Bốn Phương: CHIẾN TRANH Ở UKRAINE CÓ THỂ CÀNG LEO THANG DƯỚI THỜI TRUMP, THEO DMYTRO KULEBA (The Economist

Saturday, 23 November 2024

CHIẾN TRANH Ở UKRAINE CÓ THỂ CÀNG LEO THANG DƯỚI THỜI TRUMP, THEO DMYTRO KULEBA (The Economist | Cù Tuấn biên dịch/Facebook)

Chiến tranh ở Ukraine có thể càng leo thang dưới thời Trump, theo Dmytro Kuleba

https://www.facebook.com/cutuan4/posts/pfbid021GKLyvncvrzhFNyaWJUednjeVYVBYCGePBERLstEr8a3bAFrJU81jziLR2ujvBGrl

Tóm tắt: Cựu bộ trưởng ngoại giao của Ukraine giải thích về tình trạng căng thẳng khi ba nhà lãnh đạo trong thế bế tắc mà ai cũng không thể thua

-----

Từ năm 2016 đến năm 2022, các nhà ngoại giao và nhà báo phương Tây thường xuyên hỏi các quan chức Ukraine rằng Ukraine đã sẵn sàng nhượng bộ Nga để đổi lấy hòa bình chưa. Đây không chỉ là sự tò mò, mà là phần nổi của tảng băng chính sách chìm trong niềm tin rằng có thể đạt được hòa bình bằng cách hy sinh lợi ích của Ukraine cho Nga. Hãy xem các tiêu đề kể từ tháng 2 năm 2022 để xem cách tiếp cận này dẫn đến đâu.

Kể từ khi Donald Trump tái đắc cử, tôi đã nói chuyện với các phương tiện truyền thông châu Âu và Mỹ chỉ để biết rằng, gần ba năm sau cuộc xâm lược toàn diện của Nga, chúng ta lại quay trở lại với những câu hỏi tương tự. Thật đau đớn khi nhận ra rằng người Ukraine có thể lại phải trả giá do những người hiểu sai tình hình tỏ ra áp đặt. Bất kỳ ý tưởng nào mà ông Trump và đoàn tùy tùng của ông có thể ấp ủ liên quan đến việc chấm dứt chiến tranh, chúng sẽ bị thực tế kiểm tra.

Câu hỏi đầu tiên đặt ra không liên quan gì đến lập trường của Ukraine: đó là làm thế nào để khơi dậy sự quan tâm của Vladimir Putin trong việc chấm dứt chiến tranh? Không thể phủ nhận rằng quân đội Nga đang đạt được tiến triển trong cuộc chiếm đóng dần dần của Ukraine. Ông Putin coi đó là bằng chứng rõ ràng cho thấy chiến lược hiện tại của Ukraine và các đối tác của nước này không hiệu quả. Ông khinh thường phương Tây vì sự yếu kém và thiếu quyết đoán của họ, và tin rằng cuối cùng ông sẽ thắng thế vì các đối tác đó sẽ không có khả năng cung cấp cho Ukraine đủ sự hỗ trợ để sánh ngang với nỗ lực chiến tranh ấn tượng của Nga. Tuy nhiên, nếu ông Putin mạnh mẽ như ông muốn chúng ta tin, tại sao ông lại nhập khẩu hàng nghìn quân Bắc Triều Tiên và phải dựa vào đạn dược của Bắc Triều Tiên?

Các nhà phân tích dường như xây dựng các mô hình hòa bình của họ dựa trên giả định rằng ông Putin là một người ra quyết định hợp lý. Họ bỏ lỡ quan điểm rằng ông đang chiến đấu trong cuộc chiến của cả cuộc đời mình và rằng tham vọng của ông không chỉ giới hạn ở lãnh thổ. Trên dòng thời gian của lịch sử Nga, ông tự coi mình là Đại đế Vladimir III, sau Peter I, người đã nhấn chìm cuộc đấu tranh giành độc lập của Ukraine trong máu sau chiến thắng tại Poltava năm 1709, và Catherine II, người đã phá hủy quyền tự chủ của Ukraine trong đế chế và phá hủy thành trì Cossack cuối cùng của nước này vào năm 1795. Ông Putin coi việc khuất phục Ukraine là một phần cốt lõi trong di sản của mình; bất kỳ thất bại nào trong việc này sẽ đánh dấu ông là sa hoàng Nga đầu tiên không đạt được mục tiêu. Nghĩa là một kẻ thua cuộc.

Ở bên kia Đại Tây Dương, ông Trump cũng không được phép tỏ ra yếu đuối. Ông phải chứng minh với toàn thế giới rằng kế hoạch của ông - bất kể đó là gì - đều tốt hơn nhiều so với Joe Biden. Ông Trump có thể tin rằng chiến lược hiện tại sẽ không ngăn được bước tiến của Nga và do đó phải thay đổi. Cũng công bằng thôi. Nhưng ông nên nhận ra rằng chiến lược này thất bại không phải vì nó về cơ bản là sai sót, mà là vì nó chưa bao giờ được triển khai đầy đủ. Những biện pháp nửa vời và quyết tâm nửa vời đã dẫn đến một nửa kết quả.

Nhiều người tin rằng ông Trump sẽ cắt viện trợ tài chính cho Ukraine để buộc nước này phải có thái độ dễ dãi hơn. Tuy nhiên, Tổng thống Volodymyr Zelensky sẽ không ngay lập tức nhượng bộ; ông vẫn sẽ có một số sự ủng hộ từ Hoa Kỳ, được phái đi trong những ngày cuối cùng của chính quyền ông Biden, cộng thêm nhiều sự ủng hộ hơn nữa từ châu Âu.

Nếu tiền cạn kiệt, một động lực mới sẽ xuất hiện, và không phải tất cả đều trên chiến trường. Đúng vậy, nếu không có tiền, Ukraine có thể mất hoàn toàn vị thế. Nếu chính quyền Trump sau đó áp đặt các điều khoản hòa bình khó chấp nhận lên Ukraine, và nếu ông Zelensky đồng ý (một kịch bản không thể xảy ra), một bộ phận xã hội Ukraine sẽ phản đối. Bất ổn trong nước sẽ có nguy cơ khiến đất nước này sụp đổ. Điều đó sẽ mang lại cho ông Putin chiến thắng mà ông mong muốn từ lâu, khi coi Ukraine là một quốc gia thất bại—nhưng trách nhiệm về điều đó sẽ hoàn toàn thuộc về ông Trump. Ông Trump không thể để Ukraine trở thành Afghanistan của mình.

Cả ông Zelensky và ông Putin đều sẽ không đồng ý với bất kỳ điều gì giống như các thỏa thuận Minsk, dù nó đã làm giảm nhưng không chấm dứt tình trạng thù địch sau khi Nga sáp nhập Crimea vào năm 2014. Cả hai nhà lãnh đạo đều đã đầu tư quá nhiều để chấp nhận các biện pháp nửa vời như vậy ngay bây giờ. Và ý tưởng rằng lãnh thổ đổi lấy an ninh có thể hiệu quả là sai lầm. Cuộc chiến sẽ không kết thúc nếu Ukraine giành lại biên giới năm 1991 của mình, cũng như nếu cả hai bên đồng ý về một ranh giới phân chia mới. Cuộc chiến sẽ chỉ kết thúc khi ông Putin chấp nhận quyền tồn tại của Ukraine như một cường quốc phương Tây độc lập và dân chủ. Ông Putin sẽ không chấp nhận những tổn thất về mặt pháp lý đối với các lợi ích lãnh thổ của mình, và Ukraine cũng không thể chấp nhận điều ngược lại.

Do đó, ngay cả khi bất kỳ giải pháp tạm thời nào đạt được thì đó cũng chỉ là sự tạm dừng trước cuộc xung đột tiếp theo. Nghe có vẻ trái ngược, nhưng trong những hoàn cảnh này, tư cách thành viên NATO sẽ là cách duy nhất để ngăn Ukraine giành lại đất đai của mình trong tương lai. Nhưng ông Putin sẽ không chấp nhận tư cách thành viên NATO của Ukraine.

Tóm lại, không ai trong ba nhà lãnh đạo này—Trump, Putin hay Zelensky—có thể để thua. Các nhà lãnh đạo Ukraine và Nga coi cuộc chiến này là ý nghĩa sống còn của họ. Ông Trump không thể chỉ đơn giản là ném Ukraine đi. Điều đó sẽ khiến ông trông có vẻ yếu đuối trong ngắn hạn, và về lâu dài buộc ông phải khôi phục viện trợ cho Ukraine, khi đó còn yếu hơn và bị chảy máu nhiều hơn.

Những người mong muốn giảm bớt leo thang do Tổng thống đắc cử của Mỹ thực hiện, có thể sẽ sửng sốt khi thấy điều hoàn toàn ngược lại sẽ xảy ra trong những tháng tới. Ngay bây giờ, cả ông Zelensky và ông Putin đều coi ông Trump là cơ hội để họ thay đổi cán cân theo hướng có lợi cho họ. Đến lượt mình, ông Trump sẽ buộc phải làm theo họ trong việc leo thang đường lối của riêng ông ấy.

Tất nhiên, vẫn còn quá sớm để nói rằng bài toán mới về Ukraine này sẽ diễn ra như thế nào. Nhưng rõ ràng là thay vì tập trung vào những gì Ukraine sẽ chấp nhận, cách duy nhất khả thi để tiến về phía trước là buộc Nga phải chấp nhận hòa bình.

#ukrainewar #ukrainerussia #PeaceResolution #DonaldTrump #VolodymyrZelensky #Zelenskyy #VladimirPutin #PutinVladimir #Trump2024 #Trump #PoliticalAnalysis #waranalysis