Nga
làm thế giới nổi giận với màn tuyên truyền chiến tranh trên trạm vũ trụ
Cù
Tuấn dịch từ tạp chí Time
Tháng Bảy
11, 2022
Chỉ cách
đây 8 năm, phi hành gia Alexander Gerst của trạm vũ trụ người Đức đã đe dọa sẽ
sút vào mông người bạn phi hành đoàn của mình. Cặp mông được đề cập thuộc về
phi hành gia người Mỹ Reid Wiseman và việc đá, theo nghĩa hài hước, sẽ được người
ủy quyền thực hiện. Đó là ngày 26 tháng 6 năm 2014 khi Mỹ và Đức sắp đối đầu ở
World Cup. Câu đùa hóm hỉnh của Gerst (“Tôi hy vọng [đội bóng] chúng ta sẽ sút
vào mông họ”) đã được NASA tiết lộ trong một thông cáo báo chí có tiêu đề “Cạnh
tranh hòa nhã giữa các phi hành gia Hoa Kỳ và Đức trên Trạm vũ trụ.” Trong lần
đó, Gerst đã đạt được mong muốn của mình, với Đức thắng Mỹ 1-0 trong trận đấu
đó — và tất cả vẫn thân thiện với nhau trên trạm vũ trụ.
Vào năm
2022 sự thân thiện đã không còn nữa. Kể từ khi Nga bắt đầu cuộc chiến ở Ukraine
vào tháng 2, NASA và cơ quan vũ trụ Nga Roscosmos đã phải nhấn mạnh rằng công
việc sẽ tiếp tục với tinh thần tập thể như mọi khi trên trạm — ngay cả khi căng
thẳng vẫn còn giữa Washington và Matxcơva. “Rõ ràng là chúng tôi hiểu tình hình
toàn cầu”, Kathy Leuders, phó giám đốc NASA, cho biết trong một tuyên bố hồi đầu
năm. “Nhưng với tư cách là một đội làm việc chung, các đội này đang hoạt động
cùng nhau.”
Hoặc ít nhất
là họ đã từng làm việc cùng nhau. Vào ngày 7/7/2022, sự hòa hợp đó đã tan vỡ
sau khi ba phi hành gia người Nga trên trạm vũ trụ đã chụp ảnh chung, cầm cờ của
Cộng hòa Nhân dân Luhansk và Cộng hòa Nhân dân Donetsk, hai khu vực ở miền đông
Ukraine mà Nga đã chiếm giữ và, theo ngôn ngữ của Điện Kremlin, họ đã được giải
phóng. NASA thấy trò đó không có gì vui cả.
Cơ quan vũ
trụ này cho biết trong một email gửi các phóng viên: “NASA mạnh mẽ phản đối việc
Nga sử dụng Trạm vũ trụ quốc tế vì mục đích chính trị để hỗ trợ cuộc chiến chống
lại Ukraine. Về cơ bản nó không phù hợp với chức năng chính của trạm với 15 quốc
gia tham gia tầm quốc tế là tiến bộ khoa học và phát triển công nghệ vì mục
đích hòa bình.”
Theo cách
nói tế nhị của ngoại giao trạm vũ trụ, đó là những từ ngữ gây chiến. Cách đây
55 năm, Hoa Kỳ, Nga và các quốc gia khác đã ký kết “Hiệp ước về các nguyên tắc
điều chỉnh hoạt động của các quốc gia trong việc thăm dò và sử dụng không gian
bên ngoài, bao gồm cả Mặt trăng và các thiên thể khác”, hay được gọi đơn giản
hơn là “ Hiệp ước Không gian bên ngoài. ”
Hiệp ước
ràng buộc các quốc gia ký kết kiềm chế việc quân sự hóa không gian và một hiệp
định năm 1998 sau đó đã nêu rõ thêm các quy tắc về hành vi được coi là tốt đẹp
trên Trạm vũ trụ quốc tế. Không có điều gì trong cả hai hiệp ước cấm bất kỳ quốc
gia nào tham gia vào kiểu trêu ngươi mang tính biểu tượng mà các phi hành gia
Nga đã thực hiện trong tuần này, nhưng cũng không có chuyện gì thuộc loại này
đã từng xảy ra trước đó.
Quản trị
viên Cơ quan Vũ trụ Châu Âu Josef Aschbacher viết trong một tweet ngày 8/7
“Không thể chấp nhận được việc ISS trở thành một nền tảng để giải quyết các cuộc
khủng hoảng chính trị hoặc nhân đạo đang xảy ra trên thực địa. Mục đích của ISS
là tiến hành nghiên cứu và chuẩn bị cho chúng tôi khám phá chiều sâu hơn. Nó phải
vẫn là một biểu tượng của hòa bình và nguồn cảm hứng”.
Bây giờ điều
đó là khó vì việc đã rồi. Không ai nói câu nào – và phi hành đoàn đã kín đáo thổ
lộ với phóng viên rằng có thể sẽ không ai nói câu nào – về việc những điều này
sẽ ảnh hưởng như thế nào giữa các phi hành gia và các nhà du hành vũ trụ. Nhưng
hiện tại, cờ Luhansk và Donetsk đã được cất giấu đi và công việc vẫn diễn ra
như bình thường trên Trạm vũ trụ với quỹ đạo khổng lồ. Đó là tin tốt. Tin xấu
là bên dưới trạm 400km, cuộc chiến đang diễn ra trong các lò sát sinh Ukraine
đang bị Nga bao vây. Phần nghệ thuật trình diễn của các phi hành gia Nga đã kết
thúc. Chiến tranh do Nga gây ra vẫn tiếp diễn.
No comments:
Post a Comment