Thứ Năm, 09/24/2015 - 05:32 — tuongnangtien
Lão bà nghỉ chợ bần thần
Đem tiền[Cụ Hồ] ra đếm mấy lần chửa xong
Xếp riêng rồi lại xếp chung
Miệng thời lẩm bẩm mà ... (không rõ nhời) !
Đem tiền[Cụ Hồ] ra đếm mấy lần chửa xong
Xếp riêng rồi lại xếp chung
Miệng thời lẩm bẩm mà ... (không rõ nhời) !
*
Tôi dừng chân ở Bangkok (lần đầu) vào một
buổi chiều Hè, năm 1980. Đây cũng là thời điểm tôi mới làm quen với
cuộc sống tha hương nên đã ghi lại vài chục câu thơ (hơi) ướt át:
Chiều về trên xứ lạ
Cười nụ cười Anglais
Buồn qua hơi thuốc Thái
Thèm một phin cà phê
Cười nụ cười Anglais
Buồn qua hơi thuốc Thái
Thèm một phin cà phê
Chiều về trên xứ lạ
Xe ngược xuôi trăm đường
Trăm ngàn khuôn
Xe ngược xuôi trăm đường
Trăm ngàn khuôn
Chiều về trên xứ lạ
Excuses me
I’m sorry nói mãi
Thương một câu chửi thề
Excuses me
I’m sorry nói mãi
Thương một câu chửi thề
Chiều về trên xứ lạ
Thoáng thấy mình trong gương
Tôi nhìn tôi bối rối mặt lạ
Mong một người đồng hương
Sao trông mình thảm thương
Thoáng thấy mình trong gương
Tôi nhìn tôi bối rối mặt lạ
Mong một người đồng hương
Sao trông mình thảm thương
Chiều về trên xứ lạ
Ngỡ ngàng Chinatown.
Ðây rượu nồng thịt béo
Mà bạn bè nơi nao
Ngỡ ngàng Chinatown.
Ðây rượu nồng thịt béo
Mà bạn bè nơi nao
Dừng chân nơi quán lạ
Thèm cơm chiều hương quê
Mẹ cha ơi đừng đợi
Chiều nay con không về
(Chị ơi thôi đừng đợi
Chiều nay em chưa về)
Thèm cơm chiều hương quê
Mẹ cha ơi đừng đợi
Chiều nay con không về
(Chị ơi thôi đừng đợi
Chiều nay em chưa về)
...
Thì cũng nói cho nó bảnh, và nghe cho có vần
điệu (chơi) vậy thôi chớ tiền đâu ra mà ... “dừng chân nơi quán lạ” – hả
Trời? Tui “chuồn” ra Bangkok, từ một trại tị nạn chuyển tiếp, và
trong túi chỉ có vỏn vẹn mỗi một đồng đô.
Vào thời điểm này, một Mỹ Kim tương đương với
24 đồng tiền baht. Xe bus lượt đi lượt về đã mất hết 4 baht rồi, tô
mì xe giá 5 baht, chai Coca Cola 3 baht nữa. Tiền còn lại chỉ đủ mua
(lẻ) vài điếu thuốc lá Samit nữa thôi.
Không lẽ “dừng chân nơi quán lạ” uống (đại)
dăm chai bia Singha rồi bỏ chạy sao? Mà chạy đi đâu giữa kinh đô Vọng
Các xa hoa, và xa lạ này? Đ... mẹ, tui chỉ (thường) say thôi chớ
có điên hồi nào đâu – mấy cha?
Tiền
Baht. Ảnh: fotolibra.com
Ba mươi lăm năm sau, tôi trở lại chốn xưa (vào
mùa Hè năm 2015) với cả ... đống U.S.A dollar trong túi. Tiền đã nhiều
mà một Mỹ Kim hôm nay còn đổi được tới 35 đồng baht lận. Tuy vậy,
mãi lực của tiền Thái không còn được như xưa nữa.
Giá xe bus đã lên hơn gấp bốn, tới 9 baht. Và
đó là loại xe không máy lạnh, dành cho người nghèo. Nghe nói nay có
loại xe điện mới, rất tân kỳ (lạnh ngắt và sạch bóng) đi lại trong
thành phố rất tiện nhưng tôi chưa có dịp thử nên không biết giá cả ra
sao.
Tô mì hôm nay đã giá gấp 7 rồi, 35 baht. Chai
Coca Cola cũng vậy, 10 baht chớ không còn 3 baht như hồi năm cũ
nữa. Lương bổng, lợi tức của người dân Thái – tất nhiên – cũng tăng,
và chắc là tăng kịp với đà lạm phát nên không nghe thiên hạ ca cẩm
gì nhiều về nạn vật giá leo thang, như ở Việt Nam. Mọi người, xem ra,
có vẻ hài lòng với cuộc sống tương đối an lành và phú túc mà họ
đang được hưởng.
Khác với những quốc gia láng giềng, dường
như, không có cái khoảng cách hay sự tương phản nào (rõ nét) giữa
mức sống giữa nông thôn và thành thị ở Thái Lan. Những người chạy
taxi, và ngay cả xe tuck tuck, hay xe ôm nữa – nơi xứ sở này –
trông cũng tự tin và thoải mái hơn đồng nghiệp của họ ở Cambodia, hay
Lào.
E là mình chủ quan nên tôi viết thư hỏi một
anh bạn, người đã sống ở Thái Lan từ năm 1992, hiện là một trong
những thông tín viên thường trực của RFA ở Bangkok. Qua ngày sau, tôi
nhận được hồi âm:
Anh Tư mến,
Em đọc thư anh viết từ hôm qua, song bận quá giờ
mới viết trả lời anh được.
Đợt vừa rồi tìm hiểu để viết về cuộc sống của những
người Việt tỵ nạn ở Thái lan, đặc biệt
là những người Thượng Tây nguyên thì vượt quá sức tưởng tượng của em.
Họ khổ quá, thương họ quá dù rằng mình cũng hiểu phần
nào song không hình dung trên thực tế thì nó là như thế.
Chuyện lương của cháu K. 300$/tháng
(9,000 baht) là mức lương tối thiểu của một lao động phổ thông người Thái theo quy định của nhà nước. Mức lương đó mà dành cho 03 người thì khá
vất vả, vì riêng tiền thuê nhà ở Bangkok một phòng 12-14 m2 có nhà
vệ sinh tồi nhất cũng phải mất 2-2,500 baht. Số tiền còn lại còn trăm thứ phải
tiêu: diện, nước, internet và ăn uống tiêu dùng.
- Lương của một Hạ sỹ quan CS Thái lan khoảng 18,000
baht
- Lương của một Sỹ quan CS Thái lan mới ra trường
khoảng 20,000 baht.
- Lương cho giáo viên thì rất cao, bằng khoảng 130%
của lương viên chức khác.
- Lương của một viên chức trung bình khoảng 23,000
baht.
Nhìn chung lương viên chức ở Thái lan thì thấp, song
họ có các chế độ đãi ngộ khác kèm theo khá tốt như các vấn để an sinh xã hội dành cho người nhà của viên chức
như bố, mẹ, vợ con v.v...
Mặt khác ở Thái lan có chế độ giáo dục miễn phí 12
năm, chữa trị y tế hoàn toàn free 100%, có trợ cấp cho người già, người tàn tật. Vì vậy với mức lương trung bình 23,000 baht/tháng
cũng đủ sống không phải kiếm thêm. Hầu như không thấy hiện tượng viên chức người Thái
phải làm thêm. Hầu như đối tượng này có nhà riêng và xe hơi.
Những người có khả năng thì họ đi làm cho các công
ty tư nhân, lương cao hơn khoảng 140% so với lương viên chức.
Vật giá ở Thái lan khá rẻ. Thức ăn bán sẵn cho
03 người một bữa có 03 món thịt, cá và canh khoảng 100 baht là tạm ổn, cơm thì
nấu ở nhà.
Lái xe taxi cũng là một nghề tự do kiếm tiền khá,
song nếu phải thuê xe thì một ngày cũng phải trả tiền thuê khoảng 7-800
baht/ngày nên cũng chẳng thừa được bao nhiêu. Còn lại khoảng 7-800
baht/ngày sau khi trừ tiền mua gaz.
Có xe riêng thì được nhiều. Chạy xe ôm là việc dễ
làm, chỉ cần có moto và trả phí hàng ngày chừng 50-60 baht cho chủ bến (Cảnh
sát) thì mỗi ngày chịu khó cũng kiếm được khoảng 1,000 baht.
Lạm phát ở nước Thái thì ít so với VN, em ở bên này
23 năm thì thấy vật giá mới tăng khoảng 150%, thế cũng là phù hợp với tốc độ
suy thoái kinh tế toàn cầu. Tất nhiên cũng phải kể đến nguyên nhân chính là việc
nâng mức lương tối thiểu của lao động phổ thong từ 6,000 baht/ tháng lên 9,000
baht/tháng.
Em viết vội cho anh như vậy, có gì cần biết anh cứ bảo
em nhé.
Chúc anh khỏe.
Ở VN thì đơn vị tiền tệ không phải là tiền
baht mà là tiền Bác. Đồng tiền này được lưu hành trên toàn quốc từ
ngày 23 tháng 9 năm 1975. Sự kiện này được báo Sài Gòn Giải Phóng
(số ra ngày 27 tháng 9 cùng năm) ghi lại thế này đây:
“Nhiệm vụ của đồng bạc Sài Gòn (là) giữ vai trò
trung gian cho Diệm xuất cảng sức lao động của đồng bào ta ở miền Nam cho Mỹ…
Làm trung gian để tiêu thụ xương máu nhân dân miền Nam, làm trung gian để tiêu
thụ thân xác của vô số thiếu nữ miền Nam, làm trung gian cho bọn tham nhũng, thối
nát, làm kẻ phục vụ đắc lực cho chiến tranh, làm sụp đổ mọi giá trị tinh thần,
đạo đức của tuổi trẻ miền Nam, làm lụn bại cả phẩm chất một số người lớn tuổi…
Nó sống 30 năm dơ bẩn, tủi nhục như các tên chủ của nó, và nay nó đã chết cũng
tủi nhục như thế. Đó là một lẽ tất nhiên, và đó là lịch sử… Cái chết của nó đem
lại phấn khởi, hồ hởi cho nhân dân ta.”
Tiền
Bác. Ảnh: facebook
Ba mươi tám năm sau, nhà báo Huy Đức mới có lời bàn
thêm, và bàn ra, nghe như một tiếng thở dài: “Không biết ‘tủi nhục’ đã mất
đi bao nhiêu … nhưng rất nhiều tiền bạc của người dân miền Nam đã trở thành giấy
lộn.” (Bên
Thắng Cuộc, tập I. OsinBook, Westminster, CA: 2013).
Thảo nào mà trong
dân gian không thiếu những câu thơ (nghe) hơi thừa cay đắng:
Máu rợn mùi tanh, cuộc đổi đời
Ba lần cướp trắng lúc lên ngôi
Miền Nam "ruột thịt" âm thầm hiểu:
Cách mạng là đây: bọn giết người !
Mà đắng cay là phải vì hiện nay Việt Nam đã
trở thành một trong mười quốc gia có đồng tiền trị giá thấp nhất
thế giới, , theo như ghi nhận của dondwest.hubpages.com/hub/Worthless-Fiat-Currency:
1. Somalia
2. VIETNAM
3. São Tomé and Príncipe
4. Iran
5. Indonesia
6. Laos
7. Guinea
8. Zambia
9. Paraguay
10. Sierra Leone
2. VIETNAM
3. São Tomé and Príncipe
4. Iran
5. Indonesia
6. Laos
7. Guinea
8. Zambia
9. Paraguay
10. Sierra Leone
Theo thời giá thì 100 baht, nếu tiện tặn, có
thể đủ tiền chợ nguyên ngày cho một gia đình ba người. Còn 1.000 ngàn
đồng tiền Bác thì ngay cả đến giới ăn xin cũng không muốn nhận – như
tường thuật của nhà báo Bạch Nga, trên Vietnamnet:
“Trong khi ngồi đợi xe ở trạm trung chuyển xe bus
Long Biên, tôi được dịp chứng kiến cảnh một bà lão ăn xin chê tiền của khách.
‘Cô tính thế nào chứ 2 nghìn bây giờ chả đủ mua mớ
rau, lần sau đã mất công cho thì cho ‘tử tế’ nhá!’
Câu nói của bà lão ăn xin khiến nhiều người phải sốc…
Chị Hương (Cầu Giấy – Hà Nội) chia sẻ câu chuyện có
thật mà như đùa: ‘Nói thật, có lần gặp hai chị em nhà này đi ăn xin, thương tâm
quá tôi liền rút ví ra đưa cho chúng 3 nghìn lẻ. Ngay lập tức, nó gọi tôi lại,
giơ tờ 5 nghìn đồng lên trước mặt tôi bảo: cho chị thêm 2 nghìn cho đủ mua mớ rau
nhé.”
Ảnh: vtc
Lý do khiến đồng Bác bị nhân dân, cũng như
nhân loại, rẻ rúng được nhà báo Nguyễn Vũ
Bình lý giải như sau:
“Nhà nước VN, từ khi thành lập tới nay, đều giữ bí mật về lượng tiền in
ra, phát hành. Ngoài mấy lần đổi tiền, làm người dân vô cùng điêu đứng, thì khi
bước vào chuyển đổi cơ chế kinh tế, chuyển sang kinh tế thị trường cũng liên tục
vi phạm nguyên lý về mối tương quan giữa lượng tiền phát hành và năng lực của sản
xuất của nền kinh tế.
Việc in tiền không căn cứ và không có giới hạn khiến cho giá cả hàng hóa
năm nào cũng tăng ít nhất từ 20-50%/năm (trong khi các nền kinh tế thị trường
chỉ từ 5-7%). Đồng tiền mất giá đã bóp méo toàn bộ quá trình sản xuất kinh
doanh cũng như giảm mức sống mà người dân đáng ra phải được hưởng...”
Những cái “người dân đáng ra phải được hưởng” –
xem chừng – mỗi lúc một xa khỏi tầm tay, và càng ngày thì cuộc sống
càng thêm “điêu đứng.” Đã đến lúc mà vấn đề được đặt ra theo
một chiều hướng khác, thách thức thấy rõ:
“Liên tiếp trong một thời gian ngắn, xăng và điện
tăng giá, một số thành phố sẽ thu phí đường bộ đối với xe máy từ ngày 1-7 tới...
Tiền điện tăng 100%, giá xăng dầu được dự báo vẫn theo chiều hướng tăng vọt dù
giá nhập giảm tới... 40%, nồi cơm của nhiều gia đình chắc chắn sẽ bị ảnh hưởng
bởi thu nhập không tăng kịp theo tương xứng. Nhiều bà nội trợ chắc chắn sẽ chật
vật vì phải cắt khoản chi tiêu này, giảm khoản kia để tổ ấm của mình tồn tại...
Ảnh: Pháp
Luật
Trong cuộc sống sự nhẫn nại là một đức tính tốt
nhưng vấn đề là nhẫn nại của chúng ta có giới hạn không?” (Benjamin Ngô. “Sự
Nhẫn Nại Của Chúng Ta.” Báo Pháp
Luật, số ra ngày 28 tháng 6 năm 2015).
Tôi may mắn không “phải” sống ở Việt Nam nên
không dám lạm bàn chi về mức độ “giới hạn nhẫn nại” của đồng bào
mình. Lêu bêu ở xứ người, đôi lúc, tôi chỉ trộm nghĩ rằng giá mà
đừng có Bác (và mấy đồng bạc của Người) thì thiệt là đỡ khổ cho
dân Việt biết chừng nào!
No comments:
Post a Comment