Rượu
bia có đang bị biến thành con ngáo ộp?
13/01/2024
https://baotiengdan.com/2024/01/13/ruou-bia-co-dang-bi-bien-thanh-con-ngao-op/
https://baotiengdan.com/wp-content/uploads/2024/01/2-5.jpeg
Ảnh
trên mạng
Trước
hết, số liệu về tai nạn giao thông được dẫn ra trên các báo là rất loạn, thiếu
nhất quán trầm trọng. Ở đây tôi đành chọn dựa vào cơ sở là báo Công an Nhân
dân.
Nhìn
vào các biểu đồ bên dưới để thấy rượu bia đã gây ra tai nạn giao thông với tỉ
lệ như thế nào so với các nguyên nhân khác: năm 2015 là 4% (1), năm 2018 là
3,36% (2), năm 2020 là 2,7% (3). Một nguồn khác là báo Công an Nhân dân còn cho
biết tai nạn do “lái xe sử dụng rượu bia chiếm 1,46%” (4). Nghĩa là ngay cả
trước khi có quy định hà khắc “nồng độ cồn bằng 0” thì rượu bia cũng chỉ gây ra
dưới 5% số vụ tai nạn giao thông mà thôi.
Nếu
các thống kê này là chính xác thì rõ ràng rượu bia không phải là “kẻ thù số 1”
của an toàn giao thông, nếu không muốn nói rằng nó mới chính là một trong những
kẻ thù… bé nhất.
Theo
thống kê của năm 2018: nguyên nhân lớn nhất dẫn đến những vụ va chạm chết người
khi tham gia giao thông là các phương tiện vi phạm làn đường, phần đường, chiếm
tới 25,42%. Nguyên nhân chuyển hướng không chú ý đảm bảo an toàn đứng thứ hai
và chiếm 10,37%. Tai nạn do phương tiện di chuyển với tốc độ quá nhanh, vượt
mức cho phép theo quy định đứng thứ ba và chiếm 7,73%. Tài xế không tuân thủ
quy trình thao tác lái xe dẫn đến tai nạn chiếm 7,7% và đứng thứ tư. Người lái
xe sử dụng rượu, bia dẫn đến tai nạn khi điều khiển phương tiện đứng thứ năm và
chiếm 3,36% (3).
Tôi
coi qua thống kê của một số năm thì vẫn thấy bên cạnh cái gọi là “nguyên nhân
khác” luôn chiếm tỉ lệ áp đảo thì lỗi vi phạm làn đường, phần đường là cao thứ
nhì, trên 20%, rượu bia thường xếp cuối cùng, vì tỉ lệ nhỏ.
Tuy
nhiên, theo cái cách mà báo chí, truyền thông và luật pháp đang làm việc thì nó
lại luôn khiến ta có một ấn tượng rằng chính rượu bia là nguyên nhân khủng
khiếp nhất, là con quỷ gây ra tất cả tình trạng chết chóc, tang thương, tàn tật
mỗi ngày từ các vụ tai nạn giao thông.
Rõ
ràng, như đã thấy, có nhiều nguyên nhân dẫn đến tai nạn giao thông, trong đó có
rượu bia, và phải có chế tài với nó, nhưng không phải vì thế mà làm mờ đi những
nguyên nhân khác còn hệ trọng hơn gấp hàng chục lần. Giả sử dồn 100% lực lượng
vào giải quyết vấn đề nồng độ cồn và hoàn toàn xóa sổ được nó thì chúng ta có
kết quả là gì? Tăng ngân sách một cách đáng ngưỡng mộ và giảm được vài phần
trăm số vụ tai nạn!
Có
người sẽ cãi lại rằng, vì làm nghiêm vấn đề nồng độ cồn nên tai nạn giao thông
mới giảm xuống như thế, chứ không thì còn chết như ngã rạ! Vậy thì lại đọc báo
VOV Giao thông “Theo thống kê, 11 tháng đầu năm, cả nước xảy ra 11.779 vụ TNGT,
bình quân một ngày có 35 vụ tai nạn giao thông, làm 19 người chết, 25 người bị
thương. Chỉ tính riêng số vụ TNGT xảy ra trong 11 tháng đã cao hơn cả năm 2022,
với 11.457 vụ TNGT” (4). Mà đây là đã phạt một cách hà khắc với quy định “nồng
độ cồn bằng 0”.
Không
giảm, ngược lại còn tăng! Và chính báo này đã phải tự đặt câu hỏi “ Vì sao đã
và đang có nhiều biện pháp quyết liệt được triển khai, nhưng TNGT lại tăng?”.
Câu hỏi rất đúng, nhưng câu trả lời thì không rõ ràng và không thuyết phục.
Khi
rượu bia chỉ gây ra vài phần trăm số vụ tai nạn giao thông của cả năm mà ta làm
như thể nó là tất cả rồi tập trung từ truyền thông đến các nguồn lực khác để đổ
dồn vào đó, thì hỏi làm sao không tăng cho được. Chưa hết, vì cái nhìn “chỉ
thấy rượu bia” này mà đã đẩy đến các chính sách cực đoan như “nồng độ cồn bằng
0”. Nó gây khó hiểu, bất bình, tiềm ẩn nhiều nguy cơ khôn lường (mà vụ tự thiêu
mới đây ở TP.HCM chỉ là một ví dụ).
Để
ban hành một điều luật thì phải căn cứ trên số liệu thống kê và các thành tựu
của khoa học hiện đại, chứ không phải chỉ dựa trên những suy luận, suy diễn cảm
tính. Cuộc cãi vã về “nồng độ cồn bằng 0” diễn ra từ trên báo chí, mạng xã hội
đến diễn đàn quốc hội, nhưng thử hỏi những lập luận ấy đã căn cứ trên số liệu
và các kết quả nghiên cứu khoa học cụ thể nào? Năm 2020 tai nạn giao thông từ
lỗi vi phạm làn đường, phần đường chiếm tới 21,6%, gấp tới 8 lần tai nạn từ
nồng độ cồn, vậy nhà nước đã có biện pháp gì để giải quyết nó? Và việc suốt
ngày vác máy ra đường đo nồng độ cồn thì có mảy may đụng chạm gì được vào con
số 21,6% ấy không? Chắc chắn là không rồi, trong khi nó nguy hiểm và gây ra hậu
quả khủng khiếp hơn nhiều.
Đó
là chưa nói con số 2,7% (hay 1,46% theo báo CAND) này có được thống kê một cách
cụ thể, chi tiết hay không để xem trong đó mức nồng độ cồn nào đã gây ra tai
nạn và gây tai nạn với tỉ lệ bao nhiêu. Có bao nhiêu phần trăm các vụ tai nạn
do nồng độ cồn gây ra đối với từng mức khí thở cụ thể? Ví dụ, có ai trưng ra
được con số vụ tai nạn do người có dưới 0,25 miligam/1 lít khí thở không? Nếu
không có thì lấy cơ sở nào để ra quy định “nồng độ cồn bằng 0”?
Cái
vô lý của “nồng độ cồn bằng 0” thì đã được nói quá nhiều rồi, ở đây tôi không
lặp lại nữa. Chỉ muốn nhấn mạnh rằng, nếu thực tâm muốn hạn chế tai nạn giao
thông và giải quyết được một cách căn bản thì phải nhìn toàn diện các nguyên
nhân, để từ đó có hành động hợp lý, thích đáng từ một giải pháp tổng thể. Xách
máy ra đường và thấy dân là ách lại bắt thổi, đó là cách nhàn nhất, dễ nhất,
ngon ăn nhất, nhưng xin nhớ cho là hơn 95% tai nạn giao thông còn đó, thậm chí
trên thực tế là tăng lên (như chính báo VOV Giao thông đã xác nhận).
Xin
nhắc lại, rượu bia là một trong những nguyên nhân gây tai nạn giao thông, và
không phải nó không gây ra những vụ tai nạn thương tâm, nhưng cũng xin lại
nhắc: nó chỉ chiếm vài phần trăm. Cần xử lý thích đáng nhưng là xử lý thế nào,
bên cạnh các nguyên nhân chủ chốt hơn. Đừng biến rượu bia thành con ngáo ộp để
những nguyên nhân tai hại hơn trở thành con voi trong phòng mà dường như chẳng
ai trông thấy.
Về
vấn đề xử phạt vi phạm giao thông, tiến sĩ Nguyễn Ngọc Chu vừa có bài rất đáng
đọc “Pháp luật nghiêm minh khác với cai trị hà khắc”. Ông
viết: “Ở thời đại số hoá và trí tuệ nhân tạo của thế kỷ 21 không thể áp dụng
theo các biện pháp kiểu “Thương Ưởng” của thế kỷ 4 trước công nguyên”.
_____
(2)
https://www.qdnd.vn/cung-ban-luan/ruou-va-tai-nan-giao-thong-696764
(3)
https://tintuc.vn/dinh-kien-ve-kha-nang-lai-xe-cua-phu-nu-xuat-phat-tu-dau-post1768727
(4)
https://cand.com.vn/Giao-thong/Dau-la-nguyen-nhan-gay-tai-nan-giao-thong-i549868/
(5)
https://vovgiaothong.vn/newsaudio/tai-nan-giao-thong-nam-2023-tang-vi-sao-d36728.html
.
No comments:
Post a Comment