Cuộc
gặp Biden – Macron và những tính toán địa chính trị của Mỹ
Minh Anh - RFI
Đăng ngày: 02/12/2022 - 14:05
Buổi dạ tiệc long trọng và những lời lẽ hoa mỹ tâng
bốc người đồng nhiệm Pháp của tổng thống Mỹ Joe Biden không che giấu được những
điểm mạnh và điểm yếu trong mối quan hệ giữa Mỹ và Liên Hiệp Châu Âu. Các tính
toán từ các nhà hoạch định địa chính trị của Mỹ có nguy cơ làm tổn hại đến sự
thịnh vượng của nước Mỹ và sự ổn định chính trị của các đồng minh châu Âu, vốn
dĩ cũng là lợi ích sống còn của Washington.
Tổng thống Mỹ Joe Biden (P) và đồng
nhiệm Pháp Emmanuel Macron tại buổi dạ tiệc cấp Nhà nước được tổ chức tại Nhà
Trắng, Washington, ngày 01/12/2022. REUTERS - EVELYN HOCKSTEIN
Liên Hiệp Châu Âu là « một gã khổng lồ về kinh tế, một chú
lùn về chính trị và là một con sâu quân sự », cựu ngoại trưởng Bỉ Mark
Eyskens từng có nhận xét như thế. Vì là một gã khổng lồ kinh tế, nên trong lĩnh
vực này Liên Âu thường cho thấy rõ khả năng và ý chí chống lại sức ép của Hoa Kỳ.
Tuy nhiên, theo nhận định của nhà nghiên cứu Anatol Lieven (trang mạng
Responsible Statecraft ngày 01/12/2022), chính sự suy giảm kinh tế của Lục Địa
Già này mới là mối nguy hiểm cho nền dân chủ tự do châu Âu cũng như là Mỹ, hơn
là các mối đe dọa quân sự đến từ Nga.
Thứ
nhất, việc Liên Hiệp Châu Âu đồng ý áp dụng các biện pháp trừng phạt kinh tế
nghiêm ngặt đối với Nga là một điều quan trọng trong chiến lược của Mỹ, và
trong cuộc gặp này, ông Biden muốn có được một sự bảo đảm rằng Paris sẽ tiếp tục
cũng như là phản đối việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt để đổi lấy một thỏa hiệp
hòa bình, nối lại nguồn cung khí đốt từ Nga cho Liên Âu.
Hoa Kỳ nhận thấy dư luận châu Âu bắt đầu có những dao động, đặc biệt tại
Đức. Những đòn trừng phạt này buộc Liên Âu phải mua khí đốt từ nhiều nơi khác,
đặc biệt là từ Mỹ với mức giá cao gấp 3-4 lần so với thị trường trong nước. Hệ
quả là người dân châu Âu phải chịu một tác động kinh tế cao hơn so với Mỹ.
Chính quyền Paris tố cáo các nhà sản xuất năng lượng Mỹ cũng như là Na Uy là trục
lợi và khai thác cuộc khủng hoảng để « tiếp tục duy trì thế thống trị
kinh tế của Mỹ và làm suy yếu châu Âu ».
Thứ
hai, trong cuộc đối đầu với Trung Quốc, nếu như Washington đã thuyết phục
được các thành viên NATO liên kết với nhau chống Bắc Kinh (chí ít về mặt biểu
tượng), việc chính quyền Biden gây sức ép Liên Âu tham gia lệnh cấm xuất khẩu
các chip bán dẫn của Mỹ đang đe dọa các ngành công nghiệp của châu Âu.
Thứ
ba, trong dài hạn, Hoa Kỳ đang nỗ lực, và điều này sẽ được tiếp tục dưới
bất kỳ chính quyền nào của đảng Cộng Hòa trong tương lai, tìm cách thay thế quá
trình toàn cầu hóa của hai thế hệ trước đây bằng một thế giới mới nhiều khối kinh
tế, mà ở đó, khối phương Tây vẫn sẽ do Mỹ thống trị, và sẽ hướng tới việc kềm
hãm hoặc thậm chí tìm cách phá hủy nền kinh tế các đối thủ như trường hợp của
Nga và Iran chẳng hạn. Nhưng với một sự thay đổi như thế, liệu Liên Hiệp Châu
Âu có sẵn lòng đi theo hay không ?
Trước những sức ép chồng chất này từ Nhà Trắng, tổng thống Macron khi đến
Washington, tuy không trông đợi được gì nhiều từ chính quyền Biden, nhưng cũng
hy vọng có thể « đặt ra những vấn đề này và tìm kiếm một giải
pháp ». Paris hy vọng chủ nhân Nhà Trắng có thể giảm bớt những áp
lực kinh tế, nhất là có một số miễn trừ trong Đạo Luật Chống Lạm Phát IRA để
duy trì sự đoàn kết của cả khối.
Tuy nhiên, theo đánh giá của ông Anatol Lieven, chính quyền Biden vốn
dĩ đã gặp nhiều khó khăn trong việc thông qua đạo luật này ở Quốc Hội, do vậy,
tổng thống Pháp khó thể trông đợi một sự thay đổi nào từ Washington.
Nhưng khi quá tập trung vào những mối đe dọa quân sự và địa chính trị
được cho là đến từ Nga và Trung Quốc, các nhà hoạch định chiến lược của Mỹ có
nguy cơ quên rằng sự thịnh vượng ở trong nước và sự ổn định chính trị của các đồng
minh châu Âu cũng nằm trong lợi ích cốt lõi của Hoa Kỳ, mà liên minh quân sự Bắc
Đại Tây Dương là cột trụ sau cùng.
Trong toàn cảnh này, nhật báo công giáo La Croix của Pháp, trong bài xã
luận nhận định, trước một nước áp dụng luật chơi của kẻ giầu, Liên Hiệp Châu Âu
chỉ còn một giải pháp sau cùng là phải thống nhất và đoàn kết, để tối thiểu có
thể hình thành một mối tương quan lực lượng. Chỉ khi ấy mới có hy vọng « người
nhà giầu » lắng nghe châu Âu mà thôi !
.
=====================================
.
CÁC NỘI DUNG LIÊN QUAN
PHÁP
- MỸ - CHIẾN TRANH UKRAINA
Nguyên
thủ Mỹ và Pháp cam kết tạo dựng liên minh ủng hộ Ukraina
Pháp
- Mỹ đấu dịu về bất đồng thương mại
Ngày
đầu chuyến thăm Mỹ: TT Pháp chỉ trích Đạo luật IRA ‘‘hủy hoại việc làm’’ ở châu
Âu
No comments:
Post a Comment