Nguồn: The Economist
Đỗ Đặng Nhật Huy dịch
Posted on10/03/2020
Sau khi giá dầu giảm mạnh, các thị trường
tài chính toàn cầu cũng lao dốc, trong bối cảnh lo ngại về sự lây lan
của covid-19. Chỉ số Topix của Nhật Bản giảm 5,6%, S&P/
ASX 200 của Úc giảm 7,3%, Stoxx 600 của Châu Âu và chỉ số FTSE 100 của Anh giảm
6,6%, trong khi chỉ số S&P 500 của Mỹ giảm hơn 6%. Các nhà đầu tư đang đổ
xô vào tài sản trú ẩn an toàn; toàn bộ đường cong lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ
lần đầu tiên giảm xuống dưới 1%.
Joe
Biden, ứng viên cho đề cử tổng thống Mỹ của Đảng Dân chủ,
tiếp tục nhận được sự ủng hộ từ một đối thủ cũ, lần này là của Cory Booker, thượng
nghị sĩ bang New Jersey. Vào Chủ nhật, Kamala Harris, người đã rời cuộc đua vào
tháng 12, cũng ủng hộ cựu phó tổng thống. Cả ông Booker và bà Harris đều là người
Mỹ gốc Phi, một nhóm ủng hộ mạnh mẽ ông Biden.
Thủ tướng Ý, Giuseppe Conte, cam
kết sử dụng “liệu pháp sốc cực mạnh” nhằm giúp nền kinh tế vượt qua ảnh hưởng của
đợt bùng phát covid-19. Ít nhất 463 người ở Ý đã chết vì covid-19
và ít nhất 7.985 người bị nhiễm bệnh, trong đó có lãnh đạo Đảng Dân chủ đang
cùng nắm quyền ở Ý. Vào Chủ nhật, chính phủ Ý đã cách ly nhiều nơi trên đất nước
với khoảng 16 triệu cư dân.
Năm quốc gia trong EU – Phần
Lan, Pháp, Đức, Luxembourg và Bồ Đào Nha – đã đồng ý nhận tới 1.500 trẻ
em di cư không có người đi kèm và/hoặc bị bệnh hiện đang mắc kẹt ở Hy
Lạp. Ca nhiễm covid-19 đầu tiên cũng được xác nhận ở Lesbos, một hòn đảo trên
tuyến đường di cư bận rộn từ Thổ Nhĩ Kỳ, khiến người ta lo ngại rằng nó có thể
nhanh chóng lan rộng qua các trại tị nạn gần đó.
Thủ tướng Sudan, Abdalla Hamdock,
đã sống sót sau một vụ ám sát. Đoàn xe ô tô của ông bị tấn công ở thủ đô
Khartoum. Hiện chưa rõ ai là người thực hiện vụ tấn công, nhưng tình hình chính
trị ở nước này vẫn căng thẳng; nhà độc tài Omar al-Bashir đã bị lật đổ bởi các
cuộc biểu tình trên đường phố vào tháng Tư năm ngoái. Ông Hamdock được bổ nhiệm
làm thủ tướng vào tháng Tám.
Afghanistan làm lễ tuyên thệ nhậm chức cho hai tổng thống trong các nghi lễ
song song. Theo ủy ban bầu cử, vị trí này thuộc về người đương nhiệm, Ashraf
Ghani. Ông đã thắng sít sao đối thủ chính trị của mình, Abdullah Abdullah,
trong cuộc tổng tuyển cử vào tháng Chín; ông Abdullah không công nhận kết quả này.
Bế tắc giữa họ lại không đúng thời điểm lắm. Chính phủ Afghanistan có thể sẽ sớm
ngồi xuống với Taliban như một phần của tiến trình hòa bình lớn hơn.
Elizabeth
Duke, chủ tịch của Wells Fargo, từ chức chỉ
vài ngày trước khi bà chuẩn bị ra làm chứng trước phiên điều trần tại Quốc hội
Mỹ về vụ bê bối tài khoản giả mạo của ngân hàng này. Một thành viên hội đồng quản
trị khác cũng từ chức. Ngân hàng lớn nhất nước Mỹ theo số chi nhánh hiện đang
có giám đốc điều hành thứ ba kể từ khi vụ bê bối vỡ lở vào năm 2016.
TIÊU ĐIỂM
Thị trường toàn cầu chao đảo trước Covid-19
Chỉ mới vài tuần mà mọi sự đã thay đổi chóng mặt.
Cho đến giữa tháng 2, các thị trường tài chính thường xuyên phá kỷ lục, với niềm
tin rằng Trung Quốc đang kiểm soát sự bùng phát của coronavirus. Sự tự tin đó
đã đột ngột chuyển sang báo động. Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy dịch bệnh
lan truyền ra khỏi biên giới Trung Quốc. Một cuộc cách ly quy mô lớn ở miền bắc
Italy, cường quốc tài chính và công nghiệp Nam Âu, đã làm dấy lên lo ngại về mức
độ ảnh hưởng từ những hạn chế có thể cần thiết để kiềm chế virus.
Thị trường tài chính từ Mỹ đến Châu Á đang đang giảm
khoảng 20% so với mức đỉnh. Thêm vào tình trạng hỗn loạn, Ả Rập Saudi vừa phát
động cuộc chiến giá dầu, thề sẽ tăng sản lượng mặc dù nhu cầu đang giảm, bởi vì
họ tin rằng họ có thể trụ lâu hơn Nga. Điều đó lại gây nên một nỗi sợ khác. Vào
năm 2008, lần cuối cùng thị trường toàn cầu khủng hoảng ở mức này, các chính phủ
đã cùng nhau khôi phục sự bình tĩnh. Lần này, họ có xu hướng đổ lỗi cho nhau
nhiều hơn.
Đảng Dân chủ tiếp tục bỏ phiếu
Các đảng viên Dân chủ ở sáu bang hôm nay sẽ chọn một
ứng viên tổng thống, và Joe Biden đang ở vị thế tốt. Sau kết quả mạnh mẽ của
ông hôm Siêu thứ Ba, đảng này đã tề tựu bên ông. Kamala Harris, người tấn
công ông không thương tiếc trong một cuộc tranh luận tổng thống, đã tuyên bố ủng
hộ ông vào cuối tuần; Cory Booker, một đối thủ cũ khác, cũng làm vậy vào
thứ Hai. Sự ủng hộ ông Biden từ cử tri Mỹ gốc Phi sẽ giúp ông nhiều nhất ở
Mississippi, nơi họ chiếm một phần lớn cử tri Dân chủ.
Ông Sanders đã hủy một cuộc vận động ở đó vào cuối
tuần này để củng cố vị trí của mình ở Michigan, nơi ông dẫn đầu cho đến Siêu thứ
Ba, sau đó đã bị xói mòn. Ông Biden cũng đã kéo dãn khoảng cách ở Missouri. Cả
hai gần như hòa nhau ở bang Washington tự do, da trắng, điều khiến ông Sanders
lo lắng: ông cần một chiến thắng lớn ở đó nếu muốn giành lại lại vị trí dẫn đầu
về số phiếu. Ông Sanders có thể làm tốt ở Idaho và Bắc Dakota, nơi chủ yếu gồm
các cư dân da trắng nhưng thưa thớt.
Vấn đề công nghệ trong bầu cử ở Mỹ
Hôm nay, Hạ viện sẽ được thông báo về những nỗ lực
nhằm bảo vệ cuộc bầu cử sắp tới của Mỹ. Tuy vậy, cơ quan này lại thiếu thẩm quyền
trong vấn đề này. Theo hiến pháp, các tiểu bang, chứ không phải chính phủ liên
bang, đặt ra các quy tắc để quản lý các cuộc bỏ phiếu. Tin tốt là việc phân mảnh
hệ thống khiến cho một nỗ lực duy nhất của tin tặc nhằm làm xáo trộn kết quả
trên toàn quốc là không thể. Nhưng tin xấu còn lớn hơn: một số ít các quận thường
đóng vai trò quyết định trong cuộc bầu cử quốc gia, tức những nơi nào có công
nghệ kiểm phiếu không đảm bảo an ninh sẽ khiến mọi người dễ bị tổn thưởng hơn.
Nhiều tiểu bang có sự kết hợp nguy hiểm của hệ thống
không an toàn và phiếu bầu điện tử. Không dùng giấy gây khó trong việc kiểm lại
các kết quả sát nút hoặc gây nghi ngờ. Tất cả những gì Quốc hội có thể làm là
giúp các bang phát triển công nghệ của họ. Quốc hội đã quyết chi 425 triệu đô
la trong một dự luật vào tháng 12 năm ngoái. Các chuyên gia cho rằng các tiểu
bang nên chi thêm hàng tỷ đô la. Chỉ một mình Pennsylvania – một bang chiến trường
quan trọng trong cuộc bầu cử tổng thống vào tháng 11 – nói rằng họ cần tới 125
triệu đô la để nâng cấp máy móc.
Vladimir Putin và việc sửa đổi hiến pháp Nga
Hôm nay, Duma Quốc gia Nga dự kiến sẽ phê chuẩn những
thay đổi sâu rộng đối với hiến pháp do Tổng thống Vladimir Putin đề xuất. Ông sẽ
ký chúng thành luật vào ngày 18 tháng 3, sáu năm sau một trong những hành động
táo bạo nhất của ông: thôn tính (hay “thu hồi”, theo cách nói của Nga) Crimea.
Cả cuộc thôn tính và thay đổi hiến pháp đều được thiết kế để giúp ông giữ lại
quyền lực. Hiến pháp cũ yêu cầu ông rời nhiệm sở vào năm 2024. Một bản mới có
thể đếm lại từ đầu số nhiệm kì tổng thống.
Nó trao cho tổng thống quyền lực gần như tuyệt đối
và loại bỏ quyền tự trị của các thành phố và khu vực. Cuộc thâu tóm quyền lực
được ẩn dưới ngôn ngữ của Thiên Chúa, của truyền thống tổ tiên, của gia đình dị
tính và chiến thắng thiêng liêng trong Thế chiến II. Nga sẽ tổ chức một sự kiện
cho thấy sự chấp thuận của công chúng đối với hiến pháp mới vào ngày 22 tháng 4
–sinh nhật của Vladimir Lenin, người sáng lập nhà nước Xô Viết cũ, nhà nước mà
ông Putin vô cùng thương tiếc.
Bầu cử tổng thống Guyana tranh cãi
Chánh án của
Guyana, Roxane George-Wiltshire, hôm nay sẽ nghe các cuộc
tranh luận về cuộc bầu cử gây tranh cãi vào ngày 2 tháng 3, và đặc biệt là cuộc
bỏ phiếu tại thủ đô Georgetown. Phe ủng hộ chủ yếu người Guyana gốc Phi của tổng
thống đương nhiệm, David Granger, tuyên bố một chiến thắng lớn ở đó, và
nói rằng điều này đã giúp ông dẫn trước sít sao trên toàn quốc. Nhưng phe ủng hộ
chủ yếu người Guyana gốc Ấn của đối thủ chính, Irfaan Ali, cũng khẳng định
vị trí dẫn trước trên cả nước. Cả hai bên đều tổ chức ăn mừng chiến thắng vào
đêm bầu cử.
Những người ủng hộ ông Ali nói rằng các thủ tục
chính xác đã không được sử dụng khi kiểm phiếu, một điểm mà các nhà quan sát và
nhà ngoại giao quốc tế đồng tình. Một thiếu niên đã bị bắn chết khi các cuộc biểu
tình nổ ra vào ngày 6 tháng 3. Rất đáng để hai bên đấu đá, sau khi các kết quả
thăm dò vẽ nên viễn cảnh giàu có nhờ dầu mỏ sau hàng thập niên nghèo đói.
ExxonMobil đã tìm thấy 8 tỷ thùng dầu ngoài khơi, và bắt đầu khoan vào tháng
12. Theo một số tính toán, trữ lượng tăng nhanh có thể sớm cung cấp cho 780.000
người dân Guyana số dầu tính theo đầu người lớn hơn tất cả các nước khác trừ
Kuwait.
---------------------------
Có
Thể Bạn Quan Tâm:
No comments:
Post a Comment