
thủ đô của đế chế Nga cho đến cuộc cách mạng cộng sản năm 1917, được ông cho
xây dựng trên vùng đất chiếm được của Thụy Điển.
“Peter
Đại đế đã tiến hành cuộc Đại chiến phương Bắc (Great Northern War) trong 21 năm
– nhà lãnh đạo
Nga nói một cách thoải mái và tự mãn – Bạn có thể nghĩ ông ấy gây chiến
với Thụy Điển là để giành lấy đất đai của họ? Thật ra ông ta không chiếm đất của
ai; mà chỉ đòi lại… Chỉ là lấy lại và củng cố cái vốn là của mình”. Putin
kết thúc bằng nụ cười nhếch mép làm người nghe liên tưởng đến Ukraine và mục
tiêu chính của ông ta. Putin gợi ý rằng cách cai trị của Peter là bằng chứng
cho thấy việc mở rộng lãnh thổ là chọn lựa tốt nhất cho sức mạnh Nga.
Các nước lân bang cảnh giác
Gần đây,
Putin đã trích dẫn rất nhiều về quá khứ của nước Nga nhưng sàng lọc cẩn thận để
phù hợp với mục tiêu của mình. Vài tháng trước khi tấn công Ukraine, Putin đã
viết một bài xã luận dài, trong đó điểm chính là lập luận về quyền tồn tại của
nước Nga trong lịch sử.
Nhưng khi
Nga xâm lược nước láng giềng vào ngày 24 Tháng Hai, Putin đánh lạc hướng dư luận
quốc tế rằng đây là một chiến dịch đặc biệt chỉ giới hạn ở khu vực phía đông
Donbas nhằm “phi phát xít hóa” Ukraine và loại bỏ mối đe dọa đối với Nga. Trong
thời gian chuẩn bị cho cuộc xâm lược, Putin cũng đưa ra một loạt nỗi bất bình để
biện minh cho chiến tranh, từ việc NATO mở rộng về phía đông cho đến việc
phương Tây hỗ trợ quân sự cho Ukraine.
Nhưng ngay
khi ông ta đang thốt ra những lời giả dối này các lực lượng Nga không đi vào
phía đông mà mượn đường Belarus tiến đánh thủ đô Kyiv và ném bom cả các lãnh thổ
xa hơn về phía tây. Hơn 100 ngày sau, 20% lãnh thổ Ukraine nằm dưới sự kiểm
soát của quân đội Nga, với các chính quyền bù nhìn thảo luận việc sáp nhập vào
Nga. Nay Putin cảm thấy đủ tự tin hơn để thừa nhận chiến dịch trên thực chất là
một sự lấn đất và chiếm đóng. Tổng thống Nga nghĩ rằng cuối cùng phương Tây
cũng phải chấp nhận thực tế chiến trường, chấp nhận những gì quân Nga đang làm
trong lãnh thổ Ukraine như một “việc đã rồi”! Ông ta nói: “Khi Peter
xây dựng St Petersburg như thủ đô mới của Nga, không có quốc gia phương Tây nào
công nhận lãnh thổ đó là của Nga. Nhưng bây giờ họ đã công nhận”.
Tuyên bố của
Putin nhanh chóng bị người Ukraine lên án và xem đây là sự thừa nhận trơ trẽn
tham vọng đế quốc của Putin. Cố vấn tổng thống Ukraine Mykhailo Podolyak viết
trên Twitter: “Việc Putin thú nhận chiếm đất và tự so sánh mình với
Peter Đại đế là để chứng minh: không có xung đột, chỉ là ‘qui cố hương’. Nhưng
thực tế đó là tội ác diệt chủng. Vì vậy, chúng ta không nên nói về việc đừng
làm mất mặt Nga (ám chỉ cảnh báo của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron bị Tổng thống
Ukraine Zelensky chỉ trích) mà về việc xóa bỏ tham vọng đế quốc này ngay lập tức”.
Putin cho
rằng có hai loại nhà nước: Nhà nước có chủ quyền và người bị chinh phục,
Ukraine nên thuộc loại thứ hai. Từ lâu, Putin luôn lập luận người Ukraine không
có bản sắc dân tộc hợp pháp và nhà nước của họ về cơ bản là một con rối của
phương Tây. Nói cách khác, ông ta cho rằng người Ukraine không có quyền tự quyết
và không phải là chủ thể trong bang giao quốc tế.
Dự án khôi
phục đế quốc của Putin về lý thuyết, có thể mở rộng từ Ukraine sang các vùng
lãnh thổ khác từng thuộc đế quốc Nga hoặc Liên bang Xô viết. Nguy cơ này khiến
tất cả các quốc gia nổi lên sau sự sụp đổ của Liên Xô, đặc biệt các nước vùng
Baltic phải báo động. Bộ Ngoại giao Estonia đã triệu tập đại sứ Nga để lên án
việc Putin nhắc lại việc Peter Đại đế tấn công Narva, hiện thuộc Estonia.
Bành trướng là “thuộc tính” của nước Nga
Peter Đại
đế dù là kẻ chuyên quyền tàn nhẫn nhưng rất ngưỡng mộ các ý tưởng, khoa học,
văn hóa phương Tây. Ông ta nổi tiếng đã xây dựng St Petersburg thành một “cửa
sổ tại châu Âu” và đi đây đó nhiều với khát khao thu thập kiến thức
để đưa nước Nga tiến lên hiện đại. Nhưng sự cai trị ngày càng đàn áp người dân
của Putin đang đóng dần cánh cửa giao lưu với phương Tây và đóng hẳn trong cuộc
chiến Ukraine đã khiến ý tưởng bắt chước Peter tìm kiếm ý tưởng và nguồn cảm hứng
không còn thực hiện được. Khi Putin rao giảng cho các doanh nhân trẻ về một Sa
hoàng của thế kỷ 18, ông ta cũng muốn gieo vào đầu óc họ niềm lạc quan về tương
lai, vun đắp sự tự tin vào chiến thắng. Có vẻ Putin quyết tâm thực hiện mục
tiêu và thách thức mọi sự lên án và trừng phạt của phương Tây. Nhưng có một bài
học khác từ sử sách Nga mà ông ta nên học: Peter Đại đế dù cuối cùng cũng chinh
phục được vùng đất từ Baltics đến Hắc Hải nhưng Nga đã phải chiến đấu
đến 21 năm.
Khôi phục
lại đế chế cũng có thể là dấu chấm hết cho nước Nga của Putin. Đầu tuần này, một
thứ trưởng từ đảng Nước Nga Thống nhất ủng hộ Điện Kremlin đã đệ trình dự thảo
luật lên Duma Quốc gia (tức hạ viện Nga) yêu cầu bãi bỏ nghị quyết của Liên Xô
công nhận nền độc lập của Lithuania – người Việt trong nước gọi là Litva, một
trong ba nước cộng hòa vùng Baltic – một thành viên NATO và Liên minh châu Âu
(EU). Nhìn lại lịch sử sẽ thấy, nếu không tính đến quá khứ đế quốc của Nga, dù
dưới thời Liên Xô hay Sa hoàng, thì ít có khả năng một nước Nga không có Putin
sẽ từ bỏ hình mẫu xâm lược các nước láng giềng hoặc trở thành một quốc gia dân
chủ hơn.
Năm 1994,
cựu cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Zbigniew Brzezinski khẳng định: “Nga chỉ có thể
từ bỏ thói quen đế quốc nếu chịu từ bỏ các tuyên bố chủ quyền với Ukraine”. Đối
với Putin, để tồn tại, Nga phải là một đế chế, bất kể cái giá con người phải trả,
nên chữ “từ bỏ” không thể có trong tự điển bành trướng của ông ta.
---------------
Đọc
thêm:
No comments:
Post a Comment