Mỹ :
Donald Trump có quyền lực vô hạn ?
Phan
Minh - RFI
Đăng
ngày: 15/11/2024 - 15:32
Donald
Trump trở lại Nhà Trắng, binh sĩ Bắc Triều Tiên có mặt ở Nga vẫn là những chủ đề
được các tờ báo Pháp quan tâm hôm nay 15/11/2024.
HÌNH
:
Tổng
thống tân cử Mỹ Donald Trump trên đồi Capitol ở Washington, Hoa Kỳ, ngày
13/11/2024. © Brian Snyder / REUTERS
Tại
Hoa Kỳ, trang nhất và bài xã luận của tờ Le Monde chú ý đến việc quyền lực của
tổng thống tân cử Donald Trump dường như vô hạn khi đảng Cộng Hòa nắm quyền kiểm
soát Quốc Hội lưỡng viện sau cuộc bầu cử ngày 05/11. Sau khi nhận kết quả,
Donald Trump đã kêu gọi được miễn thủ tục phê chuẩn của Thượng Viện đối với việc
bổ nhiệm những người sẽ nắm giữ các vị trí then chốt trong chính quyền tương
lai. Đề xuất này thực sự gây tranh cãi vì nó làm lu mờ nguyên tắc phân chia quyền
lực.
Điển
hình là việc lựa chọn Tulsi Gabbard, cựu dân biểu thuộc đảng Dân Chủ, từng
làm việc tại Fox News, làm Giám đốc Tình báo Quốc gia, bao gồm 18 cơ quan tình
báo (CIA, FBI, NSA…), thực sự gây hoang mang. Việc bà thiếu trình độ chuyên môn
cho một lĩnh vực nhạy cảm như vậy, cùng với những phát ngôn kỳ lạ trong quá khứ
về các thuyết âm mưu, hay sự thiện cảm mà bà dành cho Nga và các đồng minh của
nước này là những điều gây lo ngại.
Đề
xuất bổ nhiệm dân biểu bang Florida, Matt Gaetz, làm bộ trưởng Tư Pháp
cũng gây sửng sốt, khi ông đang bị điều tra về những sai phạm cá nhân. Ông cũng
là nhân vật gây ra những mối bất hòa trong nội bộ của Hạ Viện.
Việc
đề bạt nhân vật giàu nhất thế giới, Elon Musk, vào nội các cũng là điều
gây xôn xao. Le Monde nhận định phải là một kẻ ngốc nghếch hay thiếu hiểu biết
(hoặc cả hai) mới có thể vui mừng trước việc bổ nhiệm vào chính phủ một
người gắn bó sự nghiệp với một mạng xã hội đã trở thành công cụ mạnh mẽ của việc
phát tán thông tin sai lệch, một loại độc tố đối với các nền dân chủ. Cũng phải
ngốc nghếch và thiếu hiểu biết không kém mới không nhận thấy rằng những lựa chọn
này là sự cám dỗ của Donald Trump trong việc giải quyết các mối bất đồng cá
nhân với những người mà nhà tỷ phú đã có xung đột trong nhiệm kỳ tổng thống đầu
tiên. Tuy nhiên, giải quyết ân oán không thể là chiến lược của một vị tổng thống
và các thượng nghị sĩ Cộng Hòa cần phải nhắc nhở tân chủ nhân Nhà Trắng về điều
này.
Binh
sĩ Bắc Triều Tiên có mặt tại Nga có phải là “bước ngoặt” trong
cuộc chiến tranh Ukraina ?
Nhìn
sang châu Âu, tờ Le Figaro dành trang nhất quan tâm đến hồ sơ Bắc Triều Tiên cử
binh sĩ sang Nga để tham gia vào cuộc xâm lược Ukraina. Nhật báo thiên hữu nhận
định hoạt động này không đơn giản chỉ khiến “căng thẳng leo thang tột độ”,
mà còn có thể coi là “bước ngoặt” gây ra “mối lo ngại
rất lớn” trong cuộc chiến.
Báo
New York Times (NYT), ngày 12/11, dẫn lời các quan chức Mỹ và Ukraina, cho biết
quân đội Nga đã tập trung 50.000 binh sĩ sẵn sàng tham chiến ở khu vực Kursk.
Trong số những người này, theo tờ báo Mỹ, có sự góp mặt của 10.000 cho đến
12.000 binh sĩ do Bình Nhưỡng cử đến. Vẫn theo NYT, lực lượng này có thể phát động
các cuộc tấn công “trong những ngày tới” để tái chiếm khu vực
mà Ukraina chiếm đóng một phần từ ngày 06/08 vừa qua.
Việc
binh lính Bắc Triều Tiên xuất hiện trên chiến trường khiến phương Tây vô cùng
lo lắng, đặc biệt trong bối cảnh Donald Trump tái đắc cử tổng thống Hoa Kỳ. Các
đồng minh của Kiev lo ngại Washington sẽ ngừng viện trợ quân sự cho Ukraina,
trong khi tổng thư ký Liên Minh Bắc Đại Tây Dương (NATO), Mark Rutte, trong tuần
qua đã nhấn mạnh phương Tây cần phải tiếp tục hỗ trợ Ukraina “chừng nào
Kiev còn cần”.
Quan
hệ Bắc Triều Tiên-Nga khiến Trung Quốc “khó chịu”
Việc
Bắc Triều Tiên gần gũi với Nga cũng khiến Trung Quốc của Tập Cận Bình “khó
chịu”. Le Figaro nhận định việc hai nước xích lại gần nhau có thể gia tăng
sự bất ổn trên bán đảo Triều Tiên, sát cạnh Trung Quốc, đi kèm với việc Donald
Trump trở lại Nhà Trắng cũng không phải là tín hiệu tốt đối với Bắc Kinh. Khả
năng xảy ra một vụ xung đột ở biên giới giữa hai miền Triều Tiên có thể khiến
Washington phải quan tâm trở lại tới thùng thuốc súng hạt nhân ở Đông Bắc Á.
Trung
Quốc, vốn tỏ ra rất kín đáo, vẫn không phủ nhận “mối quan hệ đối tác
không giới hạn” với Nga và đồng minh “bất ổn” Bắc Triều
Tiên, được liên kết với nhau thông qua các lợi ích chiến lược lâu dài. Tuy
nhiên, điệu tango giữa nhà lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong Un và tổng thống
Nga Vladimir Putin kể từ khi Matxcơva xua quân xâm lược nước láng giềng đánh dấu
một sự thay đổi theo chiều hướng căng thẳng trong mối quan hệ của tam giác Bắc
Kinh-Matxcơva-Bình Nhưỡng, mang đậm mùi chiến tranh lạnh. Trong khi hai nhà
lãnh đạo Bắc Triều Tiên-Nga đã gặp nhau hai lần trong chưa đầy 1 năm, tại
Vladivostok vào tháng 09/2023 và tại Bình Nhưỡng vào tháng 6 vừa qua, thì chủ tịch
Trung Quốc đã không gặp Kim Jong Un trong suốt 5 năm qua.
Tình
báo Azerbaijan “khử” những nhà đối lập sống ở Pháp
Vào
lúc hội nghị COP29 về biến đổi khí hậu đang diễn ra ở Azerbaijan, bài xã luận của
tờ Libération thuật lại hiện tượng những người chống đối chế độ Baku sống lưu
vong ở Pháp nói riêng và châu Âu nói chung bị truy lùng ráo riết.
Như
những luật sư của họ đã tóm tắt mọi chuyện, “bắt đầu có rất nhiều thi
thể xuất hiện”. Những đối thủ dũng cảm của chế độ khát máu Ilham Aliyev,
nhà lãnh đạo chuyên quyền, kế thừa toàn bộ quyền kiểm soát đất nước từ cha ông,
không được an toàn ngay cả khi sống lưu vong. Tại Pháp, một số nhà đối lập đã bị
hạ sát một cách bí ẩn. Nhưng Azerbaijan không phải là một quốc gia tầm thường,
bởi từ khi Nga quyết định xua quân xâm lược Ukraina, khiến phương Tây buộc phải
ban hành hàng loạt các biện pháp trừng phạt Kremlin, Azerbaijan đã trở thành một
kho dự trữ dầu và khí đốt tự nhiên khổng lồ mà châu Âu rất cần. Vì vậy, tất cả
những tội ác của Baku về mặt chính thức chỉ là những sự trùng hợp ngẫu nhiên.
Tuy
nhiên, cuộc điều tra của Libération, dựa trên nhiều cuộc phỏng vấn và các tài
liệu pháp lý mà tờ báo thiên tả đã tham khảo, chứng minh điều hoàn toàn ngược lại.
Libération ghi nhận về sự tồn tại của một “tổ chức mafia” do
chế độ Aliyev cử đến để thẳng tay loại bỏ những ai dám tố cáo chế độ Baku từ
Pháp. Libération đặc biệt chú ý đến một nhân vật, có tên Ramazan Y., thừa nhận
đã được cơ quan mật vụ của nước cộng hòa thuộc Liên Xô cũ tuyển mộ để ám sát
các nhà đối lập Azerbaijan sống ở Pháp. Hiện đang bị giam ở nhà tù Fresnes, người
này đang tìm mọi cách để không bị dẫn độ về Matxcơva.
Ngoài
ra, hồ sơ Panama còn tiết lộ ông Aliyev và đồng bọn kiểm soát khối tài sản ngầm
lên tới 490 triệu đô la để ở trong các tài khoản ở nước ngoài. Số tiền này có
thể giúp nhà độc tài loại bỏ rất nhiều đối thủ, đặc biệt khi những người này
đang ngày càng ít dần, đồng nghĩa với việc “số lượng xác chết gia tăng”.
Pháp :
Người tiêu thụ ma túy có phải là tội phạm ?
Về
lĩnh vực xã hội, nhật báo Công Giáo La Croix dành trang nhất lo ngại về nạn
buôn bán ma túy hoành hành ở Pháp. Vào mùa thu vừa qua, đã xảy ra hàng loạt các
vụ án hình sự, dường như đều do vấn nạn này gây ra. Tại Poitiers, một thiếu
niên 15 tuổi đã thiệt mạng trong một vụ xả súng. Tại Grenoble, một thiếu niên
khác cũng trúng đạn và tử vong. Gần Rennes, một đứa trẻ 5 tuổi bị thương do đạn
lạc… Các thẩm phán chỉ ra mối liên hệ giữa những vụ việc này, dường như đều
liên quan đến chất cấm.
Lập
luận của họ rất đơn giản : không có người mua thuốc phiện, sẽ không có người
bán, và không ai phạm tội. Hai công tố viên đặc biệt quan tâm đến những vụ án
này, ở Marseille và Grenoble, đã mở các phiên tòa xét xử những người tiêu thụ
chất cấm. Thậm chí, đối với công tố viên Eric Vaillant ở Grenoble, ông coi những
người dùng ma túy như là “đồng phạm của các tay buôn”.
Thomas
là một trong 5 triệu người Pháp hút cần sa. Như bao người khác, anh bắt đầu hút
từ thời trung học và ý thức được về mối liên hệ nhân quả giữa việc tài trợ cho
các đường dây này và những thảm kịch mà chính các mạng lưới này gây ra. Để
tránh tài trợ cho đường dây buôn bán ma túy do những thiếu niên trong khu phố của
anh kiểm soát, cư dân Paris này có nguồn cung thuốc phiện từ vùng Ardèche. Tuy
nhiên, Thomas từ chối đánh đồng những người tiêu thụ chất cấm với những kẻ buôn
bán ma túy.
Arthur,
một nhân viên phục vụ trong một nhà hàng ở Paris, lần đầu tiên hút cần sa khi mới
11 tuổi. Bây giờ đã 24 tuổi, anh tự nhận đã “nghiện hoàn toàn” và
từ chối nhận bất kỳ trách nhiệm nào về bạo lực gây ra từ nạn buôn bán ma túy.
Theo anh, các thông điệp chống lại người tiêu thụ ma túy là “sự giả dối
hoàn toàn”. Chàng trai này không giấu giếm việc hút cần sa trên các con phố
Paris và khẳng định đã bị cảnh sát kiểm tra nhiều lần, nhưng vẫn “không
hề hấn gì”.
Trên
thực tế, luật pháp của Pháp đã hình sự hóa việc sử dụng ma túy từ hơn 50 năm
qua. Chỉ cần có cần sa trong túi cũng có thể bị phạt tiền, và Pháp vẫn là một
trong những quốc gia có tỷ lệ người tiêu thụ ma túy cao nhất ở châu Âu. Gần một
nửa số người trưởng thành đã từng thử cần sa ít nhất một lần trong đời, theo thống
kê của đài Quan sát Ma túy và Xu hướng Nghiện ngập của Pháp (OFDT).
Khủng
hoảng dân số “đáng lo ngại” ở Pháp
Khủng
hoảng dân số gia tăng ở Pháp là chủ đề trang nhất của nhật báo kinh tế Les
Echos. Trong chín tháng đầu năm, tỷ lệ sinh giảm 2,7% so với năm 2023, theo số
liệu của Viện Thống kê và Nghiên cứu Kinh tế Quốc gia (Insee). Vào năm ngoái,
chỉ có 677.800 trẻ em chào đời, giảm 6,6% so với năm 2022, “một sự giảm
sút chưa từng có kể từ khi kết thúc thời kỳ bùng nổ dân số”.
Năm
2023 đánh dấu một bước ngoặt, bởi lần đầu tiên sau 13 năm, phụ nữ đã sinh
ít con hơn ở mọi độ tuổi. Trước đây, tỷ lệ sinh ở phụ nữ trên 35 tuổi vẫn tăng,
nhờ vào xu hướng mang thai muộn, nhưng xu hướng này giờ đã đảo ngược. Năm
ngoái, số ca sinh đã giảm 4,2% ở phụ nữ từ 35 đến 39 tuổi và giảm 5% ở phụ
nữ từ 40 tuổi trở lên.
Tuy
nhiên, chính ở nhóm phụ nữ từ 25 đến 34 tuổi, chiếm tỷ lệ sinh con cao nhất mỗi
năm, sự sụt giảm số ca sinh lại rõ rệt nhất, với mức giảm 7,4% ở nhóm 25-29 tuổi
và 8,6% ở nhóm 30-34 tuổi.
--------------------------
Các
nội dung liên quan
PHÂN
TÍCH
Quyền
lực tuyệt đối trong tay đảng Cộng Hòa, Mỹ có nguy cơ trở thành nền dân chủ «
phi tự do » ?
No comments:
Post a Comment