Việt Nam thực hiện hay
không các khuyến nghị nhân quyền của LHQ?
BBC News Tiếng Việt
21 tháng 7
2022, 20:43 +07
https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-62249455
Hai
nhóm nhân quyền phê phán chính phủ Việt Nam là đã không thực hiện bất kỳ bước
khuyến nghị nào của Ủy ban Nhân quyền LHQ để cải thiện nhân quyền, thậm chí còn
khiến tình hình tệ hơn.
Trong một
đệ trình chung gửi lên Ủy ban Nhân quyền của Liên Hiệp Quốc (LHQ) đầu tuần này,
Liên đoàn Quốc tế về Nhân quyền (FIDH) và Ủy ban Bảo vệ
Quyền làm Người Việt Nam (VCHR) cáo buộc rằng Việt Nam đã phớt lờ khuyến nghị liên quan đến
ba ưu tiên chính là án tử hình, quyền tự do ngôn luận và những người bảo vệ
nhân quyền.
Theo đó, Ủy
ban Nhân quyền LHQ từng đưa ra thời hạn để chính phủ Việt Nam cung cấp thông
tin về việc thực hiện các khuyến nghị, ngày 29/3/2021.
Đại hội đồng LHQ bầu Việt
Nam làm Phó Chủ tịch khóa 77
Dân chủ hóa ‘phải do người
Việt tự giải quyết’
Phán quyết từ LHQ về trường
hợp nhà hoạt động Phạm Đoan Trang
Công ước ICCPR là gì?
Công ước
quốc tế về các quyền dân sự và chính trị năm 1966 (Công ước ICCPR) có sự tham
gia đông đảo của 173 quốc gia thành viên tính đến ngày 05/4/2021.
Việt Nam
gia nhập Công ước ICCPR vào năm 1982.
Việt Nam
đã xây dựng, nộp các Báo cáo quốc gia về tình hình thực thi Công ước ICCPR tại
Việt Nam lần lượt vào các năm 1989, 2001 và 2017.
Ngày
28/3/2019, Ủy ban Nhân quyền LHQ đã ban hành Bản khuyến nghị về Báo cáo thực
thi Công ước ICCPR lần thứ ba tại Việt Nam.
Ngày
22/3/2021, Thủ tướng Việt Nam phê duyệt nội dung, cho phép công bố và nộp Báo
cáo giữa kỳ.
Báo cáo giữa
kỳ của Việt Nam đã được đăng tải trên website của Ủy ban Nhân quyền LHQ.
Phê phán của hai nhóm nhân quyền
Báo cáo của
chính phủ Việt Nam, được nộp đúng thời hạn, bao gồm rất nhiều kế hoạch, lộ
trình, nghiên cứu, hội thảo.
Nhưng
"dường như chỉ nhằm mục đích minh oan cho việc chính phủ [Việt Nam] tuân
thủ một khuôn khổ pháp luật hoàn toàn không tương thích với Công ước quốc tế về
các quyền dân sự và chính trị (ICCPR)," bản đệ trình của FIDH và VCHR cho
hay.
Liên đoàn
Quốc tế Nhân quyền (International Federation for Human Rights—viết tắt FIDH) là
một liên hiệp tổ chức phi chính phủ hoạt động trong lĩnh vực nhân quyền, đặt ở
Paris, Pháp.
Ủy ban Bảo
vệ Quyền làm Người Việt Nam (VCHR), cũng đặt tại Pháp, do ông Võ Văn Ái làm chủ
tịch.
Theo hai tổ
chức, kể từ tháng 3/2019, chính phủ Việt Nam đã thực hiện các biện pháp trái
ngược với các khuyến nghị.
Do đó,
FIDH và VCHR khuyến nghị cho Việt Nam điểm thấp nhất (E) trong bảng đánh giá việc
các chính phủ thực hiện ba khuyến nghị ưu tiên.
Trong một
diễn tiến khác, hai ngày trước khi có bản đệ trình này, Mỹ đưa Việt Nam
vào danh sách
đen buôn người, với cáo buộc chính quyền Hà Nội đã giảm các vụ truy tố
liên quan đến buôn người vào năm 2021 và không xử lý vụ việc một nhà ngoại giao
và nhân viên đại sứ quán Việt Nam tại Ả Rập Saudi bị cáo buộc đồng lõa buôn bán
một số công dân của họ.
Gia tăng tử hình 'trong bí mật'?
Việt Nam
được khuyến nghị xem xét bãi bỏ án tử hình, sửa Bộ Luật Hình sự để giảm số tội
phạm phải chịu án tử hình, và công bố các số liệu chính thức về án tử hình theo
giới tính, tuổi, tôn giáo, tội phạm...
Tuy nhiên,
kể từ tháng 3/2019, Việt Nam tiếp tục sử dụng hình phạt tử hình trong điều kiện
quy trình pháp lý thiếu tính hệ thống, thiếu minh bạch, và điều kiện nhà tù tồi
tệ, theo bản đệ trình của FIDH và VCHR.
Từ phiên tòa Phạm Đoan
Trang, VN chờ đợi gì ở Mỹ trong vấn đề nhân quyền?
Giới hoạt động liên tiếp
vào tù: Vì sao phương Tây và Mỹ 'mềm mỏng' với VN?
Vì sao chính phủ VN vẫn
nhìn ‘nhân quyền’ rất khác thế giới?
Các báo cáo nội bộ của chính phủ cho thấy các bản
án tử hình gia tăng.
Cụ thể,
trong một báo cáo trước Quốc hội về giai đoạn 1/10/2020 - 31/7/2021, chính phủ
Việt Nam tuyên bố rằng số lượng án tử hình đã "tăng nhanh", lên hơn
34%, với tổng số 440 bản án tử hình khác được áp dụng, so với năm 2019.
https://ichef.bbci.co.uk/news/745/cpsprodpb/12B29/production/_121158567_c.jpg.webp
Hai tù nhân chính trị nổi tiếng: Phạm
Đoan Trang, Trịnh Bá Phương
Báo cáo
cũng tiết lộ rằng các nhà tù cho tử tù hiện quá tải, đặc biệt là ở Cao Bằng,
Sơn La, Thanh Hóa, Lạng Sơn, Điện Biên, Hà Tĩnh và Hà Nội, trong khi án được
thi hành 'rất chậm trễ'.
Tổng cộng
có sáu tội phạm an ninh quốc gia trong Bộ luật Hình sự Việt Nam, được sửa đổi lần
cuối vào năm 2015, vẫn bị trừng phạt bằng tử hình, gồm: Phản bội Tổ quốc (Điều
108); Tội hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân (Điều 109, trước đây là Điều
79); Tội gián điệp (Điều 110, trước đây là Điều 80); Bạo loạn (Điều 112); Tội
khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân (Điều 113).
FIHD và
VCHR nhận định rằng các điều khoản trong luật này thường sử dụng ngôn ngữ mơ hồ
và chung chung, khiến những người bất đồng chính kiến có thể bị kết án tử hình
chỉ vì có 'ý định' chỉ trích chính phủ hoặc thành lập các phong trào đối lập.
Tử hình bằng thuốc độc
FIHD và
VCHR lo ngại sâu sắc về các vụ hành quyết bằng cách tiêm thuốc độc.
Việt Nam
ban hành Nghị định 43/2020/NĐ-CP quy định về thi hành án tử hình bằng hình thức
tiêm thuốc độc này có hiệu lực từ ngày 15 tháng 4 năm 2020.
Các vụ tử
hình bằng tiêm thuốc độc thường dùng ba loại thuốc: loại gây bất tỉnh; loại làm
tê liệt hệ thống cơ xương; loại khiến ngừng tim.
Theo báo
cáo của hai nhóm nhân quyền, các nhân viên an ninh thực hiện tiêm thuốc độc được
trả lương gấp ba lần và được nghỉ 10 ngày cho mỗi lần xử tử.
Chính phủ
Việt Nam cũng không đưa ra một lệnh tạm hoãn áp dụng hình phạt tử hình, cũng
không phê chuẩn Nghị định thư tùy chọn thứ hai của ICCPR, nhằm mục đích bãi bỏ
án tử hình.
Cần lưu ý
rằng, vào ngày 16/12/2020, Việt Nam đã bỏ phiếu trắng trong nghị quyết của Đại
hội đồng Liên hợp quốc về lệnh tạm hoãn áp dụng hình phạt tử hình.
'Hạn chế hơn nữa' quyền tự do ngôn luận
Kể từ tháng 3/2019, chính phủ Việt Nam không những
không điều chỉnh luật hiện hành về quyền tự do ngôn luận phù hợp với ICCPR, mà
thậm chí còn thông qua các luật mới hạn chế hơn nữa quyền này, theo bản đệ trình của FIHD và VCHR.
Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh trong một
cuộc họp tại trụ sở LHQ ở New York năm 2020
Việt Nam đã không thực hiện các bước để
đảm bảo một môi trường thuận lợi cho những người bảo vệ quyền nhân quyền và xã
hội dân sự, theo bản đệ trình của FIDH và VCHR.
Ngược lại, họ nói chính
phủ Việt Nam đã theo đuổi một chiến dịch đàn áp không khoan nhượng, khiến các tổ
chức xã hội dân sự và những người bảo vệ nhân quyền bị đe dọa, bị tấn công, bị
bắt giữ tùy tiện và bị bỏ tù.
6
tù nhân chính trị nổi bật ở việt nam
Từ
tháng 4/2019 - 7/2022, theo hai nhóm này, ít nhất 95 nhà hoạt động, nhà chỉ
trích, và những người bảo vệ nhân quyền - trong đó có 17 phụ nữ - đã bị bắt.
113 người bị kết án tù lên đến 15 năm.
Trong diễn
tiến được quốc tế quan tâm, gần đây có cáo buộc rằng một số người bảo vệ quyền
môi trường lại bị "đàn áp".
Hai nhóm
nhân quyền nhắc đến bốn người bảo vệ quyền môi trường bị bỏ tù gần đây, mặc dù
họ không yêu cầu thay đổi chính trị.
Chính phủ
Việt Nam cũng bị cáo buộc đã gây trở ngại cho hoạt động của các tổ chức xã hội
dân sự, bằng cách ban hành các điều luật không phù hợp với ICCPR.
Chính phủ Việt Nam nói về nhân quyền
Theo yêu cầu
tại đoạn 59 Bản khuyến nghị, Ủy ban Nhân quyền LHQ yêu cầu Việt Nam nộp báo cáo
định kỳ tiếp theo vào ngày 29 tháng 3 năm 2023.
Việt Nam
luôn khẳng định chính sách nhất quán của Việt Nam là tôn trọng, bảo vệ và thúc
đẩy quyền con người.
Tính đến
năm 2021, Việt Nam đã phê chuẩn, gia nhập 7/9 công ước cơ bản của LHQ về quyền
con người; phê chuẩn, gia nhập 25 công ước của Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO),
trong đó có 7/8 công ước cơ bản.
Phát biểu
tại Phiên toàn thể Diễn đàn cấp cao về cách mạng công nghiệp lần thứ tư, Thủ tướng
Phạm Minh Chính đã khẳng định nhân quyền lớn nhất ở Việt Nam là lo cho 100 triệu
dân ấm no và hạnh phúc, dân chủ, cuộc sống bình yên, an ninh, an toàn, an dân;
không hy sinh những mục tiêu về an sinh xã hội, không hy sinh những mục tiêu về
môi trường, biến đổi khí hậu để chạy theo tăng trưởng kinh tế đơn thuần.
Việt Nam
đã đảm nhiệm vai trò thành viên của Hội đồng Nhân quyền LHQ nhiệm kỳ 2014-2016.
Chính phủ
Việt Nam khẳng định trong nền tư pháp Việt Nam không có "tù nhân lương
tâm" vì các bị cáo ở Việt Nam đều được "xét xử công khai, nghiêm
minh" tại tòa án.
Hiến pháp
Việt Nam năm 2013 gồm 11 chương, 120 điều, trong đó riêng Chương II có 36 điều
quy định về quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân.
Việt Nam
cũng phê phán chính phủ và truyền thông Hoa Kỳ và phương Tây có những lúc đã
"nhân danh tự do để bóp méo sự thật" ở Việt Nam.
----------------------------
TIN
LIÊN QUAN
Việt Nam được bầu làm
Phó chủ tịch Đại hội đồng LHQ đại diện châu Á - Thái Bình Dương
8 tháng 6
năm 2022
.
Dân chủ hóa ‘phải do người
Việt tự giải quyết’
26 tháng 8
năm 2021
.
Phán quyết từ LHQ nói VN
'bắt giữ tùy tiện' nhà hoạt động Phạm Đoan Trang
29 tháng
10 năm 2021
.
Từ phiên tòa Phạm Đoan
Trang, VN trông đợi gì ở Mỹ trong vấn đề nhân quyền?
14 tháng
12 năm 2021
.
Nhân quyền Việt Nam: Tại
sao phương Tây và Mỹ 'mềm mỏng' với Hà Nội?
17 tháng
12 năm 2021
.
Vì sao chính phủ Việt Nam
vẫn nhìn ‘nhân quyền’ rất khác thế giới?
16 tháng
12 năm 2021
No comments:
Post a Comment