Chiến
tranh Ukraine có thể thực sự chia cắt Liên bang Nga
ALEXANDER
J. MOTYL
Lê
Khánh Hùng dịch thuật
https://www.facebook.com/groups/tintucukraina.thegioi/posts/3346487448828212/
Đã đến lúc
bắt đầu xem xét nguy cơ tan rã của nước Nga một cách nghiêm túc.
Một số nhà phân tích coi sự tan rã của Liên
bang Nga có thể là hậu quả của cuộc chiến thảm khốc của Vladimir Putin ở Ukraine.
Mặc dù thế giới sẽ tốt đẹp hơn nếu có một nước
Nga suy yếu nhiều, nhưng sự sụp đổ của nó có thể không diễn ra suôn sẻ.
Janusz Bugajski của Quỹ Jamestown có lẽ sẽ đồng ý với đánh giá này: “là một quốc gia thô
lỗ, chịu các lệnh trừng phạt quốc tế gay gắt và bị cắt giảm cơ sở tài nguyên ở
Siberia, [Nga] sẽ giảm sút nghiêm trọng khả năng tấn công các nước láng giềng.”
Kết quả là “mặt trận phía đông của NATO sẽ trở
nên an toàn hơn; trong khi Ukraine, Georgia và Moldova sẽ lấy lại các lãnh thổ
bị chiếm đóng và kiến nghị gia nhập Liên minh châu Âu và NATO mà không sợ phản ứng của Nga”.
Hơn nữa, “các quốc gia ở Trung Á cũng sẽ cảm thấy ngày càng được giải phóng”.
Nhà báo David Ignatius của chuyên mục
Washington Post có quan điểm ảm đạm hơn: “Một nước Nga tan rã, mất
tinh thần là sân chơi của ma quỷ. … Sự xáo trộn nội bộ của Nga đặt ra một tình
thế tiến thoái lưỡng nan nghiêm trọng đối với Putin, nhưng nó cũng rất nguy hiểm
đối với phương Tây.”
Tatiana Stanovaya của Quỹ Carnegie vì Hòa bình
Quốc tế chiếm vị trí trung bình, trong khi nghiêng về phía
Ignatius. Bà viết rằng, một mặt, “Điện Kremlin sẽ phải vật lộn đồng thời với…
cuộc khủng hoảng ngày càng sâu sắc trong vai trò lãnh đạo của Putin, tình trạng
thiếu trách nhiệm chính trị ngày càng gia tăng, phản ứng ngày càng kém hiệu quả
của chính quyền đối với những thách thức mới, sự chia rẽ ngày càng gia tăng
trong giới tinh hoa, và xã hội đang ngày càng xáo trộn hơn.
Mặt khác, mặc dù “thế giới sẽ phải đối mặt với
một nước Nga nguy hiểm và khó lường hơn”, nhưng có khả năng “sự quay đầu hướng
nội này có thể dẫn đến một cách tiếp cận thực dụng hơn đối với cuộc chiến chống
lại Ukraine”.
Sự lạc quan của Bugajski bắt nguồn từ việc ông
tập trung vào một nước Nga hậu tan rã, một nước Nga đang bị quốc tế giám sát,
thiếu các nguồn lực kinh tế và quân sự cần thiết để theo đuổi một chương trình
nghị sự đế quốc. Chủ nghĩa bi quan của Ignatius, cũng như của Stanovaya, xuất
phát từ việc họ tập trung vào quá trình tan rã của nước Nga, mà ngay cả trong
những hoàn cảnh tốt nhất có thể tưởng tượng được, sẽ rất lộn xộn. Cả Ignatius
và Stanovaya đều ngầm lo lắng về một nước Nga khó dự đoán hơn, có lẽ sẽ nguy hiểm
hơn.
Vì vậy, ai đúng?
Bugajski đã đúng khi lập luận rằng một nước
Nga thô sơ bị thu gọn trong khu vực giáp với St. Petersburg, Moscow và Nizhny
Novgorod sẽ ngay lập tức không còn là một người chơi địa chính trị lớn và do đó
là mối đe dọa đối với bất kỳ nước láng giềng nào - đặc biệt nếu nhóm sau cùng với
phương Tây . Cuộc sống trong tiểu bang đó có thể nghèo hơn, nhưng cũng có thể
an toàn và đảm bảo hơn.
Và ngay cả khi Nga thô lỗ giữ lại tất cả vũ
khí hạt nhân của mình, thì nước này cũng không có khả năng sử dụng chúng, ngoại
trừ trường hợp rất khó xảy ra là một cuộc tấn công phối hợp của các nước láng
giềng.
Nhưng Ignatius và Stanovaya cũng có lý khi lo
lắng về con đường dẫn đến sự tan rã cuối cùng của nước Nga. Putin bị mắc kẹt và
có thể có xu hướng thực hiện các biện pháp tuyệt vọng. Cựu tổng thống và thủ tướng
của Nga, Dmitry Medvedev, như những tên lửa vô hồn của ông gợi ý, được cho là điên -
và than ôi, ông không đơn độc trong sự điên rồ của mình. Giới tinh hoa của Nga
bị chia rẽ và phân tán, thiếu tầm nhìn thống nhất và chặt chẽ về tương lai của
đất nước họ; không ai biết phải làm gì về cuộc chiến thảm khốc với Ukraine.
Như Stanovaya nói, “những diễn biến này đang
biến nước Nga thành một thực thể kém gắn kết hơn rất nhiều, đầy mâu thuẫn và
xung đột nội bộ, dễ thay đổi hơn và thiếu khả năng dự đoán”.
Nhưng tại sao tình trạng hỗn loạn và khó đoán
định nội bộ lại là một vấn đề đối với phương Tây - hoặc đối với vấn đề đó là
Ukraine, hoặc bất kỳ nước láng giềng nào khác của Nga?
Nga đã bị xáo trộn trong 30 năm. Đúng là những
năm của Boris Yeltsin trong những năm 1990 đặc biệt khó
khăn, nhưng Putin đã thất bại trong việc xây dựng một xã hội gắn kết và một nền
kinh tế vận hành hiệu quả. Một xã hội bị đàn áp có thể linh hoạt hơn, nhưng nó
không gắn kết và ổn định, như những gì Liên Xô đã học được trong quá trình cải
tổ.
Một nền kinh tế chỉ đạo có thể cho phép các
nhà chức trách phân bổ nguồn lực cho bất kỳ dự án nào họ muốn, nhưng nó không
vì thế mà hoạt động hiệu quả hơn. Putin đã thành công trong việc xây dựng một
chế độ và nhà nước mạnh mẽ hơn, nhưng ngay cả thành công đó cũng là lừa dối. Giờ
đây, rõ ràng là tăng cường các lực lượng cưỡng chế trong khi cho phép bộ máy
hành chính lộng hành và vơ vét đặc lợi không phải là cách để phát huy sức mạnh
của nhà nước, nhưng lại là một cách tuyệt vời để thúc đẩy tham nhũng và làm
giàu cho bản thân.
Tóm lại, nước Nga thời hậu Xô Viết luôn luôn,
theo cách nói của Stanovaya, “đầy rẫy những mâu thuẫn và xung đột nội bộ”. Sự
khác biệt là bây giờ chúng có thể nhìn thấy được.
Nước Nga thời hậu Xô Viết cũng không thể đoán
trước được. Ai nghĩ Yeltsin sẽ nổ súng vào quốc hội? Rằng một sĩ quan KGB vô
danh sẽ kế vị ông ta? Rằng sĩ quan KGB vô danh đó sẽ phá hủy một số tòa nhà có hàng trăm người Nga sinh sống
để củng cố quyền cai trị của mình? Rằng anh ta sẽ bỏ tù và sau đó trả tự do cho
Mikhail Khodorkovsky? Rằng ông ta sẽ phát động cuộc chiến chống lại Ukraine vào
năm 2014 và khởi động lại vào năm 2022? Rằng ông ta sẽ không trấn áp một thủ
lĩnh lính đánh thuê theo chủ nghĩa đảo chính, người đã lãnh đạo một âm mưu đảo
chính bị hủy bỏ?
Putin luôn được đánh giá cao về khả năng vượt
trội và gây bất ngờ cho phương Tây. Đó là gì, nếu không phải là không thể đoán
trước? Liệu sự khó lường có tăng lên nếu nước Nga trải qua sự tan rã? Hoặc điều
ngược lại có nhiều khả năng xảy ra hơn - rằng, như cả Ignatius và Stanovaya đều
dự đoán, Nga sẽ trở nên đàn áp hơn ở trong nước, rằng Putin sẽ trở nên tuyệt vọng
hơn, rằng chiến tranh sẽ vẫn là một vũng lầy đối với Nga và một cuộc đấu tranh
giải phóng cho Ukraine, và rằng Putin quy tắc và chế độ đang đi vào quên lãng?
nguồn :
The Ukraine War might really break up the Russian Federation |
The Hill
The Ukraine War might really break up the Russian Federation
The world would be better off with a much weakened Russia. But
Russia’s fall may not go smoothly.
=============================================
.
.
THÔNG
TIN MỚI NHẤT VỀ CUỘC CHIẾN NGA – UKRAINA
Viện nghiên cứu chiến tranh ISW công nhận rằng
phía Ukraina hoàn thành việc dành lại phần tây nam của Klishchiiivka và cuộc phản
công của Nga để đánh bật họ ra khỏi vị trí này đã thất bại.
https://twitter.com/.../status/1690875886000816128/photo/1
Phim cho thấy thiệt hại nặng nề của phía Nga
trong đợt phản công này, trong đó có tới 3 xe tăng T-90 đời mới nhất.
https://twitter.com/UKikaski/status/1691017966727344130
Vị trí của đoàn xe cho thấy khả năng cao quân
Ukraina cũng đã chiếm xong được làng Avdiivka ở phía nam:
https://twitter.com/machiavell.../status/1691011230222229504
Lính Nga vứt bỏ vũ khí, bỏ chạy khỏi Makarivka
như ong vỡ tổ, được drone ghi lại:
https://twitter.com/i/status/1691051196071489536
Số phận mặt trân phía nam Bakhmut có vẻ sẽ được
quyết định trong vài ngày tới:
https://twitter.com/Tendar/status/1691020421288902656
----------------
Ngược lại, bất chấp nhiều tin đồn từ phía Nga
tung ra, ISW cũng thông báo rằng: "không có bất kỳ thay đổi nào trên chiến
trường, không có bất kỳ một vị trí nào của phía Ukraina bị chọc thủng cũng như
các nguồn Nga không đưa được bất kỳ hình ảnh nào chứng minh thông tin của họ".
https://twitter.com/TheStudyofWar/status/1690514618479677440
p.s. Nga sắp thắng dồi.
.
No comments:
Post a Comment