CHIẾN TRANH ĐÃ THAY ĐỔI THÀNH PHỐ THỨ HAI CỦA UKRAINA RA SAO (The Economist)

 

Chiến tranh đã thay đổi thành phố thứ hai của Ukraina ra sao

Cù Tuấn dịch từ The Economist

Tháng Năm 31, 2022

https://nghiencuulichsu.com/2022/05/31/chien-tranh-da-thay-doi-thanh-pho-thu-hai-cua-ukraina-ra-sao/

 

 Ở Kharkiv, Vladimir Putin đã “giải phóng” hàng nghìn người khỏi mạng sống và ngôi nhà của họ

 

Tay Yulia Rebenko đầy máu; và không giống như Lady Macbeth, cô ấy không bị ảo giác. Tốc độ suy nghĩ nhanh nhẹn đã cứu cô sinh viên tâm lý năm nhất này khỏi cái chết: cô chạy từ bếp vào phòng tắm ngay khi nghe thấy những tiếng động lớn đầu tiên. Vào thời điểm vụ pháo kích tiến đến căn hộ của cô trên phố Shakespeare vào chiều ngày 26 tháng 5, xuyên qua những cây lạc và rơi xuống bên ngoài cửa sổ nhà cô, thì Rebenko vẫn còn cách vụ nổ hai bức tường. Cô vẫn còn sống với những vết cắt nhỏ. Ít nhất chín người khác đã bị đưa vào nhà xác. Dina Kirsanova, nhân viên bán hàng tại một quầy bán sữa gần ga tàu điện ngầm 23 tháng 8, mục tiêu chính của các cuộc không kích, đã nhìn thấy ít nhất 15 tên lửa trên bầu trời. Cô nói, các lực lượng phòng không đã chặn được hầu hết chúng, ngăn chặn thiệt hại lớn hơn về nhân mạng: “Nó còn hơn cả tàn nhẫn. Không có vị trí quân sự nào ở đây. Chỉ là những con người giản dị, cố gắng tồn tại ”.

 

Các cuộc tấn công mới đây vào Kharkiv diễn ra như một phần của giai đoạn thứ hai của cuộc chiến. Sau khi rút lui khỏi thủ đô Kyiv và một số thành phố ở phía bắc khác trong tháng 4, Nga tập trung lại các đơn vị quân đã bị thương vong nặng nề và tập trung nỗ lực vào phía đông. Cuộc giao tranh bùng phát dữ dội nhất đang diễn ra ở tỉnh Luhansk, một phần của khu vực Donbas, nơi Nga đang hy vọng giành quyền kiểm soát Severodonetsk và Lysychansk, những thị trấn cuối cùng có quy mô hợp lý mà Nga vẫn chưa chiếm được ở vùng này và bao vây quân Ukraina. Nhưng Nga dường như cũng đang bị đẩy lùi xa hơn về phía bắc. Trong một chuyến công du hiếm hoi bên ngoài Kyiv, Tổng thống Volodymyr Zelensky đã đến thăm Kharkiv và quân đội trong khu vực vào ngày 29 tháng 5.

 

Do đó, thành phố thứ hai của Ukraina, một thành phố đáng tự hào, gan dạ, dành cho tầng lớp lao động, phải đối mặt với một tương lai không chắc chắn nhất. Bởi vì thành phố này chỉ cách Nga 40 km, ít người nghĩ rằng Kharkiv có thể đứng vững trước một cuộc xâm lược. Trong trường hợp này, xe thiết giáp của Nga đã tiến đến ranh giới thành phố rộng lớn này chỉ trong vòng ba ngày đầu tiên của cuộc chiến. Nhưng sự kết hợp giữa tinh thần chống cự kiên cường và sự miễn cưỡng của Moscow trong việc sử dụng đủ số quân cần thiết để bao vây thành phố này đã khiến Kharkiv bằng cách nào đó vẫn sống sót. Vào giữa tháng 5, Ukraina phản công và chiếm lại một số ngôi làng ở phía bắc và đông bắc Kharkiv. Nhiều người bắt đầu hy vọng cuộc sống bình thường có thể xảy ra; một số thậm chí đã bắt đầu quay trở về nhà. Thực tế tỏ ra là tệ hơn họ tưởng tượng. Các khu vực phía bắc của thành phố vẫn nằm trong tầm bắn của pháo binh tầm xa của Nga, và cuộc tấn công trên phố Shakespeare đã chứng minh điều đó. Quân Nga cũng đang đào hào, củng cố vị trí của họ và sẽ khiến việc đẩy lùi họ trở lại rất khó khăn.

 

Thống đốc Oleh Synyehubov cho biết cuộc chiến giành Kharkiv có vẻ như sẽ không kết thúc sớm. “Chúng tôi hiểu rằng chiến tranh không phải là câu chuyện diễn ra trong một tháng và chúng tôi sẽ cần phải sống trong thực tế mới này.” Cuộc sống riêng của thống đốc đã bị hủy bỏ; Synyehubov đã không có văn phòng kể từ khi một tên lửa hành trình của Nga bắn trúng trụ sở của ông vào tháng Ba. Ông gặp phóng viên để trả lời phỏng vấn tại một địa chỉ bí mật, chỉ được liên lạc vào phút cuối. Synyehubov nói rằng chỉ hơn một nửa trong số 1,5 triệu người của Kharkiv đã rời đi. Tất cả những người ở lại đều dễ bị tổn thương do máy bay phản lực, tên lửa và pháo binh của Nga; họ nên ở nhà trừ khi họ có nhu cầu khẩn cấp phải ra đường. Một số người dường như đang chú ý đến lời khuyên này. Nhưng những người khác cố chấp phớt lờ nó. The Ditch, một quán bar cocktail cách phố Shakespeare 2km, tiếp tục lên kế hoạch mở cửa trở lại sau ba tháng bất chấp các cuộc tấn công tên lửa mới. Daria Taran, người phục vụ và đồng sở hữu quán này cho biết: “Pháo kích không còn khiến chúng tôi khó chịu nữa. Chúng tôi biết một tên lửa có thể có tên của chúng tôi trên đó. Nhưng đó là số phận.”

 

Tại khu chợ Barabashova khổng lồ của thành phố, từng là trái tim của thương mại tại Kharkiv, nhưng giờ hầu như chỉ còn là đống đổ nát cháy xém, một vài chủ cửa hàng đã dám mở cửa trở lại. Iryna Petrovna đã bắt đầu bán lại bình chứa và chảo kim loại. Nhưng hàng trong kho của cô là hàng Trung Quốc và với việc các cảng của Ukraina đang bị Nga phong tỏa, cô biết mình khó có thể mua được hàng mới. “Chúng tôi rất sợ hãi, nhưng chúng tôi có thể làm gì khác? Chúng tôi cần phải làm việc”. Ở cửa hàng bên cạnh, Sergei Ivanov đang tìm kiếm trong một mớ đồ sứ vỡ và mảnh đạn với hy vọng tìm được thứ gì đó để bán. Anh kể là mình đã mua hai container đĩa sứ trị giá cao từ Pháp để bán trong Ngày Phụ nữ 8 tháng 3. “Đó là những đồ xa xỉ. Hãng Luminarc.” Không rõ hai nhà kinh doanh trên có thể tìm thấy khách hàng ở đâu. Những người bán hàng khác ở chợ đang thu dọn đống đổ nát. Timur, một người đàn ông với đôi mắt xanh thẳm và hơi thở nồng nặc mùi rượu, dẫn chúng tôi đến đống tên lửa Grad của Nga mà anh lấy được từ cuộc tấn công cuối cùng vào ngày 17/5. Người thợ xây cũ này cho biết anh ta được trả 500 hryvnia (17 đô la) một ngày cho việc này. Anh nói, tiền đó không đủ cho việc nuôi hai đứa con, nhưng hiện tại không có nhiều việc ở Kharkiv.

 

Chợ Barabashova nằm ở một đầu của quận Saltivka rộng lớn — một khu rừng các nhà lắp ghép chắc chắn do Liên Xô xây dựng. Do chúng ở vị trí phía bắc thành phố nên các tòa nhà này đã hứng chịu phần lớn pháo kích của Nga. Nó từng được gọi là quận Matxcơva, nhưng giống như nhiều tên khác theo chủ đề Nga, đã được đổi tên vào tháng Năm. Ở những khu vực an toàn hơn của thành phố, mọi người đang quay trở lại, nhưng chỉ về rồi lại ra đi. Cư dân đang quay trở lại để lấy đi bất cứ tài sản nào họ có thể lấy đi trước khi nó trở thành khan hiếm: tranh, ti vi, tủ lạnh, máy điều hòa không khí, phụ kiện nhà vệ sinh. Alla Yaroslavtseva, 57 tuổi, đi ra từ đống đổ nát cháy đen của nhà số 80 phố Natalii Uzvii, nơi bị bắn thủng một phần giữa, cầm trong tay một số ảnh và đồ kỷ niệm. Yaroslavtseva không nghĩ rằng bà sẽ trở lại đây lần nữa. Bà nói rằng bà đã làm việc cả đời mình để mua đứt căn hộ của mình với hy vọng có thể để lại nó cho các con. “Bây giờ tôi phải bắt đầu lại vì Thế giới Nga chết tiệt đã quyết định đến và giải phóng tôi. Giải phóng khỏi cái gì chứ? Giải phóng tôi khỏi căn hộ của tôi sao?”

 

Sự tức giận của bà Yaroslavtseva là minh chứng cho sự thay đổi ở một thành phố mà nhiều người Ukraina cho rằng có thiện cảm với nước Nga. Hàng loạt người ở đây đang chuyển từ nói tiếng Nga sang nói tiếng Ukraina, mặc dù rõ ràng điều đó không đến một cách tự nhiên. Bohdan, một tài xế đến từ Saltivka, cho biết: “Tôi muốn con trai mình kinh tởm khi nghe thấy tiếng Nga, nhưng điều này rõ ràng là không thực tế. Đối với Serhiy Zhadan, một tác giả và nhà thơ nổi tiếng ở đây, người vẫn ở lại mặc dù có khả năng là mục tiêu của các đội tấn công của Nga, các giả định luôn là sai. Bản sắc khu vực mạnh mẽ và sở thích ngôn ngữ có ý nghĩa hơn nhiều so với các bộ phận của họ, ông nói. “Người Nga cũng nghĩ rằng họ sẽ được người dân tặng hoa, và họ cũng không hiểu chúng tôi.” Ông nói rằng khi thành phố Kharkiv nhìn về tương lai của nó, cảm giác đoàn kết trong một bi kịch chung đã mang lại một chút hy vọng. Nhưng với việc pháo kích và chết chóc vẫn là hiện thực trong tương lai gần, người dân địa phương sẽ cần một tư duy “kiểu Israel” để tồn tại. “Nước Nga sẽ không tự biến mất. Chúng tôi phải làm quen với việc sống chung với một gã hàng xóm điên rồ”.